Zakon o elektronskim komunikacijama

Na osnovu člana 95 tačka 3 Ustava Crne Gore donosim

Ukaz o proglašenju Zakona o elektronskim komunikacijama

Proglašavam​​ Zakon o elektronskim komunikacijama, koji je donijela Skupština Crne Gore 28. saziva na Prvoj sjednici Drugog redovnog zasijedanja u 2024. godini, dana 10. oktobra 2024. godine.

Broj: 011/24-1670/2-01

Podgorica, 17. oktobar 2024. godine

Predsjednik Crne Gore,

Jakov Milatović, s.r.

Na osnovu člana 82 stav 1 tačka 2 Ustava Crne Gore i člana 91 stav 1 Ustava Crne Gore, Skupština Crne Gore 28. saziva, na Prvoj sjednici Drugog redovnog (jesenjeg) zasijedanja u 2024. godini, dana 10. oktobra 2024. godine, donijela je

Zakon o elektronskim komunikacijama*

Zakon je objavljen u "Službenom listu CG", br. 100/2024 od 16.10.2024. godine, a stupio je na snagu 24.10.2024.

________

*U ovaj zakon prenesene su:​​ 

- Direktiva 2002/58/EC Evropskog parlamenta i Savjeta od 12. jula 2002. godine o obradi ličnih podataka i zaštiti privatnosti u oblasti elektronskih komunikacija;​​ 

- Direktiva Komisije 2002/77/EC od 16. septembra 2002. godine o konkurenciji na tržištu elektronskih komunikacionih mreža i usluga;​​ 

- Direktiva 2009/136/EC Evropskog parlamenta i Savjeta od 25. novembra 2009. godine o izmjenama i dopunama Direktive 2002/22/EC o univerzalnim uslugama i pravima korisnika u pogledu elektronskih komunikacionih mreža i usluga (Direktiva o univerzalnim uslugama) i Uredba (EZ) br. 2006/2004 o saradnji između nacionalnih organa nadležnih za sprovođenje zakona o zaštiti potrošača;​​ 

- Direktiva 2014/61/EU Evropskog parlamenta i Savjeta od 15. maja 2014. godine o mjerama za smanjenje troškova postavljanja elektronskih komunikacionih mreža velikih brzina;​​ 

- Direktiva (EU) 2018/1972 Evropskog parlamenta i Savjeta od 11. decembra 2018. godine o uspostavljanju Evropskog elektronskog komunikacionog koda.​​ 

I. OSNOVNE ODREDBE

Predmet

Član 1

Ovim zakonom uređuje se oblast elektronskih komunikacija, pružanje elektronskih komunikacionih mreža i usluga, zaštita prava korisnika, uslovi za gradnju i korišćenje elektronskih komunikacionih mreža, uslovi obezbjeđenja tržišne konkurencije, efikasno upravljanje radio-frekvencijskim spektrom i numeričkim resursima, bezbjednost elektronskih komunikacionih mreža i usluga, kao i druga pitanja od značaja za elektronske komunikacije.

Djelatnost elektronskih komunikacija

Član 2

Djelatnost elektronskih komunikacija je postavljanje, upravljanje i pružanje elektronskih komunikacionih mreža i povezane opreme, kao i pružanje elektronskih komunikacionih usluga.

Javni interes

Član 3

Pružanje elektronskih komunikacionih mreža i usluga, planiranje, gradnja, održavanje, razvoj i korišćenje elektronskih komunikacionih mreža, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme i upravljanje radio-frekvencijskim spektrom i numeričkim resursima, kao ograničenim resursima, su od javnog interesa.

Načela i ciljevi u oblasti elektronskih komunikacija

Član 4

(1) Djelatnost elektronskih komunikacija, upravljanje i korišćenje ograničenih resursa zasniva se na načelima objektivnosti, nepristrasnosti, transparentnosti, nediskriminatornosti i proporcionalnosti.

(2) Nezavisni regulatorni organ i drugi nadležni organi u skladu sa ovim zakonom ovlašćeni su da, u vršenju poslova iz okvira svoje nadležnosti, preduzimaju opravdane mjere, koje su potrebne i srazmjerne, radi ostvarivanja sljedećih ciljeva:

1) podsticanja povezanosti i pristupa mrežama veoma velikog kapaciteta, uključujući fiksne, mobilne i bežične mreže, kao i njihovog korišćenja od strane građana i privrednih subjekata;

2) promovisanja tržišne konkurencije u pružanju elektronskih komunikacionih mreža i povezane opreme, uključujući efikasnu infrastrukturnu tržišnu konkurenciju, kao i tržišnu konkurenciju u pružanju elektronskih komunikacionih usluga i povezanih usluga;

3) doprinosa razvoju tržišta uklanjanjem preostalih prepreka i olakšavanjem konvergentnih uslova za ulaganja u elektronske komunikacione mreže i usluge, povezanu opremu i povezane usluge, kao i za njihovo pružanje, predvidljivim regulatornim pristupom, efektivnom, efikasnom i usklađenom upotrebom radio-frekvencijskog spektra i numeričkih resursa, inovacijama, kao i pružanjem, dostupnošću i interoperabilnošću usluga i povezanošću krajnjih korisnika;

4) promovisanja interesa građana obezbjeđivanjem povezanosti i dostupnosti, upotrebe mreža veoma velikog kapaciteta, uključujući fiksne, mobilne i bežične mreže, elektronskih komunikacionih usluga, omogućavanjem najvećih mogućih pogodnosti u odnosu na izbor cijene i kvaliteta na osnovu efikasnog tržišnog nadmetanja, održavanjem bezbjednosti mreža i usluga, obezbjeđivanjem visokog stepena zaštite za krajnje korisnike, naročito u odnosu na cjenovnu pristupačnost, podsticanjem davanja jasnih obavještenja i to naročito u pogledu objavljivanja i transparentnosti cijena i uslova korišćenja elektronskih komunikacionih usluga i pružanja uporedivih obavještenja krajnjim korisnicima od strane operatora, rješavanjem potreba posebnih društvenih grupa, naročito krajnjih korisnika sa invaliditetom, krajnjih korisnika starije starosne dobi i krajnjih korisnika sa posebnim socijalnim potrebama, obezbjeđivanjem izbora i jednakog pristupa za krajnje korisnike sa invaliditetom, kao i preduzimanje svih potrebnih mjera kako bi se krajnjim korisnicima omogućio pristup uslugama i aplikacijama u skladu sa odredbama Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda.

(3) U ostvarivanju ciljeva iz stava 2 ovog člana, nezavisni regulatorni organ i drugi nadležni organi dužni su da:

1) podstiču regulatornu predvidljivost obezbjeđujući dosljedan regulatorni pristup;

2) obezbijede da se u sličnim okolnostima prema operatorima postupa na nediskriminatoran način;

3) primjenjuju propise Evropske unije na tehnološki neutralan način u mjeri u kojoj je to u skladu sa postizanjem ciljeva;

4) promovišu efikasno ulaganje i inovacije u novu i poboljšanu infrastrukturu na način kojim se obezbjeđuje da bilo koja obaveza pristupa obuhvata rizik ulaganja, kao i da omoguće različite ugovore o saradnji između investitora u infrastrukturu i operatora koji traže pristup kako bi se raspodijelio rizik ulaganja, obezbjeđujući pri tome zaštitu tržišne konkurencije i poštovanje načela nediskriminatornosti;

5) na odgovarajući način uzimaju u obzir razlike u uslovima koji se odnose na infrastrukturu, tržišnu konkurenciju, krajnje korisnike, a naročito potrošače u različitim geografskim područjima, uključujući i lokalnu infrastrukturu kojom upravljaju fizička lica na neprofitnoj osnovi;

6) određuju prethodne regulatorne obaveze samo u mjeri potrebnoj za obezbjeđivanje efikasne i održive tržišne konkurencije u interesu krajnjih korisnika.

(4) Nezavisni regulatorni organ i drugi nadležni organi u skladu sa ovim zakonom dužni su da, u okviru svojih nadležnosti, postupaju na nepristrasan, objektivan, transparentan, srazmjeran i nediskriminatoran način, kao i da doprinose sprovođenju politika koje imaju za cilj podsticanje slobode izražavanja i informisanja, kulturne i jezičke raznolikosti i medijskog pluralizma.

(5) Nezavisni regulatorni organ i drugi nadležni organi u skladu sa ovim zakonom dužni su da, u okviru svojih nadležnosti, sa ličnim podacima postupaju u skladu sa Regulativom  (EU) 2016/679 Evropskog parlamenta i Savjeta o zaštiti fizičkih lica u vezi sa obradom ličnih podataka i o slobodnom kretanju takvih podataka i o prestanku važenja Direktive 95/46/EZ (Opšta regulativa o zaštiti podataka).

Nezavisni regulatorni organ

Član 5

Nezavisni regulatorni organ za oblast elektronskih komunikacija je Agencija za elektronske komunikacije i poštansku djelatnost (u daljem tekstu: Agencija), koja vrši javna ovlašćenja u skladu sa ovim zakonom.

Upotreba rodno osjetljivog jezika

Član 6

Izrazi koji se u ovom zakonu koriste za fizička lica u muškom rodu podrazumijevaju iste izraze u ženskom rodu.

Značenje izraza

Član 7

Izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu imaju sljedeća značenja:

1) adresa​​ je niz znakova, slova, cifara i dodatnih informacija za određivanje odredišta veze;

2) aplikativni programski interfejs​​ 

(API) je softverski interfejs između aplikacija, koje su pružaoci medijskih sadržaja ili pružaoci usluga učinili dostupnim, kao i sredstva u naprednoj opremi za digitalnu televiziju za usluge digitalne televizije i digitalnog radija;​​ 

3) bezbjednosni incident​​ je događaj koji ima stvarni negativni uticaj na bezbjednost elektronskih komunikacionih mreža ili usluga;

4) bezbjednost mreža i usluga​​ je sposobnost elektronskih komunikacionih mreža i usluga da odolijevaju, na određenom nivou pouzdanosti, bilo kojoj radnji kojom se ugrožava dostupnost, autentičnost, integritet ili povjerljivost tih mreža i usluga, pohranjenih, prenesenih ili obrađenih podataka ili srodnih usluga koje takve elektronske komunikacione mreže ili usluge nude ili kojima se omogućava pristup;

5) bežična pristupna tačka kratkog dometa​​ je oprema za pristup bežičnoj mreži male snage, male veličine i kratkog dometa, koja koristi radio-frekvencijski spektar za koji je izdato odobrenje ili radio-frekvencijski spektar za koji se ne izdaje odobrenje ili njihovu kombinaciju, koja se može koristiti kao dio javne elektronske komunikacione mreže, koja može da bude opremljena najmanje jednom vizuelno neupadljivom antenom i koja korisnicima omogućava bežični pristup elektronskim komunikacionim mrežama, bez obzira na to da li je osnovna mrežna topologija mobilna ili fiksna;

6) broj​​ je niz cifara koji se koristi za usmjeravanje poziva ka terminalnoj tački mreže;

7) elektronska pošta​​ je svaka tekstualna, govorna, zvučna ili slikovna poruka poslata preko javne elektronske komunikacione mreže, koja se može sačuvati u toj mreži dok je primalac ne preuzme ili koja je sačuvana u terminalnoj opremi primaoca;

8) elektronski programski vodič (EPG)​​ je usluga dodata digitalnom prenosu medijskih sadržaja, koja korisniku omogućava jednostavno pretraživanje ponuđenih medijskih sadržaja i usluga;

9) e-poziv​​ je hitni poziv koji se uspostavlja automatskim ili ručnim aktiviranjem senzora ugrađenih u vozilo i koji putem javnih mobilnih elektronskih komunikacionih mreža prenosi standardizovani minimalni skup podataka i uspostavlja poziv između vozila i broja 112;

10) fizička infrastruktura​​ je sastavni dio infrastrukture operatora koja se koristi za postavljanje elemenata elektronskih komunikacionih mreža (cijevi, stubovi, vodovi, prostorije za nadzor, okna, ormarići, zgrade ili ulazi u zgrade, antenske instalacije i antenski stubovi i nosači), osim kablova i optičkih vlakana;

11) fizička infrastruktura u zgradi​​ je fizička infrastruktura ili instalacije na lokaciji krajnjeg korisnika, uključujući elemente te infrastrukture ili instalacija u zajedničkoj svojini, koje su namijenjene za postavljanje žičanih i/ili bežičnih pristupnih mreža, ako preko takvih pristupnih mreža mogu da se pružaju elektronske komunikacione usluge i da povežu pristupnu tačku zgrade sa terminalnom tačkom mreže;

12) fizička infrastruktura u zgradi prilagođena mrežama velikih brzina​​ je fizička infrastruktura u zgradi namijenjena za smještaj elemenata elektronskih komunikacionih mreža ili omogućavanje postavljanja elektronskih komunikacionih mreža velikih brzina;

13) geografski broj​​ je broj iz nacionalnog plana numeracije čiji jedan dio cifara ima geografsko značenje vezano za određeno geografsko područje, koji se koristi za usmjeravanje poziva na fizičku lokaciju krajnje terminalne tačke mreže;

14) harmonizovani radio-frekvencijski spektar​​ je radio-frekvencijski spektar za koji su na nivou Evropske unije utvrđeni harmonizovani uslovi u pogledu njegove dostupnosti i efikasnog korišćenja;

15) hitna služba​​ je služba koja na teritoriji Crne Gore, u skladu sa nacionalnim propisima, pruža trenutnu i brzu pomoć u slučaju postojanja neposredne opasnosti po​​ život pojedinca i opasnosti od tjelesnih povreda pojedinca, opasnosti za javno zdravlje i bezbjednost, kao i opasnosti za privatnu i javnu imovinu i životnu sredinu;

16) interfejs​​ je fizička ili logička veza između dva ili više uređaja, dva ili više djelova istog uređaja ili kanala koji se koriste za prenos signala, definisana funkcionalnim karakteristikama, karakteristikama signala ili drugim odgovarajućim karakteristikama;

17) interferencija​​ je prisustvo neželjenih signala na ulazu u prijemnik određenog telekomunikacionog sistema kao posljedica emisije, zračenja, indukcije ili njihovih kombinacija iz drugih izvora, koje se manifestuje degradacijom kvaliteta prenosa signala;

18) interkonekcija​​ je posebna vrsta pristupa ostvarenog između operatora javnih elektronskih komunikacionih mreža, kojim se uspostavlja fizičko i logičko povezivanje javnih elektronskih komunikacionih mreža jednog ili više različitih operatora kako bi se korisnicima usluga jednog operatora omogućila međusobna komunikacija ili komunikacija sa korisnicima usluga drugih operatora ili pristup uslugama koje pružaju drugi operatori ili treća lica koja imaju pristup mreži;

19) interoperabilnost​​ je svojstvo dva ili više sistema ili njihovih djelova da razmjenjuju i koriste podatke koji su razmijenjeni;

20) interpersonalna komunikaciona usluga​​ je usluga koja se, po pravilu, pruža uz naknadu, a omogućava direktnu i interaktivnu razmjenu informacija između ograničenog broja lica putem elektronskih komunikacionih mreža, pri čemu lica koja zahtijevaju komunikaciju ili učestvuju u njoj određuju jednog ili više primalaca i koja ne uključuje uslugu koja omogućava interpersonalnu i interaktivnu komunikaciju samo kao manje bitnu pomoćnu funkciju koja je suštinski povezana s drugom uslugom;

21) interpersonalna komunikaciona usluga koja ne zavisi od broja​​ je interpersonalna komunikaciona usluga koja se ne povezuje sa javno dodijeljenim numeričkim resursima, odnosno brojem ili brojevima u nacionalnim ili međunarodnim planovima numeracije ili koja ne omogućava komunikaciju sa brojem ili brojevima u nacionalnim ili međunarodnim planovima numeracije;

22) interpersonalna komunikaciona usluga zasnovana na korišćenju brojeva​​ je interpersonalna komunikaciona usluga koja se povezuje sa javno dodijeljenim numeričkim resursima, odnosno brojem ili brojevima u nacionalnim ili međunarodnim planovima numeracije ili koja omogućava komunikaciju sa brojem ili brojevima u nacionalnim ili međunarodnim planovima numeracije;

23) javna elektronska komunikaciona usluga​​ je elektronska komunikaciona usluga koja je javno dostupna na komercijalnoj osnovi;

24) komunikacija prema hitnim službama​​ je komunikacija putem interpersonalnih komunikacionih usluga između krajnjeg korisnika i pristupne tačke hitnog poziva sa ciljem traženja i primanja brze pomoći od hitnih službi;

25) korisnik​​ je fizičko ili pravno lice koje koristi ili zahtijeva pružanje javno dostupne elektronske komunikacione usluge;

26) krajnji korisnik​​ je korisnik koji ne obavlja djelatnost elektronskih komunikacionih mreža i usluga;

27) lokalna petlja​​ je fizički put signala elektronskih komunikacija (vod) koji povezuju terminalnu tačku mreže sa glavnim razdjelnikom ili ekvivalentnim sredstvom u javnoj fiksnoj elektronskoj komunikacionoj mreži;

28) lokalna radio mreža (RLAN)​​ je sistem bežičnog pristupa male snage kratkog dometa i sa malim rizikom od interferencija sa drugim takvim sistemima koje su u blizini postavili ostali korisnici, koji na neekskluzivnoj osnovi koristi harmonizovani radio-frekvencijski spektar;

29) mašinski čitljiv format​​ je format informacije strukturiran na način da softverska aplikacija može lako identifikovati, prepoznati i preuzeti podatke sadržane u tom dokumentu uključujući pojedinačne podatke i njihovu strukturu;

30) medijski sadržaji​​ su radijski i televizijski programi, odnosno audiovizuelni medijski sadržaji, kao i sa njima povezane usluge, koji se distribuiraju i emituju, odnosno pružaju korisnicima putem elektronskih komunikacionih mreža, na osnovu programske šeme ili na zahtjev korisnika;

31) mreža veoma velikog kapaciteta​​ je elektronska komunikaciona mreža koja se u cjelini sastoji od optičkih elemenata najmanje do razdjelne tačke na krajnjoj lokaciji ili elektronska komunikaciona mreža koja, u uobičajenim uslovima rada pri maksimalnom opterećenju, može da ostvari slične parametre mreže u pogledu propusnog opsega silazne i uzlazne veze (download, upload), otpornosti, parametara koji se odnose na greške pri prenosu, kašnjenje (latencija) i varijacije kašnjenja;  parametri mreže mogu se smatrati sličnim nezavisno od toga da li se mijenja iskustvo krajnjeg korisnika zbog različitih karakteristika medijuma prenosa kojim se mreža povezuje sa terminalnom tačkom mreže;​​ 

32) najprimjereniji PSAP​​ je PSAP koji su nadležna tijela unaprijed odredila za primanje komunikacija prema hitnim službama na određenom području ili za komunikaciju prema hitnim službama određene vrste;

33) namjena radio-frekvencijskog spektra​​ je utvrđivanje načina upotrebe određenog radio-frekvencijskog opsega, ako je primjenljivo, za korišćenje od strane jedne ili više radiokomunikacionih službi, pod utvrđenim uslovima;

34) nedozvoljeni uređaj​​ je svaka oprema ili softver koji je namijenjen ili prilagođen za omogućavanje pristupa zaštićenoj usluzi u razumljivom obliku, bez prethodnog odobrenja pružaoca usluge;

35) negeografski broj​​ je broj iz nacionalnog plana numeracije koji nije geografski broj, a obuhvata, pored ostalog, brojeve u mobilnoj mreži, brojeve usluga besplatnog poziva i brojeve usluga sa dodatom vrijednošću;

36) numeracija​​ je ograničeni resurs koji obuhvata adrese i brojeve;

37) odgovarajuća pristupna tačka hitnog poziva​​ je pristupna tačka hitnog poziva koju su nadležni organi unaprijed odredili za prijem komunikacije prema hitnim službama u određenom području ili za komunikaciju prema hitnim službama određene vrste;

38) ograničeni resursi​​ su radio-frekvencijski spektar, numeracija i pozicije u geostacionarnoj orbiti;

39) operator​​ je pravno ili fizičko lice koje pruža ili koje je ovlašćeno da pruža javne elektronske komunikacione mreže i/ili usluge ili povezanu opremu;

40) napredna oprema za digitalnu televiziju​​ su uređaji koji su namijenjeni za povezivanje na televizijski prijemnik ili integrisani digitalni televizijski prijemnik, koji mogu da primaju digitalne interaktivne televizijske usluge;

41) opšte ovlašćenje​​ je pravni okvir kojim se propisuju uslovi pružanja elektronskih komunikacionih mreža ili usluga kao i posebne obaveze primjenljive na sve ili na određene vrste elektronskih komunikacionih mreža i usluga u skladu sa ovim zakonom;

42) podaci o lokaciji​​ su podaci obrađeni u elektronskoj komunikacionoj mreži ili putem elektronske komunikacione usluge, koji ukazuju na geografski položaj terminalne opreme korisnika javne elektronske komunikacione usluge;

43) podaci o saobraćaju​​ su podaci koji se obrađuju radi pružanja elektronskih komunikacionih usluga ili u svrhu obračuna i naplate pružene usluge;

44) potrošač​​ je fizičko lice koje koristi ili zahtijeva javnu elektronsku komunikacionu uslugu u svrhe koje nijesu namijenjene njegovoj poslovnoj djelatnosti;

45) povezana oprema​​ su povezane usluge, fizička infrastruktura i druga oprema ili elementi povezani sa elektronskom komunikacionom mrežom ili elektronskom komunikacionom uslugom kojima se omogućava ili podržava pružanje usluga pomoću te mreže ili usluge ili koji za to imaju potencijala i uključuju zgrade ili ulaze u zgrade, žičane instalacije u zgradama, antene, tornjeve i druge potporne konstrukcije, kablovsku kanalizaciju, cijevi, antenske stubove, šahtove i razvodne ormane;

46) povezane usluge​​ su usluge povezane sa elektronskom komunikacionom mrežom ili elektronskom komunikacionom uslugom, koje omogućavaju ili podržavaju pružanje usluga, samostalno pružanje ili automatizovano pružanje usluga putem te mreže ili usluge, ili imaju takvu mogućnost, a uključuju, pored ostalog, usluge sistema za prevođenje brojeva ili sistema sa ekvivalentnom funkcionalnošću, sistema uslovnog pristupa i elektronskih programskih vodiča, kao i druge usluge, kao što je usluga utvrđivanja identiteta, lokacije i statusa korisnika na mreži;

47) povreda podataka o ličnosti​​ je svaka povreda bezbjednosti koja uzrokuje slučajno ili nezakonito uništenje, gubitak, izmjenu, neovlašćeno razotkrivanje ili pristup ličnim podacima koji se prenose, čuvaju ili na drugi način obrađuju, u vezi sa pružanjem javno dostupnih elektronskih komunikacionih usluga;

48) poziv​​ je veza uspostavljena putem javno dostupne interpersonalne komunikacione usluge koja omogućava dvosmjernu govornu komunikaciju;

49) prenosivost broja​​ je mogućnost da krajnji korisnik javno dostupnih usluga govorne komunikacije, uključujući i usluge u elektronskoj komunikacionoj mreži, na lični zahtjev zadrži dodijeljeni broj nezavisno od promjene operatora;

50) pristup​​ je omogućavanje dostupnosti opreme, infrastrukture ili usluga drugim operatorima, pod određenim uslovima, na ekskluzivnoj ili neekskluzivnoj osnovi, radi pružanja elektronskih komunikacionih usluga, uključujući elektronske komunikacione usluge putem kojih se pružaju usluge informacionog društva ili prenose medijski sadržaji; obuhvata, pored ostalog: pristup elementima elektronske komunikacione mreže i elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme, a može obuhvatati priključenje opreme putem fiksnih ili mobilnih veza (naročito pristup lokalnoj petlji, kao i opremi i uslugama neophodnim za pružanje usluga preko lokalne petlje), pristup fizičkoj infrastrukturi (uključujući zgrade, kablovsku kanalizaciju i antenske stubove), pristup odgovarajućim softverskim sistemima (uključujući sisteme za operativnu podršku), pristup informacionim sistemima i bazama podataka za rezervisanje, pružanje, naručivanje, održavanje, popravke i izdavanje računa, pristup sistemima za prevođenje brojeva ili sistemima sa ekvivalentnom funkcionalnošću, pristup fiksnim i mobilnim mrežama (posebno za potrebe rominga), pristup sistemima uslovnog pristupa za usluge digitalne televizije, kao i pristup virtuelnim mrežnim uslugama;

51) pristupna tačka​​ je fizička tačka u ili izvan zgrade, koja je dostupna operatorima, pri čemu je omogućena veza sa fizičkom infrastrukturom u zgradi koja je prilagođena elektronskim komunikacionim mrežama velikih brzina;

52) pristupna tačka hitnog poziva (PSAP)​​ je fizička lokacija u nadležnosti nadležnog organa ili pravnog lica, određenih u skladu sa nacionalnim propisima, na kojoj se prvo prima komunikacija prema hitnim službama;

53) pružanje elektronskih komunikacionih mreža​​ je uspostavljanje, korišćenje, nadzor ili obezbjeđivanje dostupnosti elektronskih komunikacionih mreža;

54) radio-frekvencija​​ je osnovni fizički parametar elektromagnetnih talasa ili radio talasa koji se slobodno prostiru kroz prostor i čije se vrijednosti konvencionalno nalaze u opsegu od 9 kHz do 3000 GHz;

55) radio-frekvencijski opseg​​ je dio radio-frekvencijskog spektra koji se nalazi između dvije određene granične radio-frekvencije;

56) radio-frekvencijski spektar​​ je dio elektromagnetnog spektra koji obuhvata radio-frekvencije čije se vrijednosti konvencionalno nalaze u opsegu od 9 kHz do 3000 GHz;

57) radiokomunikacije​​ su elektronske komunikacije putem elektromagnetnih talasa koji se slobodno prostiru kroz otvoreni prostor;

58) radiokomunikaciona služba​​ je vrsta radiokomunikacija u skladu sa propisima o radiokomunikacijama Međunarodne unije za telekomunikacije (ITU);

59) radio oprema​​ je električni ili elektronski proizvod koji namjerno emituje i/ili prima radio talase u svrhu radiokomunikacije i/ili radio-determinacije ili električni ili elektronski proizvod kojem se mora dodati dodatak, kao što je antena, da bi namjerno emitovao i/ili primao radio talase u svrhu radiokomunikacije i/ili radio-determinacije;

60) radio stanica​​ je jedan ili više predajnika ili prijemnika ili kombinacija predajnika ili prijemnika, uključujući pripadajuću opremu, koja je potrebna na jednom mjestu za rad radiokomunikacione službe;

61) sistem uslovnog pristupa​​ je tehnička mjera ili rješenje kojim se omogućava pristup u razumljivom obliku zaštićenim medijskim sadržajima i uslugama, uz uslov plaćanja pretplate ili drugi oblik prethodnog pojedinačnog odobrenja;

62) štetna interferencija​​ je interferencija koja ugrožava rad radionavigacione službe i drugih sigurnosnih službi ili na drugi način ozbiljno umanjuje kvalitet, ometa ili izaziva učestale prekide u radu radiokomunikacione službe koja radi u skladu sa primjenljivim međunarodnim, propisima Evropske unije ili nacionalnim propisima;

63) terminalna oprema​​ je oprema koja je direktno ili indirektno povezana žičanim putem, preko optičkog vlakna ili elektromagnetnim sistemom sa interfejsom javne elektronske komunikacione mreže radi slanja, obrade ili prijema podataka. Ako je oprema smještena između terminala i interfejsa mreže, povezivanje je indirektno;

64) terminalna tačka mreže​​ je fizička tačka u kojoj krajnji korisnik ostvaruje pristup javnoj elektronskoj komunikacionoj mreži, a u mrežama koje koriste komutaciju ili usmjeravanje jednoznačno je određena mrežnom adresom, koja može biti povezana sa brojem ili imenom krajnjeg korisnika;

65) trajni medij​​ je sredstvo koje omogućava krajnjem korisniku, odnosno operatoru da sačuva podatke za ličnu upotrebu, na način da podaci ostanu dostupni za buduću upotrebu tokom vremena primjerenog svrsi informacije i koji omogućava nepromijenjenu reprodukciju sačuvanih podataka (papir, CD i DVD diskovi, USB fleš uređaji, memorijske kartice ili hard disk računara, elektronska pošta i dr.);

66) uobičajeno dostupna brzina​​ je brzina prenosa podataka koju bi krajnji korisnik mogao očekivati većinu vremena tokom pristupa usluzi;

67) uređaj za uslovni pristup​​ je svaka oprema ili softver koji je namijenjen ili prilagođen za omogućavanje pristupa zaštićenoj usluzi u razumljivom obliku;

68) usluga govorne komunikacije​​ je javno dostupna elektronska komunikaciona usluga za direktno ili indirektno slanje i primanje nacionalnih poziva ili nacionalnih i međunarodnih poziva biranjem broja ili brojeva iz nacionalnog ili međunarodnog plana numeracije;

69) usluga kompletnog razgovora​​ je multimedijalna komunikacija u realnom vremenu koja omogućava dvosmjerni simetrični prenos videa, teksta i govora između korisnika na dvije ili više lokacija u realnom vremenu;

70) usluga sa dodatom vrijednošću​​ je usluga koja se pruža putem javnih elektronskih komunikacionih mreža i/ili usluga uz korišćenje posebnih brojeva ili posebnih kodova iz plana numeracije, koje se tarifiraju na poseban način, u svrhu ostvarivanja pristupa unaprijed određenim dodatnim sadržajima i/ili uslugama;

71) zajedničko korišćenje radio-frekvencijskog spektra​​ je pristup dva ili više korisnika za korišćenje istih radio- frekvencijskih opsega, koji su dodijeljeni na osnovu pojedinačnog odobrenja za korišćenje radio-frekvencija ili se mogu koristiti bez odobrenja za korišćenje radio-frekvencija, uključujući i kombinaciju prethodnog, shodno utvrđenom režimu zajedničkog korišćenja radio-frekvencija, uključujući regulatorne pristupe kao što je licencirani zajednički pristup u cilju olakšavanja zajedničkog korišćenja radio-frekvencijskog opsega, na osnovu obavezujućeg ugovora svih uključenih strana, u skladu sa pravilima zajedničkog korišćenja koja su uključena u njihova odobrenja za korišćenje radiofrekvencija, odnosno uslove korišćenja radio-frekvencija bez odobrenja, kako bi se svim korisnicima garantovali predvidljivi i pouzdani  modeli zajedničkog korišćenja i ne dovodeći u pitanje primjenu prava tržišne konkurencije;

72) zaštićena usluga​​ je medijska usluga televizije i radija i druga audiovizuelna medijska usluga, kao i usluga informacionog društva koja se pruža uz naknadu i na osnovu uslovnog pristupa ili pružanje uslovnog pristupa prethodno navedenim uslugama, kao posebne usluge.

II. ELEKTRONSKE KOMUNIKACIONE MREŽE, INFRASTRUKTURA I POVEZANA OPREMA I USLUGE

Elektronska komunikaciona infrastruktura i povezana oprema, elektronska komunikaciona mreža i elektronska komunikaciona usluga

Član 8

(1) Elektronska komunikaciona infrastruktura i povezana oprema obuhvata infrastrukturu i opremu povezanu sa elektronskom komunikacionom mrežom ili elektronskom komunikacionom uslugom, koja omogućava ili podržava pružanje usluga ili se može koristiti radi pružanja usluga, uključujući i zgrade ili ulaze u zgrade, kablovsku kanalizaciju i vodove u zgradama, antene, antenske i druge stubove, potporne konstrukcije, cijevi i kanale, šahtove i razvodne ormane, kao i sisteme uslovnog pristupa i povezane usluge.

(2) Elektronska komunikaciona mreža je sistem prenosa koji se zasniva na stalnoj infrastrukturi ili centralizovanom upravljačkom kapacitetu i obuhvata, gdje je primjenljivo, uređaje za komutaciju ili usmjeravanje i druga sredstva (resursi), uključujući pasivne mrežne elemente, koji omogućavaju prenos signala pomoću žičanih, radio, optičkih ili drugih elektromagnetnih sistema, uključujući satelitske mreže, fiksne (sa komutacijom kola i paketa, uključujući internet) i mobilne mreže, elektroenergetske kablovske sisteme, u dijelu koji se koristi za prenos signala, mreže koje se koriste za prenos i distribuciju radijskih i televizijskih programa bez obzira na vrstu informacija koja se prenosi.

(3) Elektronska komunikaciona mreža koja se koristi u cjelini ili pretežno za pružanje javnih elektronskih komunikacionih usluga i omogućava prenos informacija između terminalnih tačaka mreže, u smislu ovog zakona, smatra se javnom elektronskom komunikacionom mrežom.

(4) Elektronska komunikaciona usluga je usluga koja se, po pravilu, pruža uz naknadu putem elektronskih komunikacionih mreža i obuhvata: uslugu pristupa internetu, interpersonalnu komunikacionu uslugu i usluge koje se sastoje u cjelini ili većim dijelom od prenosa signala, uključujući i pružanje komunikacionih usluga između mašina i usluge prenosa i distribucije u radiodifuznim mrežama.

(5) Usluga iz stava 4 ovog člana ne obuhvata usluge pružanja sadržaja i obavljanja uredničkog nadzora nad sadržajem koji se prenosi korišćenjem elektronskih komunikacionih mreža i usluga.

Pružanje elektronskih komunikacionih mreža i usluga

Član 9

Svako fizičko ili pravno lice može graditi, pružati i koristiti elektronske komunikacione mreže, elektronsku komunikacionu infrastrukturu i povezanu opremu i pružati elektronske komunikacione usluge pod uslovima koji su utvrđeni ovim zakonom i drugim propisima, ako se time ne ugrožava život i zdravlje ljudi, životna sredina i nacionalna bezbjednost.

Primjena standarda

Član 10

(1) Elektronska komunikaciona mreža, elektronska komunikaciona infrastruktura i povezana oprema planira se, projektuje, proizvodi, gradi, održava i koristi u skladu sa crnogorskim standardima, na način da:

1) ne izaziva smetnje u radu drugih elektronskih komunikacionih mreža i elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme;

2) licima sa invaliditetom omogući pristup i dostupnost javnih elektronskih komunikacionih usluga.

(2) Ako ne postoje crnogorski standardi u smislu stava 1 ovog člana, primjenjuju se norme i tehničke specifikacije Evropskog instituta za standardizaciju u oblasti telekomunikacija (ETSI), Evropskog odbora za normiranje (CEN) i Evropskog odbora za elektrotehničku standardizaciju (CENELEC), norme, odluke i preporuke Međunarodne unije za telekomunikacije (ITU), Međunarodne organizacije za standardizaciju (ISO), Međunarodnog elektrotehničkog komiteta (IEC) i Evropske konferencije poštanskih i telekomunikacionih uprava (CEPT), kao i drugih relevantnih međunarodnih organizacija za standardizaciju i normiranje.

Politika razvoja elektronskih komunikacija i planiranje elektronskih komunikacionih mreža, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme

Član 11

(1) U cilju razvoja elektronskih komunikacija u Crnoj Gori, organ državne uprave nadležan za poslove elektronskih komunikacija (u daljem tekstu: Ministarstvo) može predložiti Vladi Crne Gore (u daljem tekstu: Vlada) donošenje strateških dokumenata kojima se utvrđuje politika razvoja elektronskih komunikacija, određuju nacionalni prioriteti u planiranju, gradnji, postavljanju i pružanju elektronskih komunikacionih mreža i usluga, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme od posebnog interesa.

(2) Planiranje elektronskih komunikacionih mreža, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme planskim dokumentima vrši se na način kojim se ne ograničava njihov razvoj i ne ugrožava život i zdravlje ljudi, prostor i  životna sredina.

(3) Agencija i operatori dužni su da, na zahtjev nosioca pripremnih poslova na izradi i donošenju planskog dokumenta, dostave podatke o postojećim i planiranim​​ elektronskim komunikacionim mrežama, elektronskoj komunikacionoj infrastrukturi i povezanoj opremi u zoni zahvata planskog dokumenta.

(4) U postupku pripreme planskog dokumenta Agenciji se dostavlja zahtjev za davanje mišljenja o usklađenosti planiranja elektronskih komunikacionih mreža, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme sa ovim zakonom, kojim Agencija potvrđuje da se predloženim planskim dokumentom planira gradnja elektronske komunikacione infrastrukture i druge povezane opreme u skladu sa ovim zakonom.

(5) Organ nadležan za donošenje planskog dokumenta dužan je da u planskom dokumentu planira elektronsku komunikacionu mrežu, elektronsku komunikacionu infrastrukturu i drugu povezanu opremu na način kojim se podstiče razvoj elektronske komunikacione mreže i elektronske komunikacione infrastrukture, uzimajući u obzir i podatke iz stava 3 ovog člana.​​ 

Geografski pregled dostupnosti elektronskih komunikacionih mreža

Član 12

(1) Agencija je dužna da, najmanje svake tri godine, sprovodi analizu i ažurira geografski pregled dostupnosti elektronskih komunikacionih mreža koje mogu da obezbijede širokopojasni pristup (u daljem tekstu: geografski pregled dostupnosti).

(2) Geografski pregled dostupnosti predstavlja pregled geografske dostupnosti postojećih širokopojasnih mreža na području Crne Gore koji je izrađen za potrebe obavljanja poslova koji su u nadležnosti Agencije, u skladu sa ovim zakonom.

(3) Podaci prikupljeni geografskim pregledom dostupnosti moraju da sadrže odgovarajući nivo razrade i geografske segmentacije, uključujući i dostupne podatke o parametrima i kvalitetu usluge.

(4) Na podatke prikupljene geografskim pregledom dostupnosti primjenjuju se odredbe člana 204 ovog zakona.

(5) Geografski pregled dostupnosti može da sadrži i procjenu dostupnosti elektronskih komunikacionih mreža koje mogu da obezbijede širokopojasni pristup u budućnosti, uključujući i mreže veoma velikog kapaciteta na području Crne Gore, za period koji utvrdi Agencija, a koji ne može biti duži od tri godine.

(6) Procjena dostupnosti iz stava 5 ovog člana mora da sadrži sve relevantne podatke, uključujući i podatke o planovima postavljanja mreža veoma velikog kapaciteta bilo kojeg operatora ili nadležnog organa, kao i podatke o značajnim nadogradnjama ili proširenjima mreža na brzine prema korisniku od najmanje 100 Mb/s.

(7) Operatori i nadležni organi dužni su da, na zahtjev Agencije, dostave podatke iz st. 5 i 6 ovog člana, u mjeri u kojoj su ti podaci dostupni, u primjerenom i razumnom roku.

(8) Agencija može odrediti područje sa jasnim geografskim granicama na kojem se, na osnovu prikupljenih podataka i analize sprovedene u skladu sa stavom 1 ovog člana, utvrđuje da, tokom trajanja perioda procjene dostupnosti iz stava 5 ovog člana, ni jedan operator ni nadležni organ nije postavio, niti planira da postavi mrežu veoma velikog kapaciteta, ni znatno nadogradi ili proširi svoju mrežu tako da omogućava brzine prema korisniku od najmanje 100 Mb/s.

(9) O području iz stava 8 ovog člana, Agencija objavljuje podatke na svojoj internet stranici.

(10) Agencija može, za područje određeno u skladu sa stavom 8 ovog člana, da pozove operatore i nadležne organe da se izjasne o namjeri postavljanja mreža veoma velikog kapaciteta tokom trajanja perioda procjene dostupnosti iz stava 5 ovog člana.

(11) Ako operator ili nadležni organ izrazi namjeru postavljanja mreže veoma velikog kapaciteta, Agencija može i od drugih operatora i nadležnih organa zatražiti izjavu o namjeri postavljanja mreže veoma velikog kapaciteta ili o namjeri značajne nadogradnje ili proširenja njihove mreže tako da omogućavaju brzine prema korisniku od najmanje 100 Mb/s na tom području.

(12) Listu podataka koje mora da sadrži izjava iz stava 11 ovog člana Agencija objavljuje na svojoj internet stranici.

(13) Na osnovu prikupljenih podataka, Agencija obavještava svakog operatora ili nadležni organ koji je iskazao interes za ulaganja o tome je li područje određeno u skladu sa stavom 8 ovog člana pokriveno ili je vjerovatno da će biti pokriveno pristupnom mrežom sljedeće generacije koja omogućava brzine prema korisniku od najmanje 100 Mb/s.

(14) U obavljanju poslova iz okvira svoje nadležnosti koji se odnose na određivanje obaveza pokrivenosti povezanih sa pravima korišćenja radio-frekvencija, kao i na provjeru dostupnosti usluga obuhvaćenih obavezom pružanja univerzalne usluge, Agencija uzima u obzir rezultate geografskog pregleda dostupnosti i svakog područja određenog u skladu sa odredbama ovog člana.

Korišćenje rezultata geografskog pregleda dostupnosti

Član 13

(1) Ministarstvo i drugi nadležni organi, kao i organi nadležni za dodjelu državne pomoći, u obavljanju poslova iz okvira svoje nadležnosti koji se odnose na razvoj i postavljanje elektronskih komunikacionih mreža, kao i izradu dokumenata strateškog planiranja iz oblasti razvoja širokopojasnih mreža, uzimaju u obzir rezultate geografskog pregleda dostupnosti i svakog područja određenog u skladu sa odredbama člana 12 ovog zakona.

(2) Agencija može da dostavi rezultate geografskog pregleda dostupnosti operatorima i drugim nadležnim organima, na njihov zahtjev i uz uslov da ti operatori i nadležni organi obezbijede isti stepen zaštite povjerljivih podataka.

(3) O dostavljanju rezultata geografskog pregleda dostupnosti iz stava 2 ovog člana, Agencija obavještava operatore, odnosno nadležne organe iz člana 12 stav 7 ovog zakona koji su dostavili podatke Agenciji.

(4) Podatke prikupljene geografskim pregledom dostupnosti koji nijesu označeni kao tajni ili kao povjerljivi u skladu sa zakonom kojim se uređuje uspostavljanje i održavanje infrastrukture prostornih podataka, Agencija objavljuje na svojoj internet stranici uz obezbjeđenje da ti podaci, na odgovarajući način i u mjeri u kojoj je to potrebno, budu dostupni krajnjim korisnicima kako bi mogli odrediti dostupnost povezivosti u različitim područjima, uz pojedinosti koje im olakšavaju izbor operatora ili pružaoca elektronskih komunikacionih usluga.

Izgradnja i korišćenje elektronskih komunikacionih mreža

Član 14

(1) Elektronska komunikaciona mreža, elektronska komunikaciona infrastruktura i druga povezana oprema mora se planirati, projektovati, proizvoditi, graditi, održavati i​​ koristiti u skladu sa osnovnim zahtjevima za elektronsku komunikacionu infrastrukturu i drugu povezanu opremu.

(2) Osnovni zahtjevi za elektronsku komunikacionu infrastrukturu i elektronsku komunikacionu mrežu i opremu u toku građenja i upotrebe, u smislu zakona kojim se uređuje oblast izgradnje objekata, odnose se na sljedeće:

1) zaštitu u slučaju požara;

2) bezbjednost i pristupačnost pri upotrebi;

3) ekonomično korišćenje energije.

(3) Pored zahtjeva iz stava 2 ovog člana, u toku građenja i upotrebe elektronske komunikacione infrastrukture, elektronske komunikacione mreže i povezane opreme, a u skladu sa specifičnom prirodom elektronske komunikacione infrastrukture, elektronske komunikacione mreže i povezane opreme, kao i djelatnošću elektronskih komunikacija, moraju biti ispunjeni i zahtjevi koji se odnose na mehaničku otpornost i stabilnost, zaštitu zdravlja ljudi i životne sredine i zaštitu od buke.

(4) Postavljanje i korišćenje elektronskih komunikacionih mreža i pružanje elektronskih komunikacionih usluga mora da zadovoljava uslove bezbjednosti mreže i interoperabilnosti elektronskih komunikacionih usluga.

(5) Operator, odnosno vlasnik elektronske komunikacione mreže, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme dužan je da:

1) u roku od šest mjeseci prije početka izgradnje, dostavi pisano obavještenje Agenciji o početku izgradnje, lokaciji izgradnje i tehničkim karakteristikama planirane elektronske komunikacione mreže, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme ili njihovih elemenata;

2) u roku od sedam dana od dana početka korišćenja, dostavi pisano obavještenje Agenciji o početku korišćenja i tehničkim karakteristikama elektronske komunikacione mreže, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme.

(6) Elektronske komunikacione mreže namijenjene za pružanje javnih elektronskih komunikacionih usluga, uključujući i elektronske komunikacione mreže sa korišćenjem radio-frekvencija u okviru njihovih tehničkih mogućnosti, grade se, postavljaju i koriste tako da se ne narušava kvalitet usluge, niti omogućava međusobno prisluškivanje korisnika.

(7) Na javnu elektronsku komunikacionu mrežu može se priključiti elektronska komunikaciona mreža, elektronska komunikaciona infrastruktura i povezana oprema, pod uslovom da ispunjava tehničke uslove koji omogućavaju slobodan izbor operatora i terminalne opreme, sigurnost upotrebe, bezbjednost javne elektronske komunikacione mreže i interoperabilnost javnih elektronskih komunikacionih usluga.

(8) Bliže uslove za planiranje, izgradnju, održavanje, pristup i korišćenje pojedinih vrsta elektronskih komunikacionih mreža, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme, kao i podatke koje su s tim u vezi operatori dužni da objave, propisuje Agencija.

(9) Zahtjeve iz stava 3 ovog člana propisuje Ministarstvo, uz saglasnost organa državne uprave nadležnog za poslove prostornog planiranja i izgradnje objekata, a na predlog Agencije.

Omogućavanje vršenja nadzora

Član 15

Fizičko ili pravno lice dužno je da prilikom izgradnje i korišćenja elektronskih komunikacionih mreža, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme, kao i pružanja elektronskih komunikacionih usluga omogući potpuni nadzor i kontrolu​​ nad izgradnjom i korišćenjem elektronskih komunikacionih mreža, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme, kao i pružanjem elektronskih komunikacionih usluga.​​ 

Strukturna odvojenost

Član 16

Ako je u vlasništvu ili pod kontrolom države ili jedinice lokalne samouprave pravno lice koje upravlja javnom elektronskom komunikacionom mrežom i/ili pruža javno dostupne elektronske komunikacione usluge, organ državne uprave nadležan za izdavanje građevinske dozvole, odnosno organ lokalne uprave nadležan za izdavanje urbanističko-tehničkih uslova mora biti strukturno odvojen od organa preko kojeg se ostvaruju vlasnička ili kontrolna ovlašćenja nad tim pravnim licem, uz poštovanje načela nediskriminatornosti.

Elektronska komunikaciona mreža u zgradi namijenjenoj za stanovanje i/ili obavljanje djelatnosti

Član 17

(1) Elektronska komunikaciona mreža veoma velikog kapaciteta, elektronska komunikaciona infrastruktura i povezana oprema, kao i pristupna tačka u zgradi namijenjenoj za stanovanje i/ili obavljanje djelatnosti grade se na način koji omogućava:

1) jednostavan prilaz, zamjenu, unapređenje i korišćenje svim operatorima i etažnim vlasnicima u zgradi;

2) slobodan izbor operatora;

3) pristup zgradi pod jednakim uslovima svim operatorima.

(2) Prilikom izgradnje ili rekonstrukcije zgrade namijenjene za stanovanje i/ili obavljanje djelatnosti, investitor je dužan da izgradi elektronsku komunikacionu infrastrukturu za postavljanje pristupne elektronske komunikacione mreže veoma velikog kapaciteta do granice urbanističke parcele, kao i da izgradi i postavi pristupnu tačku i fizičku infrastrukturu u zgradi prilagođenu mreži veoma velikog kapaciteta za potrebe te zgrade.​​ 

(3) Prilikom izgradnje fizičke infrastrukture u zgradi prilagođene mrežama veoma velikog kapaciteta, investitor je dužan da koristi cijevi onog presjeka i kapaciteta koji odgovaraju potrebama te zgrade.

(4) Investitor je dužan da izgradi i zajednički antenski sistem za prijem zemaljskih radio i televizijskih programa, izvede vertikalno i horizontalno kabliranje od pristupne tačke do svake pojedine stambene ili poslovne jedinice, kao i da postavi svu drugu potrebnu opremu za priključenje svih stambenih ili poslovnih jedinica koje se nalaze u zgradi na pristupnu elektronsku komunikacionu mrežu veoma velikog kapaciteta.

(5) Investitori, vlasnici poslovnog ili stambenog prostora, odnosno skupština etažnih vlasnika u izgrađenoj zgradi dužni su da, pod uslovima koji se zasnivaju na principima nediskriminatornosti, proporcionalnosti i transparentnosti, omoguće pristup i/ili korišćenje postojeće fizičke infrastrukture operatorima koji su podnijeli zahtjev, radi postavljanja, održavanja i razvoja elektronskih komunikacionih mreža veoma velikog kapaciteta, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme.

(6) Ako se u roku od 30 dana od dana prijema zahtjeva operatora za pristup zgradi ne postigne saglasnost za pristup od strane investitora, vlasnika poslovnog ili​​ stambenog prostora, odnosno skupštine etažnih vlasnika u izgrađenoj zgradi iz stava 3 ovog člana, operator ima pravo da podnese zahtjev za rješavanje spora Agenciji.

(7) Agencija, u roku od 30 dana od dana podnošenja zahtjeva iz stava 6 ovog člana donosi odluku o rješavanju spora, u skladu sa principima nediskriminatornosti, proporcionalnosti i transparentnosti.

(8) Ako ne postoji fizička infrastruktura u zgradi za postavljanje mreže veoma velikog kapaciteta, svaki operator javne komunikacione mreže ima pravo, o svom trošku, da završi svoju mrežu u prostorijama krajnjeg korisnika, uz njegovu saglasnost, uz uslov da se pri tome na najmanju moguću mjeru svede uticaj na imovinu trećih lica.

(9) Ako, u cilju postavljanja mreže iz stava 8 ovog člana, operator javne elektronske komunikacione mreže ima potrebu da postavi fizičku infrastrukturu u zajedničkim dijelovima zgrade, dužan je da izgradi pristupnu tačku za potrebe cijele zgrade.

(10) Agencija daje saglasnost na glavni projekat u postupku njegove revizije za elektronsku komunikacionu mrežu, elektronsku komunikacionu infrastrukturu i povezanu opremu u zgradi, za zgrade čija je površina veća od 500 m2.

(11) Bliže tehničke i druge uslove za projektovanje, izgradnju i korišćenje elektronske komunikacione mreže, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme u zgradama, propisuje Agencija.

Radovi u zoni elektronskih komunikacionih mreža

Član 18

(1) U blizini elektronskih komunikacionih mreža, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme ne smiju se planirati novi objekti, izvoditi radovi, saditi sadnice ili preduzimati druge radnje koje ih mogu oštetiti ili ometati  njihov rad.

(2) U zaštitnoj zoni ili radio-koridoru radio-stanice ne smiju se planirati novi objekti, izvoditi radovi, postavljati tehnička oprema ili obavljati druge radnje koje mogu ometati prostiranje elektromagnetnih talasa ili prouzrokovati smetnje u radiokomunikacijama.

(3) Širine zaštitnih zona i vrste radio-koridora u čijoj zoni nije dopušteno planiranje drugih objekata iz st. 1 i 2 ovog člana propisuje Ministarstvo, u skladu sa zakonom kojim se uređuje planiranje prostora i izgradnja objekata.

Zaštita i/ili izmještanje elektronskih komunikacionih mreža

Član 19

(1) Kad je, prilikom izvođenja radova, potrebna zaštita i/ili izmještanje elektronske komunikacione mreže ili elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme, investitor je dužan da:

1) u skladu sa urbanističko-tehničkim uslovima i propisima kojim se uređuje izgradnja objekata izradi projekat zaštite i/ili izmještanja elektronske komunikacione mreže ili elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme i za projekat pribavi saglasnost vlasnika;

2) najmanje 30 dana prije roka predviđenog za početak radova obavijesti vlasnika elektronske komunikacione mreže ili elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme, kao i da mu obezbijedi pristup radi nadzora nad izvođenjem radova;

3) obezbijedi zaštitu i/ili izmještanje elektronske komunikacione mreže ili elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme o svom trošku.

(2) Ako elektronska komunikaciona mreža ili elektronska komunikaciona infrastruktura i povezana oprema koju treba zaštititi i/ili izmjestiti nije izgrađena u skladu sa zakonom, njena zaštita i/ili izmještanje vrši se o trošku vlasnika.

Izgradnja u pojasu saobraćajne infrastrukture

Član 20

(1) Prilikom planiranja javnih puteva, željezničke infrastrukture, aerodroma sa pripadajućom infrastrukturom i lučke infrastrukture (saobraćajna infrastruktura) planiraju se i kapaciteti za elektronsku komunikacionu mrežu, elektronsku komunikacionu infrastrukturu i povezanu opremu.

(2) Investitor infrastrukture iz stava 1 ovog člana dužan je da, 15 dana prije početka izrade projekta, dostavi Agenciji obavještenje o planiranoj izgradnji.

(3) Agencija je dužna da obavještenje iz stava 2 ovog člana, bez odlaganja, objavi na svojoj internet stranici.

(4) Agencija daje saglasnost na glavni projekat u postupku njegove revizije za građenje infrastrukture iz stava 1 ovog člana.

(5) Investitor infrastrukture iz stava 1 ovog člana dužan je da, na zahtjev operatora, pod jednakim uslovima, obezbijedi korišćenje raspoloživih kapaciteta za elektronske komunikacione mreže, elektronsku komunikacionu infrastrukturu i povezanu opremu.

Pravo eksproprijacije

Član 21

(1) Operatori imaju pravo građenja, održavanja, razvoja i korišćenja elektronskih komunikacionih mreža, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme na cijeloj teritoriji Crne Gore, što obuhvata građenje, održavanje, razvoj iskorišćenje elektronske komunikacione mreže, elektronske komunikacione infrastrukture i druge povezane opreme na dobrima od opšteg interesa, na nepokretnostima u svojini Crne Gore ili imovini jedinica lokalne samouprave, kao i nepokretnostima u svojini drugih pravnih i fizičkih lica, u skladu sa zakonom.

(2) Radi izgradnje i postavljanja elektronskih komunikacionih mreža i povezane opreme može se utvrditi javni interes za eksproprijaciju nepokretnosti, u skladu sa zakonom kojim se uređuje eksproprijacija.

Korišćenje dobra od opšteg interesa i nepokretnosti u državnoj imovini na osnovu prava nužnog prolaza za novu elektronsku komunikacionu infrastrukturu

Član 22

(1) Ako je za građenje, održavanje, razvoj i korišćenje nove elektronske komunikacione mreže i elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme potrebno zasnivanje službenosti nužnog prolaza ili zakonske službenosti u javnom interesu na (kao i iznad i ispod) dobrima od opšteg interesa, nepokretnostima u svojini Crne Gore ili imovini jedinica lokalne samouprave, odnosno nepokretnostima na kojima imovinska ovlašćenja vrše javne službe u smislu zakona kojim se uređuje korišćenje, upravljanje i raspolaganje stvarima koje pripadaju Crnoj Gori ili lokalnoj samoupravi, operator podnosi zahtjev za davanje saglasnosti za zasnivanje službenosti nužnog prolaza ili zakonske službenosti u javnom interesu radi građenja, održavanja, razvoja i korišćenja elektronskih komunikacionih mreža i elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme organu nadležnom za vršenje imovinskih prava i ovlašćenja na toj imovini.

(2) Organ iz stava 1 ovog člana dužan je da prilikom razmatranja zahtjeva operatora postupa u skladu sa načelima nediskriminatornosti, jednostavnosti, efikasnosti, transparentnosti i javnosti i da saglasnost za zasnivanje službenosti nužnog prolaza ili zakonske službenosti u javnom interesu u roku od 30 dana od dana podnošenja zahtjeva.

(3) Ako organ iz stava 1 ovog člana ne da saglasnost za zasnivanje službenosti nužnog prolaza ili zakonske službenosti u javnom interesu u roku iz stava 2 ovog člana, smatraće se da je ta saglasnost data.

(4) Organ iz stava 1 ovog člana može odbiti zahtjev operatora ako:

1) utvrdi da na dobru od opšteg interesa ili na nepokretnosti koja je predmet zahtjeva nema tehničkih mogućnosti za građenje;

2) bi građenje narušavalo zahtjeve zaštite zdravlja stanovništva, zaštite i očuvanja prirode, prostora ili kulturnih dobara, u skladu sa posebnim propisima.

(5) Sa operatorom kojem je data saglasnost za zasnivanje službenosti nužnog prolaza, organ iz stava 1 ovog člana, u roku od 60 dana od dana podnošenja zahtjeva operatora, zaključuje ugovor kojim se uređuju međusobna prava i obaveze, plaćanje naknade za ustanovljenu službenost, odnosno imovinsko-pravni odnosi u svrhu građenja elektronske komunikacione mreže i elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme.

(6) Ako organ iz stava 1 ovog člana ne zaključi ugovor sa operatorom u roku iz stava 5 ovog člana, operator ima pravo da Agenciji podnese zahtjev za izdavanje potvrde o službenosti nužnog prolaza.

(7) Agencija operatoru izdaje potvrdu o službenosti nužnog prolaza na osnovu glavnog projekta gradnje nove elektronske komunikacione mreže i elektronske komunikacione infrastrukture i druge povezane opreme, a nakon pribavljanja saglasnosti Zaštitnika imovinsko-pravnih interesa Crne Gore, odnosno nadležnog organa jedinice lokalne samouprave u skladu sa zakonom.

(8) Potvrdu o službenosti nužnog prolaza Agencija izdaje bez odlaganja, a najkasnije u roku od četiri mjeseca od dana podnošenja zahtjeva operatora iz stava 6 ovog člana.

(9) Potvrda o službenosti nužnog prolaza smatra se dokazom o riješenim imovinskopravnim odnosima i dokazom pravnog interesa za izdavanje potrebnih dozvola u skladu sa zakonom kojim se uređuje planiranje prostora i izgradnja objekata.

(10) Organ iz stava 1 ovog člana dužan je da operatoru omogući ostvarivanje službenosti nužnog prolaza, a operator je dužan da počne da plaća naknadu za ustanovljenu službenost u roku od 30 dana od dana izdavanja potvrde o službenosti nužnog prolaza, odnosno u roku od 30 dana od dana zaključivanja ugovora iz stava 5 ovog člana.

(11) Operator je dužan da, prilikom izgradnje elektronske komunikacione mreže i elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme na dobrima od opšteg interesa i nepokretnostima iz stava 1 ovog člana, sprovede mjere zaštite elektronske komunikacione mreže, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme od oštećenja do kojih bi moglo da dođe redovnim korišćenjem tih dobara, odnosno nepokretnosti.

(12) Ako je u vlasništvu ili pod kontrolom države ili jedinice lokalne samouprave pravno lice koje upravlja javnom elektronskom komunikacionom mrežom i/ili pruža javno dostupne elektronske komunikacione usluge, organ iz stava 1 ovog člana mora biti strukturno odvojen od organa preko kojeg se ostvaruju vlasnička ili kontrolna ovlašćenja nad tim pravnim licem.

Primjena propisa o svojinsko-pravnim odnosima

Član 23

Na pitanja u vezi prava službenosti koja nijesu uređena ovim zakonom, primjenjuju se odredbe zakona kojim se uređuju svojinsko-pravni odnosi.

Naknada za korišćenje dobra od opšteg interesa i nepokretnosti u državnoj imovini na osnovu prava nužnog prolaza

Član 24

(1) Za ustanovljenu službenost nužnog prolaza na dobrima od opšteg interesa, odnosno nepokretnostima iz člana 22 stav 1 ovog zakona operator plaća naknadu.

(2) Visinu, način obračuna i način plaćanja naknade iz stava 1 ovog člana propisuje Agencija, vodeći računa o interesima vlasnika, nosioca prava raspolaganja, odnosno prava korišćenja nepokretnosti i interesu operatora, kao i javnom interesu za razvoj tržišta elektronskih komunikacija.

Kolokacija i zajedničko korišćenje elektronske komunikacione infrastrukture i druge povezane opreme

Član 25

(1) Operator koji je, u skladu sa zakonom, postavio elektronsku komunikacionu infrastrukturu i drugu povezanu opremu na (kao i iznad i ispod) dobrima od opšteg interesa ili nepokretnostima u državnoj imovini ili nepokretnostima koje su predmet privatne svojine, ima obavezu kolokacije i zajedničkog korišćenja te infrastrukture i povezane opreme, naročito radi zaštite zdravlja stanovništva, zaštite i očuvanja prirode i kulturnih dobara, zaštite prostora, izbjegavanja prekomjerne gradnje u slučajevima kad je to ekonomski neisplativo ili fizički neprikladno, kao i zaštite nacionalne bezbjednosti.

(2) Operator je dužan da drugom operatoru omogući pristup, kolokaciju i zajedničko korišćenje svoje elektronske komunikacione infrastrukture i druge povezane opreme ili nepokretnosti u svom vlasništvu što obuhvata zemljište, zgrade i ulaze u zgrade, žičane instalacije unutar zgrada, antene, antenske stubove, tornjeve i druge potporne građevine, kablovsku kanalizaciju, cijevi, šahte, ulične ormare i mjere kojima se olakšava koordinacija građevinskih radova, uz naknadu i na osnovu zaključenog ugovora, ako su ispunjeni odgovarajući uslovi pristupa, kolokacije i zajedničkog korišćenja.

(3) U slučaju kad nije zaključen ugovor iz stava 2 ovog člana, operator ne može koristiti kolokaciju i elektronsku komunikacionu infrastrukturu i drugu povezanu opremu drugog operatora.

(4) Agencija može operatoru koji omogućava pristup, kolokaciju i zajedničko korišćenje elektronske komunikacione infrastrukture i druge povezane opreme rješenjem utvrditi sljedeće obaveze:

1) primjenu načela nediskriminacije i odobravanja pristupa svim operatorima korisnicima pod jednakim uslovima;

2) primjenu načela troškovne orijentisanosti na osnovu troškova izgradnje i održavanja elektronske komunikacione infrastrukture i druge povezane opreme, uz primjerenu stopu povraćaja na ulaganja;

3) izradu i objavu standardne ponude pristupa i obavezu pregovaranja o pristupu sa drugim operatorima.

(5) Operator iz stava 4 ovog člana rješava zahtjeve drugih operatora za pristup, kolokaciju i zajedničko korišćenje elektronske komunikacione infrastrukture i druge povezane opreme prema redosljedu prijema tih zahtjeva i u zavisnosti od stepena raspoloživosti slobodnog prostora u njegovoj infrastrukturi.

(6) Ako operator iz stava 4 ovog člana ne odgovori na zahtjev drugog operatora u roku od 30 dana od dana podnošenja zahtjeva, smatra se da je odbio da zaključi ugovor iz stava 2 ovog člana.

(7) U slučaju iz stava 6 ovog člana, a na zahtjev drugog operatora, Agencija će, u roku od 30 dana od dana podnošenja tog zahtjeva, utvrditi ispunjenost uslova iz st. 2 i 5 ovog člana i, ako su ti uslovi ispunjeni, donijeti odluku kojom se drugom operatoru omogućuje pristup, kolokacija i zajedničko korišćenje elektronske komunikacione infrastrukture i druge povezane opreme operatora iz stava 4 ovog člana.

(8) U slučaju spora između operatora u vezi sa zaključenim ugovorom o pristupu, kolokaciji i zajedničkom korišćenju elektronske komunikacione infrastrukture i druge povezane opreme ili spora zbog odbijanja zaključivanja ugovora iz stava 6 ovog člana, Agencija sprovodi postupak rješavanja tog spora.

(9) Bliži način i uslove pristupa, kolokacije i zajedničkog korišćenja elektronske komunikacione infrastrukture i druge povezane opreme iz stava 2 ovog člana, stepen raspoloživosti slobodnog prostora iz stava 5 ovog člana i osnovne elemente ugovora o pristupu, kolokaciji i zajedničkom korišćenju elektronske komunikacione infrastrukture i druge povezane opreme, propisuje Agencija.

Podaci o elektronskoj komunikacionoj infrastrukturi i povezanoj opremi i elementima mreže

Član 26

(1) Operatori su dužni da podatke o vrsti, raspoloživosti i geografskoj lokaciji postojeće elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme i elemenata mreže redovno ažuriraju i dostavljaju ih Agenciji u roku od 30 dana od dana puštanja u rad.

(2) Pored podataka iz stava 1 ovog člana, operatori su dužni da redovno ažuriraju i dostavljaju Agenciji u roku od šest mjeseci prije početka izgradnje elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme i elemenata mreže i podatke o vrsti, raspoloživosti i geografskoj lokaciji planirane elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme i elemenata mreže.

(3) Agencija vodi evidenciju o vrsti, raspoloživosti i geografskoj lokaciji postojeće i planirane elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme i elemenata mreže.

(4) Bliži sadržaj, način dostavljanja i objavljivanja podataka iz st. 1 i 2 ovog člana propisuje Agencija.

III. OPŠTE OVLAŠĆENjE ZA PRUŽANjE ELEKTRONSKIH KOMUNIKACIONIH MREŽA I USLUGA

Prijava početka obavljanja djelatnosti

Član 27

(1) Pružanje elektronskih komunikacionih mreža i elektronskih komunikacionih usluga je slobodno, uz obavezu podnošenja prijave prije početka obavljanja tih djelatnosti, u skladu sa ovim zakonom.

(2) Obaveza podnošenja prijave iz stava 1 ovog člana ne odnosi se na interpersonalne komunikacione usluge koje ne zavise od broja.

Podnošenje prijave

Član 28

(1) Pravno ili fizičko lice dužno je da, prije početka korišćenja javnih elektronskih komunikacionih mreža ili pružanja javnih elektronskih komunikacionih usluga, u pisanoj ili elektronskoj formi, podnese prijavu Agenciji.

(2) Prijava iz stava 1 ovog člana podnosi se Agenciji najmanje 15 dana prije početka korišćenja javnih elektronskih komunikacionih mreža ili pružanja javnih elektronskih komunikacionih usluga.

(3) Prijava iz stava 1 ovog člana sadrži:

1) ime i prezime, jedinstveni matični broj i adresu prebivališta za domaće fizičko lice, odnosno ime i prezime, datum i mjesto rođenja, broj pasoša ili lične karte i državu koja je izdala pasoš ili ličnu kartu za strano fizičko lice;

2) za pravno lice - naziv privrednog društva, sjedište, poreski identifikacioni broj, broj računa i ime i prezime zastupnika;

3) kratak opis javnih elektronskih komunikacionih mreža, odnosno javnih elektronskih komunikacionih usluga kojim se prikazuju karakteristike mreže, odnosno usluge;

4) predviđeni datum početka korišćenja javnih elektronskih komunikacionih mreža ili pružanja javnih elektronskih komunikacionih usluga;

5) podatke o kontakt osobi;

6) adresu internet stranice pružaoca, povezanu sa pružanjem elektronskih komunikacionih mreža ili usluga.

(4) Uz prijavu iz stava 1 ovog člana podnosi se dokaz da je podnosilac prijave registrovan za obavljanje djelatnosti elektronskih komunikacija.

(5) Obrazac prijave iz stava 1 ovog člana, usklađen sa smjernicama Tijela evropskih regulatora elektronskih komunikacija  (u daljem tekstu: BEREC), Agencija objavljuje na svojoj internet stranici.

Postupanje po prijavi

Član 29

(1) Agencija je dužna da, u roku od sedam dana od dana prijema uredne prijave iz člana 28 stav 1 ovog zakona, upiše pravno ili fizičko lice u registar operatora.

(2) Ako prijava ne sadrži podatke iz člana 28 stav 3 ovog zakona, Agencija će u što kraćem roku, a najkasnije sedam dana od dana prijema prijave, obavijestiti podnosioca prijave da prijava nije uredna i odrediti rok za dopunu prijave.

(3) Agencija je dužna da, prilikom upisa pravnog ili fizičkog lica u registar operatora, izda tom licu potvrdu o upisu u registar.

(4) Sastavni dio potvrde iz stava 3 ovog člana je standardizovani popis prava i obaveza operatora.

(5) Operator je dužan da o promjeni podataka iz člana 28 stav 3 tač. 1 i 2 ovog zakona obavijesti Agenciju u roku od 15 dana od dana nastanka te promjene, a o promjeni podataka iz člana 28 stav 3 tačka 4 ovog zakona najkasnije 15 dana prije predviđenog datuma promjene.

(6) Agencija vodi, objavljuje i redovno ažurira registar operatora kojima je izdata potvrda iz stava 3 ovog člana.

Opšte i posebne obaveze po osnovu upisa u registar operatora

Član 30

(1) Opšte obaveze po osnovu upisa u registar operatora, koje moraju biti nediskriminatorne, srazmjerne i transparentne, odnose se na:

1) administrativne naknade;

2) zaštitu ličnih podataka i privatnosti u oblasti elektronskih komunikacija;

3) informacije koje treba dostaviti u postupku obavještavanja u skladu sa čl. 202 i 203 ovog zakona;

4) omogućavanje zakonitog presrijetanja komunikacija od strane nadležnih državnih organa;

5) uslove korišćenja elektronskih komunikacionih mreža za komunikaciju državnih organa prema široj javnosti radi upozoravanja javnosti na neposrednu prijetnju i za ublažavanje posljedica katastrofe velikih razmjera;

6) uslove korišćenja elektronskih komunikacionih mreža za vrijeme katastrofa velikih razmjera ili nacionalnih vanrednih situacija kako bi se osigurala komunikacija između hitnih službi i državnih organa;

7) obavezu pristupa;

8) mjere radi obezbjeđivanja usklađenosti sa standardima i specifikacijama iz člana 10 ovog zakona;

9) obavezu transparentnosti za pružaoce javnih elektronskih komunikacionih mreža koji pružaju javno dostupne elektronske komunikacione usluge za obezbjeđivanje veze između krajnjih korisnika u skladu sa načelima i ciljevima iz člana 4 ovog zakona i, kad je to neophodno i proporcionalno, pristup nadležnih organa takvim informacijama.

(2) Pored opštih obaveza iz stava 1 ovog člana, posebne obaveze po osnovu upisa u registar operatora su sljedeće:

1) za pružanje elektronskih komunikacionih mreža:

− interkonekcija mreža;

− obaveza prenosa;

− mjere za zaštitu javnog zdravlja od elektromagnetnog polja izazvanog elektronskim komunikacionim mrežama;

− održavanje integriteta javnih elektronskih komunikacionih mreža, uključujući uslove za sprečavanje elektromagnetne interferencije između elektronskih komunikacionih mreža ili usluga;

− zaštita javnih elektronskih komunikacionih mreža od neovlašćenog pristupa;

− uslovi za korišćenje radio-frekvencija u slučaju da takvo korišćenje nije uslovljeno dodjelom individualnih prava korišćenja.

2) za pružanje elektronskih komunikacionih usluga:

− interoperabilnost usluga;

− pristup krajnjih korisnika brojevima iz nacionalnog plana numeracija i brojevima iz univerzalnih međunarodnih brojeva besplatnih telefonskih usluga;

− pravila o zaštiti potrošača karakteristična za oblast elektronskih komunikacija;

− ograničenja u vezi sa prenosom nezakonitih sadržaja i ograničenja u vezi sa prenosom štetnih sadržaja.

Prava po osnovu upisa u registar operatora

Član 31

Pravna i fizička lica po osnovu upisa u registar operatora stiču prava koja se odnose na:

1) pružanje elektronskih komunikacionih mreža i usluga;

2) to da njihov zahtjev za ostvarivanje potrebnih prava na postavljanje opreme bude razmatran;

3) korišćenje radio-frekvencija u vezi sa elektronskim komunikacionim mrežama i uslugama;

4) korišćenje numeričkih resursa u vezi sa elektronskim komunikacionim mrežama i uslugama;

5) ostvarivanje prava službenosti u skladu sa odredbama ovog zakona;

6) pregovaranje o interkonekciji i, po potrebi, ostvarivanje pristupa ili interkonekcije sa drugim pružaocima javnih elektronskih komunikacionih mreža ili javno dostupnih elektronskih komunikacionih usluga;

7) dobijanje mogućnosti da budu određeni za pružanje univerzalne usluge ili da mrežom i uslugom pokriju različite djelove teritorije države.​​ 

Odvojeno računovodstvo

Član 32

(1) Ako pravno lice čija pretežna djelatnost nije pružanje elektronskih komunikacionih mreža ili elektronskih komunikacionih usluga namjerava da sopstvenu elektronsku komunikacionu mrežu i/ili elektronsku komunikacionu infrastrukturu i povezanu opremu daje na korišćenje ili je koristi za pružanje javnih elektronskih komunikacionih usluga, dužno je da Agenciji podnese prijavu u skladu sa članom 28 ovog zakona.

(2) Pravno lice iz stava 1 ovog člana dužno je da osnuje posebno pravno lice u obliku privrednog društva za pružanje javnih elektronskih komunikacionih mreža i/ili elektronskih komunikacionih usluga ili da vodi odvojeno računovodstvo po djelatnostima na način da se odvojeno iskazuju prihodi i rashodi ostvareni na osnovu davanja na korišćenje elektronske komunikacione mreže i/ili elektronske komunikacione infrastrukture ili pružanja javnih elektronskih komunikacionih  usluga od drugih djelatnosti.

(3) Privredno društvo koje pruža javne elektronske komunikacione mreže ili javne elektronske komunikacione usluge, kao i pravno lice koje vodi odvojeno računovodstvo po djelatnostima na način iz stava 2 ovog člana dužno je da sačinjava finansijske izvještaje i da ih, zajedno sa izvještajima o reviziji, objavljuje na svojoj internet stranici.

(4) Reviziju iz stava 3 ovog člana vrši ovlašćeni revizor, u skladu sa zakonom.​​ 

Izmjena, ograničenje i oduzimanje prava

Član 33

(1) Prava i obaveze po osnovu upisa u registar operatora i prava korišćenja radiofrekvencija ili numeričkih resursa ili prava na instalaciju opreme mogu se mijenjati samo u opravdanim slučajevima i na proporcionalan način, uzimajući u obzir, i po potrebi, posebne uslove koji se primjenjuju na prenos prava korišćenja radio-frekvencija i numeričkih resursa.

(2) Ako su predložene izmjene manjeg značaja i ako su dogovorene sa nosiocem prava ili operatorom, namjera o planiranim izmjenama uz detaljno obrazloženje mora se objaviti na internet stranici Agencije.

(3) Zainteresovanim stranama, uključujući krajnje korisnike i potrošače, odobrava se odgovarajući vremenski rok da iznesu svoje stavove o predloženim izmjenama, koji ne može biti kraći od 30 dana, osim u izuzetnim slučajevima.

(4) Pravo na postavljanje opreme ili prava korišćenja radio-frekvencija ili numeričkih resursa ne ograničavaju se i ne oduzimaju prije isteka roka za koji su odobrena, osim kad je to opravdano, a u skladu sa stavom 6 ovog člana, prema potrebi, uz finansijsku ili drugu naknadu za oduzimanje prava.

(5) Izmjena prava korišćenja radio-frekvencija, u skladu sa ovim zakonom, ne predstavlja osnovu za oduzimanje prava  korišćenja radio-frekvencija.

(6) Svaka namjera da se ograniče ili oduzmu prava po osnovu upisa u registar operatora ili pojedinačna prava korišćenja radio-frekvencija ili numeričkih resursa, bez saglasnosti nosioca prava, podliježe konsultacijama sa zainteresovanim stranama.

Prijava izmjene ili prestanka korišćenja javnih elektronskih komunikacionih mreža ili pružanja javnih elektronskih komunikacionih usluga

Član 34

(1) U slučaju izmjene ili prestanka režima korišćenja javnih elektronskih komunikacionih mreža ili pružanja javnih elektronskih komunikacionih usluga, operator je dužan da podnese prijavu Agenciji, u pisanoj ili elektronskoj formi.

(2) Na podnošenje prijave i postupanje po prijavi iz stava 1 ovog člana, shodno se primjenjuju odredbe čl. 28 i 29 ovog zakona.

Brisanje iz registra

Član 35

(1) Agencija će brisati operatora iz registra operatora:

1) ako operator u pisanom obliku obavijesti Agenciju o prestanku obavljanja prijavljene djelatnosti;

2) ako operator ne obavlja prijavljenu djelatnost duže od godinu dana neprekidno;

3) i u drugim slučajevima, u skladu sa zakonom.

(2) Agencija je dužna da, prilikom brisanja operatora iz registra operatora, o tome izda potvrdu.

Godišnja naknada za vršenje poslova regulacije i nadzora tržišta

Član 36

(1) Za vršenje poslova regulacije i nadzora tržišta u oblasti elektronskih komunikacija Agencija od operatora naplaćuje godišnju naknadu.

(2) Visina naknade iz stava 1 ovog člana iznosi do 1,5% ukupnog prihoda operatora ostvarenog u prethodnoj godini, po osnovu pružanja javnih elektronskih komunikacionih usluga i davanja na korišćenje elektronskih komunikacionih mreža, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme, do nivoa koji pokriva troškove vršenja poslova regulacije i nadzora tržišta u sektoru elektronskih komunikacija, utvrđenih finansijskim planom Agencije, na objektivan, transparentan i proporcionalan način.

(3) Visinu naknade iz stava 1 ovog člana, u procentualnom iznosu, utvrđuje Savjet Agencije posebnom odlukom za svaku kalendarsku godinu, na osnovu planiranih​​ troškova vršenja poslova regulacije i nadzora tržišta i ukupnih prihoda svih operatora iz stava 2 ovog člana.

(4) Iznos naknade iz stava 1 ovog člana i način plaćanja Agencija operatoru utvrđuje rješenjem za svaku kalendarsku godinu.

(5) Operator je dužan da plati cjelokupan iznos naknade iz stava 1 ovog člana u roku od 15 dana od dana dostavljanja rješenja iz stava 4 ovog člana.

Prijava prihoda

Član 37

(1) Operator je dužan da, najkasnije do kraja marta tekuće godine, prijavi Agenciji visinu prihoda ostvarenih u prethodnoj godini po osnovu pružanja javnih elektronskih komunikacionih usluga i davanja na korišćenje elektronske komunikacione mreže, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme.

(2) Ako operator ne prijavi visinu prihoda u roku iz stava 1 ovog člana, Agencija kao osnovicu za obračun godišnje naknade za vršenje poslova regulacije i nadzora tržišta u oblasti elektronskih komunikacija uzima ukupan prihod operatora iz prethodne godine, na osnovu podataka operatora dostavljenih organu uprave nadležnom za poslove utvrđivanja i naplate poreza.

(3) Operator koji, pored djelatnosti elektronskih komunikacija, obavlja i druge djelatnosti dužan je da vodi odvojeno računovodstvo po djelatnostima, kojim se odvojeno iskazuje prihod ostvaren po osnovu davanja na korišćenje elektronske komunikacione mreže i/ili elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme ili pružanja javnih elektronskih komunikacionih usluga.

(4) Ako operator ne vodi odvojeno računovodstvo na način iz stava 3 ovog člana, Agencija kao osnovicu za obračun godišnje naknade za vršenje poslova regulacije i nadzora tržišta u oblasti elektronskih komunikacija uzima ukupan prihod operatora iz prethodne godine, a na osnovu podataka operatora dostavljenih organu nadležnom za poslove utvrđivanja i naplate poreza.

(5) Ako Agencija sumnja u tačnost podataka iz st. 1, 2 i 3 ovog člana, može angažovati ovlašćenog revizora koji će izvršiti provjeru tih podataka.

(6) Ako u slučaju iz stava 5 ovog člana ovlašćeni revizor utvrdi da prihod operatora odstupa za više od 3% od prijavljenog prihoda iz stava 1 ovog člana, Agencija kao osnovicu za obračun godišnje naknade za vršenje poslova regulacije i nadzora tržišta u oblasti elektronskih komunikacija uzima visinu prihoda utvrđenu od strane ovlašćenog revizora.

(7) U slučaju iz stava 6 ovog člana, troškove revizije snosi operator.

IV. PRISTUP I INTERKONEKCIJA

Opšti okvir za pristup i interkonekciju

Član 38

(1) Operatori mogu pregovarati i zaključivati ugovore o tehničkim i tržišnim uslovima pristupa i/ili interkonekcije na nacionalnom i međunarodnom nivou.

(2) Operator koji zahtijeva ili daje pristup i/ili interkonekciju, a koji ne obavlja djelatnost elektronskih komunikacija na teritoriji Crne Gore, nije dužan da podnese prijavu Agenciji u skladu sa članom 28 ovog zakona.

(3) Operator ima pravo, a na zahtjev drugog operatora i obavezu da pregovara o pristupu i interkonekciji radi pružanja javno dostupnih elektronskih komunikacionih usluga i obezbjeđivanja njihove interoperabilnosti.

(4) Podatke koji su od interesa za obavljanje pregovora o pristupu i/ili interkonekciji operator objavljuje i ažurira na svojoj internet stranici.

(5) Operator nudi pristup i interkonekciju drugim operatorima pod uslovima i obavezama iz čl. 39, 40, 42 i 113 ovog zakona.

(6) Na zahtjev drugog operatora za pristup i/ili interkonekciju, operator je dužan da odgovori u roku od 15 dana od dana prijema zahtjeva.

(7) Operatori su dužni da zaključe ugovor o pristupu i/ili interkonekciji, kojim uređuju međusobna prava i obaveze, u roku od 45 dana od dana prijema zahtjeva iz stava 3 ovog člana.

(8) Ako operator odbije zahtjev za pristup i/ili interkonekciju drugog operatora ili u roku od 45 dana od dana prijema zahtjeva iz stava 3 ovog člana ne zaključe ugovor o pristupu i/ili interkonekciji, o spornim pitanjima pristupa ili interkonekcije odlučuje Agencija, na zahtjev jednog od operatora.

(9) Operatori su dužni da zaključe ugovor o pristupu i/ili interkonekciji u skladu sa odlukom Agencije iz stava 8 ovog člana, u roku od 15 dana od dana donošenja te odluke.

(10) Operator je dužan da primjerak zaključenog ugovora o pristupu i/ili interkonekciji sa operatorima u Crnoj Gori i sa operatorima u drugoj državi dostavi Agenciji radi evidentiranja.

(11) Operatori, koji su od drugih operatora dobili podatke prije, tokom ili nakon postupka pregovora o pristupu i/ili interkonekciji ili nakon zaključenja ugovora o pristupu i/ili interkonekciji, mogu te podatke koristiti isključivo u svrhe za koje su im dostavljeni, vodeći računa o povjerljivosti tih podataka.

(12) Podaci iz stava 11 ovog člana ne mogu se ustupati trećim licima, što naročito obuhvata druge poslovne jedinice, podružnice ili partnere kojima bi ti podaci mogli omogućiti konkurentsku prednost na tržištu.

Ovlašćenja i obaveze Agencije u vezi pristupa i interkonekcije

Član 39

(1) Agencija, radi ostvarivanja ciljeva iz člana 4 ovog zakona, podstiče i, ako je to primjereno, obezbjeđuje odgovarajući pristup i interkonekciju, kao i interoperabilnost usluga, na način da promoviše efikasnost, održivu konkurenciju, razvoj mreža veoma velikog kapaciteta, efikasnost ulaganja i inovacija, kao i najveću korist za krajnje korisnike.​​ 

(2) Agencija može samoinicijativno, nezavisno od obaveza koje se određuju operatorima sa značajnom tržišnom snagom u skladu sa članom 113 ovog zakona, rješenjem operatorima odrediti sljedeće obaveze:​​ 

1) obavezu interkonekcije, u mjeri u kojoj je to neophodno i ako već nije uspostavljena, operatoru koji je upisan u registar operatora i koji kontroliše pristup krajnjim korisnicima, da bi se obezbijedilo povezivanje s kraja na kraj;​​ 

2) obavezu obezbjeđivanja interoperabilnosti usluga operatoru koji je upisan u registar operatora i koji kontroliše pristup krajnjim korisnicima, u opravdanim slučajevima i u mjeri u kojoj je to neophodno;​​ 

3) obavezu obezbjeđivanja interoperabilnosti usluga pružaocu interpersonalnih komunikacionih usluga koje ne zavise od brojeva i koji je dostigao značajan stepen pokrivenosti i zastupljenosti među korisnicima, u opravdanim slučajevima kad je​​ povezanost s kraja na kraj između krajnjih korisnika ugrožena zbog nedostatka interoperabilnosti između interpersonalnih komunikacionih usluga;​​ 

4) obavezu pristupa opremi, uz pravedne, razumne i nediskriminatorne uslove, u mjeri u kojoj je to potrebno kako bi se krajnjim korisnicima obezbijedila dostupnost usluga digitalnog radija i televizije i drugih povezanih usluga, uključujući pristup aplikativnom programskom interfejsu i elektronskom programskom vodiču.​​ 

(3) Agencija može obavezu iz stava 2 tačka 3 ovog člana odrediti isključivo:​​ 

1) u mjeri potrebnoj za obezbjeđivanje interoperabilnosti interpersonalnih komunikacionih usluga, a ta obaveza može uključiti proporcionalne obaveze pružaocima tih usluga, objavljivanje svih relevantnih informacija i omogućavanje drugim nadležnim organima i pružaocima usluga njihovo korišćenje, izmjenu i redistribuciju ili obavezu korišćenja i primjene domaćih standarda ili tehničkih specifikacija ili relevantnih evropskih ili međunarodnih standarda;​​ 

2) kad je Evropska komisija, nakon konsultacija sa BEREC-om i uzimajući u obzir njegovo mišljenje, utvrdila značajnu prijetnju povezivanju s kraja na kraj između krajnjih korisnika u Evropskoj uniji ili u najmanje tri države članice Evropske unije i usvojila mjere sprovođenja kojima se određuje priroda i obim obaveza koje mogu biti nametnute.​​ 

(4) Agencija može odrediti obavezu obezbjeđivanja pristupa, na razuman zahtjev, žičanim instalacijama, kablovima i pripadajućoj opremi unutar zgrada, odnosno do prve sabirne ili distributivne tačke, kad se ta tačka nalazi izvan zgrade.​​ 

(5) Agencija može odrediti obavezu iz stava 4 ovog člana i operatorima ili vlasnicima žičanih instalacija, kablova i prateće opreme koji nijesu operatori, ako je dupliranje takvih elemenata mreža ekonomski neefikasno ili tehnički neizvodljivo.​​ 

(6) Prilikom određivanja obaveze pristupa iz stava 4 ovog člana, Agencija rješenjem utvrđuje uslove koji se odnose na pristup elementima elektronske komunikacione mreže, povezanoj opremi i pripadajućim uslugama, kao i primjenu uslova transparentnosti, nediskriminatornosti i raspodjele troškova pristupa, koji se po potrebi prilagođavaju kako bi se uzeli u obzir faktori rizika.​​ 

(7) Bliži način omogućavanja pristupa i interkonekcije propisuje Agencija, vodeći računa, pored ostalog, da mala i srednja privredna društva i operatori sa ograničenom geografskom pokrivenošću mogu imati koristi od utvrđenih obaveza. Ovlašćenja i obaveze Agencije u vezi proširivanja uslova koji se odnose na obavezu pristupa

Član 40​​ 

(1) Agencija može da proširi uslove koji se odnose na obavezu pristupa iz člana 39 stav 5 ovog zakona iza prve sabirne ili distributivne tačke, i to sve do tačke za koju utvrdi da je najbliža krajnjim korisnicima i pogodna za smještaj dovoljnog broja priključaka krajnjih korisnika, ako bi to bilo komercijalno održivo operatoru koji traži pristup.​​ 

(2) Agencija može rješenjem proširiti uslove koji se odnose na obavezu pristupa, kad utvrdi, a uzimajući u obzir obaveze koje proizilaze iz analize bilo kog relevantnog tržišta, da obaveza pristupa određena u skladu sa članom 39 stav 5 ovog zakona nedovoljno rješava visoke i trajne ekonomske ili fizičke barijere za replikaciju elemenata mreže, a koje su odlika postojećih ili novih okolnosti na tržištu i ograničavajući faktor razvoja konkurencije na tržištu.​​ 

(3) Prilikom donošenja rješenja u slučaju iz stava 2 ovog člana, Agencija u najvećoj mogućoj mjeri uzima u obzir relevantne preporuke BEREC-a.​​ 

(4) Agencija može odrediti i obavezu pristupa aktivnim elementima elektronske komunikacione mreže ili virtuelnog pristupa elementima elektronske komunikacione mreže, ako za to postoji opravdanje iz tehničkih i ekonomskih razloga.​​ 

(5) Agencija ne može operatorima proširiti uslove koji se odnose na obavezu pristupa, u skladu sa st. 1 do 4 ovog člana, ako utvrdi da ti operatori ispunjavaju sljedeće kriterijume:​​ 

1) operator ispunjava uslove iz člana 125 ovog zakona i omogućava pristup mreži veoma velikog kapaciteta bilo kom operatoru koji zahtijeva pristup, čime se omogućava održiv i sličan alternativni način pristupa do krajnjih korisnika pod pravednim, nediskriminatornim i razumnim uslovima, pri čemu Agencija može da primijeni ovaj izuzetak i na druge operatore koji nude pristup mreži veoma velikog kapaciteta pod pravednim, nediskriminatornim i razumnim uslovima poslovanja;​​ 

2) proširivanje tih uslova bi ugrozilo ekonomsku ili finansijsku održivost postavljanja nove elektronske komunikacione mreže, posebno u slučaju manjih lokalnih projekata.​​ 

(6) Izuzetno, Agencija može da proširi uslove koji se odnose na obavezu pristupa za operatore koji ispunjavaju kriterijume iz stava 5 ovog člana, ako se elektronska komunikaciona mreža finansira sredstvima iz državne pomoći.​​ 

(7) Agencija može odrediti operatorima obavezu zajedničkog korišćenja pasivne infrastrukture ili obavezu zaključivanja ugovora o nacionalnom romingu na određenom geografskom području, ako:​​ 

1) je to neophodno za pružanje usluga zasnovanih na korišćenju radiofrekvencija na određenom geografskom području;​​ 

2) ni jedan operator nema na raspolaganju održiva i slična alternativna sredstva pristupa krajnjim korisnicima, pod pravednim i razumnim uslovima poslovanja;​​ 

3) na određenom geografskom području, koje podliježe tim obavezama, postoje nepremostive ekonomske ili fizičke prepreke za razvoj infrastrukture za pružanje elektronske komunikacione mreže ili elektronskih komunikacionih usluga uz korišćenje radio-frekvencija, zbog čega je pristup krajnjih korisnika elektronskim komunikacionim mrežama ili elektronskim komunikacionim uslugama ozbiljno narušen ili uopšte ne postoji;​​ 

4) je mogućnost određivanja tih obaveza jasno navedena u postupku dodjele odobrenja za korišćenje radio-frekvencija.​​ 

(8) Agencija može da odredi i obavezu zajedničkog korišćenja aktivne elektronske komunikacione opreme ako obavezom pristupa i zajedničkog korišćenja pasivne infrastrukture, određenom u skladu sa stavom 7 ovog člana, krajnjim korisnicima nije omogućen pristup elektronskim komunikacionim mrežama ili elektronskim komunikacionim uslugama.​​ 

(9) Agencija određuje obaveze iz st. 7 i 8 ovog člana u skladu sa načelima objektivnosti, transparentnosti, proporcionalnosti i nediskriminatornosti, uzimajući u obzir:​​ 

1) potrebu za povećanjem povezanosti u Crnoj Gori, na glavnim putnim pravcima i u posebnim geografskim oblastima, kao i mogućnost značajnog povećanja izbora i kvaliteta usluga za krajnje korisnike;​​ 

2) efektivno korišćenje radio-frekvencija;​​ 

3) tehničku izvodljivost i uslove zajedničkog korišćenja;​​ 

4) stanje konkurencije koje se zasniva na elektronskoj komunikacionoj infrastrukturi i na elektronskim komunikacionim uslugama;​​ 

5) tehnološke inovacije;​​ 

6) potrebu za mjerama kojima se podstiču operatori na ulaganje u postavljanje elektronske komunikacione infrastrukture.​​ 

(10) Prilikom rješavanja sporova Agencija može da odredi operatoru, koji je korisnik prava zajedničkog korišćenja ili pristupa, obavezu iznajmljivanja prava korišćenja​​ radiofrekvencija operatoru koji je vlasnik infrastrukture koja je predmet zajedničkog korišćenja na tom geografskom području.​​ 

(11) Prije proširivanja uslova, odnosno određivanja obaveza u skladu sa ovim članom, Agencija sprovodi postupak javnih konsultacija.​​ 

(12) Agencija je dužna da, u roku od pet godina od dana proširivanja uslova, odnosno određivanja obaveza iz ovog člana, izvrši procjenu efekata tih uslova, odnosno obaveza, kao i potrebu njihove izmjene ili ukidanja i u vezi sa izvršenom procjenom sprovede postupak javnih konsultacija. Prenos digitalnih radio i televizijskih programa.

Član 41​​ 

(1) Javne elektronske komunikacione mreže kojima se pruža usluga digitalne televizije planiraju se na način da se omogući pružanje usluge televizije širokog ekrana, kao i druge usluge digitalne televizije.​​ 

(2) Operator je dužan da u prijemu i prenosu usluga iz stava 1 ovog člana očuva format stranica slike, ako su te usluge namijenjene za prijem na proširenom televizijskom ekranu.​​ 

(3) Operator može prenositi televizijske programe i sa drugim formatom stranica slike.​​ 

(4) Operator je dužan da obezbijedi emiterima, čije programe prenosi, pristup aplikativnom programskom interfejsu i/ili elektronskom programskom vodiču objektivno, transparentno i pod jednakim uslovima.​​ 

(5) Operator je dužan da prenos digitalnih radio i televizijskih programa vrši u skladu sa standardima.​​ 

(6) Način prikazivanja elektronskog programskog vodiča i sličnih pisanih i navigacionih mogućnosti propisuje Agencija.​​ 

Sistemi uslovnog pristupa i zaštićene usluge

Član 42​​ 

(1) Sistemi uslovnog pristupa uslugama digitalne televizije i radija moraju imati potrebne tehničke mogućnosti koje operatorima omogućavaju potpunu kontrolu nad pruženim uslugama koje su zaštićene tim sistemima.​​ 

(2) Operator koji pruža uslugu sa uslovnim pristupom dužan je da svim emiterima čije programe prenosi, objektivno, transparentno i pod jednakim uslovima ponudi odgovarajuće tehničke mogućnosti kojima se obezbjeđuje pristup krajnjih korisnika tim programima, uz upotrebu odgovarajućeg uređaja za uslovni pristup.​​ 

(3) Sistemi uslovnog pristupa koje koriste operatori ne smiju sprečavati pristup krajnjih korisnika programima sa slobodnim pristupom, osim u slučaju dospjelog potraživanja od krajnjeg korisnika, koja se odnosi na usluge digitalne televizije i radija, u skladu sa opštim uslovima pružanja usluga operatora.​​ 

(4) Operator koji nudi usluge sa uslovnim pristupom dužan je da za te usluge vodi odvojeno računovodstvo.​​ 

(5) Zabranjena je izrada, proizvodnja, uvoz, stavljanje u promet, prodaja, davanje u zakup ili posjedovanje nedozvoljenih uređaja i softvera koji omogućavaju pristup zaštićenoj usluzi za komercijalne svrhe.​​ 

(6) Zabranjeno je instaliranje, održavanje ili zamjena uređaja i softvera iz stava 5 ovog člana za komercijalne svrhe.​​ 

(7) Zabranjene su komercijalne komunikacije u svrhu reklamiranja, nuđenja i stavljanja u promet uređaja i softvera iz stava 5 ovog člana.​​ 

(8) Nosioci prava intelektualne svojine za uređaje i sisteme uslovnog pristupa izdaju ovlašćenja proizvođačima korisničke opreme uz pravedne, razumne i nediskriminatorne uslove, pri čemu ne mogu sprečavati proizvođače korisničke opreme da u isti uređaj ugrađuju zajedničke interfejse, koji omogućavaju povezivanje sa drugim pristupnim sistemima, uz uslov da zajednički interfejsi zadovoljavaju mjerodavne i primjerene zahtjeve koji obezbjeđuju sigurnost poslovanja operatora sistema uslovnog pristupa.​​ 

V. VANREDNE SITUACIJE​​ 

Plan mjera u vanrednim situacijama i dostupnost usluga

Član 43​​ 

(1) Operator je dužan da utvrdi plan mjera kojim se obezbjeđuje bezbjednost javne elektronske komunikacione mreže i korišćenje elektronskih komunikacionih usluga u slučajevima većeg ispada mreže, ratnog i vanrednog stanja, elementarnih nepogoda, kao i drugih vanrednih situacija.​​ 

(2) Plan mjera iz stava 1 ovog člana donosi se za kalendarsku godinu, a mjere iz plana se sprovode dok traju okolnosti zbog kojih su preduzete.​​ 

(3) Operator je dužan da plan mjera iz stava 1 ovog člana dostavi na mišljenje Ministarstvu, Agenciji, organima nadležnim za odbranu i bezbjednost, zaštitu i spašavanje, do kraja oktobra tekuće za narednu godinu.​​ 

(4) Operatori i vlasnici radio stanica dužni su da, za vrijeme vanrednih situacija i na zahtjev nadležnog organa, prilagode korišćenje svojih elektronskih komunikacionih mreža i opreme nastaloj situaciji ili ih stave na raspolaganje ili upotrebu nadležnim organima.​​ 

(5) Mjerama iz stava 1 ovog člana obezbjeđuje se što veća dostupnost usluga govorne komunikacije i usluga pristupa internetu, koje se pružaju putem javnih elektronskih komunikacionih mreža, u cilju neprekidnog pristupa hitnim službama i neprekidnog prenosa javnih upozorenja, u vanrednim situacijama, kao i u slučaju izuzetno teškog kvara mreže ili u slučajevima više sile.​​ 

(6) Mjere koje sadrži plan mjera iz stava 1 ovog člana propisuje Vlada.​​ 

Pravo prvenstva u vanrednim situacijama

Član 44​​ 

(1) Operator je dužan da svoju mrežu prilagodi korišćenju prava prvenstva komunikacija iz određenih terminalnih tačaka mreže u vanrednim situacijama.​​ 

(2) Odluku o korišćenju prava prvenstva komunikacija za vrijeme trajanja vanrednih situacija donosi Vlada.​​ 

(3) Terminalne tačke mreže i grupe korisnika koji u vanrednim situacijama imaju pravo na terminalnu tačku mreže sa pravom prvenstva određuje Vlada i, po potrebi, ažurira.​​ 

(4) Operator je dužan da najmanje jednom godišnje izvrši testiranje funkcionisanja komunikacija sa pravom prvenstva sa dostavljenim terminalnim tačkama iz stava 3 ovog člana i izvještaj o tome dostavi Ministarstvu, Agenciji, organima nadležnim za odbranu i bezbjednost, zaštitu i spašavanje u roku sedam dana od sprovođenja testiranja.​​ 

(5) Radi ostvarivanja prava prvenstva komunikacija, Vlada operatoru može da naloži privremeni prekid djelovanja drugih terminalnih tačaka ili da naredi druge mjere.​​ 

VI. UNIVERZALNA USLUGA​​ 

Opis univerzalne usluge

Član 45​​ 

(1) Univerzalna usluga, u smislu ovog zakona, je usluga odgovarajućeg širokopojasnog pristupa internetu i usluga govorne komunikacije, propisanog kvaliteta, koje su na teritoriji Crne Gore dostupne svim potrošačima po pristupačnim cijenama, bez obzira na njihov geografski položaj, uključujući i osnovni priključak na elektronsku komunikacionu mrežu na fiksnoj lokaciji.​​ 

(2) Univerzalna usluga se pruža na tehnološki neutralnoj osnovi, primjenom načela objektivnosti, transparentnosti, srazmjernosti i nediskriminatornosti i uz što manje narušavanje konkurencije na tržištu.​​ 

(3) Agencija može utvrditi i obavezu cjenovne pristupačnosti usluga iz stava 1 ovog člana koje se ne pružaju na fiksnoj lokaciji, u svrhu potpune socijalne i privredne uključenosti potrošača.​​ 

(4) Agencija utvrđuje uslugu odgovarajućeg širokopojasnog pristupa internetu, uzimajući u obzir najmanju brzinu širokopojasnog pristupa koju koristi većina potrošača i koja mora osigurati brzine pristupa potrebne za korišćenje najmanjeg skupa sljedećih usluga:​​ 

1) elektronska pošta;​​ 

2) pretraživači kojima se omogućava pretraga i pronalaženje svih vrsta podataka;​​ 

3) osnovni internet alati za osposobljavanje i obrazovanje;​​ 

4) novine ili vijesti dostupne na internetu;​​ 

5) kupovina ili naručivanje robe ili usluga na internetu;​​ 

6) alati za traženje posla;​​ 

7) profesionalno umrežavanje;​​ 

8) e-bankarstvo;​​ 

9) usluge e-uprave;​​ 

10) društveni mediji i društvene mreže i razmjena poruka;​​ 

11) pozivi i video pozivi standardnog kvaliteta.​​ 

(5) Potrošač može od operatora univerzalne usluge zahtijevati da mu preko priključka na elektronsku komunikacionu mrežu iz stava 1 ovog člana obezbijedi pristup samo usluzi govorne komunikacije ili samo usluzi pristupa internetu.​​ 

(6) Kod postojanja opravdanog zahtjeva za pružanje univerzalne usluge, operator univerzalne usluge dužan je da realizuje priključak u roku utvrđenom propisom Agencije.​​ 

(7) Univerzalna usluga može da obuhvati i:​​ 

1) pružanje usluge univerzalnog imenika (u daljem tekstu: univerzalni imenik) i univerzalne službe za davanje informacija o telefonskim brojevima korisnika (u daljem tekstu: univerzalna služba informacija);​​ 

2) mogućnost korišćenja javnih telefonskih govornica ili drugih javno dostupnih pristupnih tačaka za javnu govornu uslugu, u svakom momentu, u skladu sa opravdanim zahtjevima i potrebama krajnjih korisnika u pogledu geografske pokrivenosti i kvaliteta usluge, ako Agencija utvrdi potrebu obezbjeđenja dostupnosti ili cjenovne pristupačnosti ovih usluga.​​ 

(8) Područje primjene ovog člana može se proširiti na krajnje korisnike koji su preduzetnici, mala i srednja preduzeća i neprofitne organizacije.​​ 

(9) Bliži opis univerzalnih usluga, način pružanja, parametre kvaliteta, njihove granične vrijednosti i metode mjerenja, sadržaj, oblik i način objavljivanja podataka o​​ kvalitetu univerzalne usluge, procjenu opravdanosti zahtjeva za pružanje univerzalne usluge, kao i način procjene pristupačnosti cijena univerzalnih usluga i paketa za krajnje korisnike, a naročito za lica sa invaliditetom i lica u stanju socijalne potrebe, propisuje Agencija.​​ 

(10) Vrstu povoljnosti i mjera za lica sa invaliditetom i lica u stanju socijalne potrebe propisuje Ministarstvo, po pribavljenom mišljenju organa državne uprave nadležnog za poslove socijalnog staranja.​​ 

Univerzalni imenik i univerzalna služba informacija

Član 46​​ 

(1) Univerzalni imenik, odnosno baza podataka univerzalne službe informacija obuhvata najmanje sljedeće podatke o krajnjim korisnicima koji su dali saglasnost za objavljivanje tih podataka: ime i prezime, odnosno naziv privrednog subjekta i njegov organizacioni oblik, adresu, odnosno sjedište korisnika i dodijeljeni korisnički broj.​​ 

(2) Univerzalna služba informacija daje podatke o fiksnim i mobilnim (post-paid i prepaid) telefonskim brojevima svih korisnika koji su dali saglasnost za objavljivanje tih podataka i to po korisničkom broju ili vlasniku broja.​​ 

(3) Ako je određena usluga univerzalnog imenika i univerzalne službe informacija, operator javno dostupnih telefonskih usluga koji korisniku obezbjeđuje priključak na elektronsku komunikacionu mrežu dužan je da podatke iz stava 1 ovog člana dostavi operatoru univerzalnog imenika, odnosno univerzalne službe informacija u roku od sedam dana od dana obezbjeđivanja priključka.​​ 

(4) Operator univerzalnog imenika, odnosno univerzalne službe informacija dužan je da podatke u univerzalnom imeniku ažurira najmanje jednom u sedam dana.​​ 

(5) Operator univerzalnog imenika, odnosno univerzalne službe informacija bez odlaganja obavještava Agenciju ako operator javno dostupnih telefonskih usluga koji korisniku obezbjeđuje priključak na elektronsku komunikacionu mrežu ne dostavi podatke iz stava 1 ovog člana u roku iz stava 3 ovog člana.​​ 

(6) Pristup univerzalnoj službi informacija obezbjeđuje se svim krajnjim korisnicima, uključujući i korisnike javnih govornica.​​ 

(7) Za objavljivanje podataka u univerzalnom imeniku operator univerzalnog imenika ne može naplaćivati uslugu objavljivanja podataka o krajnjim korisnicima.​​ 

(8) Univerzalni imenik, u elektronskoj formi, objavljuje se na internet stranici operatora univerzalnog imenika.​​ 

(9) Operator univerzalnog imenika, odnosno univerzalne službe informacija pod jednakim uslovima obrađuje podatke koje dobija od operatora javno dostupnih telefonskih usluga.​​ 

Određivanje operatora univerzalne usluge

Član 47​​ 

(1) Agencija jednom u tri godine sprovodi postupak kojim utvrđuje postojanje potrebe za određivanjem operatora univerzalnih usluga.​​ 

(2) U postupku iz stava 1 ovog člana Agencija sprovodi analizu kvaliteta pružanja univerzalnih usluga, pri čemu uzima u obzir rezultate geografskog pregleda dostupnosti, ako su dostupni i, po potrebi, dodatne dokaze da se dostupnost univerzalnih usluga ne može osigurati u uobičajenim tržišnim uslovima ili putem drugih mogućih mehanizama nacionalnih javnih politika.​​ 

(3) Postupak iz stava 1 ovog člana primjenjuje se i na određivanje pristupačne cijene univerzalnih usluga.​​ 

(4) Agencija će rješenjem odrediti jednog ili više operatora univerzalne usluge na period od tri godine, na osnovu javnog konkursa, primjenom sljedećih kriterijuma: osposobljenosti za pružanje univerzalne usluge na određenom području, troškova pružanja usluge, cijene usluge i tehnološke mogućnosti mreže.​​ 

(5) Ako u postupku po javnom konkursu Agencija ne može da odredi operatora univerzalne usluge, Agencija će rješenjem odrediti jednog ili više operatora uzimajući u obzir kriterijume iz stava 4 ovog člana, primjenom načela efikasnosti, objektivnosti i transparentnosti.​​ 

(6) U rješenju o određivanju operatora univerzalne usluge iz stava 4 ovog člana Agencija određuje uslove za pružanje univerzalne usluge.​​ 

(7) Bliže uslove i način sprovođenja javnog konkursa, kao i bliže kriterijume iz stava 4 ovog člana propisuje Agencija.​​ 

Kontrola i kontinuitet pružanja univerzalne usluge

Član 48​​ 

(1) Agencija je dužna da periodično, a najmanje jednom godišnje, na osnovu podataka koje dobija o pružanju univerzalne usluge i u postupku sprovedenih javnih konsultacija, izvrši kontrolu usklađenosti pružanja univerzalne usluge sa ovim zakonom.​​ 

(2) Ako utvrdi da se univerzalna usluga ne pruža u skladu sa ovim zakonom, Agencija raspisuje javni konkurs za izbor novog operatora univerzalne usluge.​​ 

(3) Postojeći operator univerzalne usluge dužan je da nastavi sa pružanjem univerzalne usluge u skladu sa rješenjem Agencije, do određivanja novog operatora univerzalne usluge u skladu sa ovim zakonom.​​ 

Obavještenje o izdvajanju pristupne mreže

Član 49​​ 

(1) Operator iz člana 47 stav 6 ovog zakona dužan je da, najkasnije 90 dana prije planiranog datuma, obavijesti Agenciju o namjeri izdvajanja svoje pristupne mreže, bez obzira na vrstu, u cjelini ili značajnom dijelu u posebno pravno lice, uz promjenu svojinske strukture, radi procjene efekata namjeravanog izdvajanja na pružanje pristupa na fiksnoj lokaciji i na pružanje javno dostupnih telefonskih usluga.​​ 

(2) U slučaju iz stava 1 ovoga člana, Agencija će operatoru iz člana 47 stav 6 ovog zakona izmijeniti ili ukinuti rješenje o određivanju operatora univerzalne usluge.​​ 

Cijene, opšti uslovi i prava korisnika univerzalne usluge

Član 50​​ 

(1) Cijena univerzalne usluge koju pruža operator određuje se u jednakom iznosu za sve korisnike na teritoriji Crne Gore.​​ 

(2) Saglasnost na cijene univerzalne usluge daje Agencija u roku od 30 dana od dana dobijanja zahtjeva za davanje saglasnosti.​​ 

(3) Operator univerzalne usluge dužan je da ponudi cjenovne opcije ili pakete za socijalno ugrožena lica i lica sa invaliditetom, na osnovu procjene pristupačnosti cijena univerzalne usluge za ta lica.​​ 

(4) Agencija u saradnji sa drugim nadležnim organima prati razvoj i visinu maloprodajnih cijena za univerzalne usluge koje su dostupne na tržištu i prosječnom zaradom u Crnoj Gori.​​ 

(5) Ako utvrdi da su cijene iz stava 2 ovog člana previsoke za socijalno ugrožena lica i lica sa invaliditetom, Agencija će naložiti operatoru univerzalne usluge da ponudi posebne cjenovne opcije ili pakete za ta lica, na osnovu procjene pristupačnosti cijena univerzalne usluge za ta lica.​​ 

(6) Agencija može naložiti i drugim operatorima da ponude cjenovne opcije ili pakete koji su pristupačni za socijalno ugrožena lica i lica sa invaliditetom za pristup uslugama širokopojasnog interneta i glasovnih komunikacija barem na fiksnoj lokaciji.​​ 

(7) Listu kategorija lica iz stava 3 ovog člana, do kraja tekuće za narednu kalendarsku godinu, utvrđuje organ državne uprave nadležan za poslove socijalnog staranja.​​ 

Posebne obaveze operatora

Član 51​​ 

(1) Operator univerzalne usluge dužan je da obezbijedi tehničke mogućnosti korisniku, odnosno posebne tarifne režime za kategorije socijalno ugroženih lica i lica sa invaliditetom, koji omogućavaju uvid u cijenu i kontrolu potrošnje usluge.​​ 

(2) Operator univerzalne usluge dužan je da:​​ 

1) donese opšte uslove pružanja usluga i da na računu odvojeno iskaže cijene pojedinih univerzalnih usluga koje je korisnik univerzalne usluge dužan da plati.​​ 

2) obezbijedi raščlanjivanje računa u skladu sa članom 151 ovog zakona;​​ 

3) na zahtjev korisnika, izvrši besplatnu blokadu odlaznih poziva prema određenom broju ili vrsti brojeva.​​ 

(3) Agencija može operatoru univerzalne usluge rješenjem iz člana 47 stav 4 ovog zakona naložiti da pretplatnicima obezbijedi:​​ 

1) pre-paid sistem za plaćanje pristupa do javne elektronske komunikacione mreže i korišćenje javnih elektronskih komunikacionih usluga;​​ 

2) mogućnost otplaćivanja naknade za priključenje na javnu elektronsku komunikacionu mrežu u ratama.​​ 

Kvalitet univerzalne usluge

Član 52​​ 

(1) Operator univerzalne usluge dužan je da Agenciji kvartalno dostavlja podatke o izmjerenim parametrima kvaliteta usluga, podatke o promjeni kvaliteta univerzalne usluge u roku od 30 dana od dana nastupanja te promjene, kao i da, najmanje jednom godišnje, objavi ažurirane podatke o kvalitetu tih usluga na svojoj internet stranici.​​ 

(2) Agencija može, ako sumnja u tačnost dostavljenih podataka iz stava 1 ovog člana operatora univerzalne usluge, da ovlasti stručno lice koje će izvršiti provjeru tih podataka.​​ 

(3) Ako se provjerom iz stava 2 ovog člana potvrdi tačnost dostavljenih podataka iz stava 1 ovog člana, troškove provjere plaća Agencija.​​ 

(4) Ako se provjerom iz stava 2 ovog člana utvrdi da dostavljeni podaci iz stava 1 ovog člana nijesu tačni, troškove provjere plaća operator.​​ 

(5) Ako izmjerene vrijednosti parametara kvaliteta određenog operatora univerzalne usluge, najmanje tri puta uzastopno u toku godine, ne postižu granične vrijednosti, Agencija može otpočeti postupak izbora novog operatora univerzalne usluge.​​ 

Troškovi pružanja univerzalne usluge

Član 53​​ 

(1) Agencija na zahtjev za naknadu neto troškova pružanja univerzalne usluge operatora univerzalne usluge donosi odluku da li troškovi pružanja univerzalne usluge predstavljaju nepravedan teret za operatora univerzalne usluge, pri čemu obračunava neto trošak pružanja univerzalne usluge, uzimajući u obzir neto trošak pružanja univerzalne usluge koju je operator univerzalne usluge dostavio u ponudi na javnom konkursu.​​ 

(2) Operator univerzalne usluge dužan je da, uz zahtjev za naknadu neto troškova iz stava 1 ovog člana, dostavi dokaze koji potvrđuju osnovanost tog zahtjeva.​​ 

(3) Agencija, u postupku ocjene osnovanosti zahtjeva za naknadu neto troškova iz stava 1 ovog člana, može da angažuje ovlašćenog revizora.​​ 

(4) Agencija ili ovlašćeni revizor kojeg je Agencija angažovala imaju pravo na uvid u računovodstvenu i drugu dokumentaciju podnosioca zahtjeva iz stava 1 ovog člana, na osnovu koje se mogu izračunati neto troškovi pružanja univerzalne usluge.​​ 

(5) Ako Agencija utvrdi da je zahtjev za naknadu neto troškova iz stava 1 ovog člana osnovan, donijeće rješenje o utvrđivanju visine naknade neto troškova operatoru univerzalnih usluga.​​ 

(6) Rješenje iz stava 4 ovog člana, sa nalazom ovlašćenog revizora, Agencija objavljuje na svojoj internet stranici, uzimajući u obzir obavezu čuvanja poslovne tajne.​​ 

(7) Agencija objavljuje podatke o obračunatom neto trošku pružanja univerzalnih usluga, uključujući doprinose svih operatora i sve tržišne koristi koje bi operatori mogli ostvariti na osnovu utvrđenih obaveza pružanja univerzalnih usluga.​​ 

Obračun neto troškova pružanja univerzalne usluge

Član 54​​ 

(1) Agencija obračunava neto troškove pružanja univerzalne usluge za operatora univerzalne usluge kao razliku između neto troškova u poslovanju sa pružanjem univerzalne usluge i bez pružanja ove usluge.​​ 

(2) Obračunom neto troškova pružanja univerzalne usluge, u skladu sa posebnom metodologijom, procjenjuju se troškovi koje bi svaki operator univerzalne usluge pokušao da izbjegne da nije imao obavezu pružanja univerzalne usluge, kao i svu korist, uključujući i nematerijalnu korist, pri čemu nije dozvoljen dvostruki obračun direktne ili indirektne koristi i troškova.​​ 

(3) Operator univerzalne usluge dužan je da vodi odvojeno računovodstvo na način da odvojeno iskaže prihode i troškove nastale pružanjem univerzalne usluge od prihoda i troškova ostvarenih od drugih usluga.​​ 

(4) Operator univerzalne usluge dužan je da, do kraja drugog kvartala tekuće godine, Agenciji dostavi izvještaj o pružanju univerzalne usluge sa obračunom neto troškova i računovodstvenom evidencijom, kao i podatke na osnovu kojih je izvršen obračun neto troškova pružanja univerzalne usluge u prethodnoj godini.​​ 

(5) Ako operator univerzalne usluge ne dostavi izvještaj iz stava 4 ovog člana, nema pravo na naknadu neto troškova.​​ 

(6) Agencija može, u cilju smanjenja neto troškova pružanja univerzalne usluge, operatoru univerzalne usluge naložiti primjenu određenih tehničkih i drugih rješenja ili zaključivanje ponuđenih interkonekcionih ugovora ili saradnju sa drugim operatorima​​ ili priznati neto trošak do iznosa koji bi nastao primjenom zahtijevanog tehničkog i drugog rješenja.​​ 

(7) Metodologiju iz stava 2 ovog člana, nakon sprovedenog postupka javnih konsultacija, donosi Agencija.​​ 

Finansiranje univerzalne usluge

Član 55​​ 

(1) Naknade neto troškova univerzalne usluge obezbjeđuju se iz doprinosa koji plaćaju operatori čiji je udio u ukupnom godišnjem prihodu u oblasti elektronskih komunikacija veći od 2%.​​ 

(2) Visinu doprinosa iz stava 1 ovog člana i način plaćanja za pojedinog operatora određuje Agencija, proporcionalno udjelu njegovog prihoda od pružanja javnih elektronskih komunikacionih usluga, odnosno davanja na korišćenje elektronske komunikacione mreže, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme u ukupnom godišnjem prihodu operatora iz stava 1 ovog člana u oblasti elektronskih komunikacija.​​ 

(3) Operatori doprinos iz stava 1 ovog člana plaćaju neposredno operatoru univerzalne usluge, u visini i rokovima koje rješenjem odredi Agencija.​​ 

(4) Podatke o naknadi neto troškova univerzalne usluge, načinu njihovog raspoređivanja i korišćenja po namjenama Agencija objavljuje na svojoj internet stranici.​​ 

(5) Zbirni godišnji izvještaj o naknadama neto troškova za obezbjeđivanje univerzalne usluge Agencija objavljuje na svojoj internet stranici do 31. decembra tekuće za prethodnu godinu.​​ 

VII. radio-frekvencijski SPEKTAR​​ 

Upravljanje radio-frekvencijskim spektrom

Član 56​​ 

(1) Upravljanje radio-frekvencijskim spektrom obuhvata planiranje, koordinaciju, dodjelu, monitoring i kontrolu korišćenja radio-frekvencijskog spektra, u cilju omogućavanja efektivnog i efikasnog korišćenja ovog ograničenog resursa i obezbjeđivanja rada radio stanica bez interferencije, uz poštovanje načela objektivnosti, transparentnosti, konkurentnosti, nediskriminacije i proporcionalnosti.​​ 

(2) Agencija upravlja radio-frekvencijskim spektrom i planira upotrebu satelitskih orbita u skladu sa Propisima o radiokomunikacijama (Radio Regulations) Međunarodne unije za telekomunikacije (ITU), drugim međunarodnim ugovorima i ovim zakonom.​​ 

(3) Prilikom strateškog planiranja, koordinacije i harmonizacije korišćenja radio-frekvencijskog spektra, Agencija sarađuje sa državama članicama Evropske unije, uzimajući u obzir, pored ostalog i, ekonomske, sigurnosne i zdravstvene, aspekte javnog interesa, slobodu izražavanja, kulturne, naučne, socijalne i tehničke aspekte politika Evropske unije, kao i interese različitih vrsta korisnika radio-frekvencijskog spektra i u najvećoj mogućoj mjeri teži harmonizaciji u pogledu namjene, regulatornih i tehničkih uslova korišćenja, načina dodjele i vremenske dostupnosti za korišćenje i dodjelu radio-frekvencija za odgovarajuće primjene sa državama članicama Evropske unije.​​ 

(4) Agencija je dužna da obezbijedi efektivno i efikasno korišćenje radio-frekvencijskog spektra u cilju omogućavanja benefita za korisnike radio-frekvencija i obezbjeđivanja tržišne konkurencije, ekonomije obima i interoperabilnosti mreža i usluga, promovišući tehnološku neutralnost u najvećoj mogućoj mjeri.​​ 

(5) Agencija podstiče harmonizovano korišćenje radio-frekvencijskog spektra za realizaciju javnih elektronskih komunikacionih mreža, u cilju postizanja zahtjeva iz stava 4 ovog člana, naročito vodeći računa o:​​ 

1) obezbjeđivanju pokrivenosti kvalitetnom širokopojasnom bežičnom mrežom velike brzine;​​ 

2) omogućavanju brzog razvoja novih bežičnih komunikacionih tehnologija;​​ 

3) obezbjeđivanju predvidljivosti i dosljednosti prilikom dodjele, produženja, izmjene, ograničavanja i oduzimanja prava korišćenja radio-frekvencijskog spektra, radi promovisanja dugoročnih ulaganja;​​ 

4) obezbjeđivanju sprečavanja prekograničnih i nacionalnih štetnih interferencija;​​ 

5) promovisanju zajedničkog korišćenja radio-frekvencijskog spektra, za slične ili različite primjene, u skladu sa principima tržišne konkurencije;​​ 

6) primjeni najprikladnijeg i najmanje zahtjevnog režima korišćenja u skladu sa članom 60 ovog zakona, na način da se u najvećoj mogućoj mjeri povećaju fleksibilnost, zajedničko korišćenje i efikasnost u korišćenju radio-frekvencijskog spektra;​​ 

7) primjeni pravila za dodjelu, prenos, produženje, izmjenu i oduzimanje prava korišćenja radio-frekvencijskog spektra koja su jasno i transparentno utvrđena radi obezbjeđivanja regulatorne izvjesnosti, dosljednosti i predvidljivosti.​​ 

(6) U slučaju kad ne postoji tražnja za korišćenjem radio-frekvencijskog spektra u skladu sa harmonizovanim uslovima, Agencija može donijeti odluku kojom se dozvoljava alternativno korišćenje cjelokupnog ili dijela harmonizovanog radio-frekvencijskog opsega, uključujući i nastavak korišćenja za postojeće primjene, ako takvo alternativno korišćenje ne sprečava, niti ometa dostupnost ili korišćenje opsega u drugim državama u skladu sa harmonizovanim uslovima.​​ 

(7) Prije donošenja odluke iz stava 6 ovog člana Agencija sprovodi javne konsultacije u cilju utvrđivanja tražnje za korišćenjem harmonizovanog radio-frekvencijskog spektra na tržištu, uključujući i procjenu buduće tražnje.​​ 

(8) Agencija redovno, putem javnih konsultacija, preispituje alternativno korišćenje radio-frekvencijskog spektra, po pravilu svake dvije godine ili bez odlaganja, na osnovu opravdanog zahtjeva za korišćenje tog spektra u skladu sa harmonizovanim uslovima.​​ 

(9) Ako se u postupku preispitivanja iz stava 8 ovog člana utvrdi da postoji potreba za korišćenjem radio-frekvencijskog spektra u skladu sa harmonizovanim uslovima, Agencija će ukinuti odluku iz stava 6 ovog člana i pokrenuti postupak dodjele radio-frekvencijskog spektra za korišćenje u skladu sa harmonizovanim uslovima.​​ 

(10) Agencija sarađuje sa međunarodnim organizacijama i nadležnim organima drugih država koji vrše poslove upravljanja radio-frekvencijskim spektrom, samostalno ili preko nadležnih organa.​​ 

(11) Ne dovodeći u pitanje harmonizovano korišćenje radio-frekvencijskog spektra iz stava 5 ovog člana, u radio-frekvencijskim opsezima koji su odgovarajućim planom raspodjele radio-frekvencija opredijeljeni za realizaciju javnih elektronskih komunikacionih mreža mogu se koristiti sve vrste tehnologija namijenjenih za pružanje javnih elektronskih komunikacionih usluga, osim radio mreža i bežičnih pristupnih tehnologija za koje je Agencija utvrdila proporcionalna i nediskiminatorna ograničenja u cilju:​​ 

1) izbjegavanja štetne interferencije;​​ 

2) zaštite životne sredine i zdravlja ljudi od djelovanja elektromagnetnog zračenja;​​ 

3) obezbjeđivanja kvaliteta usluge;​​ 

4) omogućavanja zajedničkog korišćenja radio-frekvencijskog spektra u najvećoj mogućoj mjeri;​​ 

5) obezbjeđivanja efikasnog korišćenja radio-frekvencijskog spektra;​​ 

6) ostvarivanja ciljeva od javnog interesa.​​ 

(12) Ne dovodeći u pitanje harmonizovano korišćenje radio-frekvencijskog spektra iz stava 5 ovog člana, u radio-frekvencijskim opsezima koji su odgovarajućim planom raspodjele radio-frekvencija opredijeljeni za realizaciju javnih elektronskih komunikacionih mreža mogu se pružati sve vrste javnih elektronskih komunikacionih usluga, osim usluga za koje je Agencija utvrdila proporcionalna i nediskriminatorna ograničenja, uključujući, kad je to neophodno, i ona u cilju ispunjavanja zahtjeva propisanih Propisima o radiokomunikacijama Međunarodne unije za telekomunikacije (ITU).​​ 

(13) Ograničenje u pružanju javne elektronske komunikacione usluge u određenom opsegu mora biti opravdano razlozima ostvarivanja opštih ciljeva od javnog interesa koji, između ostalih, uključuju zaštitu života, promociju socijalne, regionalne i teritorijalne kohezije, izbjegavanje neefikasnog korišćenja radio-frekvencijskog spektra i promociju kulturnih i jezičkih razlika i medijskog pluralizma.​​ 

(14) Zabrana pružanja bilo koje druge javne elektronske komunikacione usluge u određenom opsegu može se utvrditi samo ako je to opravdano iz razloga zaštite korišćenja radio-frekvencija za potrebe hitnih službi i službi spašavanja.​​ 

Plan namjene radio-frekvencijskog spektra

Član 57​​ 

(1) Planom namjene radio-frekvencijskog spektra utvrđuje se namjena radio-frekvencijskih opsega za pojedine radiokomunikacione službe, u skladu sa Propisima o radiokomunikacijama Međunarodne unije za telekomunikacije (ITU).​​ 

(2) Planom namjene radio-frekvencijskog spektra za radio-frekvencijske opsege utvrđuju se:​​ 

1) namjena za jednu ili više radiokomunikacionih službi u Crnoj Gori, pri čemu pojedini radio-frekvencijski opsezi ne moraju biti namijenjeni određenim radiokomunikacionim službama (upotreba nezavisna od vrste radiokomunikacione službe);​​ 

2) korišćenje u svrhu jedne ili više odgovarajućih primjena ili jedne ili više različitih tehnologija, pri čemu upotreba pojedinih radio-frekvencijskih opsega može biti nezavisna od primijenjene tehnologije (tehnološki neutralna upotreba);​​ 

3) namjena u svrhu civilne i/ili vojne upotrebe;​​ 

4) uslovi korišćenja pripadajućih radio-frekvencija kojima se može upućivati na primjenu odgovarajućih odluka i preporuka Međunarodne unije za telekomunikacije (ITU), Evropske konferencije administracija za poštu i telekomunikacije (CEPT) i drugih nadležnih međunarodnih organizacija i institucija, kao i drugih propisa i međunarodnih ugovora.​​ 

(3) Plan namjene radio-frekvencijskog spektra objavljuje se u „Službenom listu Crne Gore“ i na internet stranici Agencije.​​ 

(4) Plan namjene radio-frekvencijskog spektra donosi Vlada, na predlog Agencije.​​ 

Planovi raspodjele radio-frekvencija

Član 58​​ 

(1) Planom raspodjele radio-frekvencija iz određenog opsega utvrđuje se podjela opsega na radio-frekvencijske kanale, opšti regulatorni i tehnički uslovi korišćenja, način dodjele radio-frekvencija i maksimalni period važenja odobrenja.​​ 

(2) U postupku donošenja plana raspodjele radio-frekvencija uzimaju se u obzir potrebe nacionalne i javne bezbjednosti i odbrane, zaštite od prirodnih i drugih elementarnih nepogoda, kao i potrebe hitnih službi i službi spašavanja.​​ 

(3) Prije donošenja plana raspodjele radio-frekvencija Agencija je dužna da pribavi saglasnost:​​ 

1) organa koji su, u skladu sa zakonom, nadležni za bezbjednost civilnog vazdušnog, odnosno pomorskog saobraćaja, u vezi planova raspodjele radio-frekvencija iz opsega koji su planom namjene radio-frekvencijskog spektra namijenjeni vazduhoplovnoj, odnosno pomorskoj službi, a koji se koriste za potrebe bezbjednosti civilnog vazdušnog, odnosno pomorskog saobraćaja;​​ 

2) organa državne uprave nadležnog za poslove odbrane i Vojske Crne Gore, u vezi planova raspodjele radio-frekvencija iz opsega koji su planom namjene radio-frekvencijskog spektra u cjelosti ili djelimično namijenjeni u svrhu zajedničke civilno-vojne upotrebe;​​ 

3) regulatornog organa za oblast audiovizuelnih medijskih usluga u vezi planova raspodjele radio-frekvencija iz opsega koji su planom namjene radio-frekvencijskog spektra namijenjeni radio-difuznoj službi.​​ 

(4) Planovi raspodjele radio-frekvencija objavljuju se u „Službenom listu Crne Gore" i na internet stranici Agencije.​​ 

(5) Planove raspodjele radio-frekvencija donosi Agencija, nakon sprovedenog postupka javnih konsultacija, vodeći računa o potrebama i zahtjevima korisnika.​​ 

Koordinacija korišćenja radio-frekvencijskog spektra i prijava dodjele radiofrekvencija

Član 59​​ 

(1) Agencija je dužna da preduzme sve potrebne mjere kako korišćenje radio-frekvencijskog spektra dodijeljenog na teritoriji Crne Gore ne bi sprečavalo države članice Evropske unije i države koje nijesu članice Evropske unije da koriste harmonizovani radiofrekvencijski spektar na njihovoj teritoriji, posebno zbog prekograničnih štetnih interferencija.​​ 

(2) U preduzimanju mjera iz stava 1 ovog člana, Agencija uzima u obzir obaveze u skladu sa međunarodnim ugovorima, a naročito Propisima o radiokomunikacijama Međunarodne unije za telekomunikacije (ITU), propisima Evropske unije, kao i posebnim sporazumima o koordinaciji radio-frekvencija čiji je potpisnik Crna Gora.​​ 

(3) Agencija sarađuje sa nadležnim organima drugih država na prekograničnoj koordinaciji korišćenja radio-frekvencijskog spektra u svrhu rješavanja prepreka povezanih sa prekograničnom koordinacijom ili prekograničnim štetnim interferencijama koje onemogućavaju korišćenje harmonizovanog radio-frekvencijskog spektra na teritoriji Crne Gore.​​ 

(4) Agencija je dužna da dodjelu radio-frekvencija prijavi Međunarodnoj uniji za telekomunikacije (ITU), u sljedećim slučajevima:​​ 

1) ako je takva obaveza u skladu sa međunarodnim ugovorom;​​ 

2) ako korišćenje radio-frekvencija može da prouzrokuje štetnu interferenciju radikomunikacionoj službi druge države;​​ 

3) ako su radio-frekvencije namijenjene za međunarodnu radiokomunikaciju;​​ 

4) radi zaštite korišćenja radio-frekvencija na međunarodnom nivou.​​ 

Korišćenje radio-frekvencija

Član 60​​ 

(1) Fizička i pravna lica, po pravilu, koriste radio-frekvencije na osnovu odobrenja za korišćenje radio-frekvencija koje izdaje Agencija.​​ 

(2) Organ državne uprave nadležan za poslove odbrane može da koristi radiofrekvencije koje su planom namjene radio-frekvencijskog spektra namijenjene u svrhu vojne upotrebe bez odobrenja za korišćenje radio-frekvencija.​​ 

(3) Bliže podatke o korišćenju radio-frekvencija iz stava 2 ovog člana organ državne uprave nadležan za poslove odbrane dužan je da dostavi Agenciji, u roku od tri dana od dana prijema pisanog zahtjeva Agencije.​​ 

(4) Organi državne uprave nadležni za odbranu, nacionalnu bezbjednost i unutrašnje poslove mogu da koriste radio-frekvencije koje su planom namjene radio-frekvencijskog spektra namijenjene u svrhu civilne i zajedničke civilno-vojne upotrebe bez odobrenja za korišćenje radio-frekvencija, samo ako je Agencija, na osnovu prethodno podnesene prijave, utvrdila da takvo korišćenje radio-frekvencija neće izazvati štetnu interferenciju prema sistemima drugih korisnika.​​ 

(5) Organi državne uprave iz stava 4 ovog člana dužni su da prilikom korišćenja radiofrekvencija preduzimaju djelotvorne mjere za sprečavanje štetne interferencije prema sistemima drugih korisnika.​​ 

(6) Izuzetno od stava 1 ovog člana, radio-frekvencije se mogu koristiti bez odobrenja za korišćenje radio-frekvencija u skladu sa propisanim uslovima po principu opšte autorizacije, odnosno uz obavezu prijave korišćenja radio-frekvencija prije početka korišćenja tih radio-frekvencija po principu notifikacije.​​ 

(7) Prilikom utvrđivanja koje radio-frekvencije se mogu koristiti bez odobrenja za korišćenje radio-frekvencija i pod kojim uslovima, uključujući i uslove za zajedničko korišćenje radio-frekvencijskog spektra, uzimaju se u obzir sljedeći kriterijumi:​​ 

1) specifične karakteristike predmetnog radio-frekvencijskog opsega;​​ 

2) potreba zaštite od štetne interferencije;​​ 

3) definisanje adekvatnih uslova za zajedničko korišćenje radio-frekvencijskog spektra, gdje je potrebno;​​ 

4) potreba obezbjeđivanja kvaliteta usluge;​​ 

5) ostvarivanje ciljeva od javnog interesa;​​ 

6) potreba omogućavanja efikasnog korišćenja radio-frekvencijskog spektra.​​ 

(8) Princip korišćenja radio-frekvencija bez odobrenja za korišćenje radio-frekvencija, uključujući i zajedničko korišćenje radio-frekvencijskog spektra, primjenjuje se u svim slučajevima kad takvo korišćenje omogućava ispunjavanje kriterijuma iz stava 7 ovog člana i kad korišćenje radio-frekvencija na osnovu odobrenja nije neophodno da bi se maksimizirala efikasnost korišćenja radio-frekvencijskog spektra u smislu potražnje za njegovim korišćenjem.​​ 

(9) Korisnik radio-frekvencija za koje je utvrđena obaveza prijave korišćenja prije početka korišćenja tih radio-frekvencija, prijavu podnosi Agenciji u pisanom ili elektronskom obliku.​​ 

(10) Fizička i pravna lica dužna su da radio-frekvencije koriste u skladu sa ovim zakonom, međunarodnim ugovorima čiji je potpisnik Crna Gora i odobrenjem za korišćenje radio-frekvencija.​​ 

(11) Radio-frekvencije koje se mogu koristiti bez odobrenja za korišćenje radiofrekvencija i uslovi za njihovo korišćenje, kao i radio-frekvencije čije se korišćenje​​ bez odobrenja prijavljuje prije početka korišćenja tih radio-frekvencija propisuje Agencija.​​ 

Postupak recenzije i usaglašena dodjela radio-frekvencija

Član 61​​ 

(1) U slučaju kad namjerava da sprovede postupak javnog nadmetanja za dodjelu odobrenja za korišćenje radio-frekvencija iz opsega za koji su utvrđeni harmonizovani uslovi korišćenja za realizaciju javne bežične širokopojasne elektronske komunikacione mreže, Agencija će, u skladu sa statusom Crne Gore u Grupi za politiku radio spektra Evropske unije (RSPG), istovremeno sa pokretanjem postupka javnih konsultacija o nacrtu dokumentacije za javno nadmetanje iz člana 71 stav 1 ovog zakona, o tome obavijestiti RSPG, uz navođenje da li zahtijeva i kada sazivanje Foruma za recenziju (Peer Review Forum).​​ 

(2) Izuzetno od stava 1 ovog člana, RSPG može, na sopstveni predlog, najkasnije tokom trajanja javnih konsultacija o nacrtu dokumentacije za javno nadmetanje iz člana 71 stav 1 ovog zakona, sazvati Forum za recenziju ako smatra da bi se predloženim uslovima dodjele i korišćenja radio-frekvencija znatno dovelo u pitanje ostvarenje regulatornih ciljeva iz člana 4 ovog zakona i načela upravljanja radio-frekvencijskim spektrom iz člana 56 ovog zakona.​​ 

(3) U slučaju održavanja Foruma za recenziju, bez obzira na način pokretanja postupka, Agencija je dužna da obrazloži na koji način se predloženim uslovima dodjele i korišćenja radio-frekvencija:​​ 

1) podstiče razvoj tržišta elektronskih komunikacija, prekogranično pružanje usluga, tržišna konkurencija, u najvećoj mogućoj mjeri povećavaju pogodnosti za korisnike i ostvaruju regulatorni ciljevi iz člana 4 ovog zakona i načela upravljanja radio-frekvencijskim spektrom iz čl. 56 do 60 ovog zakona;​​ 

2) obezbjeđuje efektivno i efikasno korišćenje radio-frekvencijskog spektra;​​ 

3) obezbjeđuju stabilni i predvidljivi uslovi za ulaganje za postojeće i potencijalne korisnike radio-frekvencijskog spektra prilikom izgradnje javnih elektronskih komunikacionih mreža koje se zasnivaju na korišćenju radio-frekvencijskog spektra.​​ 

(4) Forum za recenziju se po pravilu saziva jednom za svaki pojedinačni postupak dodjele odobrenja za korišćenje radio-frekvencija iz stava 1 ovog člana, osim ako Agencija ne zatraži dodatno sazivanje.​​ 

(5) Nakon održanog Foruma za recenziju Agencija, u skladu sa statusom Crne Gore u RSPG, od te grupe može zatražiti:​​ 

1) izvještaj o načinu na koji se predloženim uslovima dodjele i korišćenja radiofrekvencija ostvaruju ciljevi iz stava 3 ovog člana, a koje mora odražavati mišljenja razmijenjena u okviru Foruma za recenziju;​​ 

2) mišljenje o predloženim uslovima dodjele i korišćenja radio-frekvencija.​​ 

(6) Agencija može, u skladu sa interesima Crne Gore, izdati odobrenje za korišćenje radio-frekvencija bez sprovođenja postupka javnog nadmetanja, u cilju usaglašavanja sa zajedničkom dodjelom na nivou Evropske unije, ako je korišćenje radio-frekvencija harmonizovano, uslovi za pristup spektru i procedure dodjele usaglašeni, a subjekti kojima se dodjeljuju radio-frekvencije odabrani u skladu sa međunarodnim ugovorima i pravom Evropske unije.​​ 

(7) U slučaju iz stava 6 ovog člana, Agencija neće nametati dodatne uslove niti sprovoditi postupke kojima bi se ograničila, izmijenila ili odložila ispravna implementacija zajedničke dodjele radio-frekvencija, niti će usvajanje bilo kojeg novog propisa dovesti do nametanja dodatnih uslova, kriterijuma ili postupaka koji bi​​ ograničili, izmijenili ili odložili ispravnu implementaciju zajedničke dodjele radio-frekvencija, drugačijih od onih propisanih ovim zakonom.​​ 

(8) Agencija sarađuje sa nadležnim tijelima država članica Evropske unije u pogledu usklađivanja vremenskog okvira korišćenja harmonizovanog radio-frekvencijskog spektra za realizaciju javnih elektronskih komunikacionih mreža i, uzimajući u obzir okolnosti na nacionalnom tržištu, može odrediti jedan ili više zajedničkih rokova u kojima će izdati odobrenja za korišćenje radio-frekvencija iz određenog harmonizovanog radio-frekvencijskog opsega.“​​ 

Zajednička dodjela radio-frekvencija

Član 62​​ 

(1) Agencija može sarađivati sa nadležnim tijelima drugih država, a posebno država članica Evropske unije, na utvrđivanju zajedničkih aspekata postupka dodjele radiofrekvencija i, kad je to primjereno, u saradnji sa nadležnim tijelom druge države sprovesti zajednički postupak dodjele radio-frekvencija, u skladu sa iskazanim interesovanjem zainteresovanih subjekata.​​ 

(2) Prilikom utvrđivanja elemenata zajedničkog postupka dodjele radio-frekvencija iz stava 1 ovog člana, Agencija može uzeti u obzir sljedeće aspekte:​​ 

1) pokretanje i sprovođenje postupka dodjele radio-frekvencija u skladu sa zajednički dogovorenim vremenskim okvirom;​​ 

2) određivanje zajedničkih uslova i procedura za izbor nosilaca i dodjelu odobrenja za korišćenje radio-frekvencija, kad je to primjereno;​​ 

3) određivanje zajedničkih ili uporedivih uslova korišćenja radio-frekvencija kojima se, između ostalog, korisnicima omogućava dodjela sličnih frekvencijskih blokova, kad je to primjereno;​​ 

4) mogućnost uključivanja drugih država u zajednički postupak dodjele radiofrekvencija u bilo kom trenutku prije završetka tog postupka.​​ 

(3) Ako Agencija odluči da ne učestvuje u zajedničkom postupku dodjele radiofrekvencija, uprkos iskazanom interesovanju zainteresovanih subjekata, obavezna je da ih obavijesti o razlozima svoje odluke.​​ 

Izdavanje odobrenja za korišćenje radio-frekvencija

Član 63​​ 

(1) Odobrenje za korišćenje radio-frekvencija izdaje Agencija, na osnovu zahtjeva za izdavanje odobrenja za korišćenje radio-frekvencija.​​ 

(2) Odobrenje za korišćenje radio-frekvencija iz opsega za koje je odgovarajućim planom raspodjele radio-frekvencija utvrđeno da se dodjeljuju na ekskluzivnoj osnovi na čitavoj teritoriji Crne Gore za realizaciju javne elektronske komunikacione mreže, odnosno kad se u skladu sa članom 68 ovog zakona utvrdi da je iskazano interesovanje veće od raspoloživih radio-frekvencijskih resursa, izdaje se na osnovu sprovedenog postupka javnog nadmetanja.​​ 

(3) Izdavanje odobrenja za korišćenje radio-frekvencija zasniva se na objektivnim, transparentnim, konkurentnim, nediskriminatornim i proporcionalnim kriterijumima.​​ 

Postupak izdavanja odobrenja za korišćenje radio-frekvencija

Član 64​​ 

(1) Postupak izdavanja odobrenja za korišćenje radio-frekvencija pokreće se podnošenjem zahtjeva fizičkog ili pravnog lica, u pisanoj ili elektronskoj formi.​​ 

(2) Zahtjev iz stava 1 ovog člana sadrži:​​ 

1) za fizičko lice - ime i prezime, jedinstveni matični broj, adresu prebivališta, kontakt podatke (telefon, e-mail) kad je fizičko lice državljanin Crne Gore, odnosno ime i prezime, datum i mjesto rođenja, broj pasoša ili lične karte i državu koja je izdala pasoš ili ličnu kartu, mjesto boravka i adresu stanovanja, kontakt podatke (telefon, e-mail) za strano fizičko lice;​​ 

2) za pravno lice - naziv i oblik privrednog društva, adresu sjedišta, poreski identifikacioni broj i registarski broj, broj žiro računa i naziv banke, ime i prezime zastupnika, kontakt podatke (telefon, e-mail);​​ 

3) podatke o radio-frekvencijskom opsegu, vrsti radiokomunikacione službe i tipu veze na koji se zahtjev odnosi;​​ 

4) obrazloženje razloga za korišćenje radio-frekvencija.​​ 

(3) Uz zahtjev iz stava 1 ovog člana podnosilac zahtjeva je dužan da dostavi tehničko rješenje korišćenja radio-frekvencija.​​ 

(4) Podnosilac zahtjeva iz stava 1 ovog člana dužan je da, za obradu zahtjeva, Agenciji plati naknadu, čiju visinu utvrđuje Agencija, a koja ne može biti viša od stvarnih troškova obrade zahtjeva.​​ 

(5) Naknadu iz stava 4 ovog člana ne plaćaju podnosioci zahtjeva iz člana 89 stav 1 tač. 1, 2 i 7 ovog zakona.​​ 

(6) Obrazac i način podnošenja zahtjeva iz stava 1 ovog člana i sadržinu tehničkog rješenja iz stava 3 ovog člana propisuje Agencija.​​ 

Odlučivanje po zahtjevu

Član 65​​ 

(1) Agencija odlučuje o zahtjevima za izdavanje odobrenja za korišćenje radiofrekvencija po redosljedu njihovog prijema, osim kad se odobrenje za korišćenje radiofrekvencija izdaje na osnovu sprovedenog postupka javnog nadmetanja.​​ 

(2) Agencija izdaje odobrenje za korišćenje radio-frekvencija u što je moguće kraćem roku, a najkasnije u roku od 45 dana od dana prijema urednog zahtjeva i objavljuje podatke o izdatom odobrenju na svojoj internet stranici.​​ 

(3) Agencija će rješenjem odbiti zahtjev za izdavanje odobrenja iz stava 1 ovog člana ako utvrdi da:​​ 

1) zahtjev nije podnijet u skladu sa članom 64 st. 2, 3 i 4 ovog zakona;​​ 

2) zahtjev nije u skladu sa planom namjene radio-frekvencijskog spektra ili odgovarajućim planom raspodjele radio-frekvencija;​​ 

3) radio-frekvencije za koje se podnosi zahtjev nijesu raspoložive;​​ 

4) odobravanje radio-frekvencija nije u saglasnosti sa principima efektivnog i efikasnog korišćenja radio-frekvencijskog spektra ili može prouzrokovati štetne posljedice na rad drugih elektronskih komunikacionih sistema ili opreme;​​ 

5) odobravanje radio-frekvencija ugrožavaživot i zdravlje ljudi, životnu sredinu ili nacionalnu bezbjednost;​​ 

6) podnosilac zahtjeva za korišćenje radio-frekvencija koje su planom namjene radio-frekvencijskog spektra namijenjene radio-difuznoj službi ne posjeduje odgovarajuće odobrenje izdato od strane regulatornog organa nadležnog za oblast audiovizuelnih medijskih usluga.​​ 

Radio-amaterske komunikacije

Član 66​​ 

Način korišćenja radio-frekvencija koje su planom namjene radio-frekvencijskog spektra namijenjene amaterskoj radiokomunikacionoj službi, klase radio-amatera, ispitni program i polaganje radio-amaterskog ispita, tehničke i druge uslove za upotrebu radioamaterskih stanica propisuje Agencija.​​ 

Ograničenje broja odobrenja za korišćenje radio-frekvencija

Član 67​​ 

(1) Agencija može planom raspodjele radio-frekvencija iz pojedinog opsega uvesti ograničenje broja odobrenja za korišćenje radio-frekvencija za pojedine vrste radiokomunikacionih mreža ili bežičnih pristupnih tehnologija, na principu proporcionalnosti i pod jednakim uslovima, radi:​​ 

1) izbjegavanja štetne interferencije;​​ 

2) zaštite životne sredine i zdravlja ljudi od djelovanja elektromagnetnog zračenja;​​ 

3) ostvarivanja maksimalne koristi za korisnike i podsticanja konkurencije;​​ 

4) obezbjeđivanja kvaliteta usluge;​​ 

5) obezbjeđivanja efikasne upotrebe radio-frekvencijskog spektra;​​ 

6) ostvarivanja ciljeva od javnog interesa.​​ 

(2) U slučaju kad utvrdi da je ograničavanje broja odobrenja za korišćenje radiofrekvencija iz nekog opsega neophodno, Agencija je dužna da:​​ 

1) jasno navede razloge za uvođenje ograničenja, posebno dajući odgovarajući značaj potrebi ostvarivanja što većih pogodnosti za korisnike i podsticanja razvoja tržišne konkurencije;​​ 

2) po potrebi, preispituje uvedena ograničenja u redovnim vremenskim intervalima ili na opravdan zahtjev zainteresovanih subjekata;​​ 

3) svim zainteresovanim stranama, uključujući korisnike i potrošače, pruži mogućnost da izraze svoje stavove o bilo kom ograničenju putem javnih konsultacija u skladu sa članom 206 ovog zakona.​​ 

(3) Ograničenje broja odobrenja za korišćenje radio-frekvencija u smislu ovog člana ne dovodi u pitanje prenos prava korišćenja radio-frekvencija u skladu sa članom 83 ovog zakona.“​​ 

Ispitivanje zainteresovanosti za korišćenje radio-frekvencija

Član 68​​ 

(1) Ako Agencija, po iskazanom interesovanju najmanje jednog fizičkog ili pravnog lica, ocijeni da može postojati povećano interesovanje za korišćenje radio-frekvencija iz opsega za koje je, u skladu sa članom 67 ovog zakona, ograničen broj odobrenja, a koje bi bilo veće od raspoloživog radio-frekvencijskog resursa, dužna je da raspiše javni poziv za izražavanje interesovanja za korišćenje predmetnih radio-frekvencija.​​ 

(2) Javni poziv iz stava 1 ovog člana objavljuje se na internet stranici Agencije.​​ 

(3) Javnim pozivom iz stava 1 ovog člana Agencija je dužna da od zainteresovanih fizičkih i pravnih lica zatraži podatke u vezi sa planiranim načinom i uslovima korišćenja radio-frekvencija, uslugama koje se namjeravaju pružati, kao i dokaze o stručnoj i finansijskoj osposobljenosti za realizaciju projekta.​​ 

(4) Rok za izražavanje interesovanja po javnom pozivu iz stava 1 ovog člana ne može biti kraći od 30 dana od dana objavljivanja javnog poziva.​​ 

(5) Agencija, u roku od 45 dana od dana izražavanja interesovanja iz stava 3 ovog člana, odlučuje o potrebi sprovođenja javnog nadmetanja u skladu sa članom 69 ovog zakona i dužna je da odluku istog dana objavi na svojoj internet stranici.​​ 

(6) U slučaju kad Agencija odluči da za izdavanje odobrenja za korišćenje radiofrekvencija nije potrebno sprovođenje javnog nadmetanja, subjekti koji su u postupku ispitivanja zainteresovanosti za korišćenje radio-frekvencija izrazili interesovanje za korišćenje radio-frekvencija mogu podnijeti zahtjev za izdavanje odobrenja za korišćenje radio-frekvencija u skladu sa članom 64 stav 2 tač. 1, 2 i 3 i stav 4 ovog zakona, u roku od 30 dana od dana donošenja odluke Agencije.​​ 

(7) O zahtjevu iz stava 6 ovog člana Agencija odlučuje u skladu sa članom 65 ovog zakona.​​ 

(8) Kad Agencija zaključi da je moguće dodijeliti dodatna odobrenja za korišćenje radio-frekvencija iz opsega za koji je u skladu sa članom 67 ovog zakona ograničen broj odobrenja za korišćenje radio-frekvencija, dužna je da to ažurira u odgovarajućem planu raspodjele i pokrene postupak dodjele tih odobrenja.“​​ 

Postupak javnog nadmetanja

Član 69​​ 

(1) Postupak javnog nadmetanja u slučajevima iz člana 63 stav 2 ovog zakona sprovodi Agencija u postupku zasnovanom na načelima otvorenosti, objektivnosti, transparentnosti, nediskriminatornosti i proporcionalnosti.​​ 

(2) U slučaju kad se odobrenje za korišćenje radio-frekvencija izdaje na osnovu postupka javnog nadmetanja, Agencija je dužna da utvrdi metod javnog nadmetanja (tender ili aukcija) i jasno obrazloži kojim razlozima se vodila prilikom odabira jednog ili drugog metoda, dajući odgovarajući značaj potrebi ispunjavanja ciljeva od opšteg interesa koji, pored podsticanja tržišne konkurencije, mogu uključiti i podsticanje proširenja pokrivenosti signalom mreže, obezbjeđivanje zahtijevanog kvaliteta usluge ili podsticanje efikasnog korišćenja radio-frekvencijskog spektra, uzimajući u obzir uslove korišćenja i visinu jednokratne naknade za dodjelu odobrenja.​​ 

(3) Agencija odlukom pokreće postupak javnog nadmetanja, najkasnije šest mjeseci od dana donošenja odluke iz člana 68 stav 5 ovog zakona, odnosno od dana izražavanja interesovanja za korišćenje radio-frekvencija iz opsega za koje je odgovarajućim planom raspodjele utvrđeno da se dodjeljuju na ekskluzivnoj osnovi na teritoriji Crne Gore za realizaciju javne elektronske komunikacione mreže.​​ 

(4) Odluka iz stava 3 ovog člana obavezno sadrži:​​ 

1) radio-frekvencije koje su predmet javnog nadmetanja, oblasti u kojoj se mogu koristiti i period važenja odobrenja;​​ 

2) metod javnog nadmetanja (tender ili aukcija);​​ 

3) uslove, zahtjeve i kvalifikacije koje učesnici u postupku javnog nadmetanja treba da ispune, uključujući i uslove u pogledu podobnosti ponuđača za učešće u postupku javnog nadmetanja;​​ 

4) najniži iznos jednokratne naknade za dodjelu odobrenja za korišćenje radiofrekvencija;​​ 

5) kriterijume za izbor najpovoljnije ponude i način vrednovanja ponuda u postupku javnog nadmetanja;​​ 

6) rok i način podnošenja ponude na tenderu, odnosno zahtjeva za učešće na aukciji;​​ 

7) adresu, mjesto, datum i vrijeme javnog otvaranja ponuda na tenderu, odnosno početka aukcije;​​ 

8) podatke o kontakt osobi zaduženoj za davanje informacija od značaja za postupak javnog nadmetanja;​​ 

9) cijenu otkupa, način plaćanja i način preuzimanja dokumentacije za javno nadmetanje;​​ 

10) visinu naknade za učešće na aukciji;​​ 

11) visinu garancije ponude;​​ 

12) rok u kojem će ponuđači biti obaviješteni o ishodu javnog nadmetanja.​​ 

(5) Agencija donosi odluku o izboru ponuđača u roku od 30 dana od dana javnog otvaranja ponuda na tenderu, odnosno dana završetka aukcije.​​ 

(6) Najniži iznos jednokratne naknade iz stava 4 tačka 4 ovog člana i način plaćanja, kao i visinu garancije ponude iz stava 4 tačka 11 ovog člana, određuje Ministarstvo, vodeći računa o vrijednosti spektra u slučaju njegovog mogućeg alternativnog korišćenja i troškovima povezanim sa ispunjenjem uslova iz odobrenja, uz primjenu, koliko je moguće, načina plaćanja naknade povezanog sa trenutnom raspoloživošću radio-frekvencija za korišćenje.​​ 

(7) Cijenu za otkup dokumentacije za javno nadmetanje iz stava 4 tačka 9 ovog člana, u visini stvarnih troškova njene izrade, kao i visinu naknade za učešće na aukciji iz stava 4 tačka 10 ovog člana, u visini stvarnih troškova sprovođenja aukcije, određuje Agencija.​​ 

(8) Iznos jednokratne naknade ostvaren u postupku javnog nadmetanja uplaćuje se u budžet Crne Gore, u roku od 15 dana od dana donošenja odluke iz stava 4 ovog člana.​​ 

(9) Ministarstvo, uz prethodnu saglasnost ministarstva nadležnog za finansije, može dozvoliti plaćanje jednokratne naknade iz stava 6 ovog člana u više godišnjih rata.​​ 

(10) Bliži način podnošenja i postupak javnog otvaranja ponuda na tenderu, odnosno format, pravila i način podnošenja zahtjeva za učešće na aukciji, način vrednovanja ponuda, kriterijume za izbor ponuđača, kao i rokove pojedinih faza tih postupaka propisuje Agencija.“​​ 

Rok za podnošenje ponude na tenderu, odnosno zahtjeva za učešće na aukciji

Član 70​​ 

(1) Rok za podnošenje ponude na tenderu, odnosno zahtjeva za učešće na aukciji ne može biti kraći od 30 ni duži od 90 dana od dana donošenja odluke iz člana 69 stav 3 ovog zakona.​​ 

(2) Agencija je dužna da, do isteka roka iz stava 1 ovog člana, drži u tajnosti listu učesnika u postupku javnog nadmetanja i podnešene ponude na tenderu, odnosno zahtjeve za učešće na aukciji.​​ 

Dokumentacija za javno nadmetanje

Član 71​​ 

(1) Agencija je dužna da u dokumentaciji za javno nadmetanje precizira i pojasni uslove, zahtjeve i druge elemente odluke iz člana 69 stav 3 ovog zakona i detaljno opiše uslove dodjele i korišćenja radio-frekvencija koje su predmet dodjele, način dokazivanja ispunjenosti uslova u pogledu podobnosti ponuđača za učešće u postupku javnog nadmetanja, proceduru javnog nadmetanja, način podnošenja i postupak javnog otvaranja ponuda na tenderu, odnosno format, pravila i način podnošenja ponuda na aukciji, način vrednovanja ponuda, kriterijume za izbor ponuđača, kao i rokove pojedinih faza postupka.​​ 

(2) Dokumentacija za javno nadmetanje predmet je javnih konsultacija u skladu sa članom 206 ovog zakona.​​ 

Otvaranje i ocjenjivanje ponuda na tenderu

Član 72​​ 

(1) U postupku javnog otvaranja ponuda na tenderu Agencija razmatra samo blagovremeno pristigle ponude.​​ 

(2) Postupak iz stava 1 ovog člana obuhvata provjeru da li je ponuda podnešena u skladu sa dokumentacijom za javno nadmetanje i da li podnosilac ponude ispunjava propisane uslove.​​ 

(3) Agencija može od podnosioca ponude tražiti dodatne informacije neophodne za procjenu da li podnosilac ponude ispunjava propisane uslove.​​ 

(4) Agencija neće razmatrati ponude koje nijesu podnešene u skladu sa dokumentacijom za javno nadmetanje i ponude čiji podnosilac ne ispunjava uslove određene dokumentacijom za javno nadmetanje i ovim zakonom.​​ 

Razmatranje ponuda

Član 73​​ 

Nakon završetka postupka otvaranja i ocjenjivanja ponuda na tenderu, pristupa se razmatranju ponuda u skladu sa kriterijumima utvrđenim odlukom iz člana 69 stav 3 ovog zakona i sačinjava se rang lista ponuđača.​​ 

Razmatranje zahtjeva za učešće na aukciji

Član 74​​ 

(1) U postupku razmatranja blagovremeno pristiglih zahtjeva za učešće na aukciji Agencija ispituje kvalifikovanost podnosioca zahtjeva, odnosno vrši provjeru da li je zahtjev za učešće na aukciji podnešen u skladu sa dokumentacijom za javno nadmetanje i da li podnosilac zahtjeva ispunjava uslove u skladu sa dokumentacijom za javno nadmetanje i ovim zakonom.​​ 

(2) O kvalifikovanosti podnosioca zahtjeva za učešće na aukciji Agencija donosi odluku.​​ 

(3) Agencija će odbiti zahtjev za učešće na aukciji ako podnosilac zahtjeva ne ispunjava uslove u skladu sa dokumentacijom za javno nadmetanje i ovim zakonom.​​ 

(4) Podnosilac zahtjeva za učešće na aukciji za koga je utvrđena kvalifikovanost i koji je platio naknadu za učešće na aukciji iz člana 69 stav 4 tačka 10 ovog zakona stiče status kvalifikovanog ponuđača na aukciji.​​ 

(5) Nakon sprovedenog postupka aukcije sačinjava se rang lista kvalifikovanih ponuđača na aukciji.​​ 

Donošenje odluke

Član 75​​ 

(1) Na osnovu rang liste iz člana 73, odnosno člana 74 stav 5 ovog zakona Agencija, u roku od 45 dana od dana sačinjavanja rang liste, donosi i na svojoj internet stranici objavljuje odluku o izboru ponuđača u postupku javnog nadmetanja.​​ 

(2) Na osnovu odluke iz stava 1 ovog člana, izabrani ponuđač podnosi zahtjev za izdavanje odobrenja za korišćenje radio-frekvencija u skladu sa članom 64 st. 2 i 4 ovog zakona.​​ 

(3) Agencija izdaje odobrenje za korišćenje radio-frekvencija na osnovu urednog zahtjeva iz stava 2 ovog člana i dokaza o uplati naknade za izdavanje odobrenja za korišćenje radio-frekvencija, u postupku u skladu sa članom 65 ovog zakona.​​ 

Sadržaj odobrenja za korišćenje radio-frekvencija

Član 76​​ 

(1) Odobrenje za korišćenje radio-frekvencija sadrži podatke o:​​ 

1) nosiocu odobrenja za korišćenje radio-frekvencija;​​ 

2) dodijeljenim radio-frekvencijama;​​ 

3) lokaciji predajnika i/ili prijemnika i oblasti pokrivanja;​​ 

4) tehničkim parametrima korišćenja odobrenih radio-frekvencija;​​ 

5) periodu važenja odobrenja za korišćenje radio-frekvencija;​​ 

6) visini godišnjih naknada u vezi sa korišćenjem radio-frekvencija;​​ 

7) posebnim uslovima za korišćenje dodijeljenih radio-frekvencija iz člana 78 ovog zakona.​​ 

(2) Odobrenje za korišćenje radio-frekvencija koje su planom namjene radio-frekvencijskog spektra namijenjene radio-difuznoj službi, pored podataka iz stava 1 ovog člana, sadrži i identifikacioni znak audiovizuelnog medijskog sadržaja i podatke iz odobrenja za emitovanje radijskih i/ili televizijskih programa koje izdaje regulatorni organ za oblast audiovizuelnih medijskih usluga.​​ 

(3) Korisnici radio-frekvencija dužni su da obavijeste Agenciju o promjeni podataka iz stava 1 tačka 1 i stava 2 ovog člana u roku od 15 dana od dana nastanka tih promjena.​​ 

(4) Tehničko rješenje korišćenja radio-frekvencija iz člana 64 stav 3 ovog zakona smatra se sastavnim dijelom odobrenja za korišćenje radio-frekvencija.​​ 

Prijava tehničkih parametara korišćenja odobrenih radio-frekvencija

Član 77​​ 

(1) Nosilac odobrenja za korišćenje radio-frekvencija na ekskluzivnoj osnovi na čitavoj teritoriji Crne Gore za realizaciju javne elektronske komunikacione mreže dužan je da Agenciji prijavi tehničke parametre korišćenja odobrenih radio-frekvencija iz člana 76 stav 1 tačka 4 ovog zakona na svakoj pojedinačnoj lokaciji.​​ 

(2) Prijava tehničkih parametara iz stava 1 ovog člana podnosi se u pisanoj ili elektronskoj formi.​​ 

(3) Nosilac odobrenja za korišćenje radio-frekvencija iz stava 1 ovog člana može da počne sa korišćenjem odobrenih radio-frekvencija ili izmijeni prijavljene tehničke parametre korišćenja odobrenih radio-frekvencija na pojedinačnoj lokaciji najranije 15 dana od dana podnošenja prijave iz stava 1 ovog člana, osim ako prije isteka tog roka od Agencije ne dobije obrazloženo obavještenje da prijavljeni parametri nijesu u skladu sa zakonom, planom namjene, planom raspodjele ili odobrenjem za korišćenje radio-frekvencija.​​ 

(4) Bliži način podnošenja i obrazac prijave iz stava 2 ovog člana propisuje Agencija.​​ 

(5) Prijava iz stava 2 ovog člana smatra se sastavnim dijelom odobrenja za korišćenje radio-frekvencija.​​ 

Posebni uslovi za korišćenje odobrenih radio-frekvencija

Član 78​​ 

(1) Agencija odobrenjem za korišćenje radio-frekvencija može, u slučaju potrebe, utvrditi posebne uslove za korišćenje radio-frekvencija kojima se određuje:​​ 

1) vrsta usluge, mreže ili tehnologija za koju se dodjeljuje pravo korišćenja radiofrekvencija, uključujući zahtjeve u pogledu pokrivenosti signalom mreže i kvaliteta usluge;​​ 

2) mjere za obezbjeđivanje efektivnog i efikasnog korišćenja radio-frekvencija;​​ 

3) tehnički i operativni uslovi neophodni za izbjegavanje štetne interferencije i zaštitu od elektromagnetnog zračenja;​​ 

4) posebne obaveze koje je nosilac odobrenja preuzeo u postupku javnog nadmetanja za dodjelu odobrenja za korišćenje radio-frekvencija ili u postupku produženja perioda važenja odobrenja za korišćenje radio-frekvencija;​​ 

5) posebni uslovi za izmjenu, oduzimanje, prestanak, produženje, prenos i iznajmljivanje prava korišćenja radio-frekvencija;​​ 

6) obaveza udruživanja ili zajedničkog korišćenja radio-frekvencijskog spektra ili omogućavanje pristupa radio-frekvencijskom spektru za druge korisnike u određenim oblastima ili na nacionalnom nivou;​​ 

7) obaveze u skladu sa međunarodnim ugovorima koji se odnose na korišćenje radio-frekvencijskog spektra.​​ 

(2) Pored uslova iz stava 1 ovog člana, Agencija odobrenjem za korišćenje radiofrekvencija može, naročito iz razloga obezbjeđivanja efikasnog i efektivnog korišćenja radio-frekvencijskog spektra ili podsticanja širenja pokrivenosti signalom mreže, utvrditi i posebne uslove u pogledu:​​ 

1) zajedničkog korišćenja pasivne ili aktivne infrastrukture na kojoj se zasniva korišćenje radio-frekvencijskog spektra;​​ 

2) sporazuma o komercijalnom pristupu usluzi rominga;​​ 

3) zajedničke izgradnje infrastrukture na kojoj se zasniva korišćenje radio-frekvencijskog spektra.​​ 

Mjere za zaštitu tržišne konkurencije

Član 79​​ 

(1) Radi omogućavanja efikasne tržišne konkurencije Agencija može, prilikom dodjele, izmjene ili produženja važenja odobrenja za korišćenje radio-frekvencija za realizaciju javnih elektronskih komunikacionih mreža, na osnovu objektivne procjene stanja tržišne konkurencije na relevantnom tržištu, a naročito na osnovu procjene uslova budućeg razvoja tržišne konkurencije, uzimajući u obzir raspoložive uporedne podatke, odrediti sljedeće mjere:​​ 

1) ograničiti širinu radio-frekvencijskog spektra iz jednog ili više opsega koju je moguće dodijeliti bilo kojem korisniku ili, u opravdanim okolnostima, nametnuti obaveze, kao što je pružanje veleprodajnog pristupa, nacionalnog ili regionalnog rominga, u jednom ili više radio-frekvencijskih opsega;​​ 

2) opredijeliti određeni dio jednog ili više radio-frekvencijskih opsega za dodjelu novim učesnicima na tržištu, ako je to primjereno i opravdano na tržištu;​​ 

3) odbiti novu dodjelu radio-frekvencija iz postojećeg ili novog opsega ili nametnuti uslove u cilju sprečavanja narušavanja tržišne konkurencije prouzrokovane dodjelom, prenosom ili akumuliranjem prava korišćenja radio-frekvencijskog spektra;​​ 

4) propisati uslove kojima se zabranjuje prenos prava korišćenja radiofrekvencija ili utvrditi uslove za prenos koji ne podliježu ocjeni koncentracije u skladu sa propisima o​​ zaštiti tržišne konkurencije, ako bi takav prenos mogao dovesti do znatnog narušavanja tržišne konkurencije;​​ 

5) izmijeniti postojeće odobrenje za korišćenje radio-frekvencija, ako je to potrebno, u svrhu naknadnog sprečavanja narušavanja tržišne konkurencije prouzrokovanog bilo kakvim prenosom ili akumuliranjem radio-frekvencijskog spektra.​​ 

(2) Prilikom određivanja mjera iz stava 1 ovog člana Agencija ocjenjuje i očekivani uticaj tih mjera na postojeća i buduća ulaganja učesnika na tržištu, a naročito na izgradnju elektronskih komunikacionih mreža.​​ 

Period važenja odobrenja za korišćenje radio-frekvencija

Član 80​​ 

(1) Odobrenje za korišćenje radio-frekvencija Agencija izdaje na period do deset godina.​​ 

(2) Odobrenje za ekskluzivno korišćenje radio-frekvencija na čitavoj teritoriji Crne Gore za realizaciju javne elektronske komunikacione mreže Agencija izdaje na period do 20 godina, pri čemu se, kad se opseg po prvi put dodjeljuje za ove primjene, odobrenje izdaje na period od najmanje 15 godina.​​ 

(3) Agencija može prilagoditi period važenja odobrenja za korišćenje radiofrekvencija iz stava 2 ovog člana na način da se omogući istovremeni prestanak važenja odobrenja za korišćenje radio-frekvencija iz jednog ili više opsega.​​ 

(4) Odobrenje za korišćenje radio-frekvencija iz opsega koji su planom namjene radio-frekvencijskog spektra namijenjene za radio-difuznu službu izdaje se do isteka važenja odgovarajućeg odobrenja za emitovanje radijskih i/ili televizijskih programa koje izdaje regulatorni organ nadležan za oblast audiovizuelnih medijskih usluga.​​ 

Privremeno odobrenje za korišćenje radio-frekvencija

Član 81​​ 

(1) Za korišćenje radio-frekvencija u svrhu ispitivanja, mjerenja i testiranja radio-komunikacione opreme za ograničenu oblast pokrivenosti, Agencija izdaje privremeno odobrenje, sa periodom važenja do šest mjeseci.​​ 

(2) Za korišćenje radio-frekvencija u svrhu obezbjeđivanja komunikacije u slučaju vanrednih događaja i događaja privremenog karaktera, uključujući sportske, zabavne, kulturne i naučne događaje, Agencija izdaje privremeno odobrenje, sa periodom važenja do 90 dana, a u slučaju vanredne situacije, na period dok vanredna situacija traje.​​ 

(3) Za korišćenje radio-frekvencija u svrhu povećanja kvaliteta javnih elektronskih komunikacionih usluga u slučaju sportskih, zabavnih, kulturnih, naučnih i drugih skupova sa velikim brojem učesnika na ograničenom prostoru, osim radio-frekvencija koje se dodjeljuju u postupku javnog nadmetanja, Agencija izdaje privremeno odobrenje sa periodom važenja do 90 dana, a u slučaju turističkih objekata u periodu boravka velikog broja gostiju sa periodom važenja do šest mjeseci.​​ 

(4) Za alternativno korišćenje radio-frekvencija iz harmonizovanog radio-frekvencijskog opsega Agencija izdaje privremeno odobrenje sa periodom važenja u skladu sa odlukom iz člana 56 stav 6 ovog zakona.​​ 

(5) Privremeno odobrenje iz st. 1 do 4 ovog člana izdaje se u skladu sa čl. 64 i 65 ovog zakona.​​ 

(6) Agencija će odbiti zahtjev za izdavanje privremenog odobrenja iz st. 1 do 4 ovog člana, osim u slučajevima iz člana 65 stav 3 ovog zakona, i ako utvrdi da je zahtjev​​ podnesen isključivo u cilju izbjegavanja izdavanja odobrenja u skladu sa članom 64 ovog zakona.​​ 

(7) Za privremeno korišćenje radio-frekvencija iz st. 1 do 4 ovog člana plaća se naknada u skladu sa članom 88 st. 1 i 4 ovog zakona.​​ 

Produženje važenja odobrenja za korišćenje radio-frekvencija

Član 82​​ 

(1) Važenje odobrenja za korišćenje radio-frekvencija može se produžiti, na zahtjev nosioca odobrenja, ako su ispunjeni uslovi za korišćenje radio-frekvencija utvrđeni odobrenjem i ako samim odobrenjem nije isključena mogućnost produženja.​​ 

(2) Zahtjev iz stava 1 ovog člana podnosi se Agenciji najranije 90, a najkasnije 30 dana prije isteka perioda važenja odobrenja.​​ 

(3) U slučaju iz stava 1 ovog člana, Agencija nosiocu odobrenja izdaje novo odobrenje za korišćenje radio-frekvencija, u skladu sa čl. 64 i 65 ovog zakona.​​ 

(4) Odobrenje za ekskluzivno korišćenje radio-frekvencija na čitavoj teritoriji Crne Gore za realizaciju javne elektronske komunikacione mreže produžava se na osnovu sprovedenog postupka javnog nadmetanja, osim ako Agencija procijeni da je produženje važenja odobrenja bez sprovođenja tog postupka, za cjelokupne ili dio dodijeljenih radiofrekvencija, opravdano.​​ 

(5) U slučaju iz stava 4 ovog člana, Agencija je dužna da, po službenoj dužnosti, najkasnije dvije godine prije isteka perioda važenja odobrenja pokrene postupak procjene opravdanosti produženja važenja odobrenja bez sprovođenja postupka javnog nadmetanja, odnosno da taj postupak, na zahtjev imaoca odobrenja, pokrene najranije pet godina prije isteka perioda važenja odobrenja.​​ 

(6) U postupku procjene opravdanosti produženja važenja odobrenja bez sprovođenja postupka javnog nadmetanja, Agencija uzima u obzir sljedeće:​​ 

1) načela iz člana 4 ovog zakona;​​ 

2) aktuelne tehničke uslove korišćenja radio-frekvencija utvrđene planom raspodjele;​​ 

3) ispunjenost uslova iz odobrenja za korišćenje radio-frekvencija, naročito u pogledu pokrivanja signalom mreže i kvaliteta usluge;​​ 

4) potrebu podsticanja ili sprečavanja narušavanja tržišne konkurencije u skladu sa članom 79 ovog zakona;​​ 

5) poboljšanje efektivnosti korišćenja radio-frekvencijskog spektra u odnosu na tehnološki ili tržišni razvoj;​​ 

6) potrebu sprečavanja ozbiljnih prekida u pružanju usluga.​​ 

(7) U postupku iz stava 6 ovog člana, Agencija sprovodi javne konsultacije kojima se ispituje zainteresovanost za korišćenje predmetnih radio-frekvencija od strane drugih subjekata, pri čemu se moraju jasno navesti razlozi i uslovi za moguće produženje važenja odobrenja bez sprovođenja postupka javnog nadmetanja, za cjelokupne ili dio dodijeljenih radio-frekvencija.​​ 

(8) Agencija donosi odluku o opravdanosti produženja važenja odobrenja iz stava 4 ovog člana bez sprovođenja postupka javnog nadmetanja ili o potrebi sprovođenja postupka javnog nadmetanja najkasnije 18 mjeseci prije isteka perioda važenja odobrenja.​​ 

(9) U slučaju donošenja odluke iz stava 8 ovog člana Agencija, a nakon što nosilac odobrenja uplati cjelokupan iznos jednokratne naknade za dodjelu odobrenja, izdaje nosiocu odobrenja novo odobrenje za korišćenje radio-frekvencija u skladu sa članom 64 ovog zakona, kojim se mogu izmijeniti uslovi korišćenja radio-frekvencija, naročito u pogledu vrste usluge, mreže ili tehnologija za koju se dodjeljuje pravo korišćenja​​ radio-frekvencija, uključujući zahtjeve u pogledu pokrivenosti signalom mreže i kvaliteta usluge.​​ 

(10) Iznos jednokratne naknade za dodjelu odobrenja iz stava 9 ovog člana utvrđuje Ministarstvo, uzimajući u obzir elemente iz člana 69 stav 6 ovog zakona.​​ 

Prenos i iznajmljivanje prava korišćenja odobrenih radio frekvencija

Član 83​​ 

(1) Pravo korišćenja cjelokupnih ili dijela odobrenih radio-frekvencija može se prenijeti ili iznajmiti drugom pravnom ili fizičkom licu, na osnovu zajedničkog zahtjeva nosioca odobrenja i lica na koje se prenosi ili kome se iznajmljuje pravo korišćenja radiofrekvencija, uz saglasnost i pod uslovima koje utvrdi Agencija.​​ 

(2) Pravo korišćenja odobrenih radio-frekvencija može se prenijeti ili iznajmiti samo pravnom ili fizičkom licu koje ispunjava uslove za izdavanje odobrenja za korišćenje radiofrekvencija u skladu sa ovim zakonom.​​ 

(3) Agencija je dužna da javno objavi informacije o svakom zahtjevu i datoj saglasnosti za prenos ili iznajmljivanje prava korišćenja odobrenih radio-frekvencija koje se koriste za realizaciju javne elektronske komunikacione mreže.​​ 

(4) Prilikom odlučivanja o davanju saglasnosti na prenos ili iznajmljivanje prava korišćenja odobrenih radio-frekvencija koje se koriste za realizaciju javne elektronske komunikacione mreže, Agencija naročito vodi računa o sprečavanju narušavanja tržišne konkurencije i omogućavanja efektivnog i efikasnog korišćenja radio-frekvencijskog spektra.​​ 

(5) Ne dovodeći u pitanje potrebu sprečavanja narušavanja tržišne konkurencije, Agencija:​​ 

1) će omogućiti sprovođenje prenosa ili iznajmljivanja prava korišćenja radiofrekvencija u najjednostavnijoj mogućoj proceduri;​​ 

2) neće odbiti zahtjev za davanje saglasnosti na iznajmljivanje prava korišćenja radiofrekvencija ako nosilac odobrenja ostaje sposoban da ispuni prvobitne uslove iz odobrenja;​​ 

3) neće odbiti zahtjev za davanje saglasnosti na prenos prava korišćenja radiofrekvencija osim ako ne postoji jasan rizik da lice na koje se prenosi pravo korišćenja radiofrekvencija nije sposobno da ispuni prvobitne uslove iz odobrenja.​​ 

(6) Za prenos ili iznajmljivanje prava korišćenja odobrenih radio-frekvencija iz opsega koji su planom namjene radio-frekvencijskog spektra namijenjeni radio-difuznoj službi, podnosilac zahtjeva je dužan da prethodno pribavi saglasnost regulatornog organa nadležnog za oblast audiovizuelnih medijskih usluga.​​ 

(7) Nakon davanja saglasnosti iz stava 1 ovog člana, Agencija licu na koje se prenosi pravo korišćenja radio-frekvencija izdaje odobrenje za korišćenje radio-frekvencija na osnovu zahtjeva iz člana 64 stav 2 tač. 1, 2 i 3 i stav 4 ovog zakona.​​ 

(8) Prenosom prava korišćenja odobrenih radio-frekvencija, u cjelosti ili djelimično se sa prethodnog nosioca odobrenja na sljedbenika prenose prava i obaveze utvrđene prethodnim odobrenjem za korišćenje radio-frekvencija.​​ 

(9) Lice kome je iznajmljeno pravo korišćenja radio-frekvencija, dužno je da iznajmljene radio-frekvencije koristi u skladu sa uslovima propisanim odobrenjem za korišćenje radio-frekvencija izdatim prvobitnom korisniku i aktom Agencije iz stava 1 ovog člana.​​ 

(10) Agencija će olakšati prenos ili iznajmljivanje prava korišćenja radio-frekvencija tako što će blagovremeno razmotriti svaki zahtjev za izmjenu prvobitnih uslova​​ korišćenja radio-frekvencija i tako što će obezbijediti da ta prava ili odgovarajući radio spektar mogu u najvećoj mjeri biti podijeljeni ili razdvojeni.​​ 

(11) Agencija će povući saglasnost iz stava 1 ovog člana licu kome je iznajmljeno pravo korišćenja radio-frekvencija, ako te radio-frekvencije ne koristi u skladu sa uslovima iz stava 9 ovog člana.“​​ 

Izmjena odobrenja za korišćenje radio-frekvencija

Član 84​​ 

(1) Agencija može da izmijeni odobrenje za korišćenje radio-frekvencija, ako:​​ 

1) dođe do izmjene plana namjene radio-frekvencijskog spektra, plana