Zakon o autorskom i srodnim pravima
Zakon je objavljen u "Službenom listu CG", br. 37/2011, 53/2016, 145/2021 i 48/2024.
Glava I
OSNOVNE ODREDBE
Predmet
Član 1
Ovim zakonom utvrđuje se pravo autora književnih, naučnih i umjetničkih djela (u daljem tekstu: autorsko pravo), prava interpretatora, proizvođača fonograma, filmskih producenata, radiodifuznih organizacija, i izdavača (u daljem tekstu: srodna prava), posebna (sui generis) prava proizvođača baza podataka, autorsko ugovorno pravo, kolektivno ostvarivanje autorskog i srodnih prava i posebnih prava proizvođača baza podataka i zaštita autorskog i srodnih prava i posebnih prava proizvođača baza podataka.
Odnos autorskog i srodnih prava
Član 2
Zaštitom srodnih prava u skladu sa ovim zakonom ne ograničavaju se autorska prava i ne utiče se na njihovu zaštitu.
Značenje izraza
Član 3
Pojedini izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu imaju sljedeća značenja:
1) javan i javnost je veći broj lica koja su van uobičajenog kruga rodbine ili uobičajenog kruga poznanika;
2) objavljivanje je stavljanje autorskog djela ili predmeta srodnog prava na dostupnost javnosti, uz dozvolu ovlašćenog lica;
3) izdavanje je ponuda javnosti dovoljnog broja izrađenih primjeraka autorskog djela ili predmeta srodnog prava ili stavljanje u promet, uz dozvolu ovlašćenog lica;
4) originalno djelo likovne umjetnosti je original slike, kolaža, crteža, gravure, grafike, fotografije, skulpture, tapiserije, djela od keramike ili stakla i sl, koje je stvorio sam autor ili kopije koje se smatraju originalima.
Svi izrazi koji se u ovom zakonu koriste za fizička lica u muškom rodu obuhvataju iste izraze u ženskom rodu.
Glava II
AUTORSKO PRAVO
ODJELjAK A
AUTORSKO DJELO
Zaštićena djela
Član 4
Autorsko djelo je individualna duhovna tvorevina iz oblasti književnosti, nauke i umjetnosti, koja je izražena na određeni način, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Autorskim djelima, ako ispunjavaju uslove iz stava 1 ovog člana, smatraju se naročito:
1) govorna djela (predavanja, govori, besjede i sl.);
2) pisana djela (romani, poezija, članci, priručnici, studije, monografije, računarski programi i sl.);
3) muzička djela, sa riječima ili bez riječi;
4) dramska, dramsko-muzička, koreografska, lutkarska i pantomimska djela;
5) fotografska djela i djela stvorena u procesu sličnom fotografiji;
6) audiovizuelna djela;
7) djela likovne umjetnosti (crteži, grafike, slike, skulpture i sl.);
8) djela arhitekture (skice, planovi, izgrađeni objekti sa područja arhitekture, urbanističkog planiranja i pejzažne arhitekture i sl.); 9) djela primijenjene umjetnosti i industrijskog dizajna; 10) kartografska djela (turističke karte, auto karte, topografske karte, tematske karte i sl.); 11) prezentacije naučne, nastavne ili tehničke prirode (tehnički crteži, planovi, standardi, ekspertska vještačenja, trodimenzionalne prezentacije i sl.).
Elementi autorskog djela
Član 5
Nezavršeno autorsko djelo, djelovi i naslov autorskog djela smatraju se autorskim djelom ako ispunjavaju uslove iz člana 4 stav 1 ovog zakona.
Prerade
Član 6
Prerade (prevodi, adaptacije, aranžmani, izmjene i sl.) autorskih djela ili drugog materijala smatraju se novim autorskim djelom ako ispunjavaju uslove iz člana 4 stav 1 ovog zakona.
Zaštitom autorskog djela nastalog preradom iz stava 1 ovog člana ne ograničavaju se prava autora izvornog djela.
Zbirke
Član 7
Samostalnim autorskim djelom smatra se zbirka autorskih djela ili druge građe (enciklopedije, antologije, baze podataka, zbirke dokumenata i sl.), koja s obzirom na izbor ili usklađivanje ili raspored sadržine ispunjava uslove iz člana 4 stav 1 ovog zakona.
Baza podataka iz stava 1 ovog člana je zbirka nezavisnih djela, podataka ili drugih materijala u bilo kojoj formi, koja je usklađena na sistematski ili metodičan način i koja je individualno dostupna elektronskim ili drugim putem.
Zaštita zbirke po ovom zakonu ne obuhvata njenu sadržinu i ne ograničava prava na samoj toj sadržini. Zaštita zbirke po ovom zakonu ne obuhvata računarske programe koji se upotrebljavaju za izradu ili rad elektronskih baza podataka. Pravo iz člana 18 ovog zakona ne primjenjuje se na zbirke.
Nezaštićene tvorevine
Član 8
Autorsko pravna zaštita ne obuhvata:
1) ideje, principe i otkrića;
2) službene tekstove iz oblasti zakonodavstva, uprave i pravosuđa;
3) službene prevode iz tačke 2 ovog člana;
4) izraze tradicionalne kulture (u daljem tekstu: folklorna djela);
5) dnevne vijesti ili druge podatke, koji imaju karakter običnih medijskih informacija.
ODJELjAK B
AUTOR
Fizičko lice
Član 9
Autor je fizičko lice koje je stvorilo autorsko djelo.
Pretpostavka autorstva
Član 10
Autorom se smatra lice čije je ime, pseudonim ili znak na uobičajen način naznačen na djelu ili naveden prilikom objavljivanja djela, dok se ne dokaže suprotno.
Ako autor nije poznat, smatra se da je lice koje je izdalo djelo ovlašćeno da ostvaruje autorska prava na djelu, a ako ni ime, pseudonim ili znak tog lica nije naznačen, ovlašćenim licem smatra se lice koje je objavilo djelo.
Ako se utvrdi identitet autora djela, lice iz stava 2 ovog člana dužno je da autoru preda sve ostvarene prihode i druga prava koja proizilaze iz autorskog prava.
Koautori
Član 11
Ako je autorsko djelo stvoreno zajedničkim stvaralačkim radom dva ili više lica i čini nedjeljivu cjelinu, svi koautori imaju na djelu zajedničko autorsko pravo.
Autorska prava na djelu iz stava 1 ovog člana ostvaruju zajedno svi koautori, a koautor ne smije zabraniti ostvarivanje tih prava drugim koautorima protivno načelu savjesnosti i poštenja.
Udjeli koautora se određuju srazmjerno stvarnom doprinosu svakog koautora u stvaranju djela.
Autori spojenih djela
Član 12
Dva ili više autora mogu spojiti svoja djela radi zajedničkog iskorišćavanja.
Autorska prava na djelu iz stava 1 ovog člana ostvaruju zajedno svi autori spojenih djela, a pojedini autor ne smije zabraniti ostvarivanje tih prava drugim autorima spojenog djela protivno načelu savjesnosti i poštenja.
Udjeli autora spojenih djela određuju se srazmjerno stvarnom doprinosu svakog pojedinog autora u spojenom djelu.
ODJELjAK C
AUTORSKA PRAVA
Odsjek 1.
Izvor autorskog prava
Član 13
Autor stiče autorsko pravo stvaranjem autorskog djela. Autorsko pravo obuhvata moralna prava, imovinska prava i druga prava autora.
Odsjek 2.
Moralna prava
Sadržaj
Član 14
Moralnim pravima štite se duhovne i lične veze autora sa djelom.
Ostvarivanje moralnih prava može biti ograničeno samo ako je to uslovljeno načinom iskorišćavanja djela i u drugim slučajevima utvrđenim ovim zakonom.
Pravo prve objave
Član 15
Autor ima isključivo pravo da odredi hoće li, kada, gdje i kako će se prvi put objaviti njegovo djelo.
Do prvog objavljivanja djela, samo autor ima isključivo pravo da daje javna obavještenja o sadržini djela ili da opisuje svoje djelo.
Pravo autorstva
Član 16
Autor ima isključivo pravo da bude priznat kao autor svog djela, na način da njegovo ime bude naznačeno na djelu i u vezi sa njegovim djelom.
Autor može odrediti da se njegovo pravo autorstva naznači na drugi način.
Pravo na poštovanje djela
Član 17
Autor ima isključivo pravo da se suprotstavi svakom iskrivljenju, sakaćenju svog djela ili drugoj povredi u vezi sa njegovim djelom, ako se tim radnjama ugrožavaju ili mogu ugroziti njegova čast ili ugled.
Pravo pokajanja
Član 18
Autor ima isključivo pravo da u pisanoj formi opozove ustupljeno imovinsko pravo na svom djelu od sticaoca prava (u daljem tekstu: pravo pokajanja), ako za to postoje ozbiljni moralni razlozi i pod uslovom da sticaocu prava naknadi nastalu stvarnu štetu.
Sticalac prava dužan je da, u roku od tri mjeseca od prijema izjave o opozivu prava iz stava 1 ovog člana, saopšti autoru iznos nastale stvarne štete.
Ako sticalac prava ne saopšti autoru iznos nastale stvarne štete, izjava o opozivu prava proizvodi pravno dejstvo istekom roka iz stava 2 ovog člana.
Izjava o opozivu ustupljenog imovinskog prava proizvodi pravno dejstvo od dana kada autor položi obezbjeđenje nastale štete iz stava 2 ovog člana.
Odsjek 3.
Imovinska autorska prava
Sadržaj
Član 19
Imovinskim autorskim pravima štite se ekonomski interesi autora.
Autor ima isključivo pravo da dozvoli ili zabrani iskorišćavanje svog djela ili njegovih primjeraka.
Iskorišćavanje autorskog djela dozvoljeno je samo kada autor, pod uslovima koje odredi, ustupi odgovarajuće autorsko imovinsko pravo, osim ako ovim zakonom ili ugovorom nije drukčije određeno.
Za svako iskorišćavanje autorskog djela od strane drugog lica autoru pripada autorski honorar (u daljem tekstu: honorar), odnosno pravična naknada (u daljem tekstu: naknada), ako ovim zakonom ili ugovorom nije drukčije određeno.
Vrste imovinskih prava autora
Član 20
Autor ima isključivo pravo da dozvoli ili zabrani:
1) pravo umnožavanja;
2) pravo distribuiranja;
3) pravo davanja u zakup;
4) pravo davanja na poslugu;
5) pravo javnog izvođenja;
6) pravo javnog saopštavanja sa fonograma ili videograma;
7) pravo javnog prikazivanja;
8) pravo emitovanja;
9) pravo reemitovanja;
10) pravo kablovske retransmisije;
11) pravo javnog saopštavanja djela koje se emituje;
12) pravo na drugo javno saopštavanje;
13) pravo stavljanja djela na raspolaganje javnosti;
14) pravo na preradu djela;
15) pravo audiovizuelne adaptacije.
Pravo umnožavanja
Član 21
Autor ima isključivo pravo da dozvoli ili zabrani umnožavanje, odnosno bilježenje svog djela na materijalnom nosaču, koje se vrši posredno ili neposredno, trajno ili privremeno, djelimično ili u cjelini, na bilo koji način i u bilo kom obliku.
Umnožavanje iz stava 1 ovog člana naročito obuhvata grafičko umnožavanje, fotografsko umnožavanje, tonsko ili vizuelno snimanje, trodimenzionalno umnožavanje, građenje arhitektonskog objekta prema projektu i bilježenje u digitalnom obliku.
Pravo distribuiranja
Član 22
Autor ima isključivo pravo da dozvoli ili zabrani distribuiranje javnosti originala i kopija svog djela prodajom ili prenosom svojine na drugi način.
Distribuiranje iz stava 1 ovog člana obuhvata i nuđenje javnosti, državinu i uvoz originala ili kopija djela, ako se te radnje vrše sa namjerom njihovog distribuiranja.
Na pravo distribuiranja primjenjuje se član 42 ovog zakona.
Pravo davanja u zakup
Član 23
Autor ima isključivo pravo da dozvoli ili zabrani davanje originala i kopija svog djela na upotrebu na ograničeno vrijeme, uz neposrednu ili posrednu imovinsku korist (zakup).
Stav 1 ovog člana ne odnosi se na originale i kopije:
1) izgrađenih arhitektonskih objekata;
2) djela primijenjene umjetnosti i industrijskog dizajna;
3) stavljanje za priručnu upotrebu na licu mjesta;
4) koji se upotrebljavaju u okviru radnog odnosa.
Pravo davanja na poslugu
Član 24
Autor ima isključivo pravo da institucijama dostupnim javnosti dozvoli ili zabrani davanje originala ili kopija svog računarskog programa drugome na poslugu na ograničeno vrijeme, bez posredne ili neposredne imovinske koristi.
Autor ima pravo na naknadu za davanje na poslugu svojih autorskih djela u obliku bibliotečke građe u institucijama dostupnim javnosti.
Stav 2 ovog člana ne odnosi se na originale i kopije:
1) bibliotečkog materijala u nacionalnoj, školskim bibliotekama svih stepena i u specijalnim bibliotekama;
2) koji se stavljaju za priručnu upotrebu na licu mjesta u biblioteci ili za poslugu između biblioteka;
3) koji se upotrebljavaju u okviru radnog odnosa.
Pravo javnog izvođenja
Član 25
Autor ima isključivo pravo da dozvoli ili zabrani:
1) recitovanje svog književnog djela javnosti izvođenjem uživo (pravo javnog recitovanja);
2) izvođenje uživo javnosti svog muzičkog djela (pravo javnog muzičkog izvođenja);
3) predstavljanje svog djela javnosti izvođenjem uživo na pozornici (pravo javnog pozorišnog predstavljanja).
Autor ima isključivo pravo da drugome dozvoli ili zabrani saopštavanje javnosti recitacija, izvođenja i predstavljanja iz stava 1 ovog člana, van izvornog prostora i uz pomoć zvučnika, ekrana ili sličnih tehničkih uređaja (pravo javnog prenošenja).
Pravo javnog saopštavanja djela sa fonograma ili videograma
Član 26
Autor ima isključivo pravo da dozvoli ili zabrani saopštavanje javnosti recitacija, izvođenja i predstavljanja, koji su snimljeni na fonogramu ili videogramu.
Pravo javnog prikazivanja
Član 27
Autor ima isključivo pravo da dozvoli ili zabrani saopštavanje javnosti svojih audiovizuelnih i fotografskih djela, likovnih djela i djela arhitekture, naučnih i tehničkih djela uz pomoć tehničkih uređaja.
Pravo emitovanja
Član 28
Autor ima isključivo pravo da dozvoli ili zabrani emitovanje svog djela.
Emitovanjem, u smislu stava 1 ovog člana, smatra se saopštavanje javnosti djela putem radijskih ili televizijskih programskih signala, namijenjenih javnosti, bežičnim sredstvima (uključujući i satelitsko emitovanje) ili žičnim (uključujući i kablovske i mikrotalasne sisteme).
Satelitskim emitovanjem iz stava 1 ovog člana smatra se i slanje programskih signala namijenjenih za javni prijem, pod kontrolom i uz odgovornost radiodifuzne organizacije, u neprekidnom komunikacionom lancu prema satelitu i nazad na zemlju.
Ako su signali kodirani, smatra se da je nastupilo satelitsko emitovanje iz stava 3 ovog člana, pod uslovom da su sredstva za dekodiranje signala dostupna javnosti preko radiodifuzne organizacije ili na osnovu njenog ovlašćenja.
Satelitom iz stava 3 ovog člana, smatra se satelit koji radi na frekvencijskim područjima koja su, u skladu sa propisima kojima se uređuju elektronske komunikacije, rezervisana za emitovanje signala namijenjenih za javni prijem ili zatvorenu ličnu komunikaciju.
Uslovi pod kojima se odvija individualni prijem signala namijenjenog za zatvorenu ličnu komunikaciju moraju biti uporedivi sa uslovima pod kojima se odvija prijem signala namijenjenog za javnost.
Pretpostavka satelitskog emitovanja
Član 28a
Ako se autorsko djelo saopštava javnosti putem radio ili televizijskog programa satelitskim emitovanjem iz člana 28 ovog zakona, na teritoriji:
1) države članice Evropske unije ili ugovorne strane Sporazuma o evropskom ekonomskom prostoru, smatra se da se to saopštavanje javnosti dogodilo u toj državi članici ili ugovornoj strani Sporazuma o evropskom ekonomskom prostoru,
2) države koja nije država članica Evropske unije niti ugovorna strana Sporazuma o evropskom ekonomskom prostoru i u kojoj obim zaštite u pogledu prava satelitskog emitovanja nije obezbijeđen u skladu sa Poglavljem II Direktive Savjeta 93/83/EEZ od 27. septembra 1993. godine, smatra se da se to saopštavanje javnosti dogodilo u državi članici ili ugovornoj strani Sporazuma o evropskom ekonomskom prostoru u kojoj:
a) se nalazi stanica uzlazne veze (uplink) sa koje se signali sa programom prenose na satelit, ili
b) radiodifuzna organizacija ima sjedište i u kojoj se ne nalazi stanica uzlazne veze iz podtačke a ove tačke.
Pravo emitovanja autorskog djela iz stava 1 tačka 2:
- podtačka a ovog člana ostvaruje se kod operatora stanice uzlazne veze,
- podtačka b ovog člana ostvaruje se kod radiodifuzne organizacije.
Pravo reemitovanja
Član 29
Autor ima isključivo pravo da dozvoli ili zabrani istovremeno, nepromijenjeno i neskraćeno emitovanje svog djela koje se emituje bežičnim putem od strane druge radiodifuzne organizacije (pravo reemitovanja).
Pravo kablovske retransmisije
Član 29a
Autor ima isključivo pravo da dozvoli ili zabrani istovremenu, nepromijenjenu i neskraćenu retransmisiju prve transmisije svog djela sadržanog u televizijskim ili radio programima koji se prenose i namijenjeni su za javni prijem (u daljem tekstu: pravo kablovske retransmisije).
Pravo kablovske retransmisije obuhvata retransmisiju upotrebom kablovskog ili mikrotalasnog sistema i za javni prijem, koju je izvršilo lice koje nije izvršilo prvo emitovanje.
Pravo javnog saopštavanja djela koje se emituje
Član 30
Autor ima isključivo pravo da dozvoli ili zabrani da se njegovo djelo, koje se emituje, saopštava javnosti putem zvučnika, ekrana ili sličnih tehničkih uređaja.
Pravo na drugo javno saopštavanje
Član 30a
Pored prava iz čl. 28, 29, 29a i 30 ovog zakona, autor ima isključivo pravo da dozvoli ili zabrani drugo javno saopštavanje njegovog djela žičnim ili bežičnim sredstvima.
Pravo stavljanja djela na raspolaganje javnosti
Član 31
Autor ima isključivo pravo da dozvoli ili zabrani stavljanje djela na raspolaganje javnosti žičnim ili bežičnim putem, na način koji omogućava licima iz javnosti pristup djelu sa mjesta i u vrijeme koje oni odaberu.
Pravo na preradu djela
Član 32
Autor ima isključivo pravo da dozvoli ili zabrani pozorišnu adaptaciju, muzičko aranžiranje, prevođenje, promjenu ili drugu preradu djela.
Pravo iz stava 1 ovog člana obuhvata i uključivanje autorskog djela u novo djelo u nepromijenjenom obliku.
Odsjek 4.
Druga prava autora
Pravo na pristup djelu
Član 33
Autor ima pravo da od držaoca zahtijeva pristup originalu ili kopiji djela, ako je to neophodno radi umnožavanja ili prerade djela i ako se time bitno ne ugrožavaju opravdani interesi držaoca.
Autor može zahtijevati od držaoca da mu preda original djela likovne umjetnosti ili fotografije radi njegovog izlaganja u Crnoj Gori, u neprekidnom roku do 60 dana, ako za to iskaže interes od višeg značaja.
Predaja originala iz stava 2 ovog člana može se usloviti polaganjem dovoljne garancije ili zaključivanjem osiguranja u visini tržišne vrijednosti originala djela.
Autor je dužan da pristup djelu ili izlaganje djela izvrši sa što manje neprijatnosti za držaoca o svom trošku i objektivno je odgovoran za štetu na originalu ili kopiji djela.
Pravo slijeđenja
Član 34
Ako je originalno djelo likovne umjetnosti, nakon prvog otuđenja od strane autora, prodato, autor ima pravo da o prodaji bude obaviješten (u daljem tekstu: pravo slijeđenja) i pravo na naknadu u skladu sa članom 35 ovog zakona, ukoliko se prodavac, kupac ili posrednik profesionalno bave prodajom umjetničkih djela (umjetničke galerije i aukcijske kuće).
Za obaveze iz stava 1 ovog člana solidarno odgovaraju prodavac, kupac i posrednik.
Kopijama djela likovne umjetnosti iz stava 1 ovog člana smatraju se originali koje je stvorio sam autor u ograničenom broju ili po njegovom ovlašćenju drugo lice i koji su opremljeni brojem i potpisom umjetnika.
Autor se ne može odreći prava iz stava 1 ovog člana, ne može njime raspolagati niti ovo pravo može biti predmet izvršenja.
Naknada iz prava slijeđenja
Član 35
Obaveza plaćanja naknade za prava slijeđenja iz člana 34 stav 1 ovog zakona nastaje ako maloprodajna cijena originala iznosi najmanje 1000 EUR i određuje se procentualno od maloprodajne cijene bez poreza na sljedeći način:
1) 4% za dio cjene od 1000 do 50 000 EUR;
2) 3% za dio cjene od 50 000,01 do 200 000 EUR;
3) 1% za dio cjene od 200 000,01 do 350 000 EUR;
4) 0,5% za dio cjene od 350 000,01 do 500 000 EUR;
5) 0,25% za dio cijene iznad 500 000 EUR.
Naknada iz stava 1 ovog člana ne može preći iznos od 12.500 EUR.
Pravo na naknadu
Član 36
Autor ima pravo na dio naknade za zvučno ili vizuelno snimanje ili fotokopiranje svog djela, koje se vrši u skladu sa članom 52 ovog zakona.
Naknada za zvučno ili vizuelno snimanje naplaćuje se od prve prodaje ili uvoza:
1) tehničkih uređaja za zvučno ili vizuelno snimanje i
2) praznih nosača zvuka i slike.
Naknada za fotokopiranje naplaćuje se od prve prodaje ili uvoza tehničkih uređaja za fotokopiranje.
Uvozom iz st. 2 i 3 ovog člana smatra se stavljanje robe u slobodan promet u skladu sa carinskim propisima.
Fotokopiranje iz stava 1 ovog člana obuhvata i druge tehničke postupke umnožavanja, a tehnički uređaji za zvučno ili vizuelno snimanje obuhvataju i druge uređaje sa sličnim efektima.
Autor se ne može odreći prava iz stava 1 ovog člana, ne može njime raspolagati niti ovo pravo može biti predmet izvršenja.
Solidarni dužnici
Član 37
Obveznik naknade iz člana 36 stav 1 ovog zakona je proizvođač, odnosno uvoznik uređaja, odnosno nosača zvuka i slike.
Proizvođač i uvoznik solidarno odgovaraju za plaćanje naknade iz člana 36 ovog zakona.
Lica iz stava 1 ovog člana ne plaćaju naknadu za uređaje i nosače koji su namijenjeni za:
1) izvoz;
2) komercijalno umnožavanje autorskih djela za koje je propisana obaveza pribavljanja dozvole nosioca prava;
3) umnožavanje autorskih djela za potrebe lica sa invaliditetom;
4) uvoz za lično i nekomercijalno korišćenje, kao sastavni dio ličnog prtljaga.
Lice iz stava 1 ovog člana dužno je da organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava podnosi izvještaj o tipu i broju proizvedenih ili uvezenih uređaja i nosača, kvartalno u toku kalendarske godine.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava može podatke i informacije iz stava 4 ovog člana koristiti samo u svrhu ostvarivanja prava po ovom zakonu.
Visina naknade
Član 38
Naknada iz člana 36 ovog zakona, koja pripada svim nosiocima prava po ovom zakonu, određuje se sporazumom koji zaključuju organizacije za kolektivno ostvarivanje prava sa proizvođačima i uvoznicima, u skladu sa članom 172 ovog zakona.
Iznosi naknade iz stava 1 ovog člana određuju se za:
1) svaku vrstu uređaja po komadu za zvučno snimanje i svaki uređaj za vizuelno snimanje;
2) svaki uređaj koji funkcioniše bez nosača zvuka i slike u dvostrukom iznosu od iznosa utvrđenog za uređaje iz tačke 1 ovog stava;
3) nosač zvuka i slike po komadu u zavisnosti od dužine trajanja snimka;
4) za svaki uređaj za fotokopiranje u zavisnosti od njegovog kapaciteta (broja kopija u minuti), kao i u zavisnosti od mogućnosti kopiranja u boji (za koji se naknada može odrediti u dvostrukom iznosu u odnosu na visinu naknade koja se odredi za crno bijele kopije) i sl.
Prilikom utvrđivanja naknade iz stava 2 ovog člana iznosi se mogu uvećati ili umanjiti u zavisnosti od primjene tehnoloških mjera iz člana 186 ovog zakona.
Odsjek 5.
Odnos između autorskog i svojinskog prava
Nezavisnost autorskog prava
Član 39
Autorsko pravo je nezavisno i usklađeno sa svojinskim pravom ili drugim stvarnim pravima na stvari u koju je uključeno autorsko djelo, ako zakonom nije drukčije određeno.
Odvojenost prava kod njihovog ustupanja
Član 40
Ustupanje pojedinačnih imovinskih prava ili drugih prava autora na njegovom autorskom djelu je bez uticaja na svojinu stvari u kojoj je djelo sadržano, ako zakonom ili ugovorom nije drukčije određeno.
Ustupanje svojine na stvari u koju je uključeno autorsko djelo je bez uticaja na pojedinačna imovinska prava ili druga prava autora u pogledu njegovog autorskog djela, ako zakonom ili ugovorom nije drukčije određeno.
Zajednička bračna imovina
Član 41
U zajedničku bračnu imovinu mogu se uračunati samo imovinske koristi koje proizilaze iz iskorišćavanja autorskog prava.
Iscrpljenje prava distribuiranja
Član 42
Pravo distribuiranja je iscrpljeno za područje Crne Gore u pogledu originala i kopija djela, ako je prva prodaja ili drugo ustupanje svojine na toj stvari u Crnoj Gori izvršeno od strane nosioca prava ili uz njegovu dozvolu.
Pravo distribuiranja je iscrpljeno za područje Evropske unije odnosno država članica Evropskog ekonomskog prostora u pogledu originala i kopija djela, ako je prva prodaja ili drugo ustupanje svojine na toj stvari u Evropskoj uniji odnosno državama članicama Evropskog ekonomskog prostora izvršeno od strane nosioca prava ili uz njegovu dozvolu.
(Napomena Redakcije: odredbe označene podebljanim slovima će se primenjivati od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj Uniji).
Rekonstrukcija arhitektonskih objekata
Član 43
Vlasnik izgrađenog arhitektonskog objekta može bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade koristiti skicu ili projekat u svrhu rekonstrukcije tog objekta.
Vlasnik izgrađenog arhitektonskog objekta može bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade preraditi taj objekat.
Vlasnik je dužan da u slučaju iz stava 2 ovog člana poštuje autorovo moralno pravo iz člana 17 ovog zakona.
Zaštita originala djela
Član 44
Vlasnik originala djela koji ima namjeru da djelo uništi dužan je da to djelo ponudi autoru po cijeni materijala uloženog u djelo, ako se, obzirom na okolnosti, može pretpostaviti da autor ima opravdani interes za očuvanje originala djela.
Ako povraćaj iz stava 1 ovog člana nije moguć, vlasnik je dužan da na odgovarajući način omogući autoru izradu kopije djela.
Izuzetno od stava 1 ovog člana, autor izgrađenog arhitektonskog objekta ima samo pravo da izradi fotografije djela i o svom trošku traži kopije projekta.
ODJELjAK D
OGRANIČENjA SADRŽAJA AUTORSKOG PRAVA
Dozvoljena ograničenja
Član 45
Ograničenja autorskog prava dozvoljena su samo u slučajevima iz člana 43, čl. 46, 47, 48, 48b, 48č, čl. 49 do 61, čl. 76, 113, 114 i 144 ovog zakona, ako nijesu u suprotnosti sa uobičajenim iskorišćavanjem djela i ako se time ne nanosi nerazumna šteta legitimnim interesima autora.
Ograničenja autorskog prava iz stava 1 ovog člana ne mogu biti predmet odricanja.
Odredbe ugovora, odnosno drugog akta kojim se korisnik odriče dozvoljenih ograničenja iz stava 1 ovog člana, ništave su.
Prilikom iskorišćavanja djela iz stava 1 ovog člana korisnik je dužan da navede izvor i autora djela, osim ako to nije moguće.
Odsjek 1.
Zakonska licenca
Obrazovna nastava i štampani mediji
Član 46
Bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava, a uz obavezu plaćanja naknade, dozvoljeno je:
1) koristiti djelove objavljenog autorskog djela samo za ilustracije za potrebe izvođenja nastave prema javnom obrazovnom programu ili naučno istraživanje, u čitankama i udžbenicima, koja objedinjavaju djela više autora;
2) koristiti pojedino objavljeno djelo iz oblasti fotografije, likovne umjetnosti, arhitekture, primijenjene umjetnosti, industrijskog dizajna i kartografije samo za ilustraciju za potrebe izvođenja nastave prema javnom obrazovnom programu ili naučno istraživanje, u čitankama i udžbenicima, koja objedinjavaju djela više autora;
3) umnožavati u štampanim medijima ili u obliku pregleda štampe (kliping) objavljene članke, emitovana djela i djela sličnog karaktera o tekućim ekonomskim, političkim ili vjerskim pitanjima, ako ta prava nijesu izričito zadržana.
Stav 1 ovog člana shodno se primenjuje i na saopštavanje javnosti djela iz stava 1 ovog člana.
Javne ustanove
Član 47
Bez sticanja odgovarajućeg autorskog imovinskog prava, a uz obavezu plaćanja naknade, dozvoljeno je umnožavanje i reemitovanje emisija u okviru javnih ustanova, kao što su studentski domovi, bolnice ili zatvori, ako se vrši bez neposredne ili posredne imovinske koristi.
Odsjek 2.
SLOBODNO KORIŠĆENjE
Lica sa invaliditetom
Član 48
Bez sticanja odgovarajućeg autorskog imovinskog prava i bez plaćanja naknade, dozvoljeno je za potrebe lica sa invaliditetom koristiti autorsko djelo:
1) za prilagođavanje ako djelo nije dostupno u traženom obliku;
2) ako se korišćenje direktno odnosi na invaliditet tih lica;
3) ako je korišćenje ograničeno na obim potreban za određeni invaliditet;
4) ako se obavlja bez neposredne ili posredne imovinske koristi.
Odredba stava 1 ovog člana ne utiče na primjenu čl. 48a do 48dž ovog zakona.
Slobodno korišćenje kojim se olakšava pristup objavljenim djelima za lica koja su slijepa, imaju oštećenje vida ili imaju druge poteškoće u korišćenju štampanih materijala
Član 48a
U smislu čl. 48b do 48dž ovog zakona:
1) autorska djela i predmeti srodnih prava su: djela u obliku knjiga, periodičnih publikacija, novina, časopisa ili drugih vrsta zapisa, notacija, notni materijali, kao i ilustracije koje su sa njima povezane, na bilo kojem mediju, uključujući u zvučnom obliku, kao što su zvučne knjige i djela u digitalnom obliku, koja su zaštićena autorskim ili srodnim pravima i koja su izdata ili na drugi način stavljena na raspolaganje javnosti u skladu sa zakonom;
2) korisnik je, bez obzira na bilo koji drugi oblik invaliditeta, lice koje:
- je slijepo,
- ima oštećenje vida koje nije moguće popraviti tako da mu funkcija vida bude u osnovi ekvivalentna onoj koju ima lice koje nema takvo oštećenje i koje zbog toga ne može čitati štampana djela u istoj mjeri kao lice koje nema takvo oštećenje,
- ima perceptivne smetnje ili poteškoće u čitanju i zbog toga ne može čitati štampana izdanja u istoj mjeri kao lice koje nema takve smetnje ili poteškoće, ili
- iz drugih razloga, zbog tjelesnog invaliditeta, nije u stanju da drži ili koristi knjigu ili da fokusira pogled ili pokreće oči u mjeri u kojoj bi to bilo uobičajeno potrebno za čitanje.
Lice iz stava 1 tačka 2 ovog člana svojstvo korisnika dokazuje podnošenjem potpisane izjave ili ljekarskog uvjerenja.
Izrada primjerka u pristupačnom formatu
Član 48b
Bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade, dozvoljeno je:
1) korisniku ili licu koje djeluje u njegovo ime da izradi primjerak u pristupačnom formatu autorskog djela ili predmeta srodnog prava kojem korisnik ima zakoniti pristup, u svrhu isključivog korišćenja od strane korisnika, i
2) ovlašćenom licu da izradi primjerak u pristupačnom formatu autorskog djela ili predmeta srodnog prava kojem ovlašćeno lice ima zakoniti pristup i da primjerak u pristupačnom formatu distribuira, saopšti javnosti, stavi na raspolaganje ili da na poslugu korisniku ili drugom ovlašćenom licu na neprofitnoj osnovi, radi isključivog korišćenja od strane korisnika.
Primjerak u pristupačnom formatu, u smislu st. 1 i 3 ovog člana i čl. 48č i 48ć ovog zakona, je primjerak autorskog djela ili predmeta srodnog prava koji na drugi način ili u drugom formatu omogućava korisniku pristup djelu ili predmetu srodnog prava, uključujući i pristup na jednako izvodljiv i udoban način, kao i licu koje nema nijedno od oštećenja, smetnji, poteškoća ili invaliditet iz člana 48a stav 1 tačka 2 ovog zakona, kao i kopije autorskog djela ili predmeta srodnog prava napravljene od tog primjerka.
Primjerak u pristupačnom formatu treba da poštuje cjelovitost autorskog djela ili predmeta srodnih prava, uzimajući u obzir izmjene koje su potrebne da bi se izradilo autorsko djelo ili predmet srodnog prava pristupačno u alternativnom formatu.
Ovlašćeno lice, u smislu stava 1 tačka 2 ovog člana i čl. 48c do 48d ovog zakona, je Javna ustanova Biblioteka za slijepe Crne Gore, Javna ustanova Nacionalna biblioteka Crne Gore "Durđe Crnojević", organizacije lica sa invaliditetom i nevladine organizacije koje korisnicima na neprofitnoj osnovi pružaju usluge obrazovanja, osposobljavanja, prilagođenog čitanja ili pristupa informacijama, kao jedan od primarnih ciljeva i aktivnosti zbog kojih su osnovane, a koje su kao takve utvrđene statutom tih organizacija, i koje su upisane u registar ovlašćenih lica.
Saopštavanje javnosti iz stava 1 tačka 2 ovog člana, člana 48č i člana 48ć stav 1 tač. 1 i 2 ovog zakona obuhvata prava iz čl. 28, 29, 29a i 30a ovog zakona.
Odredba stava 1 ovog člana primjenjuje se i na računarske programe i baze podataka iz člana 7 stav 2 ovog zakona.
Upis u registar ovlašćenih lica
Član 48c
Radi upisa u registar ovlašćenih lica, ustanove i organizacije iz člana 48b stav 4 ovog zakona podnose zahtjev organu državne uprave nadležnom za poslove autorskog i srodnih prava (u daljem tekstu: Ministarstvo).
Uz zahtjev iz stava 1 ovog člana podnosi se:
- statut iz člana 48b stav 4 ovog zakona, i
- pravila iz člana 48ć ovog zakona.
Ministarstvo je dužno da u roku od 30 dana od dana prijema zahtjeva iz stava 1 ovog člana donese rješenje.
Registar iz stava 1 ovog člana vodi Ministarstvo, u elektronskom obliku.
Ministarstvo je dužno da nazive i kontakt podatke ovlašćenih lica koja su upisana u registar iz stava 1 ovog člana dostavi Evropskoj komisiji.
Prekogranična razmjena
Član 48č
Bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade, dozvoljeno je:
1) korisniku, licu koje djeluje u njegovo ime ili ovlašćenom licu, da uvozi, na drugi način pribavi ili pristupi, a zatim koristi na dobrobit korisnika primjerke u pristupačnom formatu koji su distribuirani, saopšteni javnosti ili stavljeni na raspolaganje korisnicima ili ovlašćenim licima od strane ovlašćenih lica osnovanih u drugim državama koje su članice Marakeškog ugovora za olakšanje pristupa objavljenim djelima za osobe koje su slijepe, slabovide ili imaju druge poteškoće u korišćenju štampanih materijala,
2) ovlašćenom licu da distribuira, saopštava javnosti ili stavi na raspolaganje primjerke u pristupačnom formatu korisnicima ili ovlašćenim licima osnovanim u drugim državama koje su članice Marakeškog ugovora za olakšanje pristupa objavljenim djelima za osobe koje su slijepe, slabovide ili imaju druge poteškoće u korišćenju štampanih materijala.
Obaveze ovlašćenog lica
Član 48ć
Ovlašćeno lice koje sprovodi radnje iz čl. 48b i 48č ovog zakona dužno je da utvrdi pravila, radi:
1) distribuiranja, saopštavanja javnosti i stavljanja na raspolaganje primjeraka u pristupačnom formatu samo korisnicima ili drugim ovlašćenim licima;
2) preduzimanja odgovarajućih aktivnosti usmjerenih na odvraćanje od neovlašćenog umnožavanja, distribuiranja, saopštavanja javnosti i stavljanja na raspolaganje javnosti primjeraka u pristupačnom formatu;
3) pokazivanja dužne pažnje pri rukovanju autorskim djelima i predmetima srodnih prava i njihovim primjercima u pristupačnom formatu, kao i u vođenju evidencija o tim djelima, predmetima i primjercima, i
4) objavljivanja i ažuriranja, ako je primjenjivo, na svojoj internet stranici ili na druge načine na internetu ili van njega, informacije o načinu ispunjavanja obaveza iz tač. 1, 2 i 3 ovog stava.
Ovlašćeno lice dužno je da na zahtjev korisnika, drugih ovlašćenih lica i nosioca autorskog ili srodnih prava, na pristupačan način, dostavi:
1) spisak autorskih djela ili predmeta srodnih prava za koje ima primjerke u pristupačnom formatu i dostupne formate, i
2) imena i kontakt podatke ovlašćenih lica sa kojima razmjenjuje primjerke u pristupačnom formatu.
Nadzor nad radom ovlašćenih lica
Član 48d
Nadzor nad radom ovlašćenih lica vrši Ministarstvo.
Ovlašćeno lice dužno je da na zahtjev Ministarstva dostavi dokumentaciju i informacije neophodne za vršenje nadzora.
Ako Ministarstvo utvrdi nepravilnosti u radu ovlašćenog lica u vezi sa primjenom čl. 48b, 48č, 48ć i 48dž ovog zakona, rješenjem će tom ovlašćenom licu naložiti mjere i utvrditi rok za njihovo otklanjanje.
U slučaju nepostupanja po rješenju iz stava 3 ovog člana, Ministarstvo donosi rješenje o brisanju ovlašćenog lica iz registra iz člana 48c ovog zakona.
Obrada ličnih podataka
Član 48dž
Obrada ličnih podataka pribavljenih u sprovođenju odredaba čl. 48a do 48d ovog zakona vrši se u skladu sa propisima kojima se uređuje zaštita podataka o ličnosti.
- naziv Odsjeka brisan -
Privremene radnje umnožavanja
Član 49
Dozvoljeno je, bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade, privremeno umnožavanje autorskog djela, ako:
1) je umnožavanje prolazno ili slučajno;
2) umnožavanje čini sastavni ili bitni dio tehnološkog procesa;
3) je isključiva svrha umnožavanja da omogući prenos podataka u računarskoj mreži između dva ili više lica preko posrednika ili drugo korišćenje u skladu sa zakonom;
4) umnožavanje nema nezavisan ekonomski značaj.
Pravo na informaciju
Član 50
Dozvoljeno je, bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade, u obimu koji je opravdan svrhom informisanja:
1) prilikom obavještavanja o dnevnim događajima reprodukovati djela koja se gledaju ili slušaju po proteku tog događaja,
2) pripremati i umnožavati rezimee objavljenih novinskih ili sličnih članaka u obliku pregleda štampe,
3) koristiti političke govore, kao i izvode sa javnih predavanja i slična djela.
Stav 1 ovog člana shodno se primjenjuje na saopštavanje javnosti djela iz stava 1 ovog člana.
Autor ima isključivo pravo na izradu zbirke djela iz stava 1 tačka 3 ovog člana.
Podučavanje
Član 51
Dozvoljeno je, bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade, u svrhu obrazovanja i vaspitanja (predškolska i školska nastava, istraživanje, ispiti), odnosno ilustracije i bez postizanja neposredne ili posredne imovinske koristi:
1) saopštavati javnosti objavljeno djelo u obliku neposredne nastave;
2) javno izvoditi objavljeno djelo na školskim proslavama bez plaćanja ulaznice i pod uslovom da interpretatori ne primaju naknadu za svoje interpretacije;
3) javno saopštavanje emitovanih školskih tv i radio emisija.
Umnožavanje za privatne i druge interne potrebe
Član 52
Dozvoljeno je, pod uslovom iz člana 36 ovog zakona, bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade, umnožavanje objavljenog djela:
1) fizičkom licu:
a) na papiru ili drugom sličnom sredstvu uz korišćenje odgovarajuće fotografske tehnike ili drugog postupka sa sličnim efektima,
b) na drugom sredstvu ako je umnožavanje izvršeno radi privatnog korišćenja, ako kopije nijesu dostupne javnosti i ako se umnožavanje ne vrši radi neposredne ili posredne imovinske koristi;
2) javnom arhivu, biblioteci, muzeju i obrazovnoj ili istraživačkoj ustanovi na bilo kom sredstvu, ako se umnožavanje vrši iz primjerka u svojini tog pravnog lica za interno korišćenje i pod uslovom da se ne vrši radi neposredne ili posredne imovinske koristi.
Zabranjeno je umnožavanje iz stava 1 ovog člana u obimu čitave knjige, muzičkih notnih materijala, elektronskih baza podataka, računarskih programa, kao i građenje arhitektonskih objekata prema projektu i na osnovu primjeraka koji su protivpravno umnoženi ili stavljeni na raspolaganje javnosti.
Citati
Član 53
Dozvoljeno je, bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade, korišćenje citata objavljenog djela u drugom glavnom djelu, ako se citat koristi radi kritike, potvrde ili reference, ako je u skladu je sa poštenom praksom i ako se vrši u obimu potrebnom za tu svrhu.
Proslave
Član 53a
Dozvoljeno je korišćenje djela u toku proslava, koje organizuje državni organ ili nadležni organ Glavnog grada, Prijestonice ili jedinice lokalne samouprave, odnosno organ lokalne uprave povodom praznika utvrđenih zakonom kojim se uređuju državni i drugi praznici, bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade, ako se korišćenjem tih djela ne ostvaruje neposredna ili posredna imovinska korist.
Odredba stava 1 ovog člana ne primjenjuje se na događaje koji su pridruženi odnosno slijede nakon proslava iz stava 1 ovog člana.
Službeni postupci
Član 54
Dozvoljeno je, bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade, koristiti objavljeno autorsko djelo radi javne bezbijednosti Crne Gore, kao i sprovođenja postupka pred sudskim ili drugim državnim organima, odnosno arbitražom.
Djela koja se nalaze na javnim mjestima
Član 55
Dozvoljeno je, bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade, koristiti djela koja su trajno izložena u parkovima, na ulicama, trgovima i drugim javnim mjestima.
Djela iz stava 1 ovog člana ne smiju se umnožavati u trodimenzionalnoj formi, koristiti za istu svrhu u koju se koristi izvorno djelo i koristiti radi postizanja neposredne ili posredne imovinske koristi.
Slučajna i akcesorna djela
Član 56
Objavljeno djelo, koje je slučajno uključeno u drugi predmet ili koje je u odnosu na taj predmet od sporedne i sekundarne važnosti, može se, prilikom upotrebe tog predmeta, koristiti bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade.
Javna izložba ili prodaja umjetničkih djela
Član 57
Organizator javne izložbe ili javne prodaje umjetničkih djela može, bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade, koristiti ta djela u svrhu i u obimu potrebnom za reklamiranje i promociju tih događaja, a bez neposredne ili posredne imovinske koristi.
Slobodne prerade
Član 58
Dozvoljeno je, bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade, vršiti preradu objavljenog djela, ako:
1) se vrši privatna ili druga interna prerada, koja nije namijenjena i dostupna javnosti;
2) je djelo prerađeno u parodiju, karikaturu ili pastiš, ako se time ne izaziva konfuzija u pogledu izvora djela;
3) je neophodna, obzirom na namjeru korišćenja djela.
Demonstriranje i popravke uređaja
Član 59
U servisima i prodajnim objektima u kojima se popravljaju ili prodaju fonogrami, videogrami i uređaji za njihovo korišćenje ili prijem mogu se umnožavati ili saopštavati javnosti autorska djela, bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade, u obimu potrebnom za demonstraciju i popravku fonograma, videograma i uređaja.
Istraživanje putem određenih terminala
Član 60
Fizička lica mogu, radi istraživanja ili ličnog učenja, koristiti autorska djela preko određenih terminala u prostorijama arhiva i biblioteka, muzeja i vaspitnih ili naučnih ustanova iz njihovih zbirki, bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade, ako korišćenje tih djela nije uslovljeno kupovinom ili licenciranjem.
Baze podataka
Član 61
Zakoniti korisnik objavljene baze podataka ili njene kopije može, bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade, koristiti tu bazu ako je to potrebno radi pristupa i uobičajenog korišćenja njene sadržine. Ako je korisnik ovlašćen za korišćenje dijela baze podataka, stav 1 ovog člana primjenjuje se na taj dio.
Odredba ugovora koja je suprotna st. 1 i 2 ovog člana ništavna je.
ODJELjAK E
TRAJANjE ZAŠTITE AUTORSKOG PRAVA
Period
Član 62
Zaštita autorskog prava traje za života autora i do isteka 70 godina poslije njegove smrti, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Zaštita prava autora iz čl. 16 i 17 ovog zakona traje i poslije isteka roka iz stava 1 ovog člana.
Koautori
Član 63
Zaštita autorskih prava koautora traje do isteka 70 godina od smrti koautora koji je posljednji umro.
Zaštita autorskog prava koautora audiovizuelnog djela traje do isteka 70 godina od smrti posljednjeg od sledećih koautora iz člana 104 ovog zakona: glavnog režisera, pisca scenarija, autora dijaloga i autora muzike posebno komponovane za audiovizualno djelo.
Zaštita autorskih prava koautora muzičkih djela sa riječima, i to autora teksta i kompozitora muzike, traje do isteka 70 godina od smrti posljednjeg koautora, nezavisno od spajanja njihovih doprinosa u tim djelima kao nedjeljivih cjelina u skladu sa članom 11 ovog zakona, ako su doprinosi koautora konkretno kreirani za to muzičko djelo.
Anonimna i pseudonimna djela
Član 64
Zaštita autorskog prava na anonimnim ili pseudonimnim djelima traje do isteka 70 godina od dana objavljivanja djela.
Ako pseudonim ne dovodi u sumnju identitet autora ili ako autor otkrije svoj identitet prije isteka roka iz stava 1 ovog člana, na zaštitu autorskog prava primjenjuju se rokovi iz člana 62 ovog zakona.
Kolektivna djela
Član 65
Autorsko pravo na kolektivnim djelima traje do isteka 70 godina od dana objavljivanja djela, osim ako su fizička lica koja su učestvovala u stvaranju autorskog djela naznačena u njemu.
Poseban rok za određena neobjavljena djela
Član 66
Za autorsko djelo za koje se rok zaštite po ovom zakonu ne računa od smrti autora ili koautora, a koje nije zakonito objavljeno do isteka 70 godina od njegovog nastanka, zaštita prestaje istekom tog roka.
Djela u nastavcima
Član 67
Ako se trajanje autorskog prava u skladu sa ovim zakonom računa od zakonitog objavljivanja djela, a djelo je objavljivano u toku određenog vremenskog perioda u knjigama, djelovima, nastavcima, izdanjima ili epizodama, rok zaštite teče posebno za svaki od tih elemenata.
Zbirke
Član 68
Nebitne promjene u izboru, usklađivanju ili rasporedu sadržine zbirke ne produžavaju rok zaštite autorskog prava.
Nebitnim promjenama iz stava 1 ovog člana smatraju se dodaci, brisanja ili promjene u izboru, usklađivanju ili rasporedu, koje nijesu od uticaja na kvantitet i kvalitet zbirke, a potrebni su kako bi zbirka ostvarivala funkciju po zamisli autora.
Računanje rokova
Član 69
Rokovi trajanja zaštite autorskog prava, radi utvrđivanja datuma njegovog prestanka, računaju se od 1. januara godine koja neposredno slijedi za godinom u kojoj je nastupio događaj od koga se računa početak roka.
ODJELjAK F
KORIŠĆENjE DJELA ILI FONOGRAMA ČIJI AUTOR ILI NOSILAC PRAVA NIJE UTVRĐEN ILI PRONAĐEN
Djela siročad
Član 69a
Djelom ili fonogramom čiji autor odnosno nosilac prava nije utvrđen ili pronađen (u daljem tekstu: djelo siroče) smatra se djelo ili fonogram za koje nije utvrđen nosilac prava na tom djelu ili fonogramu ili, ako je utvrđen jedan ili više nosilaca prava, nijedan od njih nije pronađen u postupku pažljivog pretraživanja u skladu sa članom 69e ovog zakona i evidentiran u skladu sa članom 69f ovog zakona.
U slučaju postojanja više nosilaca prava na djelu ili fonogramu, od kojih nijesu svi utvrđeni ili su utvrđeni, ali nijesu pronađeni i pored pažljivog pretraživanja iz stava 1 ovog člana i evidentirani u skladu sa članom 69f ovog zakona, djelo ili fonogram iz stava 1 ovog člana mogu se koristiti za umnožavanje iz čl. 21 i 127 tačka 1 ovog zakona i stavljanje na raspolaganje javnosti iz čl. 31 i 127 tačka 4 ovog zakona, ako su organizaciji iz stava 4 ovog člana dali dozvolu za to korišćenje nosioci prava na tom djelu, odnosno fonogramu koji su utvrđeni i pronađeni.
Davanje dozvole iz stava 2 ovog člana ne utiče na prava na djelu ili fonogramu nosilaca prava koji su utvrđeni i pronađeni.
Djela i fonograme iz st. 1 i 2 ovog člana mogu da koriste javno dostupne biblioteke, obrazovne ustanove i muzeji, arhive, organizacije za filmsko i audio nasljeđe i javne radio difuzne organizacije, osnovane u Crnoj Gori radi izvršavanja poslova od javnog interesa.
Djela i fonograme iz st. 1 i 2 ovog člana mogu da koriste javno dostupne biblioteke, obrazovne ustanove i muzeji, arhive, organizacije za filmsko i audio nasljeđe i javne radio difuzne organizacije, osnovane u državama članicama Evropske unije odnosno državama članicama Evropskog ekonomskog prostora radi izvršavanja poslova od javnog interesa.
Odredbe st. 1 do 5 ovog člana i čl. 69b do 69h ovog zakona ne utiču na odredbe ovog zakona o anonimnim ili pseudonimnim djelima i aranžmane u pogledu kolektivnog ostvarivanja prava.
(Napomena Redakcije: odredbe označene podebljanim slovima će se primenjivati od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj Uniji).
Obim primjene
Član 69b
Odredbe člana 69a i čl. 69c do 69h ovog zakona primjenjuju se na djela i fonograme koja su zaštićena autorskim pravom i fonograme zaštićene srodnim pravima koja su prvi put objavljena u Crnoj Gori i na neobjavljena djela i fonograme koja po prvi put emitovana u Crnoj Gori i to:
1) djela objavljena u obliku knjiga, žurnala, novina, časopisa ili drugih izdanja koja čine sastavni dio zbirki javnosti dostupnih biblioteka, obrazovnih ustanova ili muzeja kao i zbirki arhiva ili institucija za filmsko ili audio nasljeđe;
2) kinematografska ili audiovizuelna djela i fonograme koji čine sastavni dio zbirki javnosti dostupnih biblioteka, obrazovnih ustanova ili muzeja kao i zbirki arhiva ili organizacija za filmsko ili audio nasljeđe, i
3) kinematografska ili audiovizuelna djela i fonograme koji su nastali u produkciji javnih radiodifuznih organizacija do 31. decembra 2002. godine i koja se nalaze u njihovim arhivima.
Odredbe člana 69a i čl. 69c do 69h ovog zakona primjenjuju se na djela koja su zaštićena autorskim pravom i fonograme zaštićene srodnim pravima koji su prvi put objavljeni u državi članici Evropske unije odnosno državi članici Evropskog ekonomskog prostora i na neobjavljena djela i fonograme koji su po prvi put emitovani u državi članici Evropske unije odnosno državi članici Evropskog ekonomskog prostora i to na:
1) djela objavljena u obliku knjiga, žurnala, novina, časopisa ili drugih izdanja koja čine sastavni dio zbirki javnosti dostupnih biblioteka, obrazovnih ustanova ili muzeja kao i zbirki arhiva ili institucija za filmsko ili audio nasljeđe;
2) kinematografska ili audiovizuelna djela i fonograme koji čine sastavni dio zbirki javnosti dostupnih biblioteka, obrazovnih ustanova ili muzeja kao i zbirki arhiva ili organizacija za filmsko ili audio nasljeđe, i
3) kinematografska ili audiovizualna djela i fonograme koji su nastali u produkciji javnih radiodifuznih organizacija do 31. decembra 2002. godine i koja se nalaze se u njihovim arhivima.
Odredbe člana 69a i čl. 69c do 69h ovog zakona primjenjuju se i na:
1) djela i fonograme iz stava 1 ovog člana koji nijesu objavljeni ni emitovani, a koja su organizacije iz člana 69a stav 4 ovog zakona učinile javno dostupnim uz saglasnost nosilaca prava, pod uslovom da se opravdano može pretpostaviti da se nosioci prava neće protiviti korišćenjima iz člana 69c ovog zakona;
2) djela i druge zaštićene predmete koji su umetnuti, uključeni ili čine sastavni dio djela ili fonograma iz stava 1 ovog člana i tačke 1 ovog stava.
(Napomena Redakcije: odredbe označene podebljanim slovima će se primenjivati od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj Uniji).
Dozvoljena korišćenja djela siročadi
Član 69c
Organizacije iz člana 69a stav 4 ovog zakona mogu da koriste djela siročad iz svojih zbirki na sljedeće načine:
1) stavljanjem djela siročadi na raspolaganje javnosti;
2) postupcima umnožavanja u skladu sa članom 21 ovog zakona, za potrebe digitalizacije, stavljanja na raspolaganje javnosti, indeksirana, katalogizacije, očuvanja ili obnavljanja tog djela.
Korišćenje djela siročadi u skladu sa stavom 1 ovog člana dopušteno je radi vršenja poslova od javnog interesa tih organizacija, a naročito radi očuvanja i obnavljanja djela i fonograma koji čine sastavni dio njihovih zbirki i osiguravanja njihove dostupnosti za kulturne i obrazovne potrebe.
Organizacije iz člana 69a stav 4 ovog zakona mogu da ostvaruju prihode od korišćenja djela siročadi isključivo za potrebe podmirivanja svojih troškova digitalizacije djela siročadi i njihovog stavljanja na raspolaganje javnosti.
Organizacije iz člana 69a stav 4 ovog zakona, dužne su da, prilikom svakog korišćenja djela siročadi, navode imena utvrđenih autora i drugih nosilaca prava.
Odredbe čl. 69a, 69b, st. 1 do 4 ovog člana i 69d do 69h ovog zakona ne utiče na slobodu ugovaranja organizacija iz člana 69a stav 4 ovog zakona u obavljanju poslova od javnog interesa, posebno u pogledu zaključivanja sporazuma o javno-privatnom partnerstvu.
Priznavanje statusa djela siročeta ustanovljeno u Evropskoj uniji
Član 69d
U smislu ovog zakona, djelom siročetom u Crnoj Gori smatra se i djelo ili fonogram koji se smatra djelom siročetom u državi članici Evropske unije.
Odredba stava 1 ovog člana primjenjuje se i u slučaju postojanja više nosilaca prava na djelu ili fonogramu od kojih nijesu svi utvrđeni ili pronađeni na prava onih nosilaca prava koji nijesi utvrđeni ili pronađeni.
(Napomena Redakcije: odredbe ovog člana će se primenjivati od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj Uniji).
Pažljivo pretraživanje
Član 69e
Organizacije iz člana 69a stav 4 ovog zakona dužne su da radi utvrđivanja da li je djelo ili fonogram djelo siroče, prije njihovog korišćenja, obezbijede sprovođenje pažljivog pretraživanja za svako djelo ili drugi zaštićeni predmet, uvidom u odgovarajuće izvore podataka za određenu kategoriju djela i druge zaštićene predmete.
Izvore pažljivog pretraživanja primjerene određenim kategorijama djela ili fonograma propisuje Ministarstvo, uz prethodnu konsultaciju nosilaca prava i korisnika te kategorije djela ili fonograma.
Pažljivo pretraživanje sprovodi se:
1) uvidom u izvore utvrđene propisom iz stava 2 ovog člana, a koji su dostupni u Crnoj Gori;
2) uvidom u baze podataka javno dostupne putem interneta, koje osniva i kojima upravlja Zavod za harmonizaciju na unutrašnjem tržištu Evropske unije;
3) ako se iz izvora iz tač. 1 i 2 ovog stava ne može utvrditi ili pronaći nosilac prava i kada postoji saznanje da se odgovarajuće informacije o nosiocima prava mogu pronaći u drugim državama, vršenjem uvida u izvore informacija dostupne u tim državama.
Pažljivo pretraživanje sprovodi se u državi članici Evropske unije u kojoj je izvršeno prvo objavljivanje djela ili fonograma ili ako to djelo ili fonogram nije bilo objavljeno u državi članici Evropske unije, pažljivo pretraživanje sprovodi se u državi članici Evropske unije u kojoj je izvršeno prvo emitovanje, a za kinematografska ili audiovizuelna djela u državi članici Evropske unije u kojoj producent ima sjedište ili uobičajeno boravište ako producent tih djela ima sjedište ili uobičajeno boravište u drugoj državi članici Evropske unije.
U slučaju iz člana 69b stav 3 tačka 1 ovog zakona, pažljivo pretraživanje sprovodi se u državi članici Evropske unije u kojoj je osnovana organizacija koja je djelo ili fonogram učinila javno dostupnim uz saglasnost nosioca prava.
(Napomena Redakcije: odredbe označene podebljanim slovima će se primenjivati od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj Uniji).
Evidencija o pažljivim pretraživanjima
Član 69f
Organizacija iz člana 69a stav 4 ovog zakona dužna je da vodi evidenciju o pažljivim pretraživanjima koje je sprovela i da Ministarstvu dostavlja informacije o:
1) rezultatima pažljivih pretraživanja koja je sprovela i na osnovu kojih je zaključila da se djelo ili fonogram smatraju djelom siročetom;
2) korišćenju djela siročeta u skladu sa odredbama čl. 69a do 69e, čl. 69g i 69h ovog zakona;
3) svim promjenama statusa djela siročeta u pogledu djela ili fonograma koje organizacije koriste, u skladu sa članom 69g ovog zakona;
4) kontakt podatke te organizacije (naziv, adresu, broj telefona, broj telefaksa, e-mail).
Informacije iz stava 1 ovog člana, osim informacija dostupnih u Zavodu za harmonizaciju na unutrašnjem tržištu Evropske unije, evidentiraju se u bazi podataka koja je javno dostupna putem interneta.
Bazu podataka iz stava 2 ovog člana uspostavlja, vodi i objavljuje na svojoj internet stranici Ministarstvo.
Ministarstvo je dužno da nakon prijema informacije iz stava 1 ovog člana, bez odlaganja proslijedi Zavodu za harmonizaciju na unutrašnjem tržištu Evropske unije.
(Napomena Redakcije: odredbe označene podebljanim slovima će se primenjivati od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj Uniji).
Okončanje statusa djela siročeta
Član 69g
Nosilac prava na djelu ili fonogramu koji se smatra djelom siročetom, može u svakom trenutku da okonča status djela siročeta.
Na djelo ili fonogram na kojem je okončan status djela siročeta ne primjenjuju se odredbe čl. 69a do 69c i čl. 69e do 69f ovog zakona.
Odredbe st. 1 i 2 ovog člana primjenjuju se i u slučaju postojanja više nosilaca prava na djelu ili fonogramu od kojih nijesu svi utvrđeni ili pronađeni.
Pravična naknada
Član 69h
Nosilac prava iz člana 69g ovog zakona, ima pravo na pravičnu naknadu za korišćenje djela i drugih predmeta zaštite u skladu sa članom 69c stav 1 ovog zakona do okončanja statusa djela siročeta.
Naknadu iz stava 1 ovog člana dužna je da isplati organizacija iz člana 69a stav 4 ovog zakona, na zahtjev nosioca prava na djelu ili fonogramu.
Visinu naknade iz stava 1 ovog člana, sporazumno utvrđuju nosilac prava iz člana 69g ovog zakona i organizacija iz člana 69a stav 4 ovog zakona.
Ako visina naknade ne može da se odredi sporazumno, naknadu određuje nadležni sud, imajući u vidu, naročito, kategoriju djela siročadi, vrijeme korišćenja, ciljeve Crne Gore po pitanju promocije kulture, nekomercijalnu svrhu korišćenja od strane organizacija iz člana 69a stav 4 ovog zakona i njihovo obavljanje poslova od javnog interesa kao što su promovisanje učenja i širenje kulture, kao i moguću štetu koja je nanijeta nosiocu prava.
Pravična naknada isplaćuje se za najviše tri godine unazad, računajući od dana okončanja statusa djela siročeta.
Pravo na pravičnu naknadu iz stava 1 ovog člana, zastarijeva u roku od godinu dana, od dana okončanja statusa djela siročeta.
Glava III
AUTORSKO PRAVO U PRAVNOM PROMETU
ODJELjAK A
OPŠTE ODREDBE
Nasljeđivanje
Član 70
Autorsko pravo kao cjelina, odnosno pojedinačna autorska prava nasljeđuju se.
Ako nema nasljednika, o zaštiti moralnih prava autora staraju se udruženja autora, kao i institucije iz oblasti nauke i umjetnosti.
Na nasljeđivanje autorskog prava primjenjuju se opšti propisi o nasljeđivanju, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Ustupanje pojedinačnih prava
Član 71
Autor ne može ustupiti svoja moralna prava drugim licima.
Autor može ustupiti svoja pojedinačna imovinska prava i pojedinačna druga prava autora (u daljem tekstu: prava) drugim licima ugovorom ili drugim pravnim aktom, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Na ustupanje prava primjenjuju se opšti propisi o obligacionim odnosima, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Izvršenje na autorskom pravu
Član 72
Autorsko pravo, nedovršeno i neobjavljeno djelo ne mogu biti predmet prinudnog izvršenja.
Predmet prinudnog izvršenja mogu biti samo imovinske koristi koje proizlaze iz autorskog prava.
Nosilac prava
Član 73
Prava koja na osnovu ovog zakona pripadaju autoru, uključujući pravo na zaštitu pred sudovima i drugim nadležnim organima (aktivna legitimacija), ima drugo lice u obimu u kome su mu ta prava ustupljena na osnovu zakona,ugovora ili drugog akta (nosilac prava).
Nosilac prava, u smislu kolektivnog ostvarivanja autorskog i srodnih prava, je fizičko, pravno ili drugo lice, osim organizacije za kolektivno ostvarivanje prava, koje je nosilac autorskog ili srodnog prava, ili koje u skladu sa sporazumom o korišćenju prava ili zakonom ima pravo na dio prihoda od prava.
Organizacije za kolektivno ostvarivanje prava, sindikalne organizacije, kao i organizacije koje se registruju za zaštitu autorskog prava, aktivno su legitimisane za zaštitu prava svojih članova pred sudovima i drugim nadležnim organima.
ODJELjAK B
OPŠTI DIO AUTORSKOG UGOVORNOG PRAVA
Obim ustupanja
Član 74
Prilikom ustupanja prava iz člana 71 stav 2 ovog zakona određuje se pravo koje se ustupa, vrsta ustupanja (neisključivo i isključivo), područje i period ustupanja, mogućnost daljeg ustupanja i drugi uslovi ustupanja.
Odvojeno ustupanje
Član 75
Ustupanje pojedinačnog imovinskog ili drugog prava autora nema uticaja na njegova druga prava, ako ovim zakonom ili ugovorom nije drukčije određeno.
Ustupanje prava umnožavanja ne obuhvata ustupanja prava njegovog tonskog ili vizuelnog snimanja i prava na njegovo bilježenje u digitalnom obliku iz člana 21 ovog zakona, osim ako ovim zakonom ili ugovorom nije drukčije određeno.
Ustupanje pojedinačnog prava ne uključuje ustupanje prava na naknadu iz čl. 34, 36 i 37 ovog zakona, ako ovim zakonom ili ugovorom nije drukčije određeno.
Ako je ustupljeno pravo davanja u zakup fonograma ili videograma sa autorskim djelom, autor zadržava pravo na naknadu od svakog takvog davanja u zakup.
Autor se ne može odreći prava iz stava 4 ovog člana, niti može njime raspolagati.
Zajedničko ustupanje
Član 76
Ustupanjem prava na umnožavanje djela iz člana 21 ovog zakona ustupa se i pravo distribuiranja kopija tog djela, ako ugovorom nije drukčije određeno.
Ustupanje prava emitovanja radiodifuznim organizacijama iz člana 28 ovog zakona obuhvata i pravo:
1) snimanja djela sopstvenim sredstvima i za sopstvene emisije, pod uslovom da ih emituje samo jednom i da te snimke uništi najkasnije mjesec dana od dana emitovanja (efemerni snimci);
2) prenosa efemernih snimaka javnom arhivu, ako su snimci od izuzetne dokumentarne vrijednosti.
Radiodifuzna organizacija je dužna da obavijesti autora u roku od sedam dana od dana izvršenja radnji iz stava 2 ovog člana.
Neisključivo i isključivo ustupanje
Član 77
Neisključivim ustupanjem autorskog imovinskog prava na sticaoca se prenosi pravo na iskorišćavanje autorskog djela, pored autora i drugih imalaca prava.
Isključivim ustupanjem autorskog imovinskog prava na sticaoca se prenosi pravo na iskorišćavanje autorskog djela, uz isključenje autora i drugih lica.
Neisključivo ustupanje prava izvršeno prije kasnijeg isključivog ustupanja prava djeluje prema sticaocu isključivog prava, osim ako ugovorom između autora i sticaoca neisključivih prava nije drukčije određeno.
Dalje ustupanje
Član 78
Nosilac koji je stekao autorsko imovinsko pravo ustupanjem može to pravo ustupiti trećem licu, samo uz dozvolu autora, ako ovim zakonom ili ugovorom nije drukčije određeno.
Dozvola autora iz stava 1 ovog člana nije potrebna kada ustupanje autorskog imovinskog prava nastaje kao posljedica restrukturiranja, statusnih promjena, stečaja ili likvidacije sticaoca prava.
Ako je dalje ustupanje prava moguće na osnovu zakona ili ugovora bez dozvole autora, prvi i sljedeći sticalac prava solidarno odgovaraju autoru za njegova potraživanja.
Pretpostavke o obimu ustupanja
Član 79
U slučaju sumnje o sadržaju i obimu ustupljenih prava, smatra se da je ustupljeno manje prava.
Ako zakonom ili ugovorom nije drukčije određeno, smatra se da su autorska imovinska prava ustupljena neisključivo, ograničeno za teritoriju Crne Gore i na rok uobičajen za korišćenje određene kategorije djela.
Ako ugovorom ili drugim aktom o ustupanju nije utvrđen predmet ili obim ustupljenog autorskog imovinskog prava, smatra se da su ustupljena samo prava u obimu bitnom za postizanje svrhe ugovora.
Ništavost
Član 80
Ništave su odredbe ugovora kojim se ustupaju:
1) autorska moralna prava;
2) autorska imovinska prava za sva svoja buduća djela;
3) pravo iskorišćavanja djela nepoznatim sredstvima i formama.
Pisana forma
Član 81
Ugovor ili drugi akt o ustupanju autorskih imovinskih prava mora biti sačinjen u pisanoj formi, ako zakonom nije drukčije određeno.
Honorar i naknada
Član 82
Honorar i naknada koji nijesu određeni ugovorom, odnosno drugim aktom o ustupanju autorskog prava, određuju se prema uobičajenoj cijeni za određenu kategoriju djela, obimu i trajanju korišćenja i drugim okolnostima slučaja.
Ako se korišćenjem autorskog djela ostvari prihod koji je u očiglednoj nesrazmjeri sa ugovorenim ili određenim honorarom ili naknadom, autor ima pravo da traži izmjenu autorskog ugovora radi otklanjanja nesrazmjere.
Autor se ne može odreći prava iz stava 2 ovog člana.
Evidencija prihoda
Član 83
Ako je autorski honorar ili naknada ugovorena ili određena u srazmjeri sa prihodima od korišćenja djela, korisnik djela je dužan da vodi evidenciju o prihodima i dokumentaciju na osnovu koje se utvrđuje obim tih prihoda.
Korisnik djela je dužan da autoru, odnosno njegovom zastupniku pruži na uvid evidenciju i dokumentaciju iz stava 1 ovog člana i dostavlja izvještaje o tim prihodima u rokovima i na način određen ugovorom ili izdavačkim uzansama.
Raskid ugovora
Član 84
Autor može oduzeti ustupljeno autorsko imovinsko pravo, odnosno raskinuti ugovor, ako isključivi sticalac dozvole, odnosno prava ne ostvaruje ili stečeno pravo ostvaruje u obimu manjem od ugovorenog, čime ugrožava interese autora.
Autor ne može ostvarivati pravo iz stava 1 ovog člana prije isteka roka od dvije godine od ustupanja imovinskog autorskog prava.
Izuzetno od stava 2 ovog člana, za prilog namijenjen za objavljivanje, odnosno izdavanje u dnevnom štampanom mediju, rok je tri mjeseca, a za periodični štampani medij šest mjeseci od ustupanja imovinskog prava.
Autor je dužan da, prije oduzimanja prava odnosno raskida ugovora iz stava 1 ovog člana, sticaocu ostavi primjeren rok za ostvarivanje pribavljenog prava, odnosno za vršenje prava u ugovorenom obimu.
Pisanim obavještavanjem sticaoca prava o oduzimanju imovinskog prava autorsko imovinsko pravo sticaoca prestaje.
Autor se ne može unaprijed odreći prava iz ovog člana.
Autorski kolektivni sporazumi
Član 85
Organizacija registrovana za zaštitu autorskih prava i sticaoci i korisnici autorskih djela, odnosno udruženja korisnika tih djela mogu:
1) odrediti opšte uslove za korišćenje autorskih djela;
2) zaključivati sporazume u vezi korišćenja autorskih djela.
ODJELjAK C
POSEBNI DIO AUTORSKOG UGOVORNOG PRAVA
Odsjek 1.
Izdavački ugovor
Definicija
Član 86
Izdavačkim ugovorom autor ustupa izdavaču pravo umnožavanja autorskog djela štampanjem i pravo distribuiranja tako umnoženih kopija djela, a izdavač se obavezuje da plati honorar i djelo umnoži i distribuira.
Izdavački ugovor u pogledu određenog djela može obuhvatiti i dogovor o klubskom, džepnom, periodičnom izdanju u nastavcima, ustupanju prava na prevod itd.
Prava zastupnika
Član 87
Zastupnik autora može zaključiti izdavački ugovor samo za djela koja su izričito obuhvaćena njegovim ovlašćenjem.
Izuzetak u pogledu forme ugovora
Član 88
Izdavački ugovor čiji predmet čine izdavanja članaka, crteža i drugih autorskih priloga u novinama i periodičnoj štampi ne mora biti zaključen u pisanoj formi.
Sadržaj ugovora
Član 89
Izdavački ugovor, pored elemenata iz člana 74 ovog zakona, sadrži i:
1) rok u kome je autor, odnosno drugi nosilac autorskog prava dužan da izdavaču preda uredan rukopis ili drugi originalni primjerak djela;
2) rok u kome je izdavač dužan da otpočne sa distribuiranjem djela;
3) broj izdanja koji je izdavač ovlašćen da izda, a ako nije drukčije ugovoreno izdavač ima pravo na jedno izdanje djela;
4) visinu tiraža svakog izdanja, a ako visina tiraža nije ugovorena, iz poslovnih običaja ili drugih okolnosti ne proizilazi drukčije, tiraž iznosi 500 primjeraka;
5) rok u kome izdavač, po iscrpljenju tiraža prethodnog izdanja, mora otpočeti sa distribuiranjem narednog izdanja djela, a ako nije drukčije ugovoreno, taj rok iznosi godinu dana od dana kad je autor to zahtijevao;
6) izgled i tehničku opremu primjeraka djela.
Ako je honorar iz člana 86 stav 1 ovog zakona određen u procentu od maloprodajne cijene prodatih kopija, izdavački ugovor mora sadržati minimalni broj kopija prvog izdanja, osim ako se ugovorom određuje minimalni honorar koji je izdavač dužan da plati autoru bez obzira na broj prodatih kopija.
Ako rok iz stava 1 tač. 1, 2 i 3 ovog člana nije određen ugovorom, taj rok iznosi godinu dana od dana zaključenja ugovora ili prijema urednog rukopisa ili prvog primjerka djela, odnosno od dana podnošenja zahtjeva autora.
U slučaju povrede ugovorne obaveze iz stava 1 tač. 1, 2, i 5 ovog člana, druga ugovorna strana ima pravo na raskid ugovora i naknadu štete.
Izdavač je dužan da:
1) se stara o prometu primjeraka djela i da o tome povremeno obavještava autora na njegov zahtjev;
2) na zahtjev autora u odgovarajućoj fazi tehničkog procesa umnožavanja djela omogući korekturu;
3) prilikom pripreme svakog narednog izdanja djela omogući autoru da unese odgovarajuće izmjene, pod uslovom da se time ne mijenja karakter djela i da, imajući u vidu cjelinu izdavačkog ugovora, ne predstavlja nesrazmjernu obavezu za izdavača.
Pretpostavka isključivog ustupanja
Član 90
Ustupanje prava na osnovu izdavačkog ugovora je isključivo, ako ugovorom nije drukčije određeno.
Stav 1 ovog člana ne odnosi se na izdavanje članaka, crteža i drugih autorskih priloga u novinama i periodičnoj štampi.
Preče pravo izdavača
Član 91
Izdavač koji je stekao pravo da izda djelo u formi knjige ima, pod jednakim uslovima, preče pravo na izdanje djela u elektronskoj formi.
Preče pravo iz stava 1 ovog člana traje tri godine od datuma ugovorenog za izdavanje djela.
Izdavač iz stava 1 ovog člana dužan je da, radi korišćenja prečeg prava, u roku od 30 dana od prijema autorove pisane ponude, deponuje honorar, u visini određenoj ponudom autora.
Propast djela usljed više sile
Član 92
Ako jedini primjerak autorskog djela propadne usljed više sile poslije njegove predaje izdavaču radi izdavanja, autor ima pravo na honorar koji bi mu pripao da je djelo bilo objavljeno.
Prestanak ugovora
Član 93
Izdavački ugovor prestaje da važi:
1) smrću autora prije završetka djela; ,
2) rasprodajom svih primjeraka ugovorenih izdanja;
3) istekom vremena na koji je ugovor zaključen;
4) u drugim slučajevima utvrđenim ugovorom ili zakonom.
Autor može raskinuti izdavački ugovor ako je rasprodato izdanje djela, a izdavač ne izdaje novo ugovoreno izdanje u roku iz člana 89 stav 1 tačka 5 ovog zakona.
Izdanje djela smatra se rasprodatim, u smislu st. 1 i 2 ovog člana, ako broj neprodatih primjeraka iznosi manje od 5% ukupnog tiraža, kao i kada je broj neprodatih manji od 35 primjeraka.
Uništenje primjeraka
Član 94
Ako izdavač namjerava da neprodate primjerke djela proda kao staru hartiju, dužan je da ih prethodno ponudi autoru po cijeni za staru hartiju.
Odsjek 2.
Ugovor o izvođenju
Definicija
Član 95
Ugovorom o izvođenju autor ustupa korisniku pravo javnog recitovanja, pravo javnog muzičkog izvođenja ili pravo javnog pozorišnog predstavljanja svog djela, a korisnik se obavezuje da plati honorar i to djelo javno recituje, izvede ili predstavi u određenom roku, pod uslovima koji su određeni ugovorom.
Obaveze korisnika
Član 96
Korisnik je dužan da omogući odgovarajuće tehničke uslove za izvođenje djela, omogući autoru uvid u izvođenje djela, kao i da autoru dostavi publikacije u vezi sa djelom (program, odziv štampe i sl.), ako ugovorom nije drukčije određeno.
Raskid ugovora
Član 97
Ako korisnik djelo ne izvede u ugovorenom roku, autor može da raskine ugovor o izvođenju i da zadrži, odnosno zahtijeva isplatu ugovorenog honorara.
Odsjek 3.
Ugovor o narudžbini autorskog djela
Narudžbina autorskog djela
Član 98
Ugovorom o narudžbini autorskog djela autor se obavezuje da za naručioca izradi i preda mu primjerak određenog autorskog djela, a naručilac se obavezuje da za to plati honorar.
Naručilac autorskog djela ima pravo da kontroliše i daje instrukcije tokom postupka stvaranja djela, ako time ne ograničava umjetničku ili naučnu slobodu autora.
Naručilac ima pravo da objavi djelo i stavi u promet primjerak djela koji mu je autor predao, a autor zadržava ostala autorska prava, ako ugovorom o narudžbini nije drukčije određeno.
Prava naručioca kolektivnog autorskog djela
Član 99
Kolektivno autorsko djelo koje je stvoreno na inicijativu i u organizaciji naručioca, u čijem stvaranja sarađuje veći broj autora objavljuje se i koristi pod imenom naručioca (enciklopedija, antologija, baza podataka i sl.).
Radi stvaranja kolektivnog autorskog djela zaključuje se ugovor kojim se naročito preciziraju elementi iz stava 1 ovog člana.
Ugovor koji ne sadrži elemente iz stava 1 ovog člana ništav je.
Zaključivanjem ugovora o kolektivnom autorskom djelu smatra se da su autori priloga neograničeno i isključivo ustupili naručiocu svoja imovinska i druga prava na tim prilozima, ako ugovorom nije drukčije određeno.
Odsjek 4.
Radni odnos
Autorsko djelo iz radnog odnosa
Član 100
Ako je autor stvorio autorsko djelo u toku radnog odnosa i izvršavanja svojih radnih obaveza ili slijedeći instrukcije poslodavca (u daljem tekstu: autorsko djelo iz radnog odnosa), smatra se da su sva imovinska i druga prava autora na tom djelu neograničeno i isključivo ustupljena poslodavcu na period od pet godina od završetka djela, ako ugovorom nije drukčije određeno.
Nakon isteka roka iz stava 1 ovog člana imovinska i druga prava na tom djelu stiče autor.
Autor je dužan da, na zahtjev poslodavca, ponovo isključivo ustupi imovinska autorska i druga prava autora na tom djelu, uz plaćanje primjerenog honorara.
Posebna prava
Član 101
Izuzetno od odredbe člana 100 stav 1 ovog zakona:
1) autor zadržava pravo da koristi djelo stečeno u toku radnog odnosa prilikom izdavanja svojih sabranih djela;
2) za kolektivno autorsko djelo i bazu podataka smatra se da su sva imovinska prava i druga prava autora neograničeno i isključivo ustupljena poslodavcu, ako ugovorom nije drukčije određeno.
Glava IV
POSEBNE ODREDBE O AUTORSKIM DJELIMA
ODJELjAK A
AUDIOVIZUELNA DJELA
Definicija
Član 102
Audiovizuelna djela, u smislu ovog zakona, su kinematografski film, televizijski film, animirani film, kratki muzički videospot, reklamni film, dokumentarni film i drugo audiovizuelno djelo, koje je izraženo putem sekvence povezanih pokretnih slika, sa ili bez ugrađenog tona, i koji ispunjava uslove iz člana 4 stav 1 ovog zakona.
Pravo audiovizuelne adaptacije
Član 103
Autor ima isključivo pravo da dozvoli ili zabrani da se izvorno djelo preradi ili uključi u audiovizuelno djelo.
Zaključivanjem ugovora o audiovizuelnoj adaptaciji smatra se da je autor izvornog djela isključivo i neograničeno ustupio filmskom producentu pravo prerade i uključenja izvornog djela u audiovizuelno djelo, svoja imovinska i druga prava autora na tom audiovizuelnom djelu, njegovom prevodu, audiovizuelnim adaptacijama i na fotografijama nastalim u vezi sa tim audiovizuelnim djelom, ako ugovorom nije drukčije određeno.
Autor izvornog djela iz stava 2 ovog člana zadržava:
1) isključivo pravo na dalju preradu audiovizuelnog djela u drugi umjetnički oblik;
2) isključivo pravo na nove audiovizuelne adaptacije izvornog djela, nakon isteka roka od 10 godina od dana zaključivanja ugovora iz stava 2 ovog člana;
3) pravo na naknadu od filmskog producenta za svako davanje u zakup videograma sa audiovizuelnim djelom.
Prava iz stava 3 ovog člana su neprenosiva.
Koautori audiovizuelnog djela
Član 104
Koautorom audiovizuelnog djela, u smislu ovog zakona, smatra se:
1) autor adaptacije;
2) pisac scenarija;
3) autor dijaloga;
4) glavni snimatelj;
5) glavni režiser;
6) autor muzike koja je komponovana posebno za audiovizuelno djelo.
Ako je animacija bitan elemenat audiovizuelnog djela, i glavni animator se smatra koautorom audiovizuelnog djela.
Autori doprinosa audiovizuelnom djelu
Član 105
Animator i autor filmske muzike koji nije koautor iz člana 104 ovog zakona, kao i scenograf, kostimograf, autor maske, montažer i autor koji je dao drugi doprinos audiovizuelnom djelu, ima autorsko pravo na svom individualnom doprinosu tom djelu, ako autorski doprinos ispunjava uslove iz člana 4 stav 1 ovog zakona (u daljem tekstu: autori doprinosa).
Ugovor o filmskoj produkciji
Član 106
Međusobna prava i obaveze između filmskog producenta, koautora audiovizuelnog djela i autora doprinosa, kao i između samih autora, uređuju se ugovorom o filmskoj produkciji.
Zaključivanjem ugovora o filmskoj produkciji smatra se da su koautori audiovizuelnog djela isključivo i neograničeno ustupili filmskom producentu svoja imovinska i druga prava na audiovizuelnom djelu, na njegovim odlomcima, na njegovim prevodima, njegovim audiovizuelnim adaptacijama i na fotografijama nastalim u vezi sa tim audiovizuelnim djelom, ako ugovorom nije drukčije uređeno.
Zaključivanjem ugovora o filmskoj produkciji smatra se da su autori doprinosa audiovizuelnom djelu isključivo i neograničeno prenijeli na filmskog producenta prava da koristi autorske doprinose, radi završetka audiovizuelnog djela.
Koautor audiovizuelnog djela iz stava 2 ovog člana zadržava isključivo pravo na dalju preradu audiovizuelnog djela u drugi umjetnički oblik i na naknadu za svako davanje u zakup videograma sa audiovizulenim djelom.
Autor doprinosa iz stava 3 ovog člana ima pravo na izdvojeno korišćenje svog autorskog doprinosa, ako to nije na štetu prava filmskog producenta.
Prava iz st. 4 i 5 ovog člana su neprenosiva.
Naknada
Član 107
Koautor audiovizuelnog djela ima pravo na naknadu posebno za svako ustupljeno imovinsko pravo ili druga prava autora.
Završetak audiovizuelnog djela
Član 108
Audiovizuelno djelo smatra se završenim kada je, prema ugovoru između glavnog režisera i filmskog producenta, završena prva standardna kopija djela koja je predmet ugovora.
Tehnologiju izrade i nosača prve standardne kopije djela iz stava 1 ovog člana određuje producent.
Matrica prve standardne kopije iz stava 1 ovog člana ne smije se uništiti.
Promjena kopije audiovizuelnog djela iz stava 1 ovoga člana može se izvršiti samo na osnovu sporazuma između glavnog režisera i filmskog producenta.
Ako koautor audiovizuelnog djela ili autor pojedinih doprinosa audiovizuelnom djelu iz stava 1 ovog člana odbije da sarađuje na izradi tog djela ili ako usljed više sile nije u mogućnosti da nastavi saradnju, ne može zabraniti korišćenje rezultata svog stvaralačkog rada radi završetka audiovizuelnog djela.
Koautor audiovizuelnog djela, odnosno autor pojedinih doprinosa iz stava 5 ovog člana ima odgovarajuća autorska prava na doprinos dat audiovizuelnom djelu.
Raskid ugovora
Član 109
Ako filmski producent ne završi audiovizuelno djelo u roku od pet godina od zaključivanja ugovora o filmskoj produkciji, koautori imaju pravo na raskid ugovora, ako drukčije nije ugovoreno.
U slučaju iz stava 1 ovog člana koautori i autori doprinosa imaju pravo da zadrže, odnosno da traže ugovorenu naknadu.
Na audiovizuelna djela ne primjenjuje se član 18 ovog zakona.
ODJELjAK B
RAČUNARSKI PROGRAMI
Primjena drugih propisa
Član 110
Odredbe ovog zakona o računarskim programima ne utiču na prava koja se stiču i ostvaruju na osnovu propisa o patentima, žigovima, nelojalnoj konkurenciji, poslovnoj tajni, zaštiti topografija poluprovodnika i ugovorno pravo na računarskim programima.
Definicija
Član 111
Računarski program, u smislu ovog zakona, je pisano autorsko djelo izraženo u svakom obliku, uključujući i projektni materijal za njegovu izradu ako ispunjava uslove iz člana 4 stav 1 ovog zakona.
Ideje, principi, postupci i metode koji su osnov za izradu računarskog programa, kao i za njegov interfejs, nijesu obuhvaćeni autorsko pravnom zaštitom, u smislu ovog zakona.
Pravo umnožavanja
Član 112
Smještanje, prikazivanje, djelovanje, prenos ili bilježenje u digitalnom obliku računarskog programa, koje zahtijeva njegovo umnožavanje, u smislu ovog zakona predstavlja isključivo pravo autora na umnožavanje.
Ograničenja prava
Član 113
Lice koje u skladu sa zakonom ima pravo na korišćenje računarskog programa može, bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade, koristiti program, uključujući i otklanjanje grešaka, ako je to potrebno za upotrebu računarskog programa u skladu sa njegovom namjenom.
Lice iz stava 1 ovog člana može bez dozvole autora:
1) sačiniti jednu rezervnu kopiju programa, ako je to potrebno radi njegovog korišćenja;
2) pratiti, istraživati i testirati funkcionisanje programa, radi uvida u ideje i načela koja su osnov elemenata funkcionisanja, rada, prenosa i bilježenja programa za koje je ovlašćen.
Na korišćenje računarskog programa ne primjenjuju se odredbe čl. 18 i 52 ovog zakona.
Odredbe ugovora kojima se ograničavaju prava iz stava 2 ovog člana ništave su.
Dekompilacija
Član 114
Umnožavanje koda računarskog programa i prevod njegovog oblika može se vršiti bez sticanja odgovarajućeg imovinskog prava i bez plaćanja naknade, ako se umnožavanje ili prevod vrši radi pribavljanja neophodnih podataka za postizanje interoperabilnosti nezavisno stvorenih programa sa drugim programima ili računarskom opremom, pod uslovom da:
1) umnožavanje ili prevod izvrši lice koje u skladu sa zakonom ima pravo na korišćenje računarskog programa;
2) podatak za postizanje interoperabilnosti nije bio prethodno i na jednostavan način dostupan licu iz tačke 1 ovog stava;
3) su te radnje ograničene samo na djelove programa koji su neophodni za postizanje interoperabilnosti.
Informacije i podaci do kojih se dođe vršenjem radnji iz stava 1 ovog člana ne smiju se:
1) koristiti za druge svrhe, osim za postizanje interoperabilnosti nezavisno stvorenog računarskog programa;
2) saopštavati drugim licima, osim ako je to potrebno za postizanje interoperabilnosti nezavisno stvorenog računarskog programa;
3) koristiti za razvoj, produkciju, plasman drugog računarskog programa koji je bitno sličan računarskom programu iz stava 1 ovog člana ili za drugu radnju kojom se može povrijediti autorsko pravo.
Umnožavanje koda i prevod oblika računarskog programa iz stava 1 ovog člana može se vršiti samo ako je u skladu sa uobičajenim iskorišćavanjem djela i ako se time ne nanosi šteta zakonitim interesima autora.
Odredbe ugovora suprotne st. 1 i 2 ovog člana ništave su.
Radni odnos i narudžbina
Član 115
Ako je računarski program izrađen u radnom odnosu ili na osnovu ugovora o narudžbini, sva imovinska i druga prava autora na tom programu neograničeno i isključivo pripadaju poslodavcu, odnosno naručiocu, ako ugovorom nije drukčije određeno.
Glava V
SRODNA PRAVA
Opšte pravilo
Član 116
Odredbe ovog zakona o elementima autorskog djela, o pretpostavci autorstva, o koautorima i autorima spojenih djela, o sadržaju i ograničenju moralnih prava, o imovinskim i drugim pravima autora, o sadržajnim ograničenjima autorskog prava, o računanju rokova autorskog prava, o odnosu između autorskog prava i prava svojine, o autorskom pravu u pravnom prometu, o autorskom djelu iz radnog odnosa, shodno se primjenjuju i na srodna prava, ako odredbama čl. 117 do 138 ovog zakona nije drukčije određeno.
ODJELjAK A
PRAVA INTERPRETATORA
Interpretator
Član 117
Interpretatori, u smislu ovog zakona, su: glumci, pjevači, muzičari, plesači, igrači i druga fizička lica koja glume, pjevaju, predaju, recituju, igraju, predstavljaju ili na drugi način interpretiraju, odnosno izvode autorska djela ili folklorna djela.
Interpretatorima, u smislu stava 1 ovog člana, smatraju se i pozorišni režiseri, dirigenti orkestra i hora, tonski majstori i kabaretski i cirkuski umjetnici.
Zastupnik interpretatora
Član 118
Interpretatori koji kolektivno učestvuju u interpretaciji, kao što su članovi orkestra, hora, plesačkog ansambla, pozorišne grupe ili slični ansambli, dužni su da odrede zastupnika za ustupanje imovinskih prava koja im pripadaju po ovom zakonu.
Punomoćje za zastupanje iz stava 1 ovog člana mora biti dato u pisanoj formi.
Odredbe st. 1 i 2 ovog člana ne primjenjuju se na dirigente, soliste i režisere pozorišnih predstava.
Moralna prava interpretatora
Član 119
Interpretator ima isključivo pravo da bude priznat kao interpretator svoje interpretacije na način da njegovo ime bude naznačeno na interpretaciji i u vezi sa njegovom interpretacijom.
Pravo iz stava 1 ovog člana ima:
1) solista za svoje interpretacije;
2) ansambl izvođača kao cjelina, umjetnički direktor i solisti.
Interpretator ima isključivo pravo da se suprotstavi svakom iskrivljenju, sakaćenju ili svakoj drugoj povredi u vezi sa njegovom interpretacijom, ako se tim radnjama ugrožavaju ili mogu ugroziti njegova čast ili ugled.
Imovinska prava interpretatora
Član 120
Interpretator ima isključivo pravo da drugome dozvoli ili zabrani:
1) snimanje njegove interpretacije;
2) umnožavanje fonograma ili videograma sa njegovom interpretacijom;
3) distribuiranje fonograma ili videograma sa njegovom interpretacijom;
4) davanje u zakup fonograma ili videograma sa njegovom interpretacijom;
5) javno prenošenje uživo njegove interpretacije;
6) emitovanje uživo njegove interpretacije;
7) stavljanje na raspolaganje javnosti fonograma ili videograma sa njegovom interpretacijom.
Pravo na naknadu za saopštavanje javnosti fonograma
Član 121
Interpretator ima pravo na dio naknade iz člana 128 stav 2 ovog zakona za saopštavanje javnosti fonograma na kome je zabilježeno njegovo izvođenje.
Pravo na naknadu
Član 122
Interpretator ima pravo na dio naknade za umnožavanje za privatne i druge interne potrebe iz člana 36 stav 1 ovog zakona.
Interpretator se ne može odreći prava iz stava 1 ovog člana, ne može njime raspolagati niti ono može biti predmet izvršenja.
Pretpostavka o ustupanju prava
Član 123
Zaključivanjem ugovora o uključivanju svoje interpretacije u filmsku produkciju ili fonogram, smatra se da je interpretator isključivo i neograničeno ustupio filmskom producentu ili proizvođaču fonograma svoja imovinska prava na interpretaciji i na fotografijama nastalim u vezi sa tom interpretacijom, ako ugovorom nije drugačije određeno.
Interpretator iz stava 1 ovog člana ima pravo na naknadu od filmskog producenta za svako pojedinačno imovinsko pravo iz stava 1 ovog člana, kao i od proizvođača fonograma za njegovo pravo davanja u zakup.
Izvođač se ne može odreći prava iz stava 2 ovog člana, niti može njime raspolagati.
Doprinos interpretacije audiovizuelnom djelu
Član 124
Ako interpretator audiovizuelnog djela iz člana 123 ovog zakona odbije da sarađuje na izradi tog djela ili ako usljed više sile nije u mogućnosti da nastavi saradnju, ne može zabraniti korišćenje rezultata svog interpretiranja radi završetka audiovizuelnog djela.
Interpretator iz stava 1 ovog člana ima odgovarajuća srodna prava na doprinos dat audiovizuelnom djelu.
Trajanje zaštite
Član 125
Zaštita imovinskih prava interpretatora osim u slučajevima iz st. 2 i 3 ovog člana traje do isteka 50 godina od dana interpretiranja.
Ako je snimak interpretacije, osim na fonogramu u roku iz stava 1 ovog člana zakonito izdat ili saopšten javnosti, zaštita imovinskih prava interpretatora traje do isteka 50 godina od dana prvog izdanja ili prvog saopštenja javnosti, od ranijeg od tih datuma.
Ako je snimak interpretacije na fonogramu zakonito izdat ili saopšten javnosti u roku iz stava 1 ovog člana, zaštita imovinskih prava interpretatora traje do isteka 70 godina od dana prvog izdanja ili prvog saopštavanja javnosti, od ranijeg od tih datuma.
Zaštita moralnih prava interpretatora traje i nakon isteka roka iz st. 1 i 2 ovog člana.
ODJELjAK B
PRAVA PROIZVOĐAČA FONOGRAMA
Proizvođači fonograma
Član 126
Proizvođač fonograma je fizičko ili pravno lice u čijoj organizaciji i čijim sredstvima je prvi put sačinjen snimak interpretacije, drugih zvukova ili predstavljanje zvukova.
Fonogram je snimak zvuka interpretacije ili drugih zvukova ili predstavljanje zvuka, osim snimka uključenog u audiovizuelno djelo.
Snimak je ugrađivanje zvukova ili njihovog predstavljanja na nosaču sa kojeg se mogu prihvatati, umnožavati ili saopštavati putem uređaja.
Prava proizvođača fonograma
Član 127
Proizvođač fonograma ima isključivo pravo da drugome dozvoli ili zabrani:
1) umnožavanje svog fonograma;
2) distribuiranje svog fonograma;
3) davanje u zakup svog fonograma;
4) stavljanje fonograma na raspolaganje javnosti.
Pravo na naknadu za saopštavanje javnosti fonograma
Član 128
Ako se fonogram koji je izdat u komercijalne svrhe koristi za emitovanje ili drugi oblik saopštavanja javnosti, korisnik je dužan da proizvođaču fonograma za svako pojedinačno saopštavanje plati jedinstvenu naknadu.
Proizvođač fonograma je dužan da polovinu od iznosa naknade iz stava 1 ovog člana, bez odlaganja, uplati interpretatorima, čije interpretacije su saopštene javnosti sa korišćenog fonograma, osim ako ugovorom između proizvođača fonograma i interpretatora nije drukčije određeno.
Fonogramom izdatim u komercijalne svrhe smatra se i fonogram koji je stavljen na raspolaganje javnosti u skladu sa članom 31 ovog zakona.
Pravo na naknadu
Član 129
Proizvođač fonograma ima pravo na dio naknade za umnožavanje za privatne i druge interne potrebe iz člana 36 stav 2 ovog zakona.
Proizvođač fonograma se ne može odreći prava iz stava 1 ovog člana, ne može njime raspolagati niti to pravo može biti predmet izvršenja.
Trajanje zaštite prava proizvođača fonograma
Član 130
Zaštita prava proizvođača fonograma traje do isteka 70 godina od dana snimanja.
Ako je fonogram zakonito izdat tokom roka iz stava 1 ovog člana, prava proizvođača fonograma traju do isteka 70 godina od dana prvog zakonitog izdanja.
Ako u roku iz stava 1 ovog člana nije došlo do zakonitog izdanja ali je fonogram bio u tom roku zakonito saopšten javnosti, zaštita prava proizvođača fonograma traje do isteka 70 godina od dana prvog zakonitog saopštenja javnosti.
Posljedice neiskorišćavanja fonograma od strane proizvođača fonograma
Član 130a
Ako 50 godina nakon što je fonogram izdat u skladu sa zakonom, ili ako fonogram nije izdat, 50 godina nakon što je saopšten javnosti u skladu sa zakonom, proizvođač fonograma ne nudi kopije fonograma za prodaju u dovoljnoj količini ili ne stavlja fonogram na raspolaganje javnosti, interpretator može da raskine ugovor na osnovu kojeg je prenio ili ustupio svoja prava na snimku svoje interpretacije proizvođaču fonograma (u daljem tekstu: ugovor o prenosu ili ustupanju).
Interpretator može da raskine ugovor o prenosu ili ustupanju ako proizvođač fonograma, u roku od godinu dana od dana dostavljanja obavještenja interpretatora o namjeri da raskine ugovor o prenosu ili ustupanju, ne nudi kopije fonograma za prodaju u dovoljnoj količini ili ne stavlja fonogram na raspolaganje javnosti.
Odredba ugovora o prenosu ili ustupanju kojom se interpretator odriče prava na raskid ugovora o prenosu ili ustupanju ništavna je.
Kada fonogram sadrži snimak interpretacije više interpretatora, interpretatori mogu da raskinu ugovore o prenosu ili ustupanju, u skladu sa odredbama zakona kojim se uređuju obligacioni odnosi.
Ako se ugovor o prenosu ili ustupanju raskine u skladu sa st. 1 do 4 ovog člana, prava proizvođača fonograma na fonogramu prestaju.
Godišnja dodatna naknada
Član 130b
Interpretator koji na osnovu ugovora o prenosu ili ustupanju ima pravo na jednokratnu naknadu, ima pravo i na dodatnu naknadu od proizvođača fonograma za svaku godinu nakon isteka 50 godina od izdavanja fonograma u skladu sa zakonom ili saopštavanja javnosti u skladu sa zakonom, ako fonogram nije izdat u skladu sa zakonom.
Interpretator se ne može odreći prava na godišnju dodatnu naknadu iz stava 1 ovog člana.
Proizvođač fonograma dužan je da interpretatoru plaća naknadu iz stava 1 ovog člana u iznosu od 20% od prihoda koje je na osnovu umnožavanja, distribuiranja i stavljanja na raspolaganje fonograma ostvario u godini koja prethodi godini za koju se plaća ta naknada, nakon isteka 50 godina od izdavanja fonograma u skladu sa zakonom ili saopštavanja javnosti u skladu sa zakonom, ako fonogram nije izdat u skladu sa zakonom.
Proizvođač fonograma dužan je da na zahtjev interpretatora koji ima pravo na naknadu iz stava 1 ovog člana obezbijedi podatke potrebne za utvrđivanje visine i isplatu te naknade.
Prestanak primjene odbitaka od periodičnih plaćanja interpretatorima
Član 130c
Proizvođač fonograma ne smije, nakon isteka 50 godina od dana izdavanja fonograma u skladu sa zakonom ili, ako fonogram nije izdat u skladu sa zakonom od dana saopštavanja javnosti fonograma u skladu sa zakonom, prilikom isplate periodičnih plaćanja interpretatoru, odbijati akontacije ili druge ugovorom utvrđene odbitke.
ODJELjAK C
PRAVA FILMSKIH PRODUCENATA
Filmski producent
Član 131
Filmski producent je fizičko ili pravno lice u čijoj organizaciji i čijim sredstvima je prvi put sačinjeno audiovizuelno djelo ili niz pokretnih slika na videogramu i koje je odgovorno za njihov završetak.
Videogram je snimak audiovizuelnog djela ili niza pokretnih slika praćenih zvukom ili bez zvuka.
Prava filmskih producenata
Član 132
Filmski producent ima isključivo pravo da drugome dozvoli ili zabrani:
1) umnožavanje svog videograma;
2) distribuiranje svog videograma;
3) davanje u zakup svog videograma;
4) javno prikazivanje svog videograma;
5) stavljanje videograma na raspolaganje javnosti.
Pravo na naknadu
Član 133
Filmski producent ima pravo na dio naknade za umnožavanje za privatne i druge interne potrebe iz člana 36 stav 2 ovog zakona.
Filmski producent se ne može odreći prava iz stava 1 ovog člana, ne može njime raspolagati niti to pravo može biti predmet izvršenja.
Trajanje zaštite prava filmskih producenata
Član 134
Zaštita prava filmskog producenta traje do isteka 50 godina od dana snimanja videograma.
Ako je videogram u roku iz stava 1 ovog člana zakonito izdat ili saopšten javnosti, zaštita traje do isteka 50 godina od dana prvog izdanja ili prvog saopštenja javnosti, od ranijeg od tih datuma.
ODJELjAK D
PRAVA RADIODIFUZNIH ORGANIZACIJA
Isključiva prava radiodifuznih organizacija
Član 135
Radiodifuzna organizacija ima isključivo pravo da drugome dozvoli ili zabrani:
1) snimanje svoje emisije;
2) umnožavanje snimka svoje emisije;
3) distribuiranje snimka svoje emisije;
4) reemitovanje svoje emisije;
5) javno saopštavanje svoje emisije, ako se vrši u prostorima dostupnim javnosti i uz plaćanje ulaznice;
6) stavljanje snimka emisije na raspolaganje javnosti.
Trajanje zaštite
Član 136
Zaštita prava radiodifuzne organizacije traje do isteka 50 godina od dana prvog emitovanja.
ODJELjAK E
PRAVA IZDAVAČA
Pravo prvog izdavača slobodnog djela
Član 137
Lice koje, po isteku imovinskih prava autora, prvi put u skladu sa zakonom izda ili na drugi način saopšti javnosti djelo koje prije toga nije bilo izdato ima imovinska i druga prava koja pripadaju autoru po ovom zakonu.
Zaštita prava iz stava 1 ovog člana traje do isteka 25 godina od dana prvog izdanja ili prvog saopštenja djela javnosti u skladu sa ovim zakonom.
Pravo na naknadu
Član 138
Izdavač ima pravo na dio naknade za umnožavanje za privatne ili druge interne potrebe iz člana 36 stav 3 ovog zakona.
Zaštita prava izdavača iz stava 1 ovog člana traje do isteka 50 godina od dana prvog izdanja djela u skladu sa zakonom.
Izdavač se ne može odreći prava iz stava 1 ovog člana, ne može njime raspolagati niti to pravo može biti predmet izvršenja.
Glava Va
POSEBNA (SUI GENERIS) PRAVA PROIZVOĐAČA BAZA PODATAKA
Posebno pravo
Član 139
Proizvođač baze podataka koji dokaže da je izvršio znatno kvalitativno i/ili kvantitativno ulaganje u pribavljanje, provjeru ili predstavljanje sadržaja baze podataka, ima pravo da zabrani izvlačenje i/ili ponovno korišćenje sadržaja baze podataka u cjelini ili njegovog kvalitativno i/ili kvantitativno bitnog dijela.
Izvlačenjem iz stava 1 ovog člana smatra se trajni ili privremeni prenos cjelokupnog ili bitnog dijela sadržaja baze podataka na drugi medij, bilo kojim sredstvima ili u bilo kom obliku.
Ponovnim korišćenjem iz stava 1 ovog člana smatra se stavljanje na raspolaganje javnosti cjelokupnog ili bitnog dijela sadržaja baze podataka distribuiranjem primjeraka, davanjem u zakup, putem interneta ili drugim oblicima prenosa.
Zabranjeno je ponavljanje i sistematsko izvlačenje i/ili ponovno korišćenje nebitnih djelova sadržaja baze podataka, suprotno uobičajenom korišćenju te baze podataka ili ako se time nanosi nerazumna šteta legitimnim interesima proizvođača baze podataka.
Javnim davanjem na poslugu ne smatra se radnja izvlačenja ili ponovnog korišćenja sadržaja baze podataka.
Odredba stava 1 ovog člana ne primjenjuje se na računarske programe koji se upotrebljavaju za izradu ili rad elektronskih baza podataka.
Obim primjene posebnog prava
Član 140
Pravo iz člana 139 stav 1 ovog zakona primjenjuje se nezavisno od podobnosti te baze podataka i njenog sadržaja za autorsko pravnu ili drugu zaštitu.
Zaštita baza podataka iz člana 139 stav 1 ovog zakona ne utiče na prava koja postoje na njihovim sadržajima.
Ostvarivanje posebnog prava
Član 141
Posebno pravo iz člana 139 stav 1 ovog zakona, može se prenositi, ustupati ili priznavati ugovorom o licenci.
Na prenos i ustupanje posebnog prava proizvođača baza podataka, primjenjuju se odredbe čl. 70 do 85 ovog zakona.
Ako je baza podataka stvorena u radnom odnosu ili na osnovu ugovora o djelu, smatra se da su sva imovinska prava na toj bazi podataka isključivo i neograničeno ustupljena poslodavcu, odnosno naručiocu, ako ugovorom nije drugačije određeno.
Iscrpljenje kontrole preprodaje primjeraka baza podataka
Član 142
Prvom prodajom primjerka baze podataka na području Crne Gore od strane nosioca prava ili uz njegovu saglasnost iscrpljuje se pravo nosioca prava na kontrolu preprodaje tog primjerka u Crnoj Gori.
Prvom prodajom primjerka baze podataka na području Evropske unije odnosno država članica Evropskog ekonomskog prostora od strane nosioca prava ili uz njegovu saglasnost iscrpljuje se pravo nosioca prava na kontrolu preprodaje tog primjerka u Evropskoj uniji.
(Napomena Redakcije: odredbe označene podebljanim slovima će se primenjivati od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj Uniji).
Prava i obaveze zakonitih korisnika baze podataka
Član 143
Zabranjeno je proizvođaču baze podataka koja je stavljena na raspolaganje javnosti da sprječava zakonitog korisnika baze podataka ili dijela sadržaja baze podataka da izvlači i/ili ponovo koristi kvalitativno ili kvantitativno nebitne djelove baze podataka.
Zabranjeno je zakonitom korisniku baze podataka koja je stavljena na raspolaganje javnosti odnosno njene kopije da vrši radnje koje su u suprotnosti sa uobičajenim iskorišćavanjem baze podataka i kojima se nanosi nerazumna šteta legitimnim interesima proizvođača.
Zabranjeno je zakonitom korisniku baze podataka koja je stavljena na raspolaganje javnosti odnosno njene kopije da vrši povredu autorskih ili srodnih prava na djelu ili predmetu zaštite koji je dio te baze.
Odredbe ugovora kojima se dozvoljavaju odstupanja od st. 1 do 3 ovog člana ništave su.
Ograničenja posebnog prava
Član 144
Zakoniti korisnik baze podataka koja je stavljena na raspolaganje javnosti može, bez dozvole proizvođača, da izvlači ili ponovo koristi bitan dio sadržaja te baze podataka u slučaju izvlačenja:
1) sadržaja ne-elektronske baze podataka u privatne svrhe;
2) namijenjenog prikazivanju u nastavi ili naučnom istraživanju, uz navođenje izvora i u mjeri opravdanoj nekomercijalnom svrhom;
3) i/ili ponovnog korišćenja za potrebe javne bezbijednosti ili upravnog ili sudskog postupka;
4) podataka od strane korisnika iz člana 48a stav 1 tačka 2 ovog zakona, a radi olakšavanja pristupa tim bazama podataka.
Trajanje zaštite
Član 145
Zaštita prava proizvođača baze podataka traje od dana izrade baze podataka do 1. januara godine koja slijedi nakon isteka 15 godina od dana izrade baze podataka.
Ako je baza podataka u roku iz stava 1 ovog člana stavljena na raspolaganje javnosti, zaštita prava proizvođača baze podataka traje do 1. januara godine koja slijedi nakon isteka 15 godina od dana kada je prvi put izvršeno objavljivanje baze podataka.
Bitnom promjenom sadržaja baze podataka iz stava 3 ovog člana smatra se i zbir (akumuliranje) više dodavanja, brisanja ili drugih izmjena baze podataka.
(Napomena Redakcije: odredbe označene podebljanim slovima će se primenjivati od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj Uniji).
Korisnici zaštite po osnovu posebnog prava
Član 145a
Posebno pravo iz člana 139 ovog zakona primjenjuje se na baze podataka čiji su proizvođači ili nosioci prava državljani Crne Gore ili imaju prebivalište na teritoriji Crne Gore.
Posebno pravo iz člana 139 ovog zakona primjenjuje se na baze podataka čiji su proizvođači ili nosioci prava privredna društva osnovana u skladu sa propisima Crne Gore i koja imaju registrovano sjedište ili glavno mjesto poslovanja u Crnoj Gori.
Ako privredno društvo iz stava 2 ovog člana na teritoriji Crne Gore ima samo registrovano sjedište, njegova djelatnost mora biti stvarno i stalno povezana sa ekonomijom Crne Gore.
Posebno pravo iz člana 139 ovog zakona primjenjuje se na baze podataka čiji su proizvođači ili nosioci prava državljani države članice Evropske unije ili imaju prebivalište na teritoriji Evropske unije.
Posebno pravo iz člana 139 ovog zakona primjenjuje se na baze podataka čiji su proizvođači ili nosioci prava privredna društva osnovana u skladu sa propisima države članice Evropske unije i koja imaju registrovano sjedište, centralu ili glavno mjesto poslovanja u Evropskoj uniji.
Ako privredno društvo iz stava 5 ovog člana na teritoriji Evropske unije ima samo registrovano sjedište, njegova djelatnost mora biti stvarno i stalno povezana sa ekonomijom države članice Evropske unije.
(Napomena Redakcije: odredbe označene podebljanim slovima će se primenjivati od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj Uniji).
Shodna primjena
Član 145b
Odredbe ovog zakona kojima se uređuju elementi autorskog djela, pretpostavka autorstva, koautori i autori spojenih djela, sadržaj i ograničenja moralnih prava, imovinska i druga prava autora, sadržajna ograničenja autorskog prava, računanje rokova autorskog prava, odnos između autorskog prava i prava svojine, autorska prava u pravnom prometu, autorska djela iz radnog odnosa, evidencija predmeta zaštite, zaštiti prava, odnosi sa stranim elementima i nadzor, shodno se primjenjuju i na prava proizvođača baza podataka.
Glava VI
KOLEKTIVNO OSTVARIVANjE PRAVA
Ostvarivanje prava
Član 146
Autor i nosilac srodnih prava mogu ostvarivati svoja prava individualno, kolektivno ili preko organizacija iz člana 180l stav 1 ovog zakona.
Individualno ostvarivanje prava iz stava 1 ovog člana vrši se lično ili preko zastupnika.
Kolektivno ostvarivanje prava vrši se preko organizacija za kolektivno ostvarivanje prava.
ODJELjAK A
ORGANIZACIJE ZA KOLEKTIVNO OSTVARIVANjE PRAVA
Djelatnost
Član 147
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava je svaka organizacija koja je u skladu sa zakonom ili prenosom prava, odobrenjem ili ugovorom ovlašćena da upravlja autorskim ili srodnim pravima u ime više od jednog nosioca prava, radi zajedničke koristi tih nosioca prava, kao isključivom ili glavnom djelatnošću i koja je:
1) u svojini svojih članova ili pod njihovim nadzorom i/ili;
2) organizovana na neprofitnoj osnovi.
Član organizacije za kolektivno ostvarivanje prava je nosilac prava, lice koje zastupa nosioce prava, uključujući i druge organizacije za kolektivno ostvarivanje prava i udruženja nosilaca prava, koje ispunjava uslove za članstvo u organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava i koje je primljeno u članstvo.
Organizaciju za kolektivno ostvarivanje prava osnivaju autori i nosioci srodnih prava ugovorom, kao neprofitnu nevladinu organizaciju, sa svojstvom pravnog lica.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava je dužna da se registruje u skladu sa odredbama zakona kojim se uređuju oblici obavljanja djelatnosti, nakon dobijanja dozvole iz člana 150 stav 1 ovog zakona.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava u svoje ime, a za račun svojih članova ostvaruje autorska i druga prava na njihovim objavljenim autorskim djelima, odnosno predmetima srodnih prava (u daljem tekstu: predmeti zaštite).
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da djeluje u najboljem interesu nosilaca prava čija prava zastupa i ne smije da im nameće obaveze koje nijesu neophodne za zaštitu njihovih prava i interesa ili za efikasno upravljanje tim pravima.
Djelatnost kolektivnog ostvarivanja autorskog i srodnih prava može da se obavlja samo na osnovu dozvole Ministarstva.
Zahtjev za izdavanje dozvole za obavljanje djelatnosti
Član 148
Uz zahtjev za izdavanje dozvole za obavljanje djelatnosti iz člana 147 stav 7 ovog zakona, podnosi se osnivački akt, statut, predugovor o zastupanju članova, podaci o broju autora, odnosno nosilaca prava koji su ovlastili organizaciju za kolektivno ostvarivanje prava da ostvaruje prava na njihovim djelima, odnosno predmetima srodnih prava, popis djela, odnosno predmeta srodnih prava koji će činiti repertoar organizacije, dokaz o uplati propisane administrativne takse i drugi dokazi o ispunjavanju uslova iz člana 149 ovog zakona.
Ministarstvo je dužno da o zahtjevu pravnog lica odluči u roku od 30 dana od dana podnošenja urednog zahtjeva.
Oblici kolektivnog ostvarivanja prava
Član 148a
Dozvola za obavljanje djelatnosti kolektivnog ostvarivanja autorskog i srodnih prava se može izdati organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava radi:
1) kolektivnog ostvarivanja na dobrovoljnoj osnovi;
2) kolektivnog ostvarivanja na dobrovoljnoj osnovi sa proširenim dejstvom iz člana 167 ovog zakona, ili
3) obaveznog kolektivnog ostvarivanja prava iz člana 155 ovog zakona.
U slučaju iz stava 1 tačka 1 ovog člana, organizacija za kolektivno ostvarivanje prava može da ostvaruje samo prava na predmetu zaštite za koji su nosioci prava ustupili ostvarivanje svojih prava organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava.
Uslovi za obavljanje djelatnosti
Član 149
Kolektivno ostvarivanje autorskog i srodnih prava može da obavlja pravno lice koje:
1) ima statut i druga opšta akta u skladu sa ovim zakonom;
2) je upisano u registar nevladinih organizacija kod nadležnog organa;
3) ima zaključene predugovore o zastupanju većine domaćih nosioca prava za predmete zaštite na koja se odnosi djelatnost;
4) ima zaposleno najmanje jedno lice sa završenim VII1 nivoom kvalifikacije obrazovanja iz oblasti prava i najmanje jedno lice sa završenim VII1 nivoom kvalifikacije obrazovanja iz oblasti ekonomije;
5) raspolaže poslovnim prostorom u svojini ili zakupu opremljenim neophodnom informatičkom i komunikacionom opremom.
Dozvola za obavljanje djelatnosti
Član 150
Dozvola za obavljanje djelatnosti iz člana 147 stav 7 ovog zakona izdaje se rješenjem, na period od pet godina.
Dozvola iz stava 1 ovog člana, može se izdati samo jednoj organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava za određenu vrstu prava.
Dozvola iz stava 1 ovog člana, može se izdati samo jednoj organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava za određenu vrstu predmeta zaštite.
Dozvola iz stava 1 ovog člana može se izdati jednoj organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava za ostvarivanje više različitih vrsta prava i više različitih vrsta predmeta zaštite.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava iz stava 4 ovog člana, dužna je da statutom obezbijedi proporcionalnu zastupljenost nosilaca prava različitih vrsta prava na različitim vrstama predmeta zaštite u organima organizacije.
Odredbe st. 2 i 3 ovog člana ne odnose se na izdavanje dozvole za kolektivno ostvarivanje online prava na muzičkim djelima za područje više država.
Oduzimanje dozvole
Član 151
Ministarstvo će oduzeti dozvolu organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava:
1) na zahtjev organizacije za kolektivno ostvarivanje prava;
2) ako organizacija za kolektivno ostvarivanje prava prestane da ispunjava uslove za obavljanje djelatnosti utvrđene ovim zakonom;
3) ako organizacija za kolektivno ostvarivanje prava u ostavljenom roku ne otkloni utvrđene nepravilnosti u radu.
Prije oduzimanja dozvole iz stava 1 tač. 2 i 3 ovog člana Ministarstvo će, u pisanoj formi, ukazati na nepravilnosti u radu organizacije za kolektivno ostvarivanje prava, naložiti mjere i odrediti rok za otklanjanje nepravilnosti.
Prenos ugovora ex lege
Član 152
- brisan -
Primjena drugog zakona
Član 153
Protiv dozvole Ministarstva iz člana 147 stav 7 i odluke o oduzimanju dozvole iz člana 151 ovog zakona može se pokrenuti upravni spor.
Rješenje o izdavanju i oduzimanju dozvole Ministarstvo objavljuje u „Službenom listu Crne Gore“.
Na osnivanje, registraciju, rad i prestanak rada organizacije za kolektivno ostvarivanje prava primjenjuju se odredbe zakona kojim se uređuju nevladine organizacije, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
ODJELjAK B
ODNOS PREMA NOSIOCIMA PRAVA
Prava nosioca prava
Član 154
Nosilac prava može da ovlasti organizaciju za kolektivno ostvarivanje prava da upravlja njegovim pravima, vrstama prava, vrstama djela ili drugim sadržajima po njegovom izboru, za područja država po izboru.
Nosilac prava može da ovlasti organizaciju za kolektivno ostvarivanje prava da upravlja njegovim pravima, vrstama prava, vrstama djela ili drugim sadržajima po njegovom izboru, za područja država po izboru, nezavisno od države članice Evropske unije čiju nacionalnost ili boravište ima nosilac prava ili sjedišta organizacije za kolektivno ostvarivanje prava.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da upravlja pravima, vrstama prava, vrstama djela ili drugim sadržajima iz stava 1 ovog člana ako to upravljanje spada u njenu djelatnost, osim ako postoje opravdani razlozi za odbijanje tog upravljanja.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da upravlja pravima, vrstama prava, vrstama djela ili drugim sadržajima iz stava 2 ovog člana ako to upravljanje spada u njenu djelatnost, osim ako postoje opravdani razlozi za odbijanje tog upravljanja.
Nosilac prava može da prenese ovlašćenje za nekomercijalno korišćenje prava, vrste prava, vrsta djela, kao i drugih sadržaja po njegovom izboru, a organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da u pisanoj formi informiše nosioca prava čija prava ostvaruje o uslovima pod kojima nosilac prava može da prenese ovlašćenje za nekomercijalno korišćenje svojih prava, vrsta prava, vrsta djela ili drugih sadržaja čije upravljanje je povjereno toj organizaciji.
Nekomercijalnim korišćenjem iz stava 5 ovog člana, smatra se korišćenje u kojem se ne ostvaruje ekonomska korist.
Nosilac prava ovlašćivanjem organizacije za kolektivno ostvarivanje prava da upravlja njegovim pravima, daje saglasnost posebno za svako pravo ili vrstu prava, vrstu djela ili drugi sadržaj za koji daje ovlašćenje za upravljanje, a takva saglasnost mora biti zavedena u pisanom obliku.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da informaciju o pravima koja nosioci prava imaju u skladu sa st. 1 do 7 ovog člana i članom 154a ovog zakona objavi na svojoj internet stranici.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da obavijesti nosioce prava o pravima iz st. 1 do 7 ovog člana i člana 154a ovog zakona, kao i o uslovima za ostvarivanje prava iz stava 5 ovog člana, prije davanja ovlašćenja za upravljanje tim pravima, vrstama prava, vrstama djela ili drugim sadržajima.
(Napomena Redakcije: odredbe označene podebljanim slovima će se primenjivati od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj Uniji).
Otkazivanje ovlašćenja za upravljanje pravima
Član 154a
Nosilac prava može da otkaže ovlašćenje iz člana 154 st. 1 i 2 ovog zakona za upravljanje pravima, vrstama prava, vrstama djela ili drugim sadržajima koje je povjerio organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava u cjelini ili u pogledu ili bilo kojeg prava, vrste prava, vrste djela ili drugih sadržaja po izboru, za područja država po izboru, nakon otkaznog roka koji ne može biti duži od šest mjeseci.
Izuzetno od stava 1 ovog člana, organizacija za kolektivno ostvarivanje prava može da odluči da otkazivanje proizvodi pravno dejstvo od kraja finansijske godine.
Ako je pravo na potraživanje određenih iznosa nastalo prije otkazivanja prava iz stava 1 ovog člana ili u okviru ovlašćenja datog prije stupanja na snagu otkazivanja prava, nosilac prava zadržava prava prema organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava iz čl. 162, 162a, 162b, 162c, 164, 166a, 175 i 180g ovog zakona.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava, ne smije da ograničava korišćenje prava iz st. 1, 2 i 3 ovog člana, isticanjem uslova da za ostvarivanje tih prava zahtijeva da se upravljanje pravima, vrstama prava, vrstama djela ili drugim sadržajima koji su predmet otkazivanja ili povlačenja povjeri drugoj organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava.
Članstvo u organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava
Član 154b
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da kao člana prihvati nosioca prava i lice koje zastupa nosioca prava, uključujući i druge organizacije za kolektivno ostvarivanje prava i udruženja nosioca prava, ako ispunjavaju uslove za članstvo koji se zasnivaju na objektivnim, transparentnim i nediskriminatornim kriterijumima.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da uslove za članstvo iz stava 1 ovog člana utvrdi statutom ili drugim opštim aktom kojim se utvrđuju uslovi za članstvo i da ih učini javno dostupnim na svojoj internet stranici.
Ako organizacija za kolektivno ostvarivanje prava odbije da prihvati zahtjev za članstvo, dužna je da podnosiocu zahtjeva pruži obrazložene razloge za odbijanje.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da omogući članovima da sa njom komuniciraju posredstvom elektronskih sredstava komunikacije, uključujući i komunikaciju radi ostvarivanja članskih prava.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da vodi ažurnu evidenciju o svojim članovima.
Prava nosioca prava koji nijesu članovi organizacije za kolektivno ostvarivanje prava
Član 154c
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da sva prava koja pripadaju njenim članovima shodno primijeni i na nosioce prava koji nijesu njeni članovi, a koje zastupa na osnovu zakona, ustupanja prava ili ugovora, osim prava koja se odnose na upravljanje i odlučivanje u organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava.
Obavezno kolektivno ostvarivanje prava
Član 155
Izuzetno od člana 146 stav 1 ovog zakona, nosilac autorskog ili srodnog prava može samo kolektivno ostvarivati pravo:
1) kablovske retransmisije predmeta zaštite, osim emisija radiodifuznih organizacija iz sopstvene produkcije, bez obzira da li se radi o njihovim sopstvenim pravima ili pravima stečenim od drugih nosioca prava;
2) davanja na poslugu iz člana 24 stav 2 ovog zakona;
3) na naknadu za umnožavanje za privatne potrebe;
4) na naknadu za umnožavanje aktuelnih članaka iz dnevnih i periodičnih štampanih medija iz člana 46 stav 1 tačka 3 ovog zakona;
5) na naknadu za umnožavanje aktuelnih članaka iz dnevnih i periodičnih štampanih medija za potrebe pregleda štampe (klipinga) iz člana 46 stav 1 tačka 3 ovog zakona;
6) na godišnju dodatnu naknadu za interpretatore iz člana 130b ovog zakona.
Principi obaveznog kolektivnog ostvarivanja prava kablovske retransmisije
Član 155a
U slučaju kolektivnog ostvarivanja prava kablovske retransmisije predmeta zaštite u skladu sa članom 155 stav 1 tačka 1 ovog zakona, organizacija za kolektivno ostvarivanje prava koja upravlja pravima iste vrste ovlašćena je da upravlja i pravima nosioca prava koji je nije ovlastio za takvo upravljanje.
Ako više od jedne organizacije za kolektivno ostvarivanje prava upravlja pravima iste vrste, nosilac prava ima pravo da izabere koja od ovih organizacija je ovlašćena da upravlja njegovim pravima.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava iz stava 1 ovog člana dužna je da jednako postupa prema nosiocima prava koji su je ovlastili za upravljanje njihovim pravima kablovske retransmisije i nosiocima prava iz stava 1 ovog člana.
Nosilac prava ima pravo da traži naknadu po osnovu prava kablovske retransmisije u roku od tri godine od dana od kada je kablovska retransmisija predmeta zaštite izvršena.
Organizacije za kolektivno ostvarivanje prava i korisnici dužni su da vode pregovore za izdavanje ovlašćenja, odnosno ustupanje tih prava u dobroj vjeri.
Principi pregovaranja između kablovskih operatera i radiodifuznih organizacija u vezi sa kablovskom retransmisijom
Član 155b
Kablovski operateri i radiodifuzne organizacije koje imaju pravo kablovske retransmisije dužni su da vode pregovore za izdavanje ovlašćenja, odnosno ustupanje tih prava u dobroj vjeri.
Obaveze organizacije prema članovima
Član 156
- brisan -
Organi organizacije za kolektivno ostvarivanje prava
Član 157
Organi organizacije za kolektivno ostvarivanje prava su:
1) opšta skupština članova;
2) upravni odbor;
3) izvršni direktor;
4) nadzorni odbor.
Opšta skupština članova organizacije za kolektivno ostvarivanje prava
Član 158
Opštu skupštinu članova čine članovi organizacije za kolektivno ostvarivanje prava.
Opšta skupština članova saziva se najmanje jednom godišnje.
Opšta skupština članova naročito:
1) donosi statut, odlučuje o izmjenama uslova za članstvo u organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava ako ti uslovi nijesu uređeni statutom;
2) odlučuje o imenovanju ili razrješenju članova upravnog i nadzornog odbora i izvršnog direktora, ocjenjuje njihov rad, odobrava njihove naknade i druge podsticaje kao što su novčani i nenovčani podsticaji, izdvajanja u penzijske fondove, pravo na druge nagrade i otpremninu;
3) donosi opšta akta o raspodjeli iznosa koji pripadaju nosiocima prava;
4) donosi opšta akta o korišćenju neraspodjeljivih iznosa;
5) donosi opšta akta o ulaganju prihoda od prava i drugih prihoda koji proizilaze iz ulaganja prihoda od prava;
6) donosi opšta akta o odbicima od prihoda od prava i drugih prihoda koji proizilaze iz ulaganja prihoda od prava iz čl. 161 i 162 ovog zakona;
7) odlučuje o korišćenju neraspodjeljivih iznosa;
8) donosi opšta akta o upravljanju rizikom;
9) odobrava kupovinu, prodaju ili zalaganje nekretnine;
10) odobrava spajanje i udruživanje, osnivanje ogranaka, preuzimanje drugih subjekata ili akcija ili prava u drugim subjektima;
11) daje saglasnost na uzimanje kredita od strane organizacije za kolektivno ostvarivanje prava ili osiguranje tih kredita;
12) odlučuje o imenovanju i razrješenju revizora; i
13) odobrava godišnje izvještaje o transparentnosti iz člana 166c ovog zakona.
Izuzetno od stava 3 tačka 2 ovog člana, opšta skupština članova može, ukoliko to ocijeni opravdanim, ovlastiti nadzorni odbor da odlučuje o imenovanju ili razrješenju članova upravnog odbora i izvršnog direktora, odobravanju njihovih naknada i drugih podsticaja.
Nadležnosti iz stava 3 tač. 8 do 11 ovog člana, mogu se statutom organizacije za kolektivno ostvarivanje prava ili posebnom odlukom opšte skupštine članova prenijeti na nadzorni odbor.
Opšta skupština članova je dužna da detaljnije odredi uslove za korišćenja prihoda od prava i drugih prihoda koji proizilaze od ulaganja prihoda od prava.
Pravo glasa
Član 158a
Pravo da učestvuju i glasaju na opštoj skupštini članova imaju svi članovi organizacije za kolektivno ostvarivanje prava.
Izuzetno od stava 1 ovog člana, ako su takvi kriterijumi utvrđeni i primjenjuju pošteno i srazmjerno, organizacija za kolektivno ostvarivanje prava može u svom statutu ili pravilima o članstvu koji moraju biti javno dostupni u skladu sa čl. 166 i 166b ovog zakona, ograničiti pravo članovima da učestvuju i pravo da glasaju na opštoj skupštini članova, na osnovu sljedećih kriterijuma:
1) trajanja članstva i/ili;
2) iznosa naknada koje je član primio ili koji mu pripada.
Član organizacije za kolektivno ostvarivanje prava ima pravo da opunomoći drugo lice da učestvuje i glasa kao njegov punomoćnik na opštoj skupštini članova ako to punomoćje ne može dovesti do sukoba interesa između člana organizacije za kolektivno ostvarivanje prava i punomoćnika.
Punomoćje mora biti ovjereno u skladu sa zakonom i važi samo za jednu opštu skupštinu članova.
Punomoćnik ima ista prava na opštoj skupštini članova kao i član koji ga je imenovao i dužan je da glasa u skladu sa uputstvima koje je dobio od člana koji ga je opunomoćio.
Skupština predstavnika
Član 158b
Nadležnosti opšte skupštine članova može da vrši skupština predstavnika članova organizacije za kolektivno ostvarivanje prava.
Predstavnike članova iz stava 1 ovog člana bira, najmanje jednom u četiri godine, opšta skupština članova, ako je:
1) obezbijeđeno odgovarajuće i efikasno učestvovanje članova u postupku odlučivanja organizacije za kolektivno ostvarivanje prava, i
2) obezbijeđena srazmjerna zastupljenost različitih kategorija članova u skupštini predstavnika.
Odredbe čl. 158 i 158a ovog zakona primjenjuju se i na skupštinu predstavnika.
Nadzorna funkcija
Član 159
Nadzorni odbor obavlja nadzornu funkciju praćenjem poslova i zadataka lica koja upravljaju poslovanjem organizacije za kolektivno ostvarivanje prava.
Različite kategorije članova organizacije za kolektivno ostvarivanje prava moraju biti srazmjerno zastupljene u nadzornom odboru.
Svaki član nadzornog odbora dužan je da opštoj skupštini članova jednom godišnje dostavi izjavu o sukobu interesa koja sadrži informacije iz člana 159a stav 5 ovog zakona.
Nadzorni odbor je dužan da se sastaje po potrebi, a najmanje jednom mjesečno. Nadzorni odbor dužan je da u obavljanju poslova i zadataka, naročito:
1) izvršava ovlašćenja koje mu je povjerila opšta skupština članova, u skladu sa ovim zakonom;
2) prati izvršavanje poslova i zadataka lica koja upravljaju poslovanjem organizacije za kolektivno ostvarivanje prava, uključujući sprovođenje odluka opšte skupštine članova i opštih akata iz člana 158 stav 3 tač. 3 do 6 ovog zakona.
Nadzorni odbor je dužan da najmanje jednom godišnje opštoj skupštini članova dostavi izvještaj o svom radu i uočenim nepravilnostima u radu lica koja upravljaju poslovanjem organizacije za kolektivno ostvarivanje prava.
Obaveze lica koja upravljaju poslovanjem organizacije za kolektivno ostvarivanje prava
Član 159a
Lica koja upravljaju poslovanjem organizacije za kolektivno ostvarivanje prava, dužna su da poslovanjem upravljaju savjesno i sa pažnjom dobrog privrednika i stručnjaka, u skladu sa zakonom kojim se uređuje računovodstvo.
Lica iz stava 1 ovog člana dužna su da poslovanje organizacije za kolektivno ostvarivanje prava vrše na način da interes organizacije ne podrede privatnom interesu, kao i da ne izazovu sukob interesa u vršenju svojih poslova i zadataka.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da u poslovanje uvede i primjenjuje postupke kojima se izbjegava sukob interesa.
Ako se sukob interesa iz stava 3 ovog člana ne može izbjeći, organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da utvrdi, upravlja, nadzire i identifikuje stvarne ili moguće sukobe interesa, radi sprečavanja negativnog uticanja na zajedničke interese nosilaca prava koje organizacija za kolektivno ostvarivanje prava zastupa.
Lice koje upravlja poslovanjem organizacije za kolektivno ostvarivanje prava, dužno je da opštoj skupštini članova, jednom godišnje dostavi izjavu o:
1) koristi koju ima od organizacije za kolektivno ostvarivanje prava;
2) naknadama i drugim podsticajima ostvarenim u prethodnoj finansijskoj godini od organizacije za kolektivno ostvarivanje prava, uključujući druge podsticaje kao što su novčani i nenovčani podsticaji, izdvajanja u penzijske fondove, pravo na druge nagrade i otpremninu;
3) novčanim iznosima koje je kao nosilac prava primio u prethodnoj finansijskoj godini od organizacije za kolektivno upravljanje pravima;
4) stvarnim ili mogućim sukobima interesa između interesa organizacije za kolektivno ostvarivanje prava i ličnih interesa ili između bilo kakvih obaveza prema organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava i bilo kakvih obaveza prema drugom fizičkom ili pravnom licu.
Statut
Član 160
Statut je akt koji sadrži osnove organizacije i funkcionisanja organizacije za kolektivno ostvarivanje prava.
Statutom organizacije za kolektivno ostvarivanje prava naročito se utvrđuje:
1) naziv i sjedište organizacije za kolektivno ostvarivanje prava;
2) djelatnost kojom se organizacija za kolektivno ostvarivanje prava bavi;
3) vrste i predmeti zaštite prava koja se kolektivno ostvaruju;
4) bliže nadležnosti organa organizacije za kolektivno ostvarivanje prava;
5) osnove unutrašnje organizacije i način rada upravnog i nadzornog odbora, kvorum neophodan za odlučivanje, kao i trajanje mandata članova upravnog i nadzornog odbora;
6) uslovi za imenovanje i nadležnosti izvršnog direktora i trajanje njegovog mandata;
7) obaveze članova u dostavljanju podataka o predmetima zaštite koji se kolektivno ostvaruju, kao i podataka neophodnih za isplatu naknada;
8) način i sadržaj obavještavanja članova o sjednicama opšte skupštine članova, način glasanja i broj glasova potreban za odlučivanje o pojedinim pitanjima;
9) osnovni kriterijumi za utvrđivanje troškova obavljanja djelatnosti organizacije za kolektivno ostvarivanje prava; i
10) druga pitanja u skladu sa ovim zakonom i zakonom kojim se uređuju nevladine organizacije.
Statut organizacije za kolektivno ostvarivanje prava, opšta skupština članova donosi dvotrećinskom većinom od ukupnog broja glasova.
Statut organizacije za kolektivno ostvarivanje prava objavljuje se u „Službenom listu Crne Gore“, nakon dobijanja dozvole iz člana 150 ovog zakona.
Naplata i korišćenje prihoda od prava
Član 161
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da sa pažnjom dobrog privrednika naplaćuje i upravlja prihodima od prava.
Prihod od prava iz stava 1 ovog člana je prihod iz isključivog prava ili prava na naknadu koji prikuplja organizacija za kolektivno ostvarivanje prava za račun nosilaca prava.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da u poslovnim knjigama odvojeno vodi:
1) prihode od prava i prihode koji proizilaze iz ulaganja prihoda od prava, i
2) sopstvenu imovinu i prihode iz te imovine, naknada za upravljanje ili drugih aktivnosti.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava prihode od prava i prihode koji proizilaze iz ulaganja prihoda od prava dužna je da koristi samo za raspodjelu nosiocima prava, osim ako je korišćenje prihoda od prava ili prihoda koji proizilaze iz ulaganja prihoda od prava, odnosno odbijanje ili kompenzacija naknada za upravljanje dozvoljena opštim aktom iz člana 158 stav 3 tač. 3 do 11 ovog zakona.
Prilikom ulaganja prihoda od prava ili prihoda koji proizilaze iz ulaganja prihoda od prava organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da ulaganja vrši u najboljem interesu nosilaca prava čija prava zastupa, u skladu sa opštim aktima o ulaganju i upravljanju rizikom iz člana 158 stav 3 tač. 5 i 8 ovog zakona.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da prilikom ulaganja iz stava 5 ovog člana:
1) obezbijedi da je ulaganje u isključivom interesu nosilaca prava, ako postoji bilo kakva mogućnost sukoba interesa;
2) imovinu ulaže na način kojim se obezbijeđuje sigurnost, kvalitet, likvidnost i profitabilnost portfelja u cjelini;
3) na adekvatan način rasporedi imovinu kako bi se izbjeglo prekomjerno oslanjanje na neki njen dio i gomilanje rizika u portfelju u cjelini.
Odbici
Član 162
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da nosioca prava obavijesti o naknadama za upravljanje i odbicima od prihoda od prava i drugih prihoda koji proizilaze iz ulaganja prihoda od prava, prije dobijanja njegovog pristanka za upravljanje pravima.
Naknada iz stava 1 ovog člana je iznos koji naplaćuje, odbija ili kompenzuje organizacija za kolektivno ostvarivanje prava od prihoda od prava ili bilo kojeg drugog prihoda koji proizilazi iz ulaganja prihoda od prava, radi pokrivanja troškova upravljanja autorskim ili srodnim pravima.
Naknade za upravljanje ne smiju da budu veće od stvarnih i opravdanih troškova upravljanja autorskim i srodnim pravima koje snosi organizacija za kolektivno ostvarivanje prava.
Odbici iz stava 1 ovog člana, moraju biti primjereni uslugama koje organizacija za kolektivno ostvarivanje prava pruža nosiocima prava, uključujući, po potrebi, usluge iz stava 6 ovog člana i utvrđuju se na osnovu objektivnih kriterijuma u skladu sa članom 158 stav 3 tačka 6 ovog zakona.
Zahtjevi koji se primjenjuju za korišćenje i transparentnost korišćenja odbijenih ili kompenzovanih iznosa za naknade za upravljanje primjenjuju se na bilo koje odbitke učinjene za pokrivanje troškova upravljanja autorskim ili srodnim pravima.
Ako organizacija za kolektivno ostvarivanje prava pruža društvene, kulturne ili obrazovne usluge (novčana socijalna pomoć, stipendije, podsticanje razvoja kulture manjinskih zajednica i drugo) koje se finansiraju odbicima od prihoda od prava i drugih prihoda koji proizilaze iz ulaganja prihoda od prava, te usluge se moraju pružati na osnovu objektivnih kriterijuma, naročito u odnosu na pristup i obim usluga i ne smiju preći iznos od 10% prihoda od prihoda od prava i drugih prihoda koji proizilaze iz ulaganja prihoda od prava.
Raspodjela iznosa nosiocima prava
Član 162a
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da redovno i tačno raspodjeljuje i isplaćuje iznose koji pripadaju nosiocima prava, u skladu sa opštim aktom iz člana 158 stav 3 tačka 3 ovog zakona.
Opšta akta o raspodjeli iz člana 158 stav 3 tačka 3 ovog zakona sadrže naročito:
1) predmete zaštite i nosioce prava na koje se opšta pravila o raspodjeli iznosa koji pripadaju nosiocima prava odnose;
2) utvrđivanje udjela pojedinog nosioca prava u naplaćenim prihodima od prava;
3) utvrđivanje iznosa za isplatu nakon odbitka troškova iz člana 162 ovog zakona.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava ili njeni članovi koji su lica koja zastupaju nosioce prava dužni su da nosiocima prava raspodijele i isplate pripadajuće iznose čim to bude moguće, a najkasnije devet mjeseci od kraja finansijske godine u kojoj je prihod od prava naplaćen, osim ako opravdani razlozi, naročito u vezi sa izvještavanjem od strane korisnika, utvrđivanja prava, nosilaca prava ili povezivanja informacija o djelima i drugim sadržajima sa nosiocima prava, sprječavaju organizaciju za kolektivno ostvarivanje prava ili njene članove da raspodjelu izvrše u propisanom roku.
Ako iznosi koji pripadaju nosiocima prava ne mogu da se raspodijele u roku iz stava 3 ovog člana zbog nemogućnosti utvrđivanja ili pronalaženja pojedinih nosilaca prava, a izuzetak u pogledu roka se ne primjenjuje, organizacije za kolektivno ostvarivanje prava dužne su da te iznose čuvaju odvojeno na svojim računima.
Utvrđivanje i pronalaženje nosilaca prava
Član 162b
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da preduzme sve neophodne mjere, radi utvrđivanja i pronalaženja nosilaca prava.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava naročito je dužna da najkasnije tri mjeseca od isteka roka iz člana 162a stav 3 ovog zakona, na svojoj internet stranici učini dostupnim informacije o djelima i drugim sadržajima za koje jedan ili više nosilaca prava nijesu utvrđeni ili pronađeni i to:
1) nosiocima prava koje zastupa ili licima koja zastupaju nosioce prava, kada su ti subjekti članovi organizacije za kolektivno ostvarivanje prava; i
2) svim organizacijama za kolektivno ostvarivanje prava sa kojima ima zaključene sporazume o zastupanju.
Informacije iz stava 2 ovog člana obuhvataju ako je moguće:
1) naslov djela ili drugog sadržaja;
2) ime nosioca prava;
3) ime, odnosno naziv relevantnog izdavača ili producenta; i
4) drugu dostupnu informaciju koja bi mogla pomoći u utvrđivanju nosioca prava.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da pored preduzimanja mjera iz st. 1 i 2 ovog člana provjeri i evidenciju iz člana 154b stav 5 ovog zakona i druge dostupne evidencije.
Ako mjere iz st. 1 do 4 ovog člana ne daju rezultate, organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da o tome javno objavi informaciju najkasnije godinu dana nakon isteka perioda od tri mjeseca iz stava 2 ovog člana.
Neraspodjeljivi iznosi
Član 162c
Ako se iznosi koji pripadaju nosiocima prava ne mogu raspodijeliti nakon isteka tri godine od kraja finansijske godine u kojoj je naplaćen prihod od prava i pod uslovom da je organizacija za kolektivno ostvarivanje prava preduzela sve neophodne mjere da utvrdi i pronađe nosioce prava iz člana 162b stav 1 ovog zakona, ti će se iznosi smatrati neraspodjeljivim.
Opšta skupština članova organizacije za kolektivno ostvarivanje prava odlučuje o korišćenju neraspodjeljivih iznosa u skladu sa članom 158 stav 3 tačka 4 ovog zakona.
Odluka iz stava 2 ovog člana, ne utiče na pravo nosilaca prava da potražuju te iznose od organizacije za kolektivno ostvarivanje prava u skladu sa odredbama zakona kojim se uređuje zastarjelost potraživanja.
Poseban slučaj raspodjele
Član 163
Ako nije drugačije dogovoreno između različitih grupa zainteresovanih nosilaca prava, prihodi ostvareni od naknada iz člana 36 stav 2 ovog zakona raspodjeljuju se od naknada za: 1) tehničke uređaje i prazne nosače zvuka:
- 50% autorima muzičkih djela,
- 25% interpretatorima,
- 25% proizvođačima fonograma;
2) tehničke uređaje i prazne nosače slike:
- 50% koautorima audiovizuelnih djela i autorima posebnih doprinosa audiovizuelnih djela,
- 25% interpretatorima,
- 25% filmskim producentima.
Prihodi ostvareni od naknade iz člana 36 stav 3 ovog zakona raspodjeljuju se:
-50% autorima pisanih djela;
-50% izdavačima knjiga i časopisa.
Prihodi ostvareni od naknade iz člana 46 stav 1 tačka 3 ovog zakona raspodjeljuju se:
-50% autorima djela;
-50% izdavačima medija.
Autori i izvođači se ne mogu odreći prava iz st. 1, 2 i 3 ovog člana i ne mogu tim pravom raspolagati.
Informisanje nosilaca prava o upravljanju njihovim pravima
Član 164
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da, najmanje jednom godišnje, svakom nosiocu prava kojem je dužna da isplati iznos nastao po osnovu prihoda od prava ili je izvršila plaćanje u periodu na koji se informacije odnose, učini dostupnim naročito sljedeće informacije:
1) kontakt podatke za čije korišćenje je nosilac prava ovlastio organizaciju za kolektivno ostvarivanje radi utvrđivanja i pronalaženja nosioca prava;
2) iznos prihoda od prava koji pripada nosiocu prava;
3) iznose sredstava koje je isplatila nosiocu prava prema vrsti prava kojima se upravlja i po vrsti korišćenja;
4) period tokom kojeg je korišćen predmet zaštite za koji nosiocu prava pripadaju i za koji su isplaćeni iznosi sredstava, osim ako opravdani razlozi u vezi sa izvještavanjem od strane korisnika sprječavaju organizaciju za kolektivno ostvarivanje prava da pruži te informacije;
5) odbitke po osnovu naknada za upravljanje;
6) odbitke učinjene za bilo koju svrhu osim za naknade za upravljanje, uključujući odbitke za društvene, kulturne ili obrazovne usluge;
7) sve prihode od prava koji pripadaju nosiocu prava, a koji mu nijesu plaćeni.
Kada organizacija za kolektivno ostvarivanje prava opredijeli prihode od prava i kao članove ima lica koja su odgovorna za raspodjelu prihoda od prava nosiocima prava, dužna je da informacije iz stava 1 ovog člana dostavi tim licima pod uslovom da oni nemaju te informacije.
Subjekti iz stava 2 ovog člana dužni su da informacije iz stava 1 ovog člana, najmanje jednom godišnje, učine dostupnim svakom nosiocu prava kojem pripadaju prihodi od prava ili su mu izvršena plaćanja u periodu na koji se informacije odnose.
Prava kojima se upravlja, odbici i plaćanja u sporazumima o zastupanju
Član 164a
Sporazum o zastupanju, u smislu ovog zakona, je sporazum organizacija za kolektivno ostvarivanje prava kojim organizacija za kolektivno ostvarivanje prava ovlašćuje drugu organizaciju za kolektivno ostvarivanje prava da ostvaruje prava koja ona zastupa, uključujući i sporazum zaključen u skladu sa čl. 180h i 180i ovog zakona.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava ne smije praviti razliku ili nejednako postupati prema nosiocima prava čijim pravima upravlja u skladu sa sporazumom o zastupanju u odnosu na ostale nosioce prava, naročito u pogledu tarifa, naknada za upravljanje, kao i uslova za naplatu prihoda od prava i raspodjelu iznosa koji pripadaju nosiocima prava.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava ne može drugoj organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava koju zastupa na osnovu sporazuma o zastupanju obračunavati odbitke od prihoda od prava i drugih prihoda koji proizilaze iz ulaganja prihoda od prava bez njene izričite saglasnosti, osim naknade za upravljanje.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da redovno, pažljivo i tačno raspodjeljuje i isplaćuje iznose sredstava koji pripadaju organizacijama iz stava 3 ovog člana.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da izvrši raspodjelu organizacijama iz stava 3 ovog člana i isplati im pripadajuće iznose novčanih sredstava bez odlaganja, a najkasnije devet mjeseci od kraja finansijske godine u kojoj je prihod od prava naplaćen, osim ako opravdani razlozi, naročito u vezi sa izvještavanjem od strane korisnika, utvrđivanjem prava, nosilaca prava ili povezivanjem informacija o djelima i drugim sadržajima sa nosiocima prava, sprječavaju organizaciju za kolektivno ostvarivanje prava da isplatu izvrši u propisanom roku.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava ili njeni članovi, ako kao svoje članove ima lica koji zastupaju nosioce prava, dužni su da nosiocima prava raspodijele i isplate pripadajuće iznose bez odlaganja, a najkasnije šest mjeseci od prijema tih iznosa, osim ako opravdani razlozi naročito u vezi sa izvještavanjem od strane korisnika, utvrđivanjem prava, nosilaca prava ili povezivanjem informacija o djelima i drugim sadržajima sa nosiocima prava, sprječavaju organizaciju za kolektivno ostvarivanje prava ili, gdje je to primjenjivo, njene članove da ispoštuju taj rok.
ODJELjAK C
ODNOS PREMA KORISNICIMA,TRANSPARENTNOST I IZVJEŠTAVANjE
Izdavanje ovlašćenja
Član 165
Organizacije za kolektivno ostvarivanje prava i korisnici dužni su da vode pregovore u vezi sa izdavanjem ovlašćenja za korišćenje predmeta zaštite u dobroj vjeri.
Korisnik je svako lice ili subjekat koji preduzima radnje za koje je potrebno ovlašćenje nosioca prava ili plaćanje naknade nosiocima prava, a koji ne nastupa kao potrošač.
Prije početka korišćenja predmeta zaštite, korisnik je dužan da podnese zahtjev za izdavanje ovlašćenja za korišćenje određene vrste predmeta zaštite nadležnoj organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava.
Organizacije za kolektivno ostvarivanje prava i korisnici dužni su da u postupku vođenja pregovora pruže sve informacije potrebne za izdavanje ovlašćenja.
Uslovi za izdavanje ovlašćenja uređuju se statutom organizacije za kolektivno ostvarivanje prava i moraju da budu objektivni i nediskriminatorni.
Prilikom izdavanja ovlašćenja, organizacije za kolektivno ostvarivanje prava nijesu dužne da za druge vrste online usluga koriste uslove za izdavanje ovlašćenja ugovorene sa korisnikom ako korisnik pruža novu vrstu online usluge, koja je javnosti u Crnoj Gori dostupna manje od tri godine.
Prilikom izdavanja ovlašćenja, organizacije za kolektivno ostvarivanje prava nijesu dužne da za druge vrste online usluga koriste uslove za izdavanje ovlašćenja ugovorene sa korisnikom ako korisnik pruža novu vrstu online usluge, koja je javnosti u Evropskoj uniji dostupna manje od tri godine.
Korisnik ne smije koristiti predmet zaštite bez izdatog ovlašćenja.
Ako organizacija za kolektivno ostvarivanje prava ne izda ovlašćenje, traženo pravo se smatra ustupljenim ako korisnik uplati organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava ili deponuje kod notara ili suda u korist organizacije za kolektivno ostvarivanje prava iznos u visini naknade za korišćenje predmeta zaštite utvrđen tarifom.
Nosioci prava imaju pravo na naknadu za korišćenje njihovih prava primjerenu korišćenju.
(Napomena Redakcije: odredbe označene podebljanim slovima će se primenjivati od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj Uniji).
Obaveze organizacije za kolektivno ostvarivanje prava u postupku izdavanja ovlašćenja
Član 165a
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da bez odlaganja odgovori na zahtjev korisnika za izdavanje ovlašćenja za korišćenje predmeta zaštite, uz navođenje podataka koji su joj potrebni da bi ponudila ovlašćenje.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da, nakon prijema svih relevantnih informacija, bez odlaganja, ponudi ovlašćenje ili korisniku da obrazloženu izjavu koja sadrži razloge zbog kojih ne namjerava da izda ovlašćenje za određenu uslugu.
Ovlašćenje naročito sadrži: vrstu prava na koju se ovlašćenje odnosi, uslove korišćenja u odnosu na način, teritoriju, vrijeme korišćenja, kao i visinu naknade, ako je pravo na korišćenje daje uz naknadu.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da omogući korisnicima da sa njom komuniciraju elektronskim putem, ako je primjenjivo, u svrhu izvještavanja o korišćenju ovlašćenja.
Izdavanje računa
Član 165b
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da korisniku izda račun koji sadrži naročito podatke o:
1) iznosu naknade koji treba platiti;
2) osnovu za obračun naknade u skladu sa tarifom ili, ako tarifa nije donijeta, sporazumom koji je zaključen sa korisnikom.
Informisanje drugih organizacija za kolektivno ostvarivanje prava o upravljanju pravima prema sporazumu o zastupanju
Član 166
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da najmanje jednom godišnje, elektronskim putem organizacijama za kolektivno ostvarivanje prava u čije ime upravlja pravima na osnovu sporazuma o zastupanju, za period na koji se informacije odnose, a koji odrede te organizacije, učini dostupnim naročito informacije o:
1) pripadajućim prihodima od prava, iznosima koje je organizacija za kolektivno ostvarivanje prava isplatila po vrsti prava i po vrsti korišćenja prava kojima upravlja na osnovu sporazuma o zastupanju, kao i o svim pripadajućim prihodima od prava koji nijesu plaćeni;
2) odbicima izvršenim na ime naknade za upravljanje;
3) odbicima izvršenim za svrhu različitu od naknada za upravljanje iz člana 164a st. 3 do 6 ovog zakona;
4) datim ili odbijenim ovlašćenjima u odnosu na djela i druge sadržaje koji su obuhvaćeni sporazumom o zastupanju;
5) odlukama koje je donijela opšta skupština članova koje su od značaja za upravljanje pravima u okviru sporazuma o zastupanju.
Informisanje nosilaca prava, drugih organizacija za kolektivno ostvarivanje prava i korisnika na njihov zahtjev
Član 166a
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da na osnovu obrazloženog zahtjeva, elektronskim putem i bez odlaganja organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava u čije ime upravlja pravima na osnovu sporazuma o zastupanju, nosiocu prava i korisniku učini dostupnim naročito informacije o:
1) djelima ili drugim sadržajima koje zastupa, pravima kojima upravlja, direktno ili na osnovu sporazuma o zastupanju, kao i obuhvaćenim područjima država, ili
2) vrstama djela ili drugih sadržaja koje zastupa, pravima kojima upravlja i obuhvaćenim područjima država, ako se zbog obima djelatnosti organizacije za kolektivno ostvarivanje prava ta djela ili drugi sadržaji ne mogu odrediti.
Podaci koji se javno objavljuju
Član 166b
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da na svojoj internet stranici objavi i u roku od sedam dana od nastanka promjene ažurira naročito:
1) statut;
2) uslove za članstvo u organizaciji i razloge za otkazivanje ovlašćenja za upravljanje pravima ako nijesu obuhvaćeni statutom;
3) obrasce standardnih autorskopravnih ugovora i važeće tarife, uključujući popuste;
4) spisak lica iz čl. 159 i 159a ovog zakona;
5) opšti akt o raspodjeli iznosa koji pripadaju nosiocima prava;
6) opšti akt o naknadama za upravljanje;
7) opšti akt o odbicima od prihoda od prava i drugog prihoda koji proizilazi iz ulaganja prihoda od prava, uključujući odbitke za društvene, kulturne i obrazovne usluge, osim za naknade za upravljanje;
8) listu sporazuma o zastupanju koje je zaključila, kao i nazive organizacija za kolektivno ostvarivanje prava sa kojima su ti sporazumi o zastupanju zaključeni;
9) opšti akt o korišćenju neraspodjeljivih iznosa;
10) informacije o postupcima rješavanja prigovora i sporova iz čl. 175, 176 i 176a ovog zakona.
Godišnji izvještaj o transparentnosti
Član 166c
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da sačini i na svojoj internet stranici objavi godišnji izvještaj o transparentnosti za svaku finansijsku godinu, najkasnije osam mjeseci od kraja finansijske godine.
Izvještaj iz stava 1 ovog člana, mora biti dostupan javnosti na internet stranici najmanje pet godina.
Izvještaj iz stava 1 ovog člana naročito sadrži:
1) finansijski izvještaj koji sadrži bilans stanja ili izvještaj o imovini i obavezama, račun prihoda i rashoda za finansijsku godinu i izvještaj o novčanim tokovima;
2) izvještaj o aktivnostima u finansijskoj godini;
3) informacije o odbijanju izdavanja ovlašćenja u skladu sa članom 165a stav 2 ovog zakona;
4) opis organizacione i upravljačke strukture organizacije za kolektivno ostvarivanje prava;
5) informacije o licima koji su direktno ili indirektno, djelimično ili u cijelini u svojini ili pod kontrolom organizacije za kolektivno ostvarivanje prava;
6) informacije o ukupnom iznosu naknada plaćenih u protekloj godini licima iz člana 159 stav 3 i člana 159a ovog zakona, kao i o drugim povlasticama koje su im dodijeljene;
7) finansijske informacije iz člana 166d ovog zakona;
8) poseban izvještaj o korišćenju iznosa izdvojenih za društvene, kulturne i obrazovne usluge koji sadrži informacije iz člana 166e ovog zakona.
Računovodstvene informacije uključene u godišnji izvještaj o transparentnosti moraju biti revidirane od lica ovlašćenog/ih za reviziju finansijskih izvještaja, u skladu sa zakonom kojim se uređuje revizija.
Revizorski izvještaj, sa primjedbama i konstatacijama, ukoliko ih ima, u cjelosti se objavljuje uz izvještaj iz stava 1 ovog člana.
Računovodstvene informacije iz stava 4 ovog člana sastoje se od finansijskog izvještaja iz stava 3 tačka 1 ovog člana i finansijskih informacija iz stava 3 tač. 7 i 8 ovog člana i člana 166d ovog zakona.
Finansijske informacije u godišnjem izvještaju o transparentnosti
Član 166d
U godišnjem izvještaju o transparentnosti navode se:
1) finansijske informacije o prihodima od prava, po vrsti prava kojima se upravlja i po načinu korišćenja (npr. radio-difuzija, online, javno izvođenje), uključujući informacije o prihodu koji proizilazi iz ulaganja prihoda od prava i o korišćenju tog prihoda (da li je raspodijeljen nosiocima prava ili drugim organizacijama za kolektivno upravljanje pravima, ili je drugačije iskorišćen);
2) finansijske informacije o troškovima upravljanja pravima i drugih usluga koje organizacija za kolektivno ostvarivanje prava pruža nosiocima prava, sa detaljnim opisom naročito:
a) svih operativnih i finansijskih troškova, sa raspodjelom po vrsti prava kojima se upravlja i, ako su troškovi indirektni i ne mogu se pripisati jednoj ili više vrsta prava, sa objašnjenjem metode koja je korišćena za dodjeljivanje takvih indirektnih troškova;
b) operativnih i finansijskih troškova, sa raspodjelom po vrsti prava kojima se upravlja i, ako su troškovi indirektni i ne mogu se pripisati jednoj ili više vrsta prava, sa objašnjenjem metode koja je korišćena za dodjeljivanje takvih indirektnih troškova, samo u odnosu na upravljanje pravima, uključujući naknade za upravljanje koje su odbijene ili kompenzovane od prihoda od prava ili prihoda koji proizilazi iz ulaganja prihoda od prava u skladu sa članom 161 stav 3 i članom 162 st. 1, 3, 4 i 5 ovog zakona;
c) operativnih i finansijskih troškova u pogledu usluga, osim usluge upravljanja pravima, uključujući društvene, kulturne i obrazovne usluge;
d) sredstava upotrijebljenih za pokrivanje troškova;
e) odbitaka od prihoda od prava, sa raspodjelom po vrsti prava kojima se upravlja i vrsti korišćenja i namjeni odbitaka, kao što su troškovi povezani sa upravljanjem pravima ili sa društvenim, kulturnim ili obrazovnim uslugama;
f) troškova upravljanja pravima i obavljanja drugih usluga koje organizacija za kolektivno ostvarivanje prava pruža nosiocima prava izraženih u procentu u poređenju sa prihodima od prava u relevantnoj finansijskoj godini, po vrsti prava kojima se upravlja i, ako su troškovi indirektni i ne mogu se pripisati jednoj ili više vrsta prava, sa objašnjenjem metode koja je korišćena za dodjeljivanje takvih indirektnih troškova;
3) finansijske informacije o iznosima koji pripadaju nosiocima prava sa detaljnim opisom naročito:
a) ukupnog iznosa koji pripada nosiocima prava, sa raspodjelom po vrsti prava kojima se upravlja i po vrsti korišćenja;
b) ukupnog iznosa isplaćenog nosiocima prava, sa raspodjelom po vrsti prava kojima se upravlja i po vrsti korišćenja;
c) učestalosti isplata, sa raspodjelom po vrsti prava kojima se upravlja i po vrsti korišćenja;
d) ukupnog iznosa koji je prikupljen ali koji još nije opredijeljen nosiocima prava, sa raspodjelom po vrsti prava kojima se upravlja i po vrsti korišćenja, kao i naznakom finansijske godine u kojoj je taj iznos prikupljen;
e) ukupnog iznosa koji je opredijeljen, ali koji još nije podijeljen nosiocima prava, sa raspodjelom po vrsti prava kojima se upravlja i po vrsti korišćenja, kao i naznakom finansijske godine u kojoj su ti iznosi prikupljeni;
f) razloga za kašnjenje ako organizacija za kolektivno ostvarivanje prava nije izvršila raspodjelu i isplatu u roku iz člana 162a stav 3 ovog zakona;
g) ukupnih neraspodjeljivih iznosa sa objašnjenjem za koju svrhu su utrošeni;
4) informacije o odnosima sa drugim organizacijama za kolektivno ostvarivanje prava sa opisom naročito:
a) iznosa primljenih od i isplaćenih drugim organizacijama za kolektivno ostvarivanje prava, sa raspodjelom po vrsti prava i po vrsti korišćenja, kao i po organizaciji;
b) naknada za upravljanje i drugih odbitaka od prihoda od prava koji pripadaju drugim organizacijama za kolektivno ostvarivanje prava, sa raspodjelom po vrsti prava i po vrsti korišćenja, kao i po organizaciji;
c) naknada za upravljanje i drugih odbitaka od iznosa koje su isplatile druge organizacije za kolektivno ostvarivanje prava, sa raspodjelom po vrsti prava i po organizaciji;
d) iznosa koji su raspodijeljeni direktno nosiocima prava koji potiču iz drugih organizacija za kolektivno ostvarivanje prava, sa raspodjelom po vrsti prava i po organizaciji.
Posebni izvještaj o korišćenju iznosa izdvojenih za društvene, kulturne i obrazovne usluge
Član 166e
U posebnom izvještaju o korišćenju iznosa izdvojenih za društvene, kulturne i obrazovne usluge navode se najmanje sljedeći podaci i informacije:
1) iznosi izdvojeni u svrhu društvenih, kulturnih i obrazovnih usluga u finansijskoj godini, sa raspodjelom po vrsti svrhe i za svaku vrstu svrhe, sa raspodjelom po vrsti prava kojima se upravlja i po vrsti korišćenja;
2) objašnjenje korišćenja iznosa iz tačke 1 ovog stava, sa raspodjelom po vrsti svrhe, uključujući troškove upravljanja iznosima izdvojenim za finansiranje društvenih, kulturnih i obrazovnih usluga, kao i posebnih iznosa koji su korišćeni za društvene, kulturne i obrazovne usluge.
Kolektivno ostvarivanje prava na dobrovoljnoj osnovi sa proširenim dejstvom
Član 167
Djelatnost organizacije za kolektivno ostvarivanje prava osnovane na dobrovoljnoj osnovi se, u skladu sa ovim članom, proširuje i na ostvarivanje prava na predmetima zaštite nosilaca prava koji nijesu ustupili ostvarivanje svojih prava organizaciji.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava iz stava 1 ovog člana obavlja djelatnost kolektivnog ostvarivanja prava svih nosilaca prava u pogledu predmeta nad kojima vrši zaštitu pod uslovom da:
1) je individualno ostvarivanje prava složeno ili nepraktično i kao takvo se uobičajeno kolektivno ostvaruje;
2) organizacija za kolektivno ostvarivanje prava predstavlja pored nosilaca prava iz Crne Gore i strane nosioce prava na osnovu bilateralnih sporazuma sa inostranim organizacijama.
Nosilac prava koji odluči da svoja prava ostvaruje individualno dužan je da o toj odluci obavijesti organizaciju za kolektivno ostvarivanje prava iz stava 1 ovog člana, najkasnije tri mjeseca prije isteka tekuće godine.
U slučaju iz stava 3 ovog člana organizacija za kolektivno ostvarivanje prava je dužna da od 1. januara naredne godine prestane sa kolektivnim ostvarivanjem prava podnosioca obavještenja.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava iz stava 1 ovog člana dužna je da o odluci iz stava 3 ovog člana obavijesti korisnike sa kojima ima zaključene ugovore do 1. januara godine u kojoj prestaje sa kolektivnim ostvarivanjem prava podnosioca obavještenja.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava iz stava 1 ovog člana, dužna je da prilikom raspodjele ukupno ostvarenih prihoda, izvrši obaveze prema nosiocima prava koji nijesu dostavili obavještenje iz stava 3 ovog člana, pod istim uslovima pod kojima te obaveze izvršava prema svojim članovima.
Odredba stava 6 ovog člana primjenjuje se i na nosioce prava koji dostave obavještenje iz stava 3 ovog člana, do isteka godine u kojoj je obavještenje dostavljeno.
Obaveze korisnika
Član 168
Korisnik je dužan da organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava u okviru dogovorenog ili prethodno određenog roka i u dogovorenom ili prethodno određenom obliku, dostavi informacije kojima raspolaže o korišćenju prava koja zastupa organizacija za kolektivno ostvarivanje prava, a koje su potrebne za naplatu prihoda od prava i raspodjelu iznosa koji pripadaju nosiocima prava.
Prilikom odlučivanja o obliku u kom informacije treba da budu dostavljene, organizacija za kolektivno ostvarivanje prava i korisnik uzimaju u obzir, koliko je to moguće, dobrovoljne industrijske standarde.
Korisnik je dužan da ovlašćenom licu organizacije za kolektivno ostvarivanje prava omogući uvid u dokumentaciju i podatke od značaja za obračun naknade koja se plaća prema tarifi.
Pravno ili fizičko lice koje omogući korišćenje prostora nad kojim ima pravo svojine, državine ili korišćenja drugom pravnom ili fizičkom licu, a zna ili mora znati da će se u tom prostoru koristiti predmeti zaštite, dužno je da utvrdi da li to drugo pravno ili fizičko lice ima pribavljeno ovlašćenje iz člana 165 ovog zakona i, ako utvrdi da nema, zabrani mu korišćenje prostora u svrhu korišćenja predmeta zaštite.
Obaveze nadležnih organa
Član 169
Nadležni državni organi koji vode evidenciju o podacima koji su od značaja za utvrđivanje obima iskorišćavanja predmeta zaštite ili iznosa naknada, na zahtjev ovlašćenog lica organizacije za kolektivno ostvarivanje prava, dužni su da dostave te podatke organizaciji.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava može podatke i informacije iz stava 1 ovog člana koristiti samo u svrhu ostvarivanja prava po ovom zakonu.
Izdavanje i oduzimanje odobrenja radiodifuznoj organizaciji
Član 170
Kada je iskorišćavanje predmeta zaštite pretežna djelatnost radiodifuzne organizacije, organ nadležan za poslove radiodifuzije (u daljem tekstu: Agencija) može izdati odobrenje za obavljanje radiodifuzne djelatnosti samo radiodifuznoj organizaciji koja, uz zahtjev za izdavanje odobrenja, podnese pisani dokaz o prethodno regulisanim obavezama sa organizacijom za kolektivno ostvarivanje prava.
Ako radiodifuzna organizacija, nakon dobijanja odobrenja iz stava 1 ovog člana, izvrši povredu svojih obaveza prema organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava, Agencija će radi otklanjanja utvrđenih nepravilnosti radiodifuznoj organizaciji izreći mjeru upozorenja i odrediti rok za otklanjanje utvrđenih nepravilnosti.
Ako radiodifuzna organizacija ne otkloni utvrđene nepravilnosti u naloženom roku, Agencija će privremeno, u trajanju do 30 dana, oduzeti odobrenje iz stava 1 ovog člana.
Radiodifuznoj organizaciji kojoj je prethodno dva puta izrečena mjera privremenog oduzimanja odobrenja iz stava 3 ovog člana trajno se oduzima odobrenje.
Na postupak izdavanja i oduzimanja dozvole, odnosno izricanja mjera iz st. 2, 3 i 4 ovog člana shodno će se primjenjivati odredbe zakona kojim se uređuju elektronski mediji, ako ovim zakonom nije drukčije uređeno.
Zaštita podataka o ličnosti
Član 170a
Korišćenje i obrada ličnih podataka pribavljenih u sprovođenju odredaba čl. 147 do 180k ovog zakona vrši se u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita podataka o ličnosti.
ODJELjAK D
TARIFE I ZAJEDNIČKI SPORAZUMI
Tarifa
Član 171
Tarifom se utvrđuje primjerena visina naknade za pojedine oblike korišćenja predmeta zaštite.
Tarife za ekskluzivna prava i prava na naknadu moraju biti primjerene, naročito u odnosu na ekonomsku vrijednost korišćenja prava u trgovini imajući u vidu vrstu i obim korišćenja djela i drugih sadržaja, kao i ekonomsku vrijednost usluge pružene od strane organizacije za kolektivno ostvarivanje prava.
Organizacije za kolektivno ostvarivanje prava dužne su da obavijeste korisnika o kriterijumima na osnovu kojih su određeni iznosi tarifa.
Tarifa iz stava 1 ovog člana utvrđuje se:
1) u procentu od bruto prihoda koji korisnik ostvaruje iz djelatnosti čije obavljanje je uslovljeno korišćenjem predmeta zaštite (organizator koncerata, plesna škola, disko klub);
2) u procentu od bruto prihoda koji korisnik ostvaruje iz djelatnosti čije obavljanje je uslovljeno korišćenjem predmeta zaštite, ako se ne može utvrditi dio prihoda koji se ostvaruje korišćenjem predmeta zaštite (emitovanje radio-difuznih organizacija, kablovska retransmisija);
3) u procentu od troškova za korišćenje predmeta zaštite ako korisnik ne ostvaruje prihode;
4) srazmjerno prihodu ostvarenom korišćenjem predmeta zaštite kada se prihod ostvaruje korišćenjem zaštićenih i nezaštićenih predmeta zaštite;
5) u paušalnom iznosu od broja korišćenja predmeta zaštite ako iskorišćavanje predmeta zaštite nije neophodno za obavljanje djelatnosti korisnika ili ako se prihodi, odnosno troškovi za korišćenje predmeta zaštite ne mogu tačno utvrditi i/ili ako utvrđivanje tih prihoda iziskuje nesrazmjerne troškove.
Za utvrđivanje tarifa iz stava 1 ovog člana, uzimaju se u obzir i sljedeći kriterijumi:
1) trajanje i broj korišćenja predmeta zaštite;
2) broj potencijalnih krajnjih korisnika na određenom području i u određenom vremenskom periodu;
3) svrha korišćenja (komercijalna i nekomercijalna);
4) status korisnika (omladinske ili studentske organizacije, organizacije lica sa invaliditetom, neprofesionalne organizacije, manjine).
Bruto prihod korisnika iz stava 4 tač. 1 i 2 ovog člana obuhvata sve prihode korisnika ostvarene obavljanjem djelatnosti, umanjene za iznos poreza na dodatu vrijednost.
Zajednički sporazumi
Član 172
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava je dužna da sa odgovarajućim reprezentativnim udruženjem korisnika (u daljem tekstu: udruženje korisnika), pregovara o tarifama i ako se dogovore zaključi sporazum o tarifama (u daljem tekstu: zajednički sporazum).
Reprezentativnim udruženjem korisnika iz stava 1 ovog člana smatra se udruženje koje zastupa većinu korisnika koji obavljaju djelatnost u čijem obavljanju se koriste predmeti zaštite na teritoriji Crne Gore, odnosno udruženje kome je reprezentativnost priznata na osnovu drugih propisa.
Zajednički sporazum organizacija za kolektivno ostvarivanje prava može da zaključi i neposredno sa jednim korisnikom predmeta zaštite, ako samo taj korisnik u Crnoj Gori obavlja djelatnost u kojoj se koriste predmeti zaštite.
Zajednički sporazum sadrži naročito: kriterijum/e za utvrđivanje tarife iz člana 171 ovog zakona, podatke, odnosno činjenice kojima se dokazuje reprezentativnost udruženja korisnika, metod obračuna i visinu naknade, način i rokove za izvještavanje o korišćenju predmeta zaštite, uslove za uvećanje ili smanjenje visine naknade utvrđene tarifom i rok i način plaćanja naknade.
Zajednički sporazum iz st. 1 do 4 ovog člana i člana 173 ovog zakona, nakon odobrenja Ministarstva, organizacija za kolektivno ostvarivanje prava je dužna da objavi u „Službenom listu Crne Gore“.
Zajednički sporazum stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja.
Zajednički sporazum zaključen za određenu oblast korišćenja primjenjuje se na sve korisnike iz te oblasti koji koriste predmete zaštite, bez obzira da li su članovi udruženja.
Korisnici iz stava 7 ovog člana dužni su da zaključe pojedinačne ugovore sa organizacijom za kolektivno ostvarivanje prava u skladu sa zajedničkim sporazumom.
Postupak zaključivanja zajedničkog sporazuma
Član 173
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava pokreće postupak za zaključivanje zajedničkog sporazuma objavljivanjem poziva u najmanje jednom štampanom mediju koji se distribuira na teritoriji Crne Gore i na svojoj internet stranici, udruženjima korisnika, individualnim korisnicima i udruženjima privrednika da u roku koji ne može biti duži od 30 dana od dana objavljivanja poziva otpočnu pregovore.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava je dužna da pripremi i sa pozivom iz stava 1 ovog člana na svojoj internet stranici objavi nacrt zajedničkog sporazuma, sa obrazloženjem, i dostavi ga pisanim putem subjektima iz stava 1 ovog člana.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da zaključeni zajednički sporazum podnese Ministarstvu na odobrenje u roku od pet dana od dana zaključivanja.
Ministarstvo odobrava zajednički sporazum iz stava 3 ovog člana ako utvrdi da ispunjava uslove propisane ovim zakonom.
Privremena tarifa
Član 174
Ako se u roku od 90 dana od dana objavljivanja poziva iz člana 173 stav 1 ovog zakona zajednički sporazum ne zaključi, privremenu tarifu utvrđuje Ministarstvo u skladu sa članom 171 ovog zakona.
Ministarstvo pokreće postupak na zahtjev organizacije za kolektivno ostvarivanje prava ili udruženja korisnika.
Ministarstvo je dužno da prilikom utvrđivanja privremene tarife iz stava 1 ovog člana sagleda predloge organizacije za kolektivno ostvarivanje prava i udruženja korisnika.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava i udruženje korisnika dužni su da navedu činjenice i pruže dokaze na kojima zasnivaju svoj zahtjev, odnosno kojima se suprotstavljaju navodima suprotne stranke.
Ministarstvo nije vezano predloženim dokazima i zahtjevima stranaka.
Privremena tarifa objavljuje se u "Službenom listu Crne Gore".
Privremena tarifa iz stava 1 ovog člana stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava je dužna da privremenu tarifu objavi na svojoj internet stranici.
Primjena privremene tarife je obavezna za sve korisnike iz određene oblasti.
Korisnici iz stava 9 ovog člana dužni su da zaključe pojedinačne ugovore sa organizacijom u skladu sa privremenom tarifom.
Privremena tarifa se primjenjuje do stupanja na snagu zajedničkog sporazuma iz člana 172 ovog zakona, odnosno do postizanja sporazuma kroz postupak posredovanja u skladu sa članom 176 ovog zakona.
Izmjena tarifa
Član 174a
Ako se tarifa utvrđena u skladu sa čl. 172 i 173 ovog zakona primjenjuje najmanje godinu dana, udruženje korisnika i organizacija za kolektivno ostvarivanje prava mogu inicirati utvrđivanje nove sporazumne tarife preko Ministarstva, koji može naložiti organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava da pripremi nacrt sporazumne tarife u roku od 30 dana od dana dostavljanja naloga Ministarstva.
U slučaju iz stava 1 ovog člana primjenjuju se odredbe čl. 171 do 173 i člana 174 stav 4 ovog zakona.
Ministarstvo će na zahtjev udruženja korisnika i organizacije za kolektivno ostvarivanje prava pokrenuti postupak preispitivanja privremene tarife i donijeti novu, odnosno izmijeniti postojeću privremenu tarifu ako utvrdi da je privremena tarifa u suprotnosti sa odredbama ovog zakona.
Ministarstvo može pokrenuti postupak iz stava 3 ovog člana i po službenoj dužnosti.
Rješavanje prigovora
Član 175
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da statutom predvidi mogućnost podnošenja prigovora i efikasne i blagovremene postupke za odlučivanje po prigovorima svojim članovima i organizacijama za kolektivno ostvarivanje prava u čije ime upravlja pravima na osnovu sporazuma o zastupanju, kao i da organizuje prijem i odlučivanje po prigovorima u primjerenim rokovima, naročito u odnosu na ovlašćenja za upravljanje pravima, prestanak ili povlačenje prava, uslove za članstvo, naplatu iznosa koji pripadaju nosiocima prava, odbicima i raspodjelama.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da u pisanoj formi odgovori na prigovore članova ili organizacija za kolektivno ostvarivanje prava u čije ime upravlja pravima na osnovu sporazuma o zastupanju, u roku od osam dana od dana prijema prigovora.
Ako organizacija za kolektivno ostvarivanje prava odbije prigovor iz stava 2 ovog člana, razlozi za odbijanje moraju biti obrazloženi.
Alternativno rješavanje sporova posredovanjem
Član 176
Postupak posredovanja može se pokrenuti ako se ne postigne sporazum u vezi sa:
1) tarifama i zajedničkim sporazumima iz čl. 171, 172, 173 i 174a ovog zakona;
2) odobrenjem za korišćenje djela i/ili predmeta srodnih prava za kablovsku retransmisiju emitovanja.
Pokretanjem postupka posredovanja ne dovodi se u pitanje primjena privremene tarife utvrđene u skladu sa članom 174 ovog zakona do konačnog rješenja spora.
Postupak posredovanja može se pokrenuti i u vezi sa:
1) svim drugim sporovima između organizacija za kolektivno ostvarivanje prava, članova organizacija za kolektivno upravljanje, nosilaca prava ili korisnika u vezi sa primjenom odredbi ovog zakona o kolektivnom ostvarivanju prava;
2) primjenom odredbi čl. 180a do 180k ovog zakona koje se odnose na organizaciju za kolektivno ostvarivanje prava osnovanu na teritoriji Crne Gore, koja izdaje ili nudi izdavanje ovlašćenje za online prava na muzičkim djelima za područje više država i to u odnosu na sporove sa:
a) postojećim ili potencijalnim pružaocem online usluga u vezi sa primjenom čl. 165 i 165a i čl. 180c do 180f ovog zakona;
b) jednim ili više nosilaca prava u vezi sa primjenom čl. 180c do 180j ovog zakona;
c) drugom organizacijom za kolektivno ostvarivanje prava u vezi sa primjenom čl. 180c do 180i ovog zakona.
Na postupke posredovanja iz st. 1 i 3 ovog člana primjenjuju se odredbe zakona kojim se uređuje posredovanje, osim ako ovim zakonom nije drukčije uređeno.
Posrednik može biti lice koje ispunjava opšte uslove za posrednika propisane zakonom kojim se uređuje posredovanje i koje ima iskustvo u oblasti autorskog i srodnih prava.
U slučaju iz stava 1 tačka 2 ovog člana, smatraće se da su stranke prihvatile predlog posrednika za rješenje spora, ako nijedna od njih ne uloži prigovor u roku od tri mjeseca od dana prijema predloga posrednika.
Sudski postupci
Član 176a
Odredbe čl. 175 i 176 ovog zakona ne utiču na pravo strana u sporu da radi zaštite svojih prava pokrenu postupak pred nadležnim sudom.
ODJELjAK E
KONTROLA RADA ORGANIZACIJE ZA KOLEKTIVNO OSTVARIVANjE PRAVA
Nadzor nad radom organizacije za kolektivno ostvarivanje prava
Član 177
Nadzor nad zakonitošću i cjelishodnošću rada organizacije za kolektivno ostvarivanje prava vrši Ministarstvo.
Nadzor iz stava 1 ovog člana može biti redovni i vanredni.
Redovni nadzor je nadzor koji Ministarstvo obavlja u toku godine, bez zahtjeva zainteresovanih lica, uvidom u podatke, akte, isprave, poslovne knjige i drugu dokumentaciju organizacije za kolektivno ostvarivanje prava.
Vanredni nadzor može se izvršiti nakon dobijanja inicijative od strane članova organizacije za kolektivno ostvarivanje prava, nosilaca prava, korisnika, druge organizacije za kolektivno ostvarivanje prava ili bilo kog drugog zainteresovanog lica u kojoj se navode radnje i okolnosti koje po njihovom mišljenju predstavljaju povredu odredbi čl. 147 do 180k ovog zakona.
Ministarstvo je dužno da razmotri navode iz inicijative i o preduzetim radnjama obavijesti podnosioca inicijative.
Osim u slučaju iz stava 4 ovog člana, Ministarstvo može izvršiti vanredni nadzor ukoliko na bilo koji drugi način dođe do saznanja o mogućim nepravilnostima u radu organizacije za kolektivno ostvarivanje prava.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava je dužna da na zahtjev i u roku koji odredi Ministarstvo pripremi tačne i potpune podatke, stavi na uvid isprave, poslovne knjige i drugu dokumentaciju koja je potrebna za vršenje nadzora.
Ministarstvo ima pravo da njegovi predstavnici prisustvuju sjednicama organa organizacije za kolektivno ostvarivanje prava, postavljaju pitanja, traže objašnjenja i daju preporuke.
Nadzor nad korisnicima
Član 178
Nadzor nad zakonitošću postupanja korisnika u smislu člana 146 i čl. 147 do 180k ovog zakona vrši Ministarstvo, izuzev u slučaju iz čl. 170 i 199 st. 4 i 6 ovog zakona.
Ministarstvo će na zahtjev organizacije za kolektivno ostvarivanje prava zabraniti održavanje muzičkog događaja korisniku koji bez ovlašćenja izdatog u skladu sa članom 165 ovog zakona koristi ili namjerava da koristi predmet zaštite.
(Napomena Redakcije: ova verzija člana će se primenjivati od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj Uniji).
Obaveza informisanja
Član 179
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da Ministarstvu dostavi, u roku od tri dana od dana donošenja i utvrđivanja, odnosno zaključivanja i prijema:
1) svoje opšte akte (statut, pravila);
2) tarife sa visinama naknada po pojedinim kategorijama korisnika;
3) uslove za izdavanje ovlašćenja iz člana 165 stav 5 ovog zakona;
4) uslove pod kojima nosioci prava mogu izdavati ovlašćenja za nekomercijalno korišćenje svojih djela ili drugih sadržaja iz člana 154 stav 4 ovog zakona;
5) zaključene zajedničke sporazume sa udruženjima korisnika;
6) sporazume sa stranim organizacijama;
7) odluke opšte skupštine članova i drugih organa organizacije za kolektivno ostvarivanje prava;
8) izvještaje iz čl. 166c, 166d i 166e ovog zakona;
9) odluke sudova i drugih nadležnih organa u kojima je organizacija za kolektivno ostvarivanje prava stranka.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava je dužna da obavijesti Ministarstvo o svakoj promjeni lica ovlašćenih za zastupanje organizacije za kolektivno ostvarivanje prava u roku od tri dana od dana promjene lica.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava je dužna da na zahtjev Ministarstva, bez odlaganja, a najkasnije u roku od tri dana od dana prijema zahtjeva, dostavi tražene informacije i podatke iz okvira svoje djelatnosti.
Otklanjanje nepravilnosti
Član 180
Ukoliko Ministarstvo utvrdi nepravilnosti u radu organizacije za kolektivno ostvarivanje prava u rješenju će navesti utvrđene nepravilnosti, naložiti mjere i odrediti rok za njihovo otklanjanje.
Na zahtjev organizacije za kolektivno ostvarivanje prava Ministarstvo može, iz opravdanih razloga, produžiti rok iz stava 1 ovog člana.
Ako organizacija za kolektivno ostvarivanje prava u određenom roku ne postupi po nalogu Ministarstva, Ministarstvo može naložiti opštoj skupštini članova razrješenje lica odgovornih za izvršenje naloženih mjera.
ODJELjAK F
IZDAVANjE OVLAŠĆENjA ZA KOLEKTIVNO OSTVARIVANjE INTERNETSKIH PRAVA NA MUZIČKIM DJELIMA ZA PODRUČJA VIŠE DRŽAVA
Ovlašćenje za područje više država
Član 180a
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava koja ispunjava uslove iz čl. 180b do 180k ovog zakona može da izdaje ovlašćenje za internetska prava (u daljem tekstu: online prava) na muzičkim djelima za područje više država.
Na organizacije za kolektivno ostvarivanje prava iz stava 1 ovog člana, ne primjenjuju se odredbe člana 150 st. 2 i 3 i člana 167 ovog zakona.
Online prava na muzičkim djelima su bilo koja od prava autora na muzičkom djelu propisana članom 21 i čl. 25 do 31 ovog zakona, koja su potrebna za pružanje online usluge.
Kapacitet obrade ovlašćenja za područja više država
Član 180b
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava koja izdaje ovlašćenja iz člana 180a stav 1 ovog zakona mora da ima obezbijeđene administrativne, stručne i tehničke uslove za elektronsku obradu, na efikasan i transparentan način, podataka koji su potrebni za upravljanje takvim ovlašćenjima, uključujući za svrhe utvrđivanja repertoara i praćenja njegovog korišćenja, izdavanja računa korisnicima, prikupljanja prihoda od prava i raspodjele iznosa koji pripadaju nosiocima prava, a naročito uslove da:
1) može tačno da utvrdi muzička djela, djelimično ili u potpunosti, koja je organizacija za kolektivno ostvarivanje prava ovlašćena da zastupa;
2) može tačno da utvrdi, djelimično ili u potpunosti, uzimajući u obzir svako relevantno državno područje, prava i odgovarajuće nosioce prava na svakom muzičkom djelu ili njegovom dijelu koje je organizacija za kolektivno ostvarivanje prava ovlašćena da zastupa;
3) koristi jedinstvene identifikatore za utvrđivanje nosilaca prava i muzičkih djela, uzimajući u obzir, koliko je to moguće, dobrovoljne industrijske standarde i praksu;
4) koristi odgovarajuće načine za utvrđivanje i blagovremeno i efikasno rješavanje nedosljednosti u podacima koje imaju druge organizacije za kolektivno ostvarivanje prava koje izdaju ovlašćenja za online prava na muzičkim djelima za područja više država.
Repertoar su autorska djela ili drugi sadržaji za koja organizacija za kolektivno ostvarivanje prava ostvaruje prava.
Transparentnost informacija o repertoaru za više područja država
Član 180c
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava iz člana 180a ovog zakona, dužna je da pružaocima online usluga, nosiocima prava čija prava zastupa i drugim organizacijama za kolektivno ostvarivanje prava elektronskim putem na obrazložen zahtjev pruža tačne i ažurirane informacije potrebne za utvrđivanje online muzičkog repertoara koji zastupa.
Informacije iz stava 1 ovog člana naročito obuhvataju informacije o:
1) muzičkim djelima koja organizacija zastupa;
2) pravima koja zastupa djelimično ili u potpunosti, i
3) obuhvaćenim područjima država.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava može, po potrebi, preduzeti mjere za zaštitu tačnosti i cjelovitosti podataka, kontrolu ponovnog korišćenja podataka i zaštitu komercijalno osjetljivih informacija.
Tačnost informacija o repertoaru za više državnih područja
Član 180d
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava iz člana 180a ovog zakona dužna je da obezbijedi sprovođenje postupka po zahtjevu za ispravku podataka i informacija iz člana 180b stav 2 i 180c ovog zakona koji je podnio nosilac prava, organizacija za kolektivno ostvarivanje prava i/ili pružalac online usluga, kada na osnovu dokaza smatraju da su ti podaci ili informacije netačni.
Ako je zahtjev iz stava 1 ovog člana opravdan, organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da bez odlaganja izvrši ispravku podataka.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da nosiocima prava na muzičkim djelima uključenim u njen muzički repertoar i nosiocima prava iz člana 180j ovog zakona koji su joj povjerili ostvarivanje svojih online prava na muzičkim djelima, u elektronskom obliku obezbijedi podatke o njihovim muzičkim djelima (naziv djela i sl.), pravima na tim djelima i obuhvaćenim područjima država za koja nosioci prava ovlašćuju organizaciju, pri čemu organizacije za kolektivno ostvarivanje prava i nosioci prava uzimaju u obzir dobrovoljne industrijske standarde ili praksu u vezi sa razmjenom podataka, omogućavajući nosiocima prava da djelimično ili u potpunosti utvrde muzičko djelo i online prava, kao i područja država za koja ovlašćuju organizaciju.
Odredba stava 3 ovog člana odnosi se i na organizaciju za kolektivno ostvarivanje prava koju je organizacija iz stava 1 ovog člana ovlastila za izdavanje ovlašćenja za online prava na muzičkim djelima za područja više država u skladu sa čl. 180h i 180i ovog zakona, osim ako organizacije za kolektivno ostvarivanje prava ne ugovore drugačije.
Tačno i blagovremeno izvještavanje
Član 180e
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava iz člana 180a stav 1 ovog zakona dužna je da prati korišćenje online prava na muzičkim djelima koja zastupa, djelimično ili u potpunosti, od strane pružalaca online muzičkih usluga kojima je izdala ovlašćenje.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da pružaocima online usluga ponudi mogućnost da elektronski izvještavaju o korišćenju online prava na muzičkim djelima.
Pružaoci online usluga dužni su da organizaciju za kolektivno ostvarivanje prava tačno izvještavaju o korišćenju djela iz st. 1 i 2 ovog člana.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava iz stava 2 ovog člana, dužna je da pružaocima online usluga ponudi upotrebu najmanje jednog načina izvještavanja koji uzima u obzir dobrovoljne industrijske standarde ili prakse za elektronsku razmjenu takvih podataka.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava nije dužna da prihvati izvještavanje pružaoca online usluga u njihovom formatu ako je za izvještavanje obezbijedila mogućnost upotrebe industrijskog standarda elektronske razmjene podataka.
Izdavanje i plaćanje računa
Član 180f
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da pružaocima online usluga izda račun u elektronskom obliku, upotrebom najmanje jednog formata koji uzima u obzir dobrovoljne industrijske standarde ili praksu.
Račun iz stava 1 ovog člana sadrži podatke o:
1) djelima i pravima za koja su izdata ovlašćenja, djelimično ili u potpunosti, na osnovu podataka iz člana 180b stav 2 ovog zakona, i
2) korišćenju, na osnovu informacija koje je dostavio pružalac online usluga i formata koji se koristi za pružanje tih informacija.
Pružalac online usluga dužan je da prihvati račun ako je organizacija za kolektivno ostvarivanje prava izdala račun u formatu koji koristi industrijski standard.
Kada pružalac online usluga prijavi korišćenje online prava na muzičkom djelu, organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da mu bez odlaganja izda tačan račun, osim ako izdavanje računa nije moguće iz razloga koji se mogu pripisati pružaocu online usluga.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da obezbijedi sprovođenje postupka po prigovoru na tačnost računa, na zahtjev pružaoca online usluga, kao i u slučaju kada pružalac online usluga primi račun jedne ili više organizacija za kolektivno ostvarivanje prava za ista online prava na istom muzičkom djelu.
Plaćanje nosiocima prava
Član 180g
Organizacija iz člana 180a stav 1 ovog zakona dužna je da vrši raspodjelu prihoda koji pripadaju nosiocima prava, ostvarenih na osnovu izdatih ovlašćenja, tačno i bez odlaganja nakon što je prijavljeno korišćenje online prava na muzičkom djelu, osim ako vršenje raspodjele prihoda nije moguće zbog razloga koji se mogu pripisati pružaocu online usluga.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da prilikom raspodjele prihoda iz stava 1 ovog člana, nosiocu prava naročito pruži informacije o:
1) periodu u kojem je djelo korišćeno i za koji nosiocu prava pripadaju naknade, kao i područjima država na kojima je došlo do korišćenja djela;
2) iznosima koje je prikupila organizacija za kolektivno ostvarivanje prava, odbicima i iznosima koje je raspodijelila za svako online pravo na muzičkom djelu za koje su nosioci prava ovlastili organizaciju za kolektivno ostvarivanje prava da ih zastupa djelimično ili u potpunosti;
3) iznosima prikupljenim za nosioce prava, odbicima, kao i iznosima koje je organizacija za kolektivno ostvarivanje prava raspodijelila od svakog pružaoca online usluga.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava koja je u skladu sa čl. 180h i 180i ovog zakona od strane organizacije iz člana 180a stav 1 ovog zakona ovlašćena za izdavanje ovlašćenja za online prava na muzičkim djelima za područja više država dužna je da prihode iz stava 1 ovog člana raspodjeljuje tačno i bez odlaganja i da informacije iz stava 2 ovog člana dostavlja organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava koja je dala ovlašćenje.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava koja je dala ovlašćenje u skladu sa čl. 180h i 180i ovog zakona odgovorna je za dalju raspodjelu prihoda i pružanje informacija nosiocima prava, osim ako nije ugovoreno drugačije.
Sporazumi između organizacija za kolektivno ostvarivanje prava u vezi sa izdavanjem ovlašćenja za područja više država
Član 180h
Neisključiv je sporazum o zastupanju između organizacija za kolektivno ostvarivanje prava kojima organizacija za kolektivno ostvarivanje prava ovlašćuje drugu organizaciju za kolektivno ostvarivanje prava da izdaje ovlašćenja za online prava na muzičkim djelima iz sopstvenog muzičkog repertoara za područja više država.
Ako je zaključen neisključivi sporazum o zastupanju iz stava 1 ovog člana podrazumijeva se, da pored ovlašćene organizacije, izdavanje ovlašćenja za online prava na muzičkim djelima za područja više država mogu vršiti i organizacija za kolektivno ostvarivanje prava koja daje ovlašćenje, kao i druga organizacija koja na to bude ovlašćena u skladu sa stavom 1 i st. 3 do 6 ovog člana i članom 180i ovog zakona.
Ovlašćena organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da online prava iz stava 1 ovog člana ostvaruje bez diskriminacije odnosno pod istim uslovima koje primjenjuje na upravljanje svojim repertoarom.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava koja daje ovlašćenje u roku od 30 dana od dana potpisivanja sporazuma o zastupanju obavještava svoje članove o osnovnim uslovima sporazuma, uključujući njegovo trajanje i troškove usluga koje pruža ovlašćena organizacija za kolektivno ostvarivanje prava.
Ovlašćena organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da obavještava organizaciju za kolektivno ostvarivanje prava koja je dala ovlašćenje o uslovima pod kojima izdaje ovlašćenje za svoja online prava.
Obavještenje iz stava 5 ovog člana naročito sadrži informacije o načinu korišćenja, naknadama za ovlašćenja, trajanju ovlašćenja, obračunskim periodima i obuhvaćenim područjima država.
Obaveza zastupanja druge organizacije za kolektivno ostvarivanje prava u vezi sa izdavanjem ovlašćenja za područja više država
Član 180i
Ako organizacija za kolektivno ostvarivanje prava koja ne izdaje i ne nudi izdavanje ovlašćenja za online prava na muzičkim djelima iz svog repertoara za područja više država zahtijeva od druge organizacije za kolektivno ostvarivanje prava da potpiše sporazum o zastupanju tih prava, organizacija za kolektivno ostvarivanje prava kojoj je zahtjev upućen dužna je da prihvati taj zahtjev pod uslovima pod kojima izdaje ili nudi izdavanje ovlašćenja za istu kategoriju online prava na muzičkim djelima za područja više država iz repertoara jedne ili više drugih organizacija za kolektivno ostvarivanje prava.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava kojoj je zahtjev upućen dužna je da bez odlaganja, u pisanoj formi odgovori na zahtjev.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava kojoj je upućen zahtjev dužna je da upravlja zastupanim repertoarom organizacije za kolektivno ostvarivanje prava koja je zahtjev uputila pod istim uslovima koje primjenjuje na upravljanje svojim repertoarom, ako zaključe sporazum.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava kojoj je upućen zahtjev dužna je da uključi zastupani repertoar organizacije za kolektivno ostvarivanje prava koja je zahtjev uputila u sve ponude koje šalje pružaocima online usluga.
Naknada za uslugu koju organizacija za kolektivno ostvarivanje prava kojoj je upućen zahtjev pruža organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava koja je uputila zahtjev, ne smije biti veća od iznosa opravdanih troškova (troškova za potrebna i razumna ulaganja) organizacije za kolektivno ostvarivanje prava kojoj je upućen zahtjev.
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava koja je uputila zahtjev dužna je organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava kojoj je upućen zahtjev učini dostupnim informacije koje se odnose na njen muzički repertoar, a koje su potrebne za izdavanje ovlašćenja za online prava na muzičkim djelima za područja više država.
Ako informacije iz stava 6 ovog člana, nijesu dovoljne ili su dostavljene u obliku koji ne omogućava organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava kojoj je upućen zahtjev da ispuni zahtjeve iz čl. 180b do 180h st. 1 do 6 ovog člana i čl. 180j i 180k ovog zakona, organizacija za kolektivno ostvarivanje prava kojoj je upućen zahtjev ima pravo da naplati razumne troškove nastale prilikom ispunjavanja tih zahtjeva ili da isključi djela za koja podaci nisu dovoljni ili se ne mogu iskoristiti.
Pristup izdavanju ovlašćenja za područja više država
Član 180j
Ako organizacija za kolektivno ostvarivanje prava ne izdaje ili ne nudi izdavanje ovlašćenja za korišćenje online prava na muzičkim djelima za područja više država ili ne omogućava drugoj organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava da zastupa ta prava u tu svrhu do 1. januara 2020. godine, nosioci prava koji su ovlastili tu organizaciju za zastupanje njihovih online prava na muzičkim djelima, mogu iz te organizacije da povuku online prava na muzičkim djelima za potrebe izdavanja ovlašćenja za područja više država u pogledu područja svih država.
U slučaju iz stava 1 ovog člana nosioci prava nijesu dužni da istovremeno povuku online prava na muzičkim djelima za potrebe izdavanja ovlašćenja za područje jedne države, kako bi ovlašćenja za korišćenje svojih online prava na muzičkim djelima za područja više država izdavali lično ili preko bilo koje druge strane koju ovlaste ili preko bilo koje organizacije za kolektivno ostvarivanje prava koja obavlja djelatnost u skladu sa odredbama čl. 180a do 180k ovog zakona.
Odstupanja u slučaju online muzičkih prava za radijske i televizijske programe
Član 180k
Odredbe čl. 180a do 180j ovog zakona ne primjenjuju se na organizacije za kolektivno ostvarivanje prava koje izdaju, na osnovu dobrovoljnog objedinjavanja potrebnih prava i u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita konkurencije, ovlašćenje za korišćenje online prava na muzičkim djelima za više državnih područja radio-difuznoj organizaciji koja to ovlašćenje traži radi saopštavanja ili stavljanja na raspolaganje javnosti svojih radijskih ili televizijskih programa istovremeno sa njihovim početnim emitovanjem ili nakon početnog emitovanja, kao i drugog online materijala, koji je proizvela ta radio-difuzna organizacija ili za koju je taj materijal proizveden, uključujući najave online materijala, a dodat je u odnosu na početno emitovanje njenog radijskog ili televizijskog programa.
Shodna primjena
Član 180l
Nezavisna organizacija za upravljanje je organizacija koja je u skladu sa zakonom ili prenosom prava, odobrenjem ili ugovorom ovlašćena da upravlja autorskim ili srodnim pravima u ime više od jednog nosioca prava, radi zajedničke koristi tih nosioca prava, kao isključivom ili glavnom svrhom i koja:
1) nije u vlasništvu ni pod nadzorom, direktno ili indirektno, u cjelini ili djelimično, nosilaca prava, i
2) je organizovana na profitnoj osnovi.
Na organizaciju iz stava 1 ovog člana, koja je osnovana u Crnoj Gori primjenjuju se odredbe člana 164, člana 165 st. 1 i 3, člana 166a, člana 166b tač. 1, 2, 3, 5, 6 i 7 i čl. 170a i 177 ovog zakona.
Na organizaciju iz stava 1 ovog člana, koja je osnovana u Evropskoj uniji primjenjuju se odredbe člana 164, člana 165 st. 1 i 3, člana 166a, člana 166b tač. 1, 2, 3, 5, 6 i 7 i čl. 170a i 177 ovog zakona.
(Napomena Redakcije: odredbe označene podebljanim slovima će se primenjivati od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj Uniji).
Glava VII
EVIDENCIJA I OZNAKE PREDMETA ZAŠTITE
Evidencija predmeta zaštite
Član 181
Radi obezbjeđenja dokaza nosioci autorskog i srodnog prava mogu da deponuju kopije svojih predmeta zaštite kod Ministarstva.
Ministarstvo je dužno da vodi evidenciju o deponovanim kopijama iz stava 1 ovog člana po vrstama autorskih djela i predmetima srodnih prava.
Prava na deponovanim predmetima zaštite pripadaju licima koja su u evidenciji označena kao njihovi nosioci, dok se ne dokaže suprotno.
Savjesno lice koje je povrijedilo tuđe autorsko ili srodno pravo, uzdajući se u tačnost podataka iz evidencije, ne odgovara za naknadu štete.
Nosilac autorskog ili srodnog prava dužan je da prilikom deponovanja i unošenja u evidenciju kopija predmeta zaštite da istinite i potpune podatke o deponovanim predmetima i njegovim pravima.
Sadržaj evidencije iz stava 2 ovog člana i uslovi koje treba da ispunjavaju kopije djela i predmeta srodnih prava koji se deponuju uređuju se propisom Ministarstva.
Za unošenje u evidenciju i deponovanje kopija autorskih djela i predmeta srodnih prava plaća se propisana taksa.
Unošenje u evidenciju i deponovanje kopija autorskog djela i predmeta srodnih prava ne utiče na nastanak i zaštitu prava koja su utvrđena zakonom.
Oznake o zadržanim pravima
Član 182
Nosilac autorskog prava može označiti svoje djelo ili njegovu ambalažu oznakom ©, koju prati njegovo ime ili naziv i godina prvog objavljivanja.
Nosilac srodnih prava proizvođača fonograma može označiti svoj fonogram ili njegovu ambalažu oznakom , koju prati njegovo ime ili naziv i godina prvog objavljivanja.
Dok se ne dokaže suprotno, smatra se da postoje prava na djelima ili fonogramima koja nose oznake iz st. 1 i 2 ovog člana i da ta prava pripadaju označenim licima.
Označavanje iz st. 1 i 2 ovog člana ne utiče na nastanak i zaštitu prava koja su utvrđena ovim zakonom.
Glava VIII
ZAŠTITA PRAVA
ODJELjAK A
OPŠTE ODREDBE
Titulari zaštite
Član 183
Nosilac prava na autorskom djelu ili predmetu srodnih prava (predmet zaštite) čije je pravo povrijeđeno može tražiti zaštitu svojih prava i naknadu štete po opštim propisima, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Zaštitu iz stava 1 ovog člana može tražiti nosilac prava i ako postoji očigledna opasnost da će se desiti povreda prava iz ovog zakona.
Solidarnost stranaka
Član 184
Ako postoji više nosilaca prava iz ovog zakona, svaki od njih može tražiti zaštitu prava u cjelini.
Ako postoji više povredilaca prava iz ovog zakona, svaki od njih odgovara za štetu u cjelini.
Zaštita podataka o upravljanju pravima
Član 185
Podatak o upravljanju pravima označava svaki podatak koji potiče od nosioca prava i koji identifikuje predmet zaštite, autora, odnosno nosioca prava ili podatak o uslovima korišćenja ili njihov broj, odnosno šifru koja predstavlja takvu informaciju, ako je naznačen na primjerku predmeta zaštite ili se pojavljuje u vezi njihovog saopštavanja javnosti.
Podsticanje, omogućavanje, olakšavanje ili prikrivanje povrede isključivih prava iz ovog zakona izjednačeno je sa povredom tih prava, ako se vrši putem sljedećih radnji:
1) uklanjanja ili mijenjanja bilo kojeg elektronskog podatka o pravima;
2) umnožavanja, distribuiranja, davanja u zakup ili saopštavanja javnosti predmeta zaštite sa kojih je elektronski podatak o pravima neovlašćeno uklonjen ili izmijenjen.
Tehnološke mjere
Član 186
Tehnološke mjere označavaju svaku tehnologiju, uređaj, sastavni dio ili računarski program (u daljem tekstu: uređaj) ili drugu uslugu, koja je konstruisana da tokom svoje normalne upotrebe onemogući ili ograniči radnje za koje nosilac prava nije dao saglasnost, a te mjere se smatraju efikasnim ako je korišćenje predmeta zaštite kontrolisano od strane nosioca prava putem nadzora dostupnosti ili zaštitnim postupkom šifriranja, kodiranja ili druge prerade predmeta zaštite ili putem mehanizma za nadzor kopiranja, kojima se postiže cilj zaštite.
Zaobilaženje efikasnih tehnoloških mjera koje su dizajnirane za zaštitu predmeta zaštite smatra se povredom autorskog prava, srodnih prava i posebnog prava proizvođača baza podataka ako zaobilaženje efikasnih tehnoloških mjera sprovodi lice koje zna ili ima razumnog osnova da zna posljedice tog djela.
Proizvodnja, uvoz, stavljanje u promet, prodaja, davanje u zakup, reklamiranje u cilju prodaje ili zakupa ili državina u komercijalne svrhe uređaja ili nuđenje usluga izjednačeni su sa povredom isključivih prava iz ovog zakona, ako:
1) se ti uređaji i usluge promovišu, reklamiraju ili prodaju u svrhu zaobilaženja efikasnih tehnoloških mjera;
2) ti uređaji i usluge imaju samo komercijalno ograničenu svrhu ili upotrebu osim da zaobilaze efektivne tehnološke mjere;
3) su ti uređaji i usluge prevashodno konstruisani, proizvedeni, prilagođeni ili izvođeni da omoguće ili olakšaju zaobilaženje efikasnih tehnoloških mjera.
Obaveza označavanja
Član 187
U slučaju upotrebe tehnoloških mjera po ovom zakonu nosilac prava ili uvoznik obavezan je da na svaki primjerak predmeta zaštite, koji je proizveden ili uvezen u komercijalne svrhe, stavi jasnu oznaku koja sadrži informacije o:
1) upotrijebljenoj tehnološkoj mjeri i njenim učincima;
2) svojoj firmi i kontaktnoj adresi, zbog osiguranja efektivnog sprovođenja člana 188 ovog zakona.
Ostvarivanje ograničenja prava
Član 188
Radnje iz člana 185 ovog zakona ne smatraju se povredom ako se vrše u okviru ograničenja iz čl. 49 i 54 ovog zakona.
Nosilac prava koji upotrebljava tehnološke mjere po ovom zakonu dužan je, na zahtjev i bez odugovlačenja, da nudi primjerena sredstva za ostvarivanje sadržajnih ograničenja prava za:
1) lica sa invaliditetom;
1a) korisnike iz člana 48a stav 1 tačka 2 ovog zakona i ovlašćena lica iz člana 48b stav 4 ovog zakona;
2) školsku nastavu;
3) privatno ili drugo interno umnožavanje;
4) efemerni snimci radiodifuzne organizacije.
Ako nosilac prava ne omogući sredstva iz stava 2 ovog člana, korisnici mogu pokrenuti kolektivni spor.
Odredbe st. 1 i 2 ovog člana ne važe za tehnološke mjere:
1) koje nosioci prava dobrovoljno primjenjuju, uključujući one tehnološke mjere koje se primjenjuju za sprovođenje sporazuma o ostvarivanju ograničenja između nosioca prava i korisnika ili za sprovođenje odluka u kolektivnom sporu;
2) za predmete zaštite koji su stavljeni na raspolaganje javnosti u skladu sa članom 31 ovog zakona prema dogovorenim ugovornim uslovima.
Odredba stava 4 tačka 2 ovog člana ne primjenjuje se na ograničenja iz člana 48b stav 1 ovog zakona.
ODJELjAK B
SUDSKA ZAŠTITA
Obezbjeđenje dokaza
Član 189
Na zahtjev nosioca prava sud će pristupiti obezbjeđenju dokaza ako nosilac prava učini vjerovatnim da je:
1) nosilac prava po ovom zakonu;
2) njegovo isključivo pravo povrijeđeno ili postoji prijetnja da će biti povrijeđeno.
Sud može pristupiti obezbjeđenju dokaza iz stava 1 ovog člana bez prethodnog obavještenja ili saslušanja druge stranke, ako bi odlaganje prouzrukovalo neotklonjivu štetu nosicu prava ili ako postoji opravdana opasnost da će dokazi biti uništeni.
U slučaju iz stava 2 ovog člana stranke moraju biti informisane najkasnije poslije obezbjeđenja dokaza.
Sud može preduzeti svaku mjeru kojom postiže obezbjeđenje dokaza, a naročito:
1) detaljni popis ili uzimanje uzoraka ili zaplijenu predmeta i sredstava kojima se vrši povreda;
2) zaplijenu dokumenata u vezi sa povredom;
3) pregled prostorija, knjiga, baza podataka, računarske memorije i drugo;
4) postavljanje i saslušanje vještaka;
5) saslušanje svjedoka.
Na postupak obezbjeđenja dokaza primjenjuju se odredbe zakona kojim se uređuje parnični postupak, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Sud obezbjeđuje očuvanje povjerljivih informacija stranaka i sprječavanje zloupotrebe sudskog postupka u namjeri dobijanja povjerljivih informacija od suprotne strane.
Pravo na informacije
Član 190
U postupku zbog povrede prava po ovom zakonu sud može odrediti, na osnovu opravdanog i srazmjernog zahtjeva stranke, da pretpostavljeni povredilac dostavi informaciju o izvoru i distribucijskim mrežama robe ili usluga koja vrijeđa pravo po ovom zakonu.
Sud može odrediti da informaciju iz stava 1 ovog člana dostavi i lice za koje utvrdi da u komercijalne svrhe:
1) posjeduje robu koja je predmet povrede;
2) koristi usluge koje su predmet povrede;
3) pruža usluge koje se koriste u aktivnostima za vršenje povrede;
4) bilo naznačeno od lica iz tač. 1, 2 i 3 ovog stava da je umiješano u proizvodnju, izradu ili distribuciju robe ili nuđenju usluga.
Smatra se da je radnja izvršena u komercijalne svrhe ako se vrši za neposrednu ili posrednu imovinsku korist.
Informacija iz stava 1 ovog člana može obuhvatiti:
1) imena i adrese proizvođača, zanatlija, distributera, dobavljača ili drugih prethodnih nosilaca robe ili usluga, kao i namjeravanih prodavaca na veliko i malo;
2) informaciju o proizvedenim, izrađenim, nabavljenim, primljenim i naručenim količinama, kao i o postignutoj cijeni robe ili usluga.
Lica iz st. 1 i 2 ovog člana mogu odbiti pružanje informacije shodno drugim propisima.
Privremene mjere
Član 191
Na zahtijev nosioca prava sud će odrediti privremene mjere za obezbjeđenje nenovčanih potraživanja po ovom zakonu, ako nosilac prava učini vjerovatnim da je:
1) nosilac prava po ovom zakonu;
2) da je njegovo isključivo pravo povrijeđeno ili postoji prijetnja da će biti povrijeđeno.
Sud može odrediti privremene mjere iz stava 1 ovog člana bez prethodnog obavještenja ili saslušanja druge stranke, ako bi odlaganje prouzrukovalo neotklonjivu štetu nosiocu prava i u takvom slučaju stranke moraju biti informisane najkasnije poslije sprovođenja mjera.
Sud može odrediti privremenu mjeru kojom se postiže namjera obezbjeđenja, a naročito:
1) da spriječi radnje kojima bi se mogla izvršiti povreda;
2) da zabrani nastavljanje započetih radnji kojima se vrši ili bi se mogla izvršiti povreda;
3) da zaplijeni, isključi iz komercialnih tokova i uskladišti predmete povrede i sredstva povreda, koja se uglavnom upotrebaljavaju za činjenje povreda.
Na postupak za sprovođenje privremenih mjera primjenjuju se odredbe zakona kojim je regulisan izvršni postupak, ako ovim zakonom drukčije nije određeno.
Sud može da odredi privremene mjere iz st. 1 do 4 ovog člana i protiv posrednika čije usluge koristi treća strana da izvrši povredu autorskog ili srodnog prava.
Tužbeni zahtjevi
Član 192
U slučaju povrede isključivih prava po ovom zakonu, nosilac prava može tužbom zahtijevati da se o trošku povredilaca:
1) utvrdi povreda prava;
2) zabrani vršenje povreda i vršenje buduće povrede;
3) povuku predmeti povrede iz komercialnih tokova, uzimajući u obzir interese savjesnih trećih lica;
4) ispravi stanje prouzrokovano povredom;
5) potpuno uklone predmeti povrede iz komercijalnih tokova;
6) unište predmeti povrede;
7) unište sredstva povrede, koja se uglavnom upotrebljavaju za činjenje povreda;
8) predmeti povrede predaju nosiocu prava uz povraćaj troškova njihove proizvodnje povrediocu;
9) objavi presuda o povredi prava.
Sud može odrediti da povredilac, umjesto zahtjeva iz stava 1 tač. 3 do 8 ovog člana, plati nosiocu prava naknadu štete.
Kod odlučivanja o zahtjevima iz stava 1 tač. 3 do 8 i stava 2 ovog člana sud uzima u obzir sve okolnosti slučaja, a naročito srazmjernost između ozbiljnosti povrede i traženog zahtjeva, interes nosioca prava za efikasnu zaštitu prava, satisfakciju nosioca prava da primi novčanu odštetu umjesto nenovčanih mjera itd.
Odredbe stava 1 tač. 4 i 6 ovog člana ne odnose se na izgrađene arhitektonske objekte, osim ako je uništenje objekta nužno prema okolnostima slučaja.
Sudski nalozi protiv posrednika
Član 192a
U slučaju povrede njegovog autorskog prava ili srodnog prava, nosilac prava može da podnese tužbu zahtijevajući sudsku zabranu protiv posrednika čiju je uslugu koristila treća strana da izvrši povredu njegovog prava.
U slučaju iz stava 1 ovog člana sud može odrediti privremenu mjeru u skladu sa članom 191 ovog zakona.
Naknada imovinske štete
Član 193
Na povrede prava po ovom zakonu važe opšta pravila o naknadi štete, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Povredilac je dužan da plati nosiocu prava odštetu u iznosu koji se određuje po opštim pravilima za naknadu imovinske štete ili u iznosu koji je izjednačen sa ugovorenom ili uobičajenom naknadom za zakonito korišćenje takve vrste (licencna analogija).
Ako je povreda imovinskog prava učinjena namjerno ili krajnjom nepažnjom, tužilac može, umjesto naknade imovinske štete, zahtijevati naknadu do trostrukog iznosa uobičajene naknade koju bi primio za konkretni oblik korišćenja predmeta zaštite da je to korišćenje bilo zakonito, bez obzira da li je pretrpeo štetu ili ne.
Kod odlučivanja o zahtjevu iz stava 3 ovog člana i određivanju njegove visine sud uzima u obzir sve okolnosti slučaja, a naročito stepen krivice povredioca, iznos ugovorene ili uobičajene naknade i postizanje generalne prevencije sa dosuđivanjem iznosa iz stava 3 ovog člana.
Ako stvarna šteta prevazilazi iznos maksimalne naknade iz stava 3 ovog člana, nosilac prava može zahtijevati razliku do potpune odštete.
Naknada neimovinske štete
Član 194
Nezavisno od naknade imovinske štete, kao i kad nje nema, sud može dosuditi autoru ili izvođaču pravičnu novčanu naknadu za pretrpljene duševne bolove zbog povrede njegovih moralnih prava, ako nađe da okolnosti slučaja, a naročito jačina bolova i njihovo trajanje to opravdavaju.
Hitnost postupka
Član 195
Postupak po tužbi zbog povrede autorskog i srodnih prava je hitan.
Glava IX
ODNOSI SA STRANIM ELEMENTIMA
Opšta odredba
Član 196
Pravo na zaštitu prema odredbama ovog zakona imaju autori i nosioci srodnih prava koji su državljani Crne Gore ili imaju prebivalište ili sjedište u Crnoj Gori.
Druga strana fizička ili pravna lica imaju pravo na jednaku zaštitu kao lica iz stava 1 ovog člana u skladu sa potvrđenim međunarodnim ugovorom ili ako postoji faktička uzajamnost.
Ovaj zakon se primjenjuje na strana fizička i pravna lica i kada nijesu ispunjeni uslovi iz st. 1 i 2 ovog člana, u pogledu:
1) moralnih prava - u svakom slučaju;
2) prava slijeđenja i prava na naknadu za umnožavanje za privatne i druge interne potrebe ako postoji faktička uzajamnost.
Upoređivanje roka zaštite
Član 197
Rokovi zaštite prava utvrđeni ovim zakonom primjenjuju se i na strana fizička i pravna lica, nosioce srodnih prava koji imaju pravo na zaštitu po ovom zakonu, s tim što rokovi ističu na dan prestanka zaštite u državi čije državljanstvo, odnosno sjedište imaju nosioci prava i ne mogu biti duži od rokova utvrđenih ovim zakonom.
Saopštavanje javnosti putem satelita
Član 198
Ovaj zakon se primjenjuje na autore i nosioce srodnih prava čije je autorsko djelo ili predmet srodnih prava saopšteno javnosti preko satelita, kada se pod kontrolom i odgovornošću radiodifuzne organizacije šalju signali sa programom namijenjenim za javni prijem, u neprekinutom komunikacionom lancu prema satelitu i nazad na zemlju.
Ovaj zakon primjenjuje se i kada nijesu ispunjeni uslovi iz stava 1 ovog člana, ako:
1) se na teritoriji Crne Gore nalazi relejna stanica iz koje se šalju signali sa programom;
2) radiodifuzna organizacija koja je naručila saopštavanje javnosti putem satelita ima sjedište u Crnoj Gori.
Glava X
NADZOR
Nadzor
Član 199
Nadzor nad sprovođenjem ovog zakona i propisa koji su donijeti na osnovu ovog zakona vrši Ministarstvo.
Inspekcijski nadzor nad sprovođenjem ovog zakona vrše:
1) organ uprave nadležan za poslove inspekcijskog nadzora, preko tržišne inspekcije i turističke inspekcije;
2) organ uprave nadležan za poslove poreza, preko poreske inspekcije;
3) Agencija.
Tržišni inspektor vrši inspekcijski nadzor nad proizvodnjom i prometom robe zaštićene autorskim ili srodnim pravom odnosno robe kojom se povrjeđuju autorska i srodna prava.
Turistički inspektor vrši inspekcijski nadzor nad pružanjem usluga u slučaju korišćenja autorskih i srodnih prava u oblasti turizma i ugostiteljstva bez regulisanja obaveze plaćanja naknade za korišćenje tih prava u skladu sa odredbama ovog zakona kojima se uređuje kolektivno ostvarivanje autorskog i srodnih prava.
Poreski inspektor vrši inspekcijski nadzor nad zakonitošću korišćenja računarskih programa koje u obavljanju poslovnih aktivnosti koriste privredna društva i drugi oblici obavljanja privredne djelatnosti.
Agencija vrši inspekcijski nadzor nad:
1) pružaocima audiovizuelnih medijskih usluga i kontroliše da li se u okviru programskog sadržaja neovlašćenim emitovanjem, reemitovanjem i kablovskom retransmisijom autorskih djela ili predmeta srodnih prava povrjeđuje autorsko ili srodno pravo;
2) operatorima elektronskih komunikacionih mreža i kontroliše da li neovlašćeno reemituju programski sadržaj pružaoca medijske usluge.
Robom kojom se povrjeđuju autorska i srodna prava u smislu čl. 199 do 199e ovog zakona smatra se primjerak zaštićenog autorskog djela ili predmeta srodnog prava koji je umnožen bez saglasnosti autora ili nosioca srodnog prava u slučajevima kada je ta saglasnost neophodna u skladu sa ovim zakonom, odnosno roba koja sadrži zaštićeno autorsko djelo ili predmet srodnog prava, koja je izrađena bez saglasnosti nosioca prava (piratizovano autorsko djelo), kao i kalup ili matrica koji se koriste za njihovo umnožavanje odnosno izradu.
Postupak inspekcijskog nadzora
Član 199a
Nadležni inspektor, po službenoj dužnosti ili na inicijativu lica iz stava 3 ovog člana, preduzima radnje i donosi akte u skladu sa ovim zakonom i zakonom kojim se uređuje inspekcijski nadzor.
Na pitanja inspekcijskog nadzora koja ovim zakonom nijesu posebno uređena primjenjuju se odredbe zakona kojim se uređuje inspekcijski nadzor.
Autor ili nosilac srodnog prava, lice koje ima pravni interes, kao i lice koje ima njihovo ovlašćenje na osnovu opštih pravila o zastupanju može podnijeti inicijativu za pokretanje postupka inspekcijskog nadzora (u daljem tekstu: inicijativa).
Inicijativa može biti:
1) pojedinačna, kada se odnosi na određenu vrstu i količinu robe ili određenu uslugu ili radnju, ili
2) opšta, kada se odnosi na sve količine određene vrste robe, usluge ili radnje za određeni vremenski period.
Inicijativa obavezno sadrži podatke na osnovu kojih se može identifikovati roba, usluga odnosno radnja kojom se vrši povreda autorskog ili srodnog prava, kao i dokaz da je podnosilac inicijative lice iz stava 3 ovog člana, a ako se radi o opštoj inicijativi i vremenski period na koji se inicijativa odnosi.
Podnosilac inicijative može da dostavi i:
1) detalje na osnovu kojih se može identifikovati pošiljka ili pakovanje;
2) podatke o mjestu na kome se roba nalazi, odnosno predviđenom odredištu ili mjestu na kojem se usluga pruža;
3) naziv proizvođača, uvoznika, vlasnika ili držaoca robe, odnosno pružaoca usluge ili lica koje preduzima radnje kojima se povrjeđuje autorsko ili srodno pravo;
4) podatke o predviđenom datumu dopremanja ili otpremanja robe;
5) podatke o prevoznom sredstvu korišćenom za transport;
6) uzorak robe, fotografije i sl.
Nadležni inspektor je dužan da postupi po inicijativi i o izvršenom nadzoru i eventualno preduzetim mjerama obavijesti podnosioca inicijative u pisanoj formi, u roku od osam dana od dana podnošenja inicijative.
Ako se inicijativom predlaže hitno preduzimanje mjera i ako inicijativa sadrži dovoljno podataka o isporukama robe za koju se osnovano sumnja da se robom povređuje autorsko ili srodno pravo, nadležni inspektor je dužan da, u roku od tri dana od dana podnošenja inicijative, obavijesti podnosioca inicijative o izvršenom nadzoru i eventualno preduzetim mjerama.
Preduzimanje mjera i obavještavanje
Član 199b
Kada u postupku inspekcijskog nadzora utvrdi da postoji osnovana sumnja da je došlo do povrede autorskog ili srodnog prava, nadležni inspektor je ovlašćen da:
1) privremeno zabrani proizvodnju robe kojom se povrjeđuje autorsko ili srodno pravo odnosno privremeno zabrani obavljanje djelatnosti;
2) privremeno oduzme robu kojom se povrjeđuje autorsko ili srodno pravo;
3) privremeno zabrani vršenje usluge ili preduzimanje radnji kojima se povrjeđuje autorsko ili srodno pravo.
U slučaju preduzimanja mjera iz stava 1 ovog člana, nadležni inspektor je dužan da odmah, a najkasnije u roku od dva dana od dana preduzimanja mjera, u pisanoj formi obavijesti podnosioca inicijative o obavezi pokretanja postupka za zaštitu prava pred nadležnim sudom.
Podnosilac inicijative je dužan da, najkasnije u roku od 15 dana od dana prijema obavještenja iz stava 2 ovog člana, nadležnom inspektoru dostavi dokaz o pokrenutom postupku pred nadležnim sudom ili određenoj privremenoj mjeri od strane nadležnog suda.
Kada utvrdi da postoji osnovana sumnja da je došlo do povrede autorskog ili srodnog prava Agencija je ovlašćena da:
1) pružaocu audiovizuelne medijske usluge privremeno zabrani neovlašćeno emitovanje, reemitovanje i kablovsku retransmisiju određenog programskog sadržaja;
2) operatoru elektronske komunikacione mreže privremeno zabrani neovlašćeno reemitovanje programskog sadržaja određenog pružaoca medijske usluge.
U obavještenju iz stava 2 ovog člana navode se podaci o nazivu ili imenu i sjedištu ili adresi lica kojem je izrečena mjera iz stava 1 ovog člana i vrsti izrečene mjere, kao i o obavezi pokretanja postupka za zaštitu prava pred nadležnim sudom, a po mogućnosti i o imenu i adresi vlasnika, uvoznika i proizvođača predmetne robe, kao i podatke o količini i vrsti robe odnosno usluge i drugo.
Obezbjeđenje, troškovi postupka i naknada štete
Član 199c
Ako ocijeni da je s obzirom na okolnosti slučaja to opravdano, nadležni inspektor može, u postupku pokrenutom po inicijativi, određivanje mjera iz člana 199b stav 1 ovog zakona usloviti davanjem odgovarajućeg obezbjeđenja podnosioca inicijative u svrhu naknade troškova čuvanja privremeno oduzete robe ili štete koja nastane zbog propusta podnosioca inicijative ili neosnovanog oduzimanja.
Troškovi postupka pokrenutog po inicijativi, a koji se povoljno okončao po subjekat nadzora padaju na teret podnosioca inicijative, u suprotnom padaju na teret subjekta nadzora.
Nadležni inspektor nije odgovoran za naknadu štete koja nastane zbog neosnovanog privremenog oduzimanja robe.
Ukoliko se u postupku po inicijativi utvrdi da je roba oduzeta neosnovano, podnosilac inicijative dužan je da vlasniku, odnosno licu od kojeg je roba oduzete nadoknadi štetu nastalu zbog privremenog oduzimanja.
Vraćanje i uništenje robe
Član 199d
Ako podnosilac inicijative, u roku iz člana 199b stav 3 ovog zakona, ne dostavi nadležnom inspektoru dokaz o pokrenutom postupku pred nadležnim sudom ili određenoj privremenoj mjeri od strane nadležnog suda, privremeno oduzeta roba se vraća licu od koga je oduzeta.
U slučaju kada je pokrenut postupak pred nadležnim sudom, a sud nije odredio privremenu mjeru o zabrani proizvodnje i prometa robe, privremeno oduzeta roba se vraća licu od koga je oduzeta.
Na zahtjev podnosioca inicijative, nadležni inspektor je dužan da omogući uzimanje uzoraka robe u količini koja je potrebna kao dokaz u postupku pred nadležnim sudom.
Nadležni inspektor privremeno oduzetu robu može uništiti, po nalogu suda ili po službenoj dužnosti.
Privremeno oduzetu robu nadležni inspektor može uništiti po službenoj dužnosti u slučaju kada su ispunjena oba od navedenih uslova:
1) ako podnosilac inicijative u roku iz člana 199b stav 3 ovog zakona, nije dostavio nadležnom inspektoru dokaz o pokrenutom postupku pred nadležnim sudom ili određenoj privremenoj mjeri od strane nadležnog suda;
2) vlasnik, odnosno lice od koga je roba privremeno oduzeta, nije dostupan nadležnom inspektoru u roku od 30 dana od dana isteka roka iz člana 199b stav 3 ovog zakona.
Obavještenje o prestanku prava
Član 199e
Podnosilac inicijative je dužan da obavijesti nadležni organ o prestanku trajanja zaštite autorskog odnosno srodnog prava odnosno prestanku pravnog interesa, ukoliko to pravo odnosno pravni interes prestanu u toku postupka po inicijativi.
Glava XI
KAZNENE ODREDBE
Prekršaji organizacije za kolektivno ostvarivanje prava
Član 200
Novčanom kaznom od 1.000 eura do 15.000 eura kazniće se za prekršaj organizacija za kolektivno ostvarivanje prava, ako:
1) ne upravlja pravima, vrstama prava, vrstama djela ili drugim sadržajima iz člana 154 stav 1 ovog zakona, ako to upravljanje spada u njenu djelatnost, osim ako postoje opravdani razlozi za odbijanje tog upravljanja (član 154 stav 3);
2) nosioce prava čija prava ostvaruje ne informiše o uslovima pod kojima nosilac prava može da prenese ovlašćenje za nekomercijalno korišćenje svojih prava, vrsta prava, vrsta djela ili drugih sadržaja čije upravljanje je povjereno toj organizaciji (član 154 stav 5);
3) informaciju o pravima koje nosioci prava imaju u skladu sa članom 154 st. 1 do 7 i članom 154a ovog zakona ne objavi na svojoj internet stranici (član 154 stav 8);
4) u pisanoj formi ne obavijesti nosioce prava o pravima iz člana 154 st. 1 do 7 i člana 154a ovog zakona, kao i o uslovima za ostvarivanje prava iz člana 154 stav 5 ovog zakona, prije davanja ovlašćenja za upravljanje tim pravima, vrstama prava, vrstama djela ili drugim sadržajima (član 154 stav 9);
5) ograničava korišćenje prava iz člana 154a st. 1, 2 i 3 ovog zakona, isticanjem uslova da za ostvarivanje tih prava zahtijeva da se upravljanje pravima, vrstama prava, vrstama djela ili drugim sadržajima koji su predmet otkazivanja ili povlačenja povjeri drugoj organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava (član 154a stav 4);
6) kao člana ne prihvati nosioca prava i lice koje zastupa nosioca prava, uključujući i druge organizacije za kolektivno ostvarivanje prava i udruženja nosioca prava, ako ispunjavaju uslove za članstvo koji se zasnivaju na objektivnim, transparentnim i nediskriminatornim kriterijumima (član 154b stav 1);
7) uslove za članstvo iz člana 154b stav 1 ovog zakona ne utvrdi statutom ili drugim opštim aktom kojim se utvrđuju uslovi za članstvo i ne učini ih javno dostupnim na svojoj internet stranici (član 154b stav 2);
8) odbije da prihvati zahtjev za članstvo, a nosiocu prava ne pruži obrazložene razloge za odbijanje (član 154b stav 3);
9) ne omogući članovima da sa njom komuniciraju posredstvom elektronskih sredstava komunikacije, uključujući i komunikaciju radi ostvarivanja članskih prava (član 154b stav 4);
10) ne vodi ažurnu evidenciju o svojim članovima (član 154b stav 5);
11) sva prava koja pripadaju njenim članovima shodno ne primijeni i na nosioce prava koji nijesu njeni članovi, a koje zastupa na osnovu zakona, ustupanja prava ili ugovora, osim prava koja se odnose na upravljanje i odlučivanje u organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava (član 154c);
12) opšta skupština članova detaljnije ne odredi uslove za korišćenja prihoda od prava i drugih prihoda koji proizilaze od ulaganja prihoda od prava (član 158 stav 6);
13) u poslovnim knjigama ne vodi odvojeno prihode od prava i prihode koji proizilaze iz ulaganja prihoda od prava (član 161 stav 3 tačka 1);
14) u poslovnim knjigama ne vodi odvojeno sopstvenu imovinu i prihode iz te imovine, naknada za upravljanje ili drugih aktivnosti (član 161 stav 3 tačka 2);
15) prihode od prava i prihode koji proizilaze iz ulaganja prihoda od prava koristi u svrhe različite od raspodjele nosiocima prava, osim ako je korišćenje prihoda od prava ili prihoda koji proizilaze iz ulaganja prihoda od prava, odnosno odbijanje ili kompenzacija naknada za upravljanje dozvoljena opštim aktom iz člana 158 stav 3 tač. 3 do 11 ovog zakona (član 161 stav 4);
16) nosioca prava ne obavijesti o naknadama za upravljanje i odbicima od prihoda od prava i drugih prihoda koji proizilaze iz ulaganja prihoda od prava, prije dobijanja njegovog pristanka za upravljanje pravima (član 162 stav 1);
17) iznose koji pripadaju nosiocima prava ne raspodjeljuje i ne isplaćuje redovno i tačno, u skladu s opštim aktom iz člana 158 stav 3 tačka 3 ovog zakona (član 162a stav 1);
18) ne preduzme sve neophodne mjere radi utvrđivanja i pronalaženja nosilaca prava (član 162b stav 1);
19) najkasnije tri mjeseca od isteka roka iz člana 162a stav 3 ovog zakona, na svojoj internet stranici ne učini dostupnim informacije o djelima i drugim sadržajima za koje jedan ili više nosilaca prava nijesu utvrđeni ili pronađeni nosiocima prava koje zastupa ili licima koja zastupaju nosioce prava, kada su ti subjekti članovi organizacije za kolektivno ostvarivanje prava (član 162b stav 2 tačka 1);
20) najkasnije tri mjeseca od isteka roka iz člana 162a stav 3 ovog zakona, na svojoj internet stranici ne učini dostupnim informacije o djelima i drugim sadržajima za koje jedan ili više nosilaca prava nijesu utvrđeni ili pronađeni svim organizacijama za kolektivno ostvarivanje prava sa kojima ima zaključene sporazume o zastupanju (član 162b stav 2 tačka 2);
21) pored preduzimanja mjera iz člana 162b st. 1 i 2 ovog zakona ne provjeri i evidenciju iz člana 154b stav 5 ovog zakona i druge dostupne evidencije (član 162b stav 4);
22) javno ne objavi informaciju o tome da mjere iz člana 162b st. 1 do 4 ovog zakona ne daju rezultate, najkasnije godinu dana nakon isteka perioda od tri mjeseca iz člana 162b stav 2 ovog zakona (član 162b stav 5);
23) najmanje jednom godišnje, svakom nosiocu prava kojem je dužna da isplati iznos nastao po osnovu prihoda od prava ili je izvršila plaćanje u periodu na koje se informacije odnose, ne učini dostupnim informacije iz člana 164 stav 1 ovog zakona;
24) opredijeli prihode od prava i kao članove ima lica koja su odgovorna za raspodjelu prihoda od prava nosiocima prava, a informacije iz člana 164 stav 1 ovog zakona ne dostavi tim licima pod uslovom da oni nemaju te informacije (član 164 stav 2);
25) pravi razliku ili nejednako postupa prema nosiocima prava čijim pravima upravlja u skladu sa sporazumom o zastupanju u odnosu na ostale nosioce prava, naročito u pogledu tarifa, naknada za upravljanje, kao i uslova za naplatu prihoda od prava i raspodjelu iznosa koji pripadaju nosiocima prava (član 164a stav 2);
26) drugoj organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava koju zastupa na osnovu sporazuma o zastupanju obračunava odbitke od prihoda od prava i drugih prihoda koji proizilaze od ulaganja prihoda od prava bez njene izričite saglasnosti, osim naknade za upravljanje (član 164a stav 3);
27) redovno, pažljivo i tačno ne raspodjeljuje i ne isplaćuje iznose sredstava koji pripadaju drugim organizacijama iz člana 164a stav 3 ovog zakona (član 164a stav 4);
28) ne izvrši raspodjelu organizacijama iz člana 164a stav 3 ovog zakona i ne isplati im pripadajuće iznose novčanih sredstava bez odlaganja, a najkasnije devet mjeseci od kraja finansijske godine u kojoj je prihod od prava naplaćen, osim ako opravdani razlozi, naročito u vezi sa izvještavanjem od strane korisnika, utvrđivanjem prava, nosilaca prava ili povezivanjem informacija o djelima i drugim sadržajima sa nosiocima prava, sprječavaju organizaciju za kolektivno ostvarivanje prava da isplatu izvrši u propisanom roku (član 164a stav 5);
29) nosiocima prava ne raspodijeli i ne isplati pripadajuće iznose bez odlaganja, a najkasnije šest mjeseci od prijema tih iznosa, osim ako opravdani razlozi, naročito u vezi sa izvještavanjem od strane korisnika, utvrđivanjem prava, nosilaca prava ili povezivanjem informacija o djelima i drugim sadržajima sa nosiocima prava, sprječavaju organizaciju za kolektivno ostvarivanje prava da ispoštuje taj rok (član 164a stav 6);
30) korisnicima u postupku vođenja pregovora ne pruži sve informacije potrebne za izdavanje ovlašćenja (član 165 stav 4);
31) ne postupi u skladu sa članom 165a stav 1 ovog zakona;
32) ne postupi u skladu sa članom 165a stav 2 ovog zakona;
33) ne omogući korisnicima, gdje je to primjenjivo, da sa njom komuniciraju elektronskim putem u svrhu izvještavanja o korišćenju ovlašćenja (član 165a stav 4);
34) korisniku ne izda račun koji sadrži podatke iz člana 165b ovog zakona;
35) najmanje jednom godišnje, elektronskim putem organizacijama za kolektivno ostvarivanje prava u čije ime upravlja pravima na osnovu sporazuma o zastupanju, za period na koji se informacije odnose, a koji odrede te organizacije, ne učini dostupnim informacije iz člana 166 ovog zakona;
36) na osnovu obrazloženog zahtjeva, elektronskim putem i bez odlaganja organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava u čije ime upravlja pravima na osnovu sporazuma o zastupanju, nosiocu prava i korisniku ne učini dostupnim informacije iz člana 166a ovog zakona;
37) na svojoj internet stranici ne objavi i u roku od sedam dana od nastanka promjene ne ažurira informacije iz člana 166b ovog zakona;
38) ne sačini i na svojoj internet stranici ne objavi godišnji izvještaj o transparentnosti za svaku finansijsku godinu, najkasnije osam mjeseci od kraja te finansijske godine (član 166c stav 1);
39) zajednički sporazum iz člana 172 st. 1 do 4 i člana 173 ovog zakona ne objavi u „Službenom listu Crne Gore“, nakon dobijanja odobrenja zajedničkog sporazuma od strane Ministarstva (član 172 stav 5);
40) ne pripremi i sa pozivom iz člana 173 stav 1 ovog zakona na svojoj internet stranici ne objavi nacrt zajedničkog sporazuma, sa obrazloženjem i ne dostavi ga subjektima iz člana 173 stav 1 ovog zakona (član 173 stav 2);
41) zaključeni zajednički sporazum ne podnese Ministarstvu na odobrenje u roku od pet dana od dana zaključenja (član 173 stav 3);
42) statutom ne predvidi mogućnost podnošenja prigovora i efikasne i blagovremene postupke za odlučivanje po prigovorima svojim članovima i organizacijama za kolektivno ostvarivanje prava u čije ime upravlja pravima na osnovu sporazuma o zastupanju, i ne organizuje prijem i odlučivanje po prigovorima u primjerenim rokovima, naročito u odnosu na ovlašćenja za upravljanje pravima, prestanak ili povlačenje prava, uslove za članstvo, naplatu iznosa koji pripadaju nosiocima prava, odbicima i raspodjelama (član 175 stav 1);
43) u roku od osam dana od dana prijema prigovora u pisanoj formi ne odgovori na prigovore članova ili organizacija za kolektivno ostvarivanje prava u čije ime upravlja pravima na osnovu sporazuma o zastupanju (član 175 stav 2);
44) odbije prigovor iz člana 175 stav 2 ovog člana, a ne obrazloži razloge za odbijanje prigovora (član 175 stav 3);
45) Ministarstvu ne dostavi, u roku od tri dana od dana donošenja i utvrđivanja, odnosno zaključivanja i prijema akte, tarife, uslove, sporazume, odluke i izvještaje navedene u članu 179 stav 1 ovog zakona;
46) ne obavijesti Ministarstvo o svakoj promjeni lica ovlašćenih za zastupanje organizacije za kolektivno ostvarivanje prava u roku od tri dana od dana promjene lica (član 179 stav 2);
47) na zahtjev Ministarstva, bez odlaganja, a najkasnije u roku od tri dana od dana prijema zahtjeva, ne dostavi tražene informacije i podatke iz okvira svoje djelatnosti (član 179 stav 3).
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se i odgovorno lice u organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava novčanom kaznom od 500 eura do 2.000 eura.
Prekršaj člana nadzornog odbora
Član 201
Novčanom kaznom od 250 eura do 1.000 eura kazniće se za prekršaj svaki član nadzornog odbora ako opštoj skupštini članova jednom godišnje ne dostavi izjavu o sukobu interesa koja sadrži informacije iz člana 159a stav 5 ovog zakona (član 159 stav 3).
Prekršaj lica koja upravljaju poslovanjem organizacije za kolektivno ostvarivanje prava
Član 202
Novčanom kaznom od 250 eura do 1.000 eura kazniće se za prekršaj lice koje upravlja poslovanjem organizacije za kolektivno ostvarivanje prava ako opštoj skupštini članova jednom godišnje ne dostavi izjavu koja sadrži informacije iz člana 159a stav 5 ovog zakona.
Prekršaji korisnika
Član 202a
Novčanom kaznom od 1.000 eura do 15.000 eura kazniće se za prekršaj pravno lice – korisnik, ako:
1) organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava u postupku vođenja pregovora ne pruži sve informacije potrebne za izdavanje ovlašćenja (član 165 stav 4);
2) koristi predmet zaštite bez izdatog ovlašćenja (član 165 stav 8);
3) organizaciji za kolektivno ostvarivanje prava u okviru dogovorenog ili prethodno određenog roka i u dogovorenom ili prethodno određenom obliku, ne dostavi informacije kojima raspolaže o korišćenju prava koja zastupa organizacija za kolektivno ostvarivanje prava, a koje su potrebne za naplatu prihoda od prava i raspodjelu iznosa koji pripadaju nosiocima prava (član 168 stav 1);
4) ovlašćenom licu organizacije za kolektivno ostvarivanje prava ne omogući uvid u dokumentaciju i podatke od značaja za obračun naknade koja se plaća prema tarifi (član 168 stav 3).
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se fizičko lice - korisnik novčanom kaznom od 250 eura do 2.000 eura.
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se odgovorno lice u pravnom licu – korisniku novčanom kaznom od 250 eura do 2.000 eura.
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se preduzetnik – korisnik novčanom kaznom od 500 eura do 5.000 eura.
Prekršaj člana organizacije za kolektivno ostvarivanje prava
Član 202b
Novčanom kaznom od 500 eura do 2.000 eura kazniće se za prekršaj član organizacije za kolektivno ostvarivanje prava ako:
1) kao odgovorno lice za raspodjelu prihoda od prava nosiocima prava, informacije iz člana 164 stav 1 ovog člana, najmanje jednom godišnje, ne učini dostupnim svakom nosiocu prava kojem pripadaju prihodi od prava ili su mu izvršena plaćanja u periodu na koji se informacije odnose (član 164 stav 3);
2) zastupa nosioce prava a nosiocima prava ne raspodijeli i ne isplati pripadajuće iznose bez odlaganja, a najkasnije šest mjeseci od prijema tih iznosa, osim ako opravdani razlozi, naročito u vezi sa izvještavanjem od strane korisnika, utvrđivanjem prava, nosilaca prava ili povezivanjem informacija o djelima i drugim sadržajima sa nosiocima prava, sprječavaju člana organizacije za kolektivno ostvarivanje prava da ispoštuje taj rok (član 164a stav 6).
Prekršaji drugih lica
Član 202c
Novčanom kaznom od 500 eura do 2.000 eura kazniće se za prekršaj pravno lice ako ne postupi u skladu sa članom 168 stav 4 ovog zakona.
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se fizičko lice novčanom kaznom od 50 eura do 200 eura.
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom od 50 eura do 200 eura.
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se preduzetnik novčanom kaznom od 150 eura do 600 eura.
Glava XII
PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Član 203
Organizacija koja je osnovana i ostvarivala kolektivnu zaštitu prava u Crnoj Gori u skladu sa Zakonom o autorskom i srodnim pravima ("Službeni list SCG", br. 61/04) nastavlja sa radom u skladu sa ovim zakonom.
Organizacija iz stava 1 ovog člana dužna je da svoju organizaciju, poslovanje i djelatnost uskladi sa ovim zakonom, u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Organizacija iz stava 1 ovog člana dužna je da podnese prijavu za upis u registar nevladinih organizacija organu državne uprave nadležnom za poslove uprave u skladu sa zakonom kojim se uređuje osnivanje i rad nevladinih organizacija, u roku od tri mjeseca od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Organizacija iz stava 1 ovog člana dužna je da, u roku od tri mjeseca od dana upisa u registar nevladinih organizacija, podnese zahtjev nadležnom organu za izdavanje dozvole za obavljanje djelatnosti kolektivnog ostvarivanja prava u skladu sa ovim zakonom.
Ako organizacija iz stava 1 ovog člana ne usaglasi svoje poslovanje, organizaciju i djelatnost na način i u rokovima utvrđenim ovim članom, nadležni organ će oduzeti dozvolu na osnovu propisa koji su važili do stupanja na snagu ovog zakona.
Prava koja se na osnovu ovog zakona mogu ostvarivati samo kolektivno, mogu se ostvarivati individualno do izdavanja dozvole nadležnog organa za njihovo kolektivno ostvarivanje.
Primjena tarifa
Član 204
Tarife koje su se primjenjivale u Crnoj Gori prije stupanja na snagu ovog zakona primjenjivaće se do zaključivanja zajedničkih sporazuma sa udruženjima korisnika, odnosno do donošenja privremenih tarifa u skladu sa ovim zakonom.
Započeti postupci
Član 205
Postupci za izdavanje dozvole za kolektivno ostvarivanje prava koji su započeti prije stupanja na snagu ovog zakona okončaće se po ovom zakonu.
Primjena zakona
Član 206
Na autorska djela i predmete srodnih prava koja su zaštićena prije stupanja na snagu ovog zakona, a kojima nije istekao rok zaštite utvrđen ranijim zakonom primjenjivaće se ovaj zakon.
Ovaj zakon se primjenjuje na baze podataka kao predmete srodnog prava koje su izrađene poslije 1. januara 1983. godine.
Ovaj zakon ne primenjuje se na ugovore o autorskim djelima i predmetima srodnih prava koji su zaključeni prije stupanja na snagu ovog zakona.
Primjena čl. 200, 201, 202 i člana 208 stav 2 ovog zakona odlaže se do dana početka primjene Zakona o prekršajima ("Službeni list CG", br. 1/11).
Rokovi primjene
Član 206a
Odredba člana 63 stav 3 ovog zakona primjenjuje se na muzička djela sa riječima kod kojih su najmanje prava kompozitora muzike ili autora teksta bila zaštićena na dan 1. novembar 2013. godine i na muzička djela sa riječima nastala nakon tog datuma.
Od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji odredba člana 63 stav 3 ovog zakona primjenjuje se na muzička djela sa riječima kod kojih su najmanje prava kompozitora muzike ili autora teksta zaštićeni u Evropskoj uniji na dan 1. novembar 2013. godine i na muzička djela sa riječima nastale nakon tog datuma.
St. 1 i 2 ovog člana ne utiču na bilo koju radnju iskorišćavanja izvršenu prije 1. novembra 2013. godine.
Primjena na snimke interpretacija i fonograma
Član 206b
Član 125 st. 1, 2 i 3, član 130 i čl. 130a do 130c ovog zakona primjenjuju se na snimke interpretacija i fonograma u pogledu kojih su prava interpretatora i proizvođača fonograma bila zaštićena na dan 30. oktobar 2011. godine, kao i na sve snimke interpretacija i fonograma koje su nastale nakon 30. oktobra 2011. godine.
Lica koja su napravila kopije muzičkih djela sa riječima prije 1. novembra 2013. godine, koja u vrijeme stvaranja nijesu bila zaštićena mogu da distribuiraju te kopije do 30. juna 2017. godine.
Usaglašavanje poslovanja
Član 206c
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da svoju organizaciju, poslovanje i djelatnost uskladi sa ovim zakonom najkasnije u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Organizacija iz stava 1 ovog člana koja ne uskladi svoju organizaciju, poslovanje i djelatnost u roku iz stava 1 ovog člana, nadležni organ će oduzeti dozvolu za kolektivno ostvarivanje prava.
Odložena primjena
Član 206d
Odredbe člana 28a, člana 42 stav 2, člana 48c stav 5, člana 69a stav 5, člana 69b stav 2, člana 69d, člana 69e st. 4 i 5, člana 69f stav 4, člana 142 stav 2, člana 145a st. 4, 5 i 6, člana 154 st. 2 i 4, člana 165 stav 7, člana 178, člana 180l stav 3 i člana 206g ovog zakona primjenjivaće se od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji.
Odredbe čl. 180a do 180k ovog zakona primjenjivaće se od 1. januara 2019. godine.
Započeti postupci
Član 206e
Postupci za dobijanje dozvole za kolektivno ostvarivanje prava, započeti prije stupanja na snagu ovog zakona, okončaće se po odredbama ovog zakona.
Obaveza obavještavanja
Član 206f
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da o pravima iz čl. 154 i 154a ovog zakona obavijesti nosioce prava koji su je ovlastili za upravljanje, kao i svim uslovima za ostvarivanje prava iz člana 154 stav 5 ovog zakona, u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Saradnja sa nadležnim tijelima država članica Evropske unije
Član 206g
Ministarstvo je dužno da bez neopravdanog odlaganja odgovori na zahtjev za dostavljanje informacija u vezi sa primjenom odredbi čl. 147 do 180k ovog zakona, koji je primio od strane organa države članice Evropske unije nadležnog za nadzor nad radom organizacija za kolektivno ostvarivanje prava, a naročito informacija o aktivnostima organizacija za kolektivno ostvarivanje prava sa sjedištem u Crnoj Gori, pod uslovom da je zahtjev propisno obrazložen.
Ako Ministarstvo smatra da organizacija za kolektivno ostvarivanje prava osnovana u državi članici Evropske unije, koja djeluje na teritoriji Crne Gore, možda nije usklađena sa odredbama nacionalnog zakona države članice Evropske unije u kojoj je ta organizacija za kolektivno ostvarivanje prava osnovana, može dostaviti sve relevantne informacije nadležnom organu države članice Evropske unije u kojoj je organizacija za kolektivno ostvarivanje prava osnovana, a po potrebi može priložiti i zahtjev tom organu da preduzme odgovarajuće mjere u okviru svoje nadležnosti.
Ako je Ministarstvo primilo zahtjev iz stava 2 ovog člana od strane nadležnog organa države članice Evropske unije, dužno je da odgovori u roku od tri mjeseca od dana prijema zahtjeva.
Ministarstvo može uputiti zahtjev iz stava 2 ovog člana i ekspertskoj grupi osnovanoj u skladu sa propisom Evropske unije o kolektivnom ostvarivanju autorskog i srodnih prava.
(Napomena Redakcije: ovaj član će se primenjivati od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj Uniji).
Usaglašavanje poslovanja
Član 206h
Organizacija za kolektivno ostvarivanje prava dužna je da svoju organizaciju, poslovanje i djelatnost uskladi sa ovim zakonom najkasnije u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Organizaciji iz stava 1 ovog člana koja ne uskladi svoju organizaciju, poslovanje i djelatnost u roku iz stava 1 ovog člana, Ministarstvo će oduzeti dozvolu za kolektivno ostvarivanje prava.
Član 206i
Registar ovlašćenih lica iz člana 48c ovog zakona uspostaviće se u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Rok za donošenje podzakonskog akta
Član 207
Podzakonski akt iz člana 181 stav 6 ovog zakona donijeće se u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Do stupanja na snagu podzakonskog akta iz stava 1 ovog člana primjenjivaće se Uredba o evidenciji autorskih djela i predmeta srodnih prava ("Službeni list SCG", br. 24/05), ako nije u suprotnosti sa ovim zakonom.
Rok za donošenje podzakonskog akta
Član 207a
Podzakonski akt iz člana 69e stav 2 ovog zakona donijeće se u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Prestanak primjene zakona
Član 208
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje primjena Zakona o autorskom i srodnim pravima ("Službeni list SCG", br. 61/04).
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi član 3, član 4 stav 1 tač. 8, 9 i 10, čl. 19, 20, 25 i član 26 stav 1 tač. 1, 13, 14 i 15 Zakona o primjeni propisa kojima se uređuje zaštita prava intelektualne svojine ("Službeni list RCG", br. 45/05).
Prestanak važenja
Član 208a
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o primjeni propisa kojima se uređuje zaštita prava intelektualne svojine („Službeni list RCG“, br. 45/05).
Stupanje na snagu
Član 209
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Crne Gore".