Zakon o lokalnoj samoupravi

Zakon o lokalnoj samoupravi

Zakon je objavljen u "Službenom listu CG", br.​​ 2/2018,​​ 34/2019,​​ 38/2020​​ i​​ 50/2022.

I. OSNOVNE ODREDBE

Član 1

Građani i organi lokalne samouprave uređuju i upravljaju određenim javnim i drugim poslovima, u skladu sa ovim zakonom.

Član 2

Lokalna samouprava ostvaruje se u opštini, opštini u okviru​​ Glavnog grada, Glavnom gradu i Prijestonici (u daljem tekstu: opština), kao jedinicama lokalne samouprave.

Radi stvaranja uslova za što neposrednije i efikasnije vršenje poslova i zadovoljavanje potreba lokalnog stanovništva lokalna samouprava ostvaruje se i u mjesnoj samoupravi.

Član 3

Lokalna samouprava ostvaruje se na načelima demokratije, jednakosti, decentralizacije, depolitizacije, autonomnosti, zakonitosti, profesionalnosti, efikasnosti rada organa lokalne samouprave i međusobne saradnje države i opštine.

Član 4

U opštini se vrše poslovi od neposrednog i zajedničkog interesa za lokalno stanovništvo.

Opština vrši i poslove koji su joj prenijeti zakonom ili povjereni propisom Vlade.

Član 5

Poslove iz svoje nadležnosti opština vrši preko svojih organa,​​ organa mjesne samouprave i javnih službi, u skladu sa zakonom, statutom i drugim aktima.

Član 6

Građani učestvuju u odlučivanju o svojim potrebama i interesima neposredno i preko slobodno izabranih predstavnika u organima lokalne samouprave.

Stranac može ostvarivati pojedina prava u lokalnoj samoupravi pod uslovima i na način propisan zakonom.

Član 7

U vršenju svojih poslova opština obezbjeđuje jednaku zaštitu prava i na zakonu zasnovanih pravnih interesa lokalnog stanovništva, pravnih lica i drugih subjekata, u skladu sa zakonom.

Član 8

Zabranjeno je političko organizovanje u organima lokalne uprave.

Lokalni službenik, odnosno namještenik vrši poslove politički neutralno i nepristrasno, u skladu sa javnim interesom i dužan je da se uzdržava od javnog ispoljavanja svojih političkih uvjerenja.

Član 9

U vršenju poslova lokalne samouprave opština je samostalna i njena prava ne mogu biti uskraćena ili ograničena aktima državnih organa, osim u slučajevima i pod uslovima utvrđenim zakonom, u skladu sa Ustavom.

Član​​ 10

Opština ima imovinu i prihode.

Imovinom i prihodima opština samostalno raspolaže, u skladu sa zakonom.

Član 11

Opština obezbjeđuje uslove za zaštitu i unapređenje​​ manjinskih prava i rodne ravnopravnosti, u skladu sa Ustavom, zakonom i potvrđenim međunarodnim ugovorima.

Član 12

Rad organa opštine, organa lokalne uprave, stručnih službi, posebnih službi, glavnog administratora i javnih službi je javan.

Član 13

U pripremi zakona i drugih akata kojima se utvrđuju položaj, prava i obaveze lokalne samouprave, naročito u oblastima utvrđenim ovim zakonom, obezbjeđuje se izjašnjavanje opština.

Opština može državnom organu, odnosno organu državne uprave davati mišljenja, inicijative i predloge u vezi pitanja koja su iz okvira njene nadležnosti ili su od interesa za lokalnu samoupravu.

Član 14

Odnosi između organa opštine, državnih organa i organa državne uprave zasnivaju se na načelima međusobne saradnje, u skladu sa zakonom.

Član 15

Opštine međusobno sarađuju i mogu se udruživati, u skladu sa ovim zakonom.

Član 16

Opština uživa pravnu zaštitu, u skladu sa Ustavom i zakonom.

Član 17

Odredbe ovog zakona primjenjuju se i na opštinu u okviru Glavnog grada, Glavni grad i Prijestonicu ako posebnim zakonom nije drukčije propisano.

Član 18

Izrazi koji se u ovom zakonu koriste za fizička lica u muškom rodu podrazumijevaju iste izraze u ženskom rodu.

Načelo iz stava 1 ovoga člana podrazumijeva da se u aktu o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji i pojedinačnim aktima o izboru i imenovanju lokalnih funkcionera, zasnivanju radnog odnosa, postavljenju, imenovanju i raspoređivanju lokalnih službenika i namještenika, kao i u drugim aktima kojima se odlučuje o njihovim pravima i obavezama,​​ zvanja izražavaju u rodu kojem pripada lice na koje se ti akti odnose.

II. PRAVNI STATUS OPŠTINE

Član 19

Opština ima svojstvo pravnog lica.

Član 20

Opština ima naziv i teritoriju utvrđenu zakonom.

Član 21 ​​ 

Opština ima statut i druge opšte akte.

Statutom​​ opštine uređuje se: prava i dužnosti opštine i način njihovog ostvarivanja, poslovi i način odlučivanja lokalnog stanovništva, način i uslovi vršenja sopstvenih poslova, organizacija i način rada lokalne uprave, način donošenja propisa, način vršenja nadzora nad radom organa i službi iz člana 69 ovog zakona i javnih službi, način obezbjeđenja javnosti rada i učešća građana u poslovima iz nadležnosti opština, finansiranje, oblik i sadržina simbola, praznik opštine i način njegovog obilježavanja, način i postupak osnivanja, izbor organa i rad mjesne zajednice i drugih oblika mjesne samouprave, uslovi za pokretanje građanske inicijative i druga pitanja od značaja za funkcionisanje lokalne samouprave.

Član 22

Opština može imati grb i zastavu (u daljem tekstu: simboli).

Opština može imati i praznik.

Oblik i sadržina simbola i praznik opštine utvrđuju se statutom opštine.

Simboli imaju sadržaje koji odgovaraju istorijskim,​​ kulturnim, prirodnim i drugim obilježjima opštine i ne mogu biti u istovjetnom ili modifikovanom obliku sa državnim simbolima, simbolima pripadnika manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica, niti sa državnim simbolima drugih država, ili sa znakom političke partije, privrednog društva, ustanove, drugog pravnog lica ili organizacije.

Na odredbe statuta kojima se utvrđuju oblik i sadržina simbola i praznik opštine, saglasnost daje Vlada Crne Gore (u daljem tekstu: Vlada).

Upotreba simbola opštine uređuje se odlukom skupštine opštine.

Član 23

Opština i njeni organi imaju pečat.

Pečat opštine sadrži: naziv "Crna Gora", naziv i sjedište opštine.

Pečat organa opštine, pored elemenata iz stava 2 ovog člana, sadrži i naziv organa. U sredini pečata je grb opštine, ukoliko je utvrđen.

Tekst pečata ispisuje se u skladu sa zakonom kojim se uređuje pečat državnih organa.

Izrada, upotreba, čuvanje i uništavanje pečata i druga pitanja koja se odnose na upotrebu pečata, uređuju se posebnom odlukom skupštine​​ opštine.

III. POSLOVI LOKALNE SAMOUPRAVE

1. Sopstveni poslovi

Član 24

Sopstveni poslovi opštine utvrđuju se zakonom i statutom opštine.

Vršenje sopstvenih poslova opština obezbjeđuje u skladu sa svojim mogućnostima, interesima i potrebama lokalnog stanovništva.

Način i uslovi vršenja sopstvenih poslova bliže uređuje opština, u skladu sa zakonom.

Član 25

Opština može vršiti i druge poslove koji su od interesa za lokalno stanovništvo, koji nijesu u nadležnosti državnih organa ili drugih organa i organizacija.

Član 26

Opština, u skladu sa zakonom donosi:

1) strateški plan razvoja opštine;

2) budžet i završni račun budžeta;

3) planove i programe za pojedine oblasti;

4) urbanističke projekte; i

5) druge akte, u skladu sa svojim nadležnostima.

Član 27

Opština, u skladu sa zakonom i drugim propisima:

1) uređuje i obezbjeđuje obavljanje i razvoj komunalnih djelatnosti, održavanje komunalne infrastrukture i komunalnog reda;

2) uređuje i obezbjeđuje obavljanje poslova izgradnje, rekonstrukcije, održavanja i zaštite opštinskih puteva;

3) uređuje i obezbjeđuje prevoz putnika u gradskom i prigradskom linijskom saobraćaju i autotaksi prevoz;

4) reguliše saobraćaj na svom području,​​ u skladu sa zakonom kojim se uređuje bezbjednost saobraćaja na putevima;

5) uređuje građevinsko zemljište;

6) uređuje i obezbjeđuje uslove za razvoj preduzetništva;

7) stara se o lokalnim dobrima od opšteg interesa;

8) obezbjeđuje uslove i stara se o zaštiti životne sredine i pojedinih njenih djelova (kvalitet vazduha, zaštita od buke, upravljanje otpadom i dr.);

9) uređuje i obezbjeđuje uslove za upravljanje vodama, vodnim zemljištem i vodnim objektima od lokalnog značaja, stara se o njihovoj zaštiti i korišćenju, izdaje vodna akta​​ i vodi propisane evidencije, utvrđuje erozivna područja, protiverozivne mjere i sprovodi zaštitu od erozija i bujica, organizuje i obezbjeđuje obavljanje drugih poslova iz oblasti upravljanja, korišćenja i zaštite voda i vodosnabdijevanja;

10) uređuje odnose u oblasti stanovanja i stara se o obezbjeđenju uslova za održavanje stambenih zgrada;

11) uređuje, obezbjeđuje i stvara uslove za razvoj kulture i zaštitu kulturnih dobara;

12) uređuje, organizuje i stvara uslove i stara se o​​ razvoju turizma, kao i razvoju djelatnosti kojima se unapređuje razvoj turizma;

13) stvara uslove za razvoj i unapređenje sporta djece, omladine i građana, kao i razvijanje međuopštinske sportske saradnje;

14) stvara uslove za korišćenje poljoprivrednog zemljišta i stara se o njegovoj zaštiti;

15) u skladu sa mogućnostima, učestvuje u obezbjeđivanju uslova i unapređenju djelatnosti: zdravstvene zaštite, obrazovanja, socijalne i dječje zaštite, zapošljavanja i drugih oblasti od interesa za lokalno stanovništvo i vrši prava i dužnosti osnivača ustanova koje osniva u ovim djelatnostima, u skladu sa zakonom;

16) u skladu sa mogućnostima, uređuje i obezbjeđuje rješavanje stambenih potreba lica u stanju socijalne potrebe i lica sa invaliditetom i pomaže rad humanitarnih i nevladinih organizacija iz ovih oblasti;

17) uređuje i obezbjeđuje uslove za informisanje lokalnog stanovništva;

18) uređuje i obezbjeđuje uslove za razvoj bibliotečke i drugih djelatnosti od interesa za lokalno stanovništvo;

19) rješava o pravima iz oblasti boračko-invalidske zaštite i vodi evidenciju o korisnicima prava;

20) uređuje i obezbjeđuje uslove za zaštitu i spašavanje stanovništva, materijalnih i kulturnih dobara i životne sredine na području opštine od elementarnih nepogoda, tehničko-tehnoloških nesreća i drugih nesreća;

21) organizuje i sprovodi mjere zaštite stanovništva od zaraznih bolesti;

22) stvara uslove za razvoj poljoprivredne proizvodnje (voćarstvo, povrtarstvo, maslinarstvo i dr.) i obavlja druge poslove iz ove oblasti;

23) obezbjeđuje uslove za zaštitu potrošača;

24) uređuje način i uslove držanja kućnih ljubimaca, način postupanja sa napuštenim i izgubljenim životinjama, obezbjeđuje uslove za njihovo zbrinjavanje i sprovodi mjere kontrole njihovog razmnožavanja;

25) utvrđuje​​ radno vrijeme u određenim djelatnostima i određuje područja u kojima se može obavljati određena djelatnost;

26) uređuje i obezbjeđuje uslove za održavanje javnih sajmova lokalnog značaja;

27) uređuje način organizovanja javnih radova od lokalnog značaja;

28) propisuje prekršaje za povrede opštinskih propisa.

Član 28

U okviru sopstvenih nadležnosti, opština:

1) raspolaže, upravlja i štiti svoju imovinu i vrši pojedina​​ svojinska ovlašćenja na državnoj imovini, u skladu sa zakonom;

2) uređuje, uvodi i utvrđuje sopstvene prihode u skladu sa zakonom;

3) vrši poslove naplate i kontrole sopstvenih prihoda;

4) rješava o pravima, obavezama i pravnim interesima fizičkih lica, pravnih lica i drugih stranaka u upravnim i drugim stvarima;

5) utvrđuje javni interes za eksproprijaciju nepokretnosti za realizaciju projekata od lokalnog značaja, u skladu sa zakonom;

6) obezbjeđuje sprovođenje aktivnosti koje imaju za cilj poboljšanje energetske efikasnosti u objektima i sistemima koji koriste energiju (zgrade, sistemi javnog saobraćaja, javne rasvjete, vodosnabdijevanja, upravljanja otpadom i dr.), a koje za obavljanje djelatnosti koriste organi lokalne samouprave, organi lokalne uprave​​ i javne službe;

7) vodi evidencije, u skladu sa zakonom;

8) vrši poslove inspekcijskog nadzora i poslove obezbjeđenja komunalnog reda, u skladu sa zakonom;

9) organizuje i obavlja poslove pružanja pravne pomoći građanima u skladu sa zakonom;

10) ustanovljava javna priznanja i nagrade;

11) vrši i druge poslove u skladu sa potrebama i interesima lokalnog stanovništva.

Član 29

Radi obezbjeđivanja vršenja poslova iz svoje nadležnosti opština osniva:

1) organe lokalne uprave;

2) ustanove, privredna društva i druge oblike organizovanja radi pružanja javnih usluga (u daljem tekstu: javne službe).

Javne službe mogu se osnivati ako je obavljanje djelatnosti nezamjenljiv uslov života i rada lokalnog stanovništva, a zadovoljenje potreba građana u tim djelatnostima se ne može kvalitetno i ekonomično obezbijediti privatnom inicijativom ili na drugi način.

Član 30

Kad ocijeni da je vršenje sopstvenih poslova od zajedničkog interesa za dvije ili više opština, Vlada može da zahtijeva od opština da zajednički obezbijede vršenje tih poslova ili utvrdi javni interes i obezbijedi njihovo vršenje.

2. Preneseni i povjereni poslovi

Član 31

Vršenje pojedinih poslova iz nadležnosti organa državne uprave zakonom se može prenijeti opštini kad se na taj način obezbjeđuje njihovo efikasnije i ekonomičnije vršenje.

Vršenje pojedinih poslova iz nadležnosti organa državne uprave može se propisom Vlade povjeriti opštini.

Uslovi pod kojima se prenose ili povjeravaju poslovi opštini uređuju se zakonom, odnosno propisom Vlade.

Član 32

Prenesene poslove u oblastima obrazovanja, primarne zdravstvene zaštite, socijalne i dječje zaštite, zapošljavanja i drugim oblastima od interesa za lokalno stanovništvo opština vrši u skladu sa posebnim zakonom.

IV. IMOVINA OPŠTINE

Član 33

Opština ima imovinu.

Imovinu opštine čine nepokretne i pokretne stvari, novčana sredstva, hartije od vrijednosti i druga imovinska prava, u skladu sa zakonom.

Član 34

Opština raspolaže, štiti i upravlja svojom imovinom shodno njenoj namjeni, sa pažnjom dobrog privrednika, u skladu sa posebnim zakonom.

Opština i javne službe čiji je osnivač opština dužne su da vode evidenciju o svojoj imovini.

Imovina opštine iskazuje se u skladu sa zakonom.

V. ORGANI OPŠTINE

1. Skupština

Član 35

Skupština opštine (u daljem tekstu: skupština) je​​ predstavnički organ građana opštine.

Skupštinu čine odbornici koje biraju građani na osnovu slobodnog, opšteg, jednakog i neposrednog biračkog prava, u skladu sa zakonom kojim se uređuje izbor odbornika i poslanika.

Član 36

Izbore za skupštinu raspisuje Predsjednik Crne Gore.

Izbori za skupštinu održavaju se, najkasnije 15 dana prije isteka mandata skupštine.

Član 37 ​​ 

Mandat skupštine traje četiri godine.

Skupštini može prestati mandat prije isteka vremena na koje je izabrana, raspuštanjem ili skraćenjem​​ mandata skupštine.

Ako mandat skupštine ističe za vrijeme vanrednog stanja odnosno vanredne situacije u skladu sa zakonom, mandat joj se produžava, najduže 90 dana po prestanku okolnosti koje su izazvale to stanje, odnosno situaciju.

U slučaju prestanka mandata skupštine prije isteka vremena na koje je izabrana, Predsjednik Crne Gore raspisuje izbore narednog dana od dana stupanja na snagu odluke o raspuštanju, odnosno od dana stupanja na snagu odluke o skraćenju mandata skupštine.

Član 38

Skupština:

1) donosi statut opštine;

2) donosi propise i druge opšte akte;

3) donosi strateški plan razvoja opštine;

4) donosi planove i programe razvoja za pojedine oblasti;

5) donosi urbanističke projekte;

6) donosi program uređenja prostora, odnosno plan komunalnog opremanja;

7) donosi budžet i završni račun budžeta;

8) uvodi i utvrđuje opštinske poreze, takse, naknade i druge sopstvene prihode;

9) raspolaže nepokretnom imovinom, osim u slučajevima​​ otuđenja imovinskih prava na nepokretnostima neposrednom pogodbom, utvrđenim zakonom kojim se uređuje državna imovina;

10) utvrđuje uslove za osnivanje mjesnih zajednica i daje saglasnost na odluke o osnivanju;

11) raspisuje referendum za teritoriju opštine ili za dio teritorije;

12) odlučuje o građanskoj inicijativi;

13) odlučuje o raspisivanju samodoprinosa za teritoriju opštine;

14) osniva javne službe;

15) odlučuje o zaduživanju i davanju garancija, u skladu sa zakonom;

16) vrši potvrđivanje mandata i odlučuje o pravima odbornika;

17) donosi odluku o skraćenju mandata skupštine;

18) bira i razrješava predsjednika skupštine, predsjednika opštine i potpredsjednika skupštine;

19) daje saglasnost na odluku o imenovanju i razrješenju potpredsjednika opštine;

20) imenuje sekretara skupštine, na predlog predsjednika skupštine;

21) imenuje članove radnih tijela skupštine;

22) imenuje i razrješava članove organa upravljanja javnih službi;

23) razmatra i usvaja izvještaj o radu predsjednika opštine i radu organa i​​ službi iz člana 69 ovog zakona;

24) razmatra izvještaj o radu javnih službi čiji je osnivač opština;

25) razmatra izvještaj o realizaciji preporuka Državne revizorske institucije;

26) donosi poslovnik o svom radu;

27) donosi etički kodeks;

28) donosi odluku o zaradama lokalnih funkcionera i lica koja imenuje Skupština;

29) donosi odluku o zaradama lokalnih službenika i namještenika;

30) vrši i druge poslove utvrđene zakonom i statutom. Skupština može imati stručnu službu.

Član 39

Prvu sjednicu novoizabrane​​ skupštine saziva predsjednik skupštine prethodnog saziva, najkasnije u roku od 15 dana od dana objavljivanja konačnih rezultata izbora.

Sjednica skupštine održava se, najkasnije u roku od 15 dana od dana sazivanja.

Prvom sjednicom novoizabrane skupštine, do izbora predsjednika skupštine, predsjedava najstariji odbornik.

Ako se sjednica ne sazove u roku iz stava 1 ovog člana, odnosno ne održi u roku iz stava 2 ovog člana, sjednicu saziva Vlada, najkasnije u roku od 15 dana od dana isteka propisanog roka za sazivanje, odnosno, održavanje sjednice.

U slučaju iz stava 4 ovog člana sjednica se održava, najkasnije u roku od 15 dana od dana sazivanja.

Skupština se smatra konstituisanom izborom predsjednika skupštine.

Ako se skupština ne konstituiše u roku od 60 dana od dana objavljivanja konačnih rezultata izbora, Predsjednik Crne Gore raspisuje nove izbore za skupštinu.

Član 40 ​​ 

Skupštinu saziva predsjednik skupštine po potrebi, a dužan je da je sazove najmanje jednom u tri mjeseca.

Predsjednik skupštine saziva skupštinu, po sopstvenoj inicijativi, na zahtjev predsjednika opštine, jedne trećine odbornika i na inicijativu građana, u roku od 15 dana od dana podnošenja zahtjeva, odnosno inicijative.

Potreban broj građana za podnošenje inicijative, u smislu stava 2 ovog člana, utvrđuje se statutom opštine.

Ako predsjednik skupštine ne sazove sjednicu u roku iz stava 2 ovog člana, sjednicu saziva podnosilac zahtjeva, odnosno inicijative.

Sjednicom skupštine u slučaju iz stava 4 ovog člana, predsjedava odbornik koga odredi podnosilac zahtjeva, odnosno inicijative.

Sjednica skupštine održava se, najkasnije u roku od 15 dana od dana sazivanja i mora biti završena najkasnije u roku od tri mjeseca od dana sazivanja.

Član 41

Pravo predlaganja odluka, drugih propisa i opštih akata ima predsjednik opštine, odbornik i građani čiji broj se utvrđuje statutom opštine.

Skupština može da odlučuje ako sjednici prisustvuje većina od ukupnog broja odbornika, a odluke donosi većinom glasova​​ prisutnih odbornika, ako zakonom ili statutom opštine za pojedina pitanja nije predviđena druga većina.

Statut opštine, odluku o izboru i razrješenju predsjednika opštine, odluku o izboru i razrješenju predsjednika skupštine, odluku o skraćenju mandata skupštine, odluku o zaduživanju opštine i odluku o raspisivanju opštinskog referenduma, skupština donosi većinom glasova ukupnog broja odbornika.

Način rada i druga pitanja u vezi sa odlučivanjem skupštine koja nijesu uređena ovim zakonom, uređuju se statutom​​ opštine, odnosno poslovnikom skupštine.

Član 42

Odbornik se ne može pozvati na odgovornost za iznešeno mišljenje, način glasanja ili izgovorenu riječ u vršenju odborničke funkcije.

Član 43

Radi efikasnog i racionalnog vršenja poslova iz nadležnosti skupštine, obrazuju se odbori i savjeti, kao stalna radna tijela, a mogu se obrazovati i komisije kao povremena radna tijela.

Za članove odbora skupština imenuje odbornike skupštine.

Za članove savjeta i komisija skupština, pored odbornika, imenuje i druga lica.

Odlukom o obrazovanju radnih tijela iz stava 1 ovog člana uređuje se djelokrug i način rada i odlučivanja radnih tijela i druga pitanja od značaja za njihov rad.

Član 44

U vršenju poslova iz okvira svoje nadležnosti skupština donosi statut opštine, odluke, rješenja, zaključke, povelje, preporuke i druge akte.

Statut opštine je osnovni akt kojim se uređuje organizacija, rad i način ostvarivanja lokalne samouprave.

Odlukom se odlučuje o pravima i obavezama građana, osnivaju javne službe i o drugim pitanjima,​​ u skladu sa zakonom i statutom opštine.

Rješenjem se odlučuje o pojedinačnim pitanjima, u skladu sa zakonom i drugim propisom.

Skupština donosi zaključke o pojedinim pitanjima od značaja za utvrđivanje i vođenje politike.

Poveljom i preporukom skupština izražava svoj stav u odnosu na pojedina sistemska pitanja iz sopstvene nadležnosti, kao i u odnosu na rad organa lokalne uprave i javnih službi.

Član 45

Skupština ima predsjednika.

Predsjednika skupštine iz reda odbornika bira skupština, na predlog jedne trećine odbornika, većinom glasova ukupnog broja odbornika.

Mandat predsjednika skupštine traje koliko i mandat skupštine.

Funkcija predsjednika skupštine je profesionalna.

Način i postupak izbora predsjednika skupštine uređuje se statutom opštine.

Član 46

Predsjednik skupštine predstavlja skupštinu, saziva sjednicu skupštine, predsjedava i rukovodi njenim radom i stara se o realizaciji njenih odluka i drugih akata.

Predsjednik skupštine može biti razriješen prije isteka vremena na koje je izabran, ako ne izvršava poslove iz stava 1 ovog člana i u drugim slučajevima utvrđenim ovim zakonom i statutom opštine.

Način i postupak razrješenja predsjednika skupštine uređuje se statutom opštine.

Član 47

Predsjedniku skupštine prestaje mandat po sili zakona:

1) istekom vremena na koje je izabran;

2) gubitkom crnogorskog državljanstva;

3) promjenom prebivališta;

4) kad je pravosnažnom odlukom lišen poslovne sposobnosti;

5) kad je pravosnažnom presudom osuđen za djelo koje ga čini nedostojnim za vršenje funkcije;

6) kad je pravosnažnom presudom osuđen na bezuslovnu kaznu zatvora;

7) u drugim slučajevima propisanim zakonom.

Član 48

Skupština može imati potpredsjednika.

Potpredsjednika skupštine iz reda odbornika bira i razrješava skupština, na predlog predsjednika skupštine.

Mandat potpredsjednika skupštine traje koliko i mandat predsjednika skupštine.

Potpredsjednik skupštine zamjenjuje predsjednika skupštine u slučaju njegove odsutnosti i spriječenosti da obavlja svoju dužnost.

Potpredsjednik skupštine funkciju vrši volonterski.

Član 49

Kad predsjedniku skupštine u slučajevima propisanim zakonom prestane mandat, funkciju predsjednika skupštine do izbora novog predsjednika skupštine vrši potpredsjednik skupštine.

U slučaju prestanka mandata predsjedniku skupštine, skupština je dužna da izvrši izbor predsjednika skupštine, najkasnije u roku od 30 dana od dana prestanka mandata.

U slučaju da skupština nema potpredsjednika skupštine, funkciju predsjednika skupštine do izbora novog predsjednika skupštine vrši odbornik koji je iz kluba odbornika koji ima najveći broj odbornika.

Član 50.

Skupština ima sekretara.

Sekretar skupštine imenuje se na osnovu javnog konkursa, na vrijeme od pet godina.

Sekretara skupštine imenuje i razrješava skupština, na predlog predsjednika skupštine.

Član 51

Za sekretara skupštine može se imenovati lice koje ima VII1 nivo kvalifikacije​​ obrazovanja, pravni fakultet, položen stručni ispit za rad u državnim organima i najmanje pet godina radnog iskustva.

Odluku o raspisivanju javnog konkursa za izbor sekretara skupštine donosi skupštinski odbor nadležan za izbor i imenovanje.

Komisiju za provjeru stručnih sposobnosti za izbor sekretara skupštine obrazuje skupštinski odbor iz stava 2 ovog člana.

Na pitanja u vezi sprovođenja javnog konkursa i načina provjere stručnih sposobnosti kandidata za sekretara skupštine, shodno se primjenjuju odredbe​​ ovog zakona kojima se uređuje popuna radnih mjesta u okviru kategorije visoki rukovodni kadar.

Član 52

Sekretar skupštine organizuje i stara se o obavljanju stručnih, administrativnih i drugih poslova za skupštinu i njena radna tijela i vrši druge poslove​​ utvrđene statutom i drugim aktima skupštine.

Sekretar skupštine rukovodi radom službe skupštine sa svim pravima i obavezama starješine organa lokalne uprave i za svoj rad i rad službe skupštine, odgovara predsjedniku skupštine i skupštini.

Akt o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji stručne službe skupštine, donosi sekretar skupštine, uz saglasnost predsjednika skupštine.

O pravima i obavezama sekretara skupštine odlučuje nadležno radno tijelo skupštine.

Član 53

Sekretaru skupštine prestaje mandat:

-​​ istekom vremena na koje je imenovan;

- na lični zahtjev;

- prestankom radnog odnosa po sili zakona;

- razrješenjem.

Član 54

Sekretar skupštine razrješava se ako:

- ne obavlja ili nesavjesno obavlja poslove utvrđene zakonom i statutom opštine;

- je pravosnažnom presudom osuđen na bezuslovnu kaznu zatvora;

- je pravosnažnom presudom osuđen za krivično djelo koje ga čini nedostojnim za vršenje funkcije.

Način i postupak razrješenja sekretara skupštine uređuje se statutom.

2. Predsjednik opštine

Član 55

Predsjednik opštine je izvršni organ opštine.

Funkcija predsjednika opštine je profesionalna.

Predsjednik opštine bira se, na vrijeme od četiri godine.

Za predsjednika opštine može biti izabrano lice koje​​ ispunjava uslove za izbor odbornika, u skladu sa zakonom kojim se uređuje izbor odbornika i poslanika.

Član 56

Pravo predlaganja kandidata za predsjednika opštine ima najmanje jedna trećina odbornika.

Predsjednik opštine bira se, najkasnije u roku od 30 dana od dana konstituisanja skupštine.

Predsjedniku opštine koji je izabran iz reda odbornika, izborom na funkciju predsjednika opštine prestaje mandat odbornika.

Ako se predsjednik opštine ne izabere u roku iz stava 2 ovog člana, na predlog Vlade ili jedne​​ trećine odbornika, skupština donosi odluku o skraćenju svog mandata.

Odluka iz stava 4 ovog člana donosi se u roku od 15 dana od isteka roka iz stava 2 ovog člana.

Način i postupak izbora predsjednika opštine uređuje se statutom.

Član 57

Predsjednik opštine daje pred skupštinom svečanu izjavu:

"Svečano se obavezujem da ću dužnost predsjednika opštine obavljati u skladu sa Ustavom, zakonom i statutom opštine."

Član 58

Predsjednik opštine:

1) predstavlja i zastupa opštinu;

2) predlaže propise i druge akte koje donosi skupština;

3) stara se i odgovoran je za izvršavanje zakona, drugih propisa i opštih akata, strateškog plana razvoja opštine i drugih razvojnih planova i programa, kao i za sprovođenje strateških dokumenata od državnog značaja;

4) stara se i odgovoran je za izvršavanje prenesenih i povjerenih poslova;

5) podnosi izvještaj o stanju imovine opštine;

6) odlučuje o otuđenju imovinskih prava na nepokretnostima neposrednom pogodbom, u skladu sa zakonom kojim se uređuje državna imovina;

7) utvrđuje organizaciju i način rada lokalne uprave, po pribavljenom mišljenju glavnog administratora;

8) imenuje i razrješava potpredsjednika opštine, uz saglasnost skupštine;

9) imenuje i razrješava glavnog administratora, starješine organa, odnosno posebnih službi iz člana 69 st. 1 i 3 ovog zakona;

10) imenuje i razrješava glavnog gradskog arhitektu;

11) postavlja i razrješava menadžera;

12) podnosi skupštini godišnji izvještaj o svom radu i radu organa i službi iz člana 69 ovog zakona, do 31. marta tekuće godine za prethodnu godinu;

13) usmjerava i usklađuje rad organa i službi iz člana 69 ovog zakona i javnih službi, radi efikasnijeg ostvarivanja njihovih funkcija i kvalitetnijeg pružanja javnih usluga, o čemu donosi odgovarajuće akte;

14) daje saglasnost na akt o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji organa i službi iz člana 69 ovog zakona i javnih službi;

15) vrši upravni nadzor nad radom organa i službi iz člana 69 ovog zakona i javnih službi;

16) donosi akte iz svoje nadležnosti i akte u izvršavanju prenesenih i​​ povjerenih poslova, ako posebnim propisom nije drukčije utvrđeno;

17) odgovoran je za izvršavanje odluka i drugih akata koje donosi skupština i donosi akte za njihovo izvršavanje;

18) donosi akte kojima obezbjeđuje izvršenje budžeta opštine;

19) donosi kadrovski plan;

20) donosi plan integriteta;

21) donosi godišnji plan obuka lokalnih službenika i namještenika;

22) vrši i druge poslove utvrđene zakonom, statutom i drugim aktima opštine. Predsjednik opštine može imati stručnu službu kojom rukovodi.

Predsjednik opštine donosi akt o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji stručne službe iz stava 2 ovog člana, odlučuje o izboru kandidata u postupku zasnivanja radnog odnosa i pravima​​ i obavezama zaposlenih u službi.

Član 59 ​​ 

Predsjednik opštine privremeno donosi akte iz nadležnosti skupštine ako skupština nije u mogućnosti da se sastane ili je iz drugih razloga onemogućen njen rad, a njihovim nedonošenjem bi se ugrozio život građana​​ ili imovina veće vrijednosti.

Predsjednik je dužan da akt iz stava 1 ovog člana podnese na potvrdu skupštini na prvoj narednoj sjednici.

Ako skupština ne potvrdi akt iz stava 1 ovog člana ili ga predsjednik ne podnese na potvrdu, taj akt prestaje da važi u​​ roku od tri mjeseca od dana donošenja.

Član 60

Za vršenje poslova iz svoje nadležnosti predsjednik opštine odgovara skupštini.

Za vršenje prenesenih i povjerenih poslova predsjednik opštine odgovara i Vladi.

U slučaju nezakonitog vršenja ili nevršenja prenesenih ili povjerenih poslova, Vlada obavještava skupštinu i predlaže preduzimanje mjera, u cilju zakonitog vršenja tih poslova.

Ako se ne preduzmu mjere iz stava 3 ovog člana, Vlada će upozoriti skupštinu na posljedice nepreduzimanja mjera i preduzeti mjere, u skladu sa ovim zakonom.

Član 61

Predsjedniku opštine prestaje mandat istekom vremena na koje je izabran, razrješenjem od strane skupštine, razrješenjem od strane Vlade, podnošenjem ostavke i po sili zakona.

Prestanak mandata predsjednika opštine zbog podnošenja ostavke i po sili zakona konstatuje se aktom skupštine.

Član 62

Skupština može razriješiti predsjednika opštine ako:

- u propisanom roku ne predloži budžet i završni račun budžeta;

- ne obezbijedi sprovođenje strateškog plana razvoja opštine​​ i drugih razvojnih planova i programa, kao i strateških dokumenata od državnog značaja;

- ne podnese godišnji izvještaj o svom radu i radu organa i službi iz člana 69 ovog zakona, u roku iz člana 58 stav 1 tačka 12 ovog zakona;

- ne izvršava sudske odluke.

Predlog za razrješenje predsjednika opštine može podnijeti najmanje jedna trećina odbornika.

Predsjednik opštine ima pravo da se na sjednici skupštine izjasni o podnijetom predlogu.

Skupština o predlogu za razrješenje predsjednika opštine odlučuje većinom​​ glasova ukupnog broja odbornika, u roku od 30 dana od dana podnošenja predloga.

Način i postupak razrješenja predsjednika opštine uređuje se statutom opštine.

Član 63

Vlada može razriješiti predsjednika opštine ako predsjednik opštine, u vremenu dužem od šest mjeseci, ne vrši poslove iz svoje nadležnosti.

Smatra se da predsjednik opštine ne vrši poslove iz svoje nadležnosti ako ne obezbijedi izvršavanje zakona, drugih propisa i opštih akata i sprovođenje strateškog plana razvoja opštine i drugih razvojnih planova i programa, kao i strateških dokumenata od državnog značaja, čime se onemogućava ostvarivanje prava i obaveza građana.

U slučaju iz stava 1 ovog člana Vlada će​​ upozoriti predsjednika opštine da u određenom roku preduzme mjere za vršenje poslova iz svoje nadležnosti i o tome obavijestiti skupštinu.

Ako i nakon upozorenja predsjednik opštine ne obezbijedi vršenje poslova iz svoje nadležnosti organ državne uprave nadležan za poslove lokalne samouprave (u daljem tekstu: Ministarstvo) zatražiće pisano izjašnjenje od predsjednika opštine.

Predsjednik opštine je dužan da se izjasni u roku od osam dana od dana dostavljanja zahtjeva za izjašnjenje.

Ministarstvo dostavlja Vladi obrazloženi predlog za razrješenje predsjednika opštine.

Uz predlog iz stava 6 ovog člana, Ministarstvo dostavlja i izjašnjenje predsjednika opštine.

O predlogu za razrješenje predsjednika opštine, Vlada odlučuje u roku od 15 dana.

Protiv odluke Vlade​​ o razrješenju predsjednika opštine, predsjednik opštine može podnijeti tužbu Upravnom sudu Crne Gore.

Postupak po tužbi je hitan.

Član 64

Predsjednik opštine može podnijeti ostavku, o čemu obavještava skupštinu.

Član 65

Predsjedniku opštine prestaje mandat po sili zakona:

1) gubitkom crnogorskog državljanstva;

2) promjenom prebivališta;

3) kad je pravosnažnom odlukom lišen poslovne sposobnosti;

4) kad je pravosnažnom presudom osuđen za djelo koje ga čini nedostojnim za vršenje funkcije;

5) kad je pravosnažnom presudom osuđen na bezuslovnu kaznu zatvora;

6) u drugim slučajevima propisanim zakonom.

Član 66 ​​ 

Kad predsjedniku opštine, u slučajevima propisanim zakonom, prestane mandat, funkciju predsjednika, do izbora novog predsjednika opštine, vrši potpredsjednik opštine, koga odredi skupština.

U slučaju prestanka mandata predsjedniku opštine, izbor predsjednika opštine izvršiće se najkasnije u roku od 30 dana od dana prestanka mandata.

Ako se predsjednik opštine ne izabere u roku iz stava 2 ovog člana, na predlog Vlade ili jedne trećine odbornika, skupština donosi odluku o skraćenju mandata skupštine.

Član 67

Opština ima najviše dva potpredsjednika.

Potpredsjednik opštine zamjenjuje predsjednika opštine u slučaju njegove odsutnosti ili spriječenosti u okviru​​ ovlašćenja koja mu predsjednik povjeri.

Potpredsjednik opštine prati rad organa lokalne uprave i javnih službi u oblastima za koje ga zaduži predsjednik opštine i stara se o sprovođenju politika u tim oblastima.

Mandat potpredsjednika traje koliko i mandat predsjednika opštine.

Izuzetno, potpredsjedniku opštine mandat traje do izbora novog predsjednika opštine, u skladu sa članom 66 ovog zakona.

Član 68

Potpredsjedniku opštine prestaje mandat prije isteka vremena​​ na koje je izabran razrješenjem, podnošenjem ostavke i po sili zakona.

Potpredsjednik opštine može biti razriješen prije isteka mandata ako ne vrši poslove iz člana 67 stav 3 ovog zakona.

Potpredsjednik opštine može podnijeti ostavku, o čemu obavještava predsjednika opštine.

Potpredsjedniku opštine prestaje mandat po sili zakona u slučajevima iz člana 65 ovog zakona.

VI. LOKALNA UPRAVA

1. Organi lokalne uprave i službe

Član 69 ​​ 

Za vršenje poslova lokalne uprave obrazuju se organi lokalne uprave (sekretarijati, uprave i direkcije).

Za vršenje stručnih i drugih poslova iz nadležnosti glavnog administratora i glavnog gradskog arhitekte, kao i zajedničkih stručnih i drugih poslova za potrebe opštine mogu se obrazovati stručne službe.

Za vršenje specifičnih poslova lokalne uprave obrazuju se posebne službe (služba komunalne policije, služba zaštite i spašavanja i druge službe, u skladu sa zakonom).

Poslove zaštite imovinsko-pravnih interesa opštine vrši organ koji odredi opština statutom u skladu sa zakonom.

U vršenju poslova iz stava 4 ovog člana nadležni organ opštine ima položaj zakonskog zastupnika opštine pred sudovima i drugim nadležnim državnim organima.

Član 70

Unutrašnja organizacija i sistematizacija organa i službi iz člana 69 ovog zakona utvrđuje se​​ zavisno od obima, vrste i složenosti poslova i na način kojim se obezbjeđuje njihovo efikasno, ekonomično i efektivno vršenje.

Kriterijume za organizaciju i sistematizaciju iz stava 1 ovog člana, utvrđuje predsjednik opštine, ako nijesu propisani posebnim​​ zakonom.

Član 71

Organi lokalne uprave:

1) izvršavaju zakone, druge propise i opšte akte;

2) vrše pripremu i procjenu analize uticaja odluka i drugih propisa (RIA) koje donose skupština i predsjednik opštine;

3) vrše upravni nadzor nad izvršavanjem propisa​​ i drugih opštih akata;

4) obezbjeđuje vršenje poslova od javnog interesa za lokalno stanovništvo;

5) rješava u prvostepenom upravnom postupku o pravima, obavezama i pravim interesima fizičkih lica, pravnih lica i drugih stranaka;

6) odlučuje po pravnim ljekovima korisnika usluga od opšteg interesa;

7) vode evidencije propisane zakonom i opštim aktima skupštine i predsjednika opštine;

8) vrše i druge poslove utvrđene zakonom, statutom i drugim aktima opštine.

Priprema i procjena analize uticaja iz stava 1 tačka 2 ovog člana, vrši se u skladu sa aktom organa državne uprave nadležnog za poslove finansija i dostavlja se uz predlog odluke ili drugog propisa skupštini, odnosno predsjedniku opštine.

Član 72

Organi lokalne uprave vrše upravni nadzor koji obuhvata:

1) nadzor nad zakonitošću akata javnih službi kojima se rješava o pravima, obavezama i pravnim interesima građana i pravnih lica;

2) nadzor nad zakonitošću i cjelishodnošću rada javnih službi;

3) inspekcijski​​ nadzor.

Član 73

U vršenju upravnog nadzora organi lokalne uprave:

1) predlažu predsjedniku opštine da pokrene postupak za ocjenu ustavnosti i zakonitosti opštih akata javnih službi ili pojedinih njihovih odredaba i da do okončanja postupka pred Ustavnim sudom Crne Gore obustavi od izvršenja te akte;

2) nalažu mjere za izvršavanje utvrđenih obaveza;

3) predlažu mjere za prevazilaženje problema, odnosno otklanjanje propusta u radu javnih službi;

4) daju inicijativu za donošenje ili izmjenu propisa;

5) podnose zahtjev za pokretanje prekršajnog postupka ili krivičnu prijavu;

6) obavještavaju druge organe, ako postoje razlozi za preduzimanje mjera iz njihove nadležnosti;

7) preduzimaju druge mjere, u skladu sa posebnim propisima.

Član 74

Opština ima službu za vršenje poslova komunalne policije.

Služba komunalne policije vrši obezbjeđenje komunalnog reda i komunalni nadzor u skladu sa zakonom.

Nadzor nad zakonitošću i cjelishodnošću rada službe komunalne policije vrši predsjednik opštine.

Član 75

Opština ima službu zaštite i spašavanja.

Služba zaštite i spašavanja vrši poslove zaštite i spašavanje građana, materijalnih i kulturnih dobara i zaštite životne sredine ugroženih djelovanjem katastrofa, elementarnih nepogoda, tehničko-tehnoloških i drugih nesreća, u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita i spašavanje.

Nadzor nad zakonitošću i cjelishodnošću rada službe zaštite vrši predsjednik opštine.

Član 76

Organi i službe iz člana 69 ovog zakona podnose predsjedniku opštine najmanje jednom godišnje izvještaj o svom​​ radu, u roku propisanom statutom.

2. Glavni administrator

Član 77

Glavni administrator:

- vrši poslove drugostepenog organa u upravnim stvarima iz nadležnosti organa i posebnih službi iz člana 69 st. 1 i 3 ovog zakona;

- koordinira rad organa i službi iz člana 69 ovog zakona, u izvršavanju poslova za koje je potrebna međusobna saradnja (priprema propisa, akcionih planova, strateškog plana razvoja opštine i drugih razvojnih planova i programa, priprema izvještaja o njihovoj realizaciji i stručno informativnih materijala, izvještaja o sprovođenju zakona, opštinskih propisa i dr.);

- daje mišljenje na akt kojim se utvrđuje organizacija i način rada lokalne uprave;

- daje stručna uputstva i instrukcije za rad organima i službama iz člana 69 ovog zakona, radi pravilne primjene zakona i drugih propisa;

- priprema godišnji izvještaj o postupanju u upravnim stvarima iz nadležnosti opštine;

- podnosi predsjedniku opštine godišnji izvještaj o radu i druge izvještaje na zahtjev predsjednika opštine;

- vrši druge poslove utvrđene zakonom, statutom opštine i aktima predsjednika opštine.

Ako se za vršenje poslova glavnog administratora obrazuje stručna služba, tom službom rukovodi glavni administrator i odgovara za njen rad.

U slučaju iz​​ stava 2 ovog člana, glavni administrator donosi akt o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji stručne službe, odlučuje o izboru kandidata u postupku zasnivanja radnog odnosa i pravima i obavezama zaposlenih u službi.

Član 78

Glavni administrator imenuje se na osnovu javnog konkursa, na vrijeme od pet godina.

Za glavnog administratora može biti imenovano lice koje ima VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja, pravni fakultet, položen pravosudni ispit i najmanje pet godina radnog iskustva.

Na pitanja u vezi sprovođenja javnog konkursa i načina provjere sposobnosti kandidata za glavnog administratora, shodno se primjenjuju odredbe ovog zakona kojima se uređuje popuna radnih mjesta u okviru kategorije visoki rukovodni kadar.

Član 79

Glavnom administratoru prestaje mandat:

- istekom vremena na koje je imenovan;

- na lični zahtjev;

- prestankom radnog odnosa po sili zakona;

- razrješenjem.

Član 80

Glavni administrator razrješava se ako:

- ne obavlja ili nesavjesno obavlja poslove utvrđene zakonom, statutom opštine i​​ aktima predsjednika opštine;

- je pravosnažnom presudom osuđen na bezuslovnu kaznu zatvora;

- je pravosnažnom presudom osuđen za krivično djelo koje ga čini nedostojnim za vršenje funkcije;

- predsjednik opštine ne prihvati godišnji izvještaj o njegovom radu;

Način i postupak razrješenja glavnog administratora uređuju se statutom.

3. Starješina organa lokalne uprave, pomoćnik, glavni gradski arhitekta i menadžer

Član 81

Radom organa lokalne uprave, službe koja vrši zajedničke, stručne i druge poslove za potrebe opštine i posebnih službi rukovodi starješina organa lokalne uprave, odnosno rukovodilac službe, načelnik komunalne policije, komandir službe zaštite, odnosno rukovodilac druge posebne službe (u daljem tekstu: starješina organa, odnosno službe).

Starješina organa, odnosno službe imenuje se na osnovu javnog konkursa, na vrijeme od pet godina, ako posebnim zakonom nije drukčije propisano.

Za svoj rad i rad organa, odnosno službe kojim rukovodi,​​ starješina organa, odnosno službe odgovara predsjedniku opštine.

Starješini organa, odnosno službe prestaje mandat i razrješava se zbog razloga iz čl. 79 i 80 ovog zakona, ako posebnim zakonom nije drukčije propisano.

Član 82

Starješina organa, odnosno službe donosi akt o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji i program rada organa, odnosno službe kojom rukovodi, uz prethodnu saglasnost predsjednika opštine, odlučuje o izboru kandidata u postupku zasnivanja radnog odnosa i pravima i obavezama zaposlenih​​ i vrši i druge poslove, u skladu sa zakonom, statutom i drugim aktima opštine.

Član 83

Starješina organa, odnosno službe može imati pomoćnika.

Pomoćnik starješine organa, odnosno službe postavlja se na osnovu javnog konkursa, na vrijeme od pet godina.

Odluku o postavljenju pomoćnika starješine organa, odnosno službe donosi starješina organa, odnosno službe, uz saglasnost predsjednika opštine.

Pomoćniku starješine organa, odnosno službe prestaje mandat i razrješava se zbog razloga iz čl. 79 i 80 ovog zakona.

Član 84

Opština može imati glavnog gradskog arhitektu, koji vrši poslove propisane zakonom kojim se uređuje planiranje prostora i izgradnja objekata.

Ako se za vršenje poslova glavnog gradskog arhitekte obrazuje stručna služba, tom službom rukovodi glavni gradski arhitekta i odgovara za njen rad.

U slučaju iz stava 2 ovog člana, glavni gradski arhitekta donosi akt o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji stručne službe, odlučuje o izboru kandidata u postupku zasnivanja radnog odnosa i pravima i obavezama zaposlenih u službi.

Glavni gradski arhitekta imenuje se na osnovu javnog konkursa.

Glavni gradski arhitekta razrješava se zbog razloga iz člana 80 ovog zakona.

Član 85

Opština može imati menadžera.

Menadžer predlaže i učestvuje u pripremi i realizaciji planova i programa razvoja opštine kojima se podstiče ekonomski razvoj, preduzetnička inicijativa i javno-privatno partnerstvo, obezbjeđuje zaštita životne sredine i održivi razvoj, priprema i upravlja projektima koji se finansiraju iz međunarodnih fondova i drugih izvora, prati njihovu realizaciju, priprema informacije i izvještaje o realizaciji projekata, uspostavlja i vodi bazu podataka o planovima, programima i projektima, inicira izmjene i dopune propisa koji otežavaju poslovnu inicijativu i vrši druge poslove koje mu povjeri predsjednik opštine.

Menadžer se postavlja, na osnovu javnog konkursa, na vrijeme od pet godina. Menadžeru prestaje mandat i razrješava se zbog razloga iz čl. 79 i 80 ovog zakona.

Član 86

Način i postupak razrješenja starješine organa odnosno službe, pomoćnika starješine organa odnosno službe, glavnog gradskog arhitekte i menadžera, uređuju se statutom opštine.

4. Sukob nadležnosti i izuzeće

Član 87

Sukob nadležnosti između organa lokalne uprave rješava glavni administrator.

Sukob​​ nadležnosti između organa lokalne uprave, javnih službi i pravnih lica kojima je odlukom skupštine povjereno vršenje određenih poslova rješava predsjednik opštine.

Član 88

O izuzeću starješine organa i glavnog administratora odlučuje predsjednik opštine.

O izuzeću ovlašćenog službenog lica koje vodi upravni postupak i donosi upravni akt u organu lokalne uprave, posebnoj službi i javnoj službi, odlučuje starješina organa odnosno službe, odnosno rukovodilac javne službe.

VII. LOKALNI FUNKCIONERI, SLUŽBENICI​​ I NAMJEŠTENICI

1. Zajedničke odredbe

Član 89

Predsjednik opštine, predsjednik skupštine, potpredsjednik opštine, sekretar skupštine i glavni administrator su lokalni funkcioneri.

O pravima i obavezama lokalnih funkcionera odlučuje nadležno radno tijelo skupštine.

Član 90

Poslovi predsjednika opštine, potpredsjednika opštine, glavnog administratora, starješine organa, odnosno službe, glavnog gradskog arhitekte, menadžera i rukovodilaca javnih službi nespojivi su sa funkcijom odbornika.

Sprječavanje sukoba javnog i privatnog interesa izabranih, imenovanih i postavljenih lica u organu lokalne samouprave, organu lokalne uprave i glavnog administratora, obezbjeđuje se u skladu sa zakonom​​ kojim se uređuje sprječavanje korupcije.

Član 91

Lokalni službenik je lice koje je zasnovalo radni odnos u organu lokalne uprave, stručnoj službi i posebnoj službi za vršenje poslova kojima se ostvaruje Ustavom, zakonom i drugim propisima utvrđena nadležnost opštine.

Lokalni službenik je i lice koje u organu lokalne uprave, stručnoj službi i posebnoj službi, vrši informatičke, materijalno-finansijske, računovodstvene i druge poslove administrativne prirode.

Namještenik je lice koje je zasnovalo radni odnos​​ u organu lokalne uprave, stručnoj službi i posebnoj službi, radi vršenja pomoćnih i drugih poslova.

Član 92

Poslodavac lokalnog službenika, odnosno namještenika je opština.

Prava i dužnosti poslodavca u odnosu na lokalne službenike i namještenike u ime opštine, vrši lice koje rukovodi organom lokalne uprave, stručnom službom, odnosno posebnom službom.

Prava i dužnosti poslodavca u odnosu na glavnog gradskog arhitektu i menadžera, vrši predsjednik opštine.

Član 93

Lokalni službenik, odnosno namještenik vrši​​ poslove na osnovu Ustava, zakona, drugih propisa i opštih akata.

Lokalni službenik, odnosno namještenik odgovoran je za zakonitost, stručnost i efikasnost svog rada.

Lokalni službenik, odnosno namještenik odgovoran je za zakonitu, efikasnu i svrsishodnu upotrebu sredstava i imovine opštine kojom upravlja ili koju koristi u radu.

Lokalni službenik, odnosno namještenik, u skladu sa zakonom, odgovoran je za štetu koju svojim nezakonitim ili nepravilnim radom nanese organu lokalne uprave, stručnoj službi, odnosno posebnoj službi ili trećem licu.

Član 94

U vršenju poslova lokalni službenik, odnosno namještenik pridržava se Etičkog kodeksa lokalnih službenika i namještenika i ne smije javni interes podrediti privatnom interesu, niti vršenje poslova koristiti za sticanje materijalne ili nematerijalne koristi.

Član 95

Lokalni službenik, odnosno namještenik ne smije u obavljanju poslova vršiti diskriminaciju građana po osnovu: rase, boje kože, nacionalne pripadnosti, društvenog ili etničkog porijekla, veze sa nekim manjinskim narodom ili manjinskom nacionalnom zajednicom, jezika, vjere ili uvjerenja, političkog ili drugog mišljenja, pola, promjene pola, rodnog identiteta, seksualne orjentacije i/ili interseksualnih karakteristika, zdravstvenog stanja, invaliditeta, starosne dobi, imovnog stanja, bračnog ili porodičnog stanja, pripadnosti grupi ili pretpostavci o pripadnosti grupi, političkoj partiji, sindikalnoj ili drugoj organizaciji, kao i po osnovu drugih ličnih svojstava.

Član 96

Lokalni službenik, odnosno namještenik zasniva radni odnos na osnovu javnog oglašavanja.

Radna mjesta lokalnih službenika, odnosno namještenika dostupna su svima, pod jednakim uslovima.

Zabranjeno je dovoditi u povlašćeni, odnosno neravnopravan položaj lokalnog službenika, odnosno namještenika u ostvarivanju njegovih prava i obaveza ili mu uskraćivati, odnosno ograničavati prava, a naročito zbog političke, nacionalne, rasne, polne ili vjerske pripadnosti ili po osnovu drugog ličnog svojstva.

Lokalni službenik, odnosno namještenik ima pravo i obavezu da se stručno osposobljava i usavršava.

Lokalni službenik, odnosno namještenik, u postupku odlučivanja o njegovim pravima i obavezama, ima pravo na pravnu zaštitu.

Član 97

Lokalni službenik, odnosno namještenik ima pravo na sindikalno organizovanje, u skladu sa zakonom.

Član 98

Na prava, obaveze i odgovornosti lokalnog službenika, odnosno namještenika koja nijesu uređena ovim ili posebnim zakonom primjenjuju se zakon kojim se uređuje​​ zasnivanje radnog odnosa u državnim organima, prava, obaveze i odgovornosti državnih službenika i namještenika i podzakonski akti za njegovo sprovođenje (u daljem tekstu: propisi o državnim službenicima i namještenicama), kao i opšti propisi o radu.

Lokalni funkcioneri,​​ lokalni službenici i namještenici ostvaruju zaradu, naknadu zarade i druga primanja, u skladu sa zakonom i propisima skupštine opštine.

2. Kategorizacija radnih mjesta i zvanja lokalnih službenika i namještenika

Član 99

Radna mjesta u organu lokalne uprave, stručnoj službi, odnosno posebnoj službi utvrđuju se u okviru četiri kategorije, i to:

- visoki rukovodni kadar;

- ekspertsko-rukovodni kadar;

- ekspertski kadar;

- izvršni kadar.

U okviru kategorija radnih mjesta može se utvrditi jedan ili više nivoa sa​​ odgovarajućim zvanjima.

U organu i službi iz stava 1 ovog člana, ne može se utvrditi radno mjesto van kategorije i nivoa utvrđenih ovim zakonom.

Član 100

Mjerila za kategorizaciju radnih mjesta u organu lokalne uprave, stručnoj službi i posebnoj službi i​​ utvrđivanje nivoa u okviru kategorija su:

- odgovornost;

- učešće u donošenju odluka;

- složenost poslova;

- samostalnost u radu;

- stručno znanje za vršenje poslova;

- potreba saradnje sa drugim organima i komunikacije sa strankama;

- radno iskustvo.

Član​​ 101

Radno iskustvo u smislu ovog zakona podrazumijeva rad na poslovima u nivou kvalifikacije obrazovanja koji se traži za vršenje poslova u određenom zvanju, ako ovim zakonom nije drukčije propisano.

Član 102 ​​ 

Poslovi visokog rukovodnog kadra odnose se​​ na: rukovođenje, koordiniranje i organizovanje rada organa lokalne uprave, stručne službe i posebne službe, odnosno jedne ili više unutrašnjih organizacionih jedinica, odnosno oblasti rada; utvrđivanje plana rada; obezbjeđivanje ostvarivanja odnosa i saradnje sa drugim organima lokalne uprave, državnim organima, organima državne uprave, privrednim subjektima, nevladinim organizacijama i građanima i odlučivanje o najsloženijim pitanjima.

U okviru kategorije visoki rukovodni kadar, zvanja i uslovi su:

1) nivo 1:

- sekretar sekretarijata, direktor direkcije i direktor uprave - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje tri godine radnog iskustva na poslovima rukovođenja ili osam godina radnog iskustva na istim ili sličnim poslovima u odnosu na poslove radnog mjesta za koje je objavljen konkurs;

2) nivo 2:

- načelnik komunalne policije - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja, u skladu sa posebnim zakonom;

- komandir službe zaštite i spašavanja - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja, u skladu sa posebnim zakonom;

3) nivo 3:

- pomoćnik sekretara sekretarijata, direktora direkcije, direktora uprave i rukovodioca službe koja vrši zajedničke i stručne poslove za potrebe opštine - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje dvije godine radnog iskustva na poslovima rukovođenja ili najmanje četiri godina radnog iskustva.

- zamjenik komandira službe zaštite - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja, u skladu sa posebnim zakonom.

U nivou 1 razvrstava se​​ i zvanje glavni gradski arhitekta - VII1 nivoa kvalifikacije obrazovanja i najmanje deset godina radnog iskustva u oblasti urbanizma i arhitektonske prakse i zaštitnik imovinsko-pravnih interesa opštine-VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja, položen pravosudni ispit i najmanje osam godina radnog iskustva na istim ili sličnim poslovima.

U nivou 2 razvrstava se i zvanje menadžer opštine - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje pet godina radnog iskustva u oblasti planiranja i sprovođenja politika razvoja.

Član 103

Poslovi ekspertsko-rukovodnog kadra odnose se na: rukovođenje i koordiniranje rada užih organizacionih jedinica; komunikaciju sa drugim organizacionim jedinicama, organima i građanima; samostalan rad i odlučivanje o pitanjima iz nadležnosti organizacione jedinice.

U okviru kategorije ekspertsko-rukovodni kadar nivoi, zvanja i uslovi su:

1) nivo 1: glavni inspektor i glavno ovlašćeno službeno lice - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje dvije godine radnog iskustva na poslovima rukovođenja ili sedam godina radnog iskustva na drugim poslovima;

2) nivo 2: načelnik, rukovodilac i drugo odgovarajuće zvanje - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje dvije godine radnog iskustva na poslovima rukovođenja ili pet godina radnog iskustva na​​ drugim poslovima;

3) nivo 3: šef, koordinator ili drugo odgovarajuće zvanje - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje pet godina radnog iskustva.

U nivo 1 razvrstava se i zvanje šef područne jedinice službe komunalne policije - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje tri godine radnog iskustva na poslovima rukovođenja.

Član 104 ​​ 

Ekspertski kadar vrši poslove koji se odnose na: izradu strateškog plana razvoja opština i programa za pojedine oblasti, analiziranje stanja u cilju podsticanja ukupnog razvoja opštine, vršenje upravnog nadzora, pripremu propisa i drugih akata, pripremu analitičkih, informativnih i drugih materijala; vođenje, odnosno odlučivanje u upravnom​​ postupku i preduzimanje drugih upravnih aktivnosti i preduzimanje upravnih mjera i upravnih radnji.

U okviru kategorije ekspertski kadar nivoi, zvanja i uslovi su:

1) nivo 1:

- samostalni savjetnik I, inspektor I i ovlašćeno službeno lice I - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje pet godina radnog iskustva,

- samostalni savjetnik II, inspektor II i ovlašćeno službeno lice II - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje tri godine radnog iskustva,

- samostalni savjetnik III, inspektor III i ovlašćeno službeno lice III - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje dvije​​ godine radnog iskustva;

2) nivo 2:

- viši savjetnik I - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje tri godine radnog iskustva,

- viši savjetnik II - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje dvije godine radnog iskustva,

- viši savjetnik III - VII1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje jedna godina radnog iskustva na poslovima u VII1 ili VI nivou kvalifikacije obrazovanja;

3) nivo 3:

- savjetnik I - VI nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje tri godine radnog iskustva,

- savjetnik II - VI nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje dvije godine radnog iskustva,

- savjetnik III - VI nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje jedna godina​​ radnog iskustva;

4) nivo 4:

- saradnik I - V nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje tri godine radnog iskustva,

- saradnik II - V nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje dvije godine radnog iskustva,

- saradnik III - V nivo kvalifikacije obrazovanja​​ i najmanje jedna godina radnog iskustva.

Zvanja samostalni savjetnik III, inspektor III, ovlašćeno službeno lice III, viši savjetnik III, savjetnik III i saradnik III predstavljaju početne pozicije u okviru nivoa kategorije ekspertskog kadra.

Član 105 ​​ 

Izvršni kadar vrši poslove koji se odnose na: vođenje evidencija; prikupljanje i razmjenu informacija, izvještaja, podataka i njihovu obradu; vršenje najjednostavnijih radnji u upravnom i drugom postupku, kao i druge poslove administrativne prirode.

U okviru kategorije izvršni kadar nivoi, zvanja i uslovi su:

1) nivo 1: samostalni referent - IV1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje tri godine radnog iskustva;

2) nivo 2: viši referent - IV1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje dvije godine radnog iskustva;

3) nivo 3: referent - III ili IV1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje jedna godina radnog iskustva na poslovima u IVI ili III nivou kvalifikacije obrazovanja.

U nivo 1 razvrstava se i zvanje komunalni policajac - najmanje IV1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje tri godine radnog iskustva.

U nivo 2 razvrstava se i zvanje komunalni policajac - IV1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje jedna godina radnog iskustva.

U nivo 3 razvrstava se i zvanje vatrogasac-spasilac - III nivo kvalifikacije obrazovanja.

Zvanje referent i vatrogasac - spasilac predstavljaju početne pozicije u okviru kategorije izvršni kadar.

Član 106

Namještenici vrše pomoćne i druge poslove čije je obavljanje potrebno za blagovremeno i efikasno vršenje poslova u organu​​ lokalne uprave, stručnoj službi, odnosno posebnoj službi.

Drugi poslovi obuhvataju poslove koji se odnose, naročito, na: tehničko održavanje objekata, uređaja i opreme; štampanje i umnožavanje materijala; pružanje usluga u objektima organa lokalne samouprave i organa lokalne uprave, poslove vozača, kurira, održavanje čistoće i druge slične poslove.

U okviru poslova namještenika nivoi, zvanja i uslovi su:

1) nivo 1: viši namještenik I - IV1 nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje jedna godina radnog iskustva;

2) nivo 2: viši namještenik II - III nivo kvalifikacije obrazovanja i najmanje jedna godina radnog iskustva;

3) nivo 3: namještenik - I2 nivo kvalifikacije obrazovanja, bez radnog iskustva.

Član 107

Lokalni službenik, odnosno namještenik vrši poslove​​ u određenom zvanju.

Lokalni službenik, odnosno namještenik zvanje stiče zasnivanjem radnog odnosa, raspoređivanjem, postavljenjem, odnosno imenovanjem.

Zvanje lokalnog službenika, odnosno namještenika može sadržati i bliži naziv radnog mjesta.

Član 107a

Zakonom ili drugim propisom u skladu sa zakonom, mogu se utvrditi i posebna zvanja lokalnih službenika u pojedinim organima i službama, ako to proizilazi​​ iz prirode njihovih poslova.

3. Zasnivanje radnog odnosa i popuna radnih mjesta

Član 108

U pogledu uslova za zasnivanje radnog odnosa u organu lokalne uprave, stručnoj službi, odnosno posebnoj službi, primjenjuju se propisi o državnim službenicima i namještenicima.

Član 109

Radna mjesta u organu lokalne uprave, stručnoj službi, odnosno posebnoj službi, popunjavaju se putem:

- raspoređivanja;

- internog oglasa;

- javnog oglasa;

- javnog konkursa.

Član 110

Odluku o pokretanju postupka za popunu radnog mjesta​​ donosi lice koje rukovodi organom lokalne uprave, stručnom službom, odnosno posebnom službom, ako:

- je radno mjesto utvrđeno aktom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji;

- radno mjesto nije popunjeno, osim u slučaju zasnivanja radnog odnosa na određeno vrijeme;

- je popuna radnog mjesta predviđena kadrovskim planom;

- je opština za to obezbijedila finansijska sredstva.

Izuzetno, lice koje rukovodi organom lokalne uprave, stručne službe, odnosno posebne službe, može donijeti odluku o pokretanju postupka za popunu radnog mjesta čija popuna nije predviđena kadrovskim planom, ako je to radno mjesto ostalo upražnjeno prestankom radnog odnosa lokalnog službenika, odnosno namještenika u organu lokalne uprave, stručnoj službi, odnosno posebnoj službi tokom​​ tekuće kalendarske godine, što se mora navesti u toj odluci.

Član 111

Ako se popuna radnog mjesta vrši putem internog oglasa, javnog oglasa i javnog konkursa, lice koje rukovodi organom lokalne uprave, stručnom službom, odnosno posebnom službom, dužno je da, prije donošenja odluke o pokretanju postupka za popunu radnog mjesta, od starješine organa lokalne uprave nadležnog za poslove budžeta pribavi potvrdu o obezbijeđenim finansijskim sredstvima.

Odluka o popuni radnog mjesta donijeta bez pribavljene potvrde iz stava 1 ovog člana, predstavlja razlog za njeno obavezno poništavanje, u skladu sa zakonom.

Član 112

Popuna radnih mjesta iz kategorije visoki rukovodni kadar vrši se na osnovu javnog konkursa.

Popuna početnih pozicija u okviru kategorija ekspertski kadar, izvršni kadar, kao i radnog mjesta namještenika vrši se na osnovu javnog oglasa.

Popuna radnog mjesta koje nije obuhvaćeno odredbama st. 1 i 2 ovog člana, vrši se putem raspoređivanja, u skladu sa propisima o državnim službenicima i namještenicima.

Ako radno mjesto nije popunjeno na način iz stava 3 ovog člana, popuna se vrši putem internog oglasa.

Ako radno mjesto nije popunjeno na način iz st. 3 i 4 ovog člana popuna se vrši putem javnog oglasa.

Član 113

Interni oglas, javni oglas i javni konkurs (u daljem tekstu: oglas) objavljuje organ lokalne uprave, odnosno stručne službe u čijoj nadležnosti su poslovi za upravljanje ljudskim resursima (u daljem tekstu: jedinica za upravljanje ljudskim resursima), nakon dostavljanja odluke o pokretanju postupka za popunu radnog mjesta, u roku od pet dana od dana dostavljanja te odluke.

Interni oglas objavljuje se na internet stranici i oglasnoj tabli opštine, a javni oglas i javni konkurs i u jednom dnevnom štampanom mediju koji se distribuira na teritoriji Crne Gore.

Rok za podnošenje prijava na interni oglas i javni oglas je 15 dana od dana objavljivanja oglasa.

Rok za podnošenje prijava na javni konkurs je 20 dana od dana objavljivanja konkursa.

Na pitanja koja se odnose na sadržinu, povlačenje i ispravku oglasa primjenjuju se propisi o državnim službenicima i namještenicima.

Član 114

Na interni oglas može se prijaviti lokalni službenik koji je zasnovao radni odnos na neodređeno vrijeme, lice iz člana 103 stav 2 tačka​​ 1 i člana 128 stav 2 ovog zakona, kao i lice kome je prestao mandat istekom mandata, na lični zahtjev, ukidanjem organa lokalne uprave, stručne službe, odnosno posebne službe ili dijela poslova koje ne preuzima drugi organ ili služba ili ako njegovo radno​​ mjesto bude ukinuto donošenjem novog ili izmjenom postojećeg akta o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji.

Lokalni službenik koji je na probnom radu nema pravo da se prijavi na interni oglas.

Član 115

Na osnovu potpune i uredne dokumentacije koja je blagovremeno dostavljena, jedinica za upravljanje ljudskim resursima sačinjava listu kandidata koji ispunjavaju uslove oglasa.

Kandidat koji ispunjava uslove internog, odnosno javnog oglasa, podliježe provjeri znanja, sposobnosti, kompetencija i vještina, zavisno od kategorije radnih mjesta.

Provjera iz stava 2 ovog člana vrši se pisanim testiranjem i usmenim intervjuom i na drugi odgovarajući način, ocjenjivanjem znanja, sposobnosti, kompetencija i vještina, na osnovu propisanih kriterijuma.

Provjeru iz stava 2 ovog člana vrši komisija koju obrazuje jedinica za upravljanje ljudskim resursima i čine je predstavnik jedinice za upravljanje ljudskim resursima, predstavnik organa lokalne uprave, stručne službe, odnosno posebne službe koji je, po pravilu, rukovodilac unutrašnje organizacione jedinice u kojoj se vrši popuna radnog mjesta i stručno lice iz odgovarajuće oblasti rada.

Stručno lice iz stava 4 ovog člana određuje jedinica za upravljanje ljudskim resursima sa liste stručnih lica koju utvrđuje organ uprave​​ nadležan za upravljanje kadrovima (u daljem tekstu: Uprava za kadrove).

O provjeri iz stava 2 ovog člana, komisija iz stava 4 ovog člana sačinjava izvještaj.

Jedinica za upravljanje ljudskim resursima, u roku od tri dana od dana sačinjavanja izvještaja iz​​ stava 6 ovog člana, utvrđuje listu za izbor kandidata i dostavlja je licu koje rukovodi organom lokalne uprave, stručnom službom, odnosno posebnom službom koje je pokrenulo postupak za popunu radnog mjesta.

Na sprovođenje provjere znanja, sposobnosti, kompetencija i vještina kandidata koji ispunjavaju uslove oglasa, kriterijume i način ocjenjivanja, kao i utvrđivanje liste za izbor kandidata shodno se primjenjuju propisi o državnim službenicima i namještenicima.

Član 116

Odluku o izboru lokalnog službenika, odnosno namještenika donosi lice koje rukovodi organom lokalne uprave, stručne službe, odnosno posebne službe.

Odluka iz stava 1 ovog člana donosi se i dostavlja jedinici za upravljanje ljudskim resursima, najkasnije u roku od deset dana od dana prijema​​ liste za izbor kandidata.

O licima koja nijesu izabrana po javnom oglasu, a nalaze se na listi za izbor kandidata iz člana 115 ovog zakona, jedinica za upravljanje ljudskim resursima vodi evidenciju, na osnovu prethodno pribavljene saglasnosti tih lica.

Na​​ pitanja načina i roka za dostavljanje odluke iz stava 1 ovog člana prijavljenim kandidatima, prava na uvid i vraćanja dokumentacije, kao i načina vođenja evidencije iz stava 3 ovog člana, primjenjuju se propisi o državnim službenicima i namještenicima.

Član 117

Na osnovu izvršne odluke iz člana 116 stav 1 ovog zakona, lice koje rukovodi organom lokalne uprave, stručnom službom, odnosno posebnom službom, donosi:

- rješenje o zasnivanju radnog odnosa lokalnog službenika, odnosno namještenika, koji prvi put zasniva radni odnos u organu lokalne uprave, stručnoj službi, odnosno posebnoj službi;

- rješenje o raspoređivanju lokalnog službenika u slučaju popune radnog mjesta putem internog oglasa.

Član 118

Lokalni službenik, odnosno namještenik, po pravilu, zasniva​​ radni odnos na osnovu javnog oglašavanja, na neodređeno vrijeme.

Radni odnos lokalni službenik, odnosno namještenik može zasnovati na određeno vrijeme, radi:

- zamjene privremeno odsutnog lokalnog službenika, odnosno namještenika, za vrijeme odsustva lokalnog službenika, odnosno namještenika, a najduže do dvije godine;

- izvršavanja projektnih zadataka sa određenim vremenom trajanja, za vrijeme trajanja projekta, a najduže do dvije godine;

- vršenja privremeno povećanog obima posla koji nije moguće obaviti sa postojećim brojem lokalnih službenika i namještenika, za vrijeme trajanja privremeno povećanog obima posla, a najduže do šest mjeseci.

Zasnivanje radnog odnosa na određeno vrijeme vrši se na osnovu javnog oglasa, u skladu sa odredbama ovog zakona koje se odnose na zasnivanje radnog odnosa na neodređeno vrijeme.

Izuzetno od stava 3 ovog člana, u slučajevima iz stava 2 al. 1 i 3 ovog člana, lice koje rukovodi​​ organom lokalne uprave, stručnom službom, odnosno posebnom službom može bez javnog oglašavanja donijeti rješenje o zasnivanju radnog odnosa lica koje se nalazi na evidenciji iz člana 116 stav 3 ovog zakona, najduže do šest mjeseci, uz prethodno pribavljenu​​ potvrdu o obezbijeđenim finansijskim sredstvima.

Lice koje rukovodi organom lokalne uprave, stručnom službom, odnosno posebnom službom, na način iz stava 4 ovog člana, može donijeti rješenje o zasnivanju radnog odnosa istog lica samo jednom.

Član 119

Probni rad je obavezan za lokalnog službenika, odnosno namještenika koji prvi put zasniva radni odnos na neodređeno vrijeme, u organu lokalne uprave, stručnoj službi, odnosno posebnoj službi.

Probni rad traje jednu godinu.

Ocjena probnog rada vrši se u skladu​​ sa propisima o državnim službenicima i namještenicima.

Član 120

Odluku o objavljivanju javnog konkursa za sekretara sekretarijata, direktora direkcije, direktora uprave, glavnog administratora, glavnog gradskog arhitektu, menadžera i rukovodioca posebne službe donosi predsjednik opštine.

Odluku o objavljivanju javnog konkursa za pomoćnika starješine organa lokalne uprave i posebne službe, rukovodioca službe koja vrši zajedničke, stručne i druge poslove za potrebe opštine, glavnog inspektora, inspektora i glavnog ovlašćenog službenog lica donosi starješina organa, odnosno službe.

Član 121

Kandidat koji ispunjava uslove javnog konkursa za popunu radnog mjesta iz kategorije visoki rukovodni kadar podliježe provjeri kompetencija, znanja i sposobnosti.

Provjera iz stava 1 ovog člana vrši se putem testiranja u pisanoj formi i strukturiranim intervjuom, ocjenjivanjem kompetencija, znanja i sposobnosti, na osnovu propisanih kriterijuma.

Provjeru iz stava 1 ovog člana vrši komisija koju obrazuje jedinica za upravljanje ljudskim resursima i čine je predstavnik jedinice za upravljanje ljudskim resursima, lice iz kategorije visoki rukovodni kadar i istaknuti stručnjak u odgovarajućoj oblasti rada, sa liste koju utvrđuje Uprava za kadrove.

O provjeri iz stava 1 ovog člana,​​ komisija iz stava 3 ovog člana sačinjava izvještaj.

Jedinica za upravljanje ljudskim resursima u roku od tri dana od dana sačinjavanja izvještaja iz stava 4 ovog člana, utvrđuje listu za izbor kandidata i dostavlja je predsjedniku opštine, odnosno starješini organa lokalne uprave, stručne službe, odnosno posebne službe.

Na sprovođenje provjere kompetencija, znanja i sposobnosti kandidata koji ispunjavaju uslove oglasa, kriterijuma i načina ocjenjivanja, kao i utvrđivanja liste za izbor kandidata shodno se​​ primjenjuju propisi o državnim službenicima i namještenicima.

Član 122

Predsjednik opštine, odnosno starješina organa lokalne uprave, stručne službe, odnosno posebne službe dužan je da, najkasnije u roku od deset dana od dana prijema liste za izbor i izvještaja iz člana 121 stav 4 ovog zakona, nakon obavljenog razgovora sa svim kandidatima sa liste za izbor kandidata, donose rješenje o imenovanju, odnosno postavljenju kandidata sa liste za izbor kandidata.

Član 123

Lice kome je prestao mandat istekom vremena na koje je imenovano, odnosno postavljeno, može se na njegov zahtjev rasporediti u istom organu, odnosno službi ili drugom organu, odnosno službi na radno mjesto koje odgovara njegovom nivou kvalifikacije obrazovanja i sposobnostima.

Lice koje se ne može​​ rasporediti u skladu sa stavom 1 ovog člana, u roku od jedne godine od dana prestanka mandata, za to vrijeme ima pravo na naknadu u skladu sa zakonom kojim se uređuje način utvrđivanja i ostvarivanja prava na zaradu, naknadu zarade, i druga primanja zaposlenih u javnom sektoru.

Član 124

U slučaju prestanka mandata glavnom administratoru, odnosno licu koje vrši poslove visokog rukovodnog kadra, može se odrediti vršilac dužnosti do imenovanja, odnosno postavljenja u skladu sa ovim zakonom, a najduže do šest​​ mjeseci.

Vršioca dužnosti određuje organ nadležan za imenovanje, odnosno postavljenje lica koja vrše poslove visokog rukovodnog kadra i glavnog administratora.

Za vršioca dužnosti odrediće se lokalni službenik iz organa lokalne uprave, stručne službe, odnosno posebne službe u kojem se određuje vršilac dužnosti, koji ispunjava uslove propisane za glavnog administratora, odnosno za radno mjesto visokog rukovodnog kadra za koje se određuje.

Ako u organu lokalne uprave, stručnoj službi, odnosno posebnoj službi ne postoji lokalni službenik koji ispunjava uslove u smislu stava 3 ovog člana, za vršioca dužnosti odrediće se lice van tog organa, odnosno službe, koje ispunjava uslove propisane za glavnog administratora, odnosno za radno mjesto visokog rukovodnog kadra za koje se određuje.

Za vrijeme vršenja dužnosti, vršilac dužnosti ima ovlašćenja, prava, obaveze i odgovornosti glavnog administratora, odnosno lica koje vrši poslove visokog rukovodnog kadra.

Vršilac dužnosti koji je određen iz reda lokalnih službenika, po isteku vremena vršenja dužnosti ima pravo da se vrati na isto ili da se trajno rasporedi na drugo odgovarajuće radno mjesto za koje je propisan isti nivo kvalifikacija obrazovanja i​​ radno iskustvo u jednakom ili dužem trajanju.

Odredbe st. 1 do 6 ovog člana shodno se primjenjuju i na određivanje vršioca dužnosti i njegova ovlašćenja, kao i na prava, obaveze i odgovornosti sekretara skupštine i rukovodioca javnih službi.

4. Raspoređivanje lokalnog službenika, odnosno namještenika zbog potrebe rada

Član 125

Lice koje rukovodi organom lokalne uprave, stručnom službom, odnosno posebnom službom može zbog potreba rada lokalnog službenika, odnosno namještenika trajno rasporediti na drugo odgovarajuće radno mjesto u organu lokalne uprave, stručnoj službi, odnosno posebnoj službi za koje ispunjava propisane uslove.

Odgovarajućim radnim mjestom, u smislu stava 1 ovog člana, smatra se radno mjesto za koje je propisan isti nivo kvalifikacije obrazovanja i radno iskustvo u jednakom ili dužem trajanju.

Lokalni službenik, odnosno namještenik, može se rasporediti u više zvanje ako ispunjava uslove iz stava 2 ovog člana i ocijenjen je ocjenom "ističe se" u prethodnoj godini.

Lokalni službenik, odnosno namještenik može se, bez njegove saglasnosti, privremeno rasporediti na drugo radno mjesto u istom zvanju, kao i na radno mjesto u nižem zvanju, zbog zamjene odsutnog lokalnog službenika, odnosno namještenika ili povećanog obima posla, najduže jednu godinu od dana raspoređivanja, pri čemu zadržava sva prava koja mu pripadaju na radnom mjestu sa kojeg je raspoređen.

Lokalni službenik, odnosno namještenik zbog potreba rada može biti privremeno raspoređen u drugi organ lokalne uprave, stručnu službu, odnosno posebnu službu na odgovarajuće radno mjesto u smislu stava 2 ovog člana, uz njegovu saglasnost, najduže do šest mjeseci.

Rješenje o privremenom raspoređivanju u drugi organ lokalne uprave, stručnu službu, odnosno posebnu službu donosi lice koje rukovodi tim organom, odnosno​​ službom uz prethodnu saglasnost lica koje rukovodi organom lokalne uprave, stručnom službom, odnosno posebnom službom u kojem je lokalni službenik, odnosno namještenik radio prije raspoređivanja.

Na pitanja koja se odnose na sadržaj rješenja o trajnom i privremenom raspoređivanju, žalbu i ograničenje raspoređivanja u isti organ lokalne uprave, stručne službe, odnosno posebne službe shodno se primjenjuju propisi o državnim službenicima i namještenicima.

5. Prava i obaveze lokalnih službenika

Član 126

Na prava i obaveze lokalnih službenika i namještenika koje se odnose na: uslove rada, odmor i odsustvo, obavezu izvršavanja naloga i čuvanja i zaštite tajnih podataka i podataka o ličnosti, poštovanje radnog vremena, obaveze za vrijeme vanrednih situacija i okolnosti, izbjegavanje sukoba interesa, prijavljivanje mogućeg sukoba interesa, zabranu zloupotrebe rada u organu lokalne uprave, stručnoj službi, odnosno posebnoj službi, korišćenje imovine, zabranu primanja poklona, dodatni rad i ograničenje​​ članstva u organima privrednih društava, shodno se primjenjuju propisi o državnim službenicima i namještenicima.

6. Ocjenjivanje

Član 127

U cilju praćenja rada i pravilnog odlučivanja o kretanju u službi, ocjenjivanje rada lokalnog službenika, odnosno namještenika vrši se prema kriterijumima u skladu sa propisima o državnim službenicima i namještenicima.

Ocjenu rada lokalnog službenika, odnosno namještenika rješenjem daje lice koje rukovodi organom lokalne uprave, stručnom službom, odnosno posebnom službom,​​ na predlog neposrednog rukovodioca.

Ocjenjivanje rada vrši se jednom godišnje, a najkasnije do 31. januara tekuće godine za prethodnu godinu.

Prije utvrđivanja predloga ocjene rada, neposredni rukovodilac, dužan je da sa predlogom ocjene upozna lokalnog službenika i namještenika i omogući mu da se izjasni.

Ocjena rada upisuje se u kadrovsku evidenciju.

Lokalnom službeniku, odnosno namješteniku koji je dva puta uzastopno ocijenjen ocjenom "ne zadovoljava" prestaje radni odnos, danom izvršnosti rješenja o ocjenjivanju.

Na ocjene rada, način i postupak ocjenjivanja lokalnih službenika, odnosno namještenika, shodno se primjenjuju propisi o državnim službenicima i namještenicima.

Član 128

Ocjenu rada glavnog administratora, lica koje vrši poslove visokog rukovodnog kadra i sekretara skupštine daje predsjednik opštine, odnosno predsjednik skupštine rješenjem.

U slučaju kad lice iz stava 1 ovog člana dva puta dobije ocjenu "ne zadovoljava", predsjednik opštine i predsjednik skupštine na osnovu izvršnog rješenja o ocjenjivanju pokreću postupak za prestanak mandata tog lica.

Na ocjene rada, način i postupak ocjenjivanja glavnog administratora, lica koje vrši poslove visokog rukovodnog kadra i sekretara skupštine, shodno se primjenjuju propisi o državnim službenicima i​​ namještenicima.

7. Stručno osposobljavanje i usavršavanje

Član 129

Lokalni službenik, odnosno namještenik ima pravo i obavezu​​ da se stručno osposobljava i usavršava u cilju unapređenja znanja i vještina, odnosno sposobnosti za vršenje poslova radnog mjesta.

Lice koje rukovodi organom lokalne uprave, stručnom službom, odnosno posebnom službom dužan je da lokalnom službeniku, odnosno namješteniku omogući da se stručno osposobljava i usavršava za vršenje poslova radnog mjesta, u skladu sa programima stručnog osposobljavanja i usavršavanja utvrđenim ovim zakonom.

Član 130

Stručno osposobljavanje i usavršavanje lokalnog službenika, odnosno namještenika vrši se na osnovu programa stručnog osposobljavanja i usavršavanja, i to:

1) opšteg programa koji je namijenjen za sticanje, odnosno unaprjeđivanje osnovnih znanja i vještina za rad u organu lokalne uprave, stručnoj službi, odnosno posebnoj službi;

2) specifičnih programa koji su namijenjeni za sticanje, odnosno unaprjeđivanje znanja i vještina za vršenje poslova određenih radnih mjesta;

3) posebnih programa koji su namijenjeni za stručno usavršavanje u pojedinim organima lokalne uprave i​​ posebnih službi u skladu sa posebnim zakonom.

Opšti program stručnog osposobljavanja i usavršavanja lokalnih službenika, odnosno namještenika donosi Uprava za kadrove, u skladu sa godišnjim planom obuka koji donosi predsjednik opštine.

Specifični program stručnog osposobljavanja i usavršavanja lokalnih službenika, odnosno namještenika donosi Uprava za kadrove, u skladu sa godišnjim planom obuka koji donosi predsjednik opštine, ako posebnim zakonom nije drukčije propisano.

Stručno osposobljavanje, odnosno usavršavanje u skladu sa opštim i specifičnim programima organizuje i sprovodi Uprava za kadrove.

Sredstva za sprovođenje opšteg i specifičnog programa stručnog osposobljavanja i usavršavanja obezbjeđuje se u budžetu Crne Gore, na teret Uprave za kadrove.

Na​​ pripremu programa stručnog osposobljavanja i usavršavanja iz stava 1 tač. 1 i 2 ovog člana, osnovne elemente sadržine programa, način sprovođenja programa, kao i na druga pitanja od značaja za stručno osposobljavanje shodno se primjenjuju propisi o državnim službenicima i namještenicima.

Član 131

Na pitanja dodatnog obrazovanja, odnosno posebnog stručnog usavršavanja u zemlji ili inostranstvu lokalnih službenika shodno se primjenjuju propisi o državnim službenicima i namještenicima.

8. Pripravnici

Član 132

Pripravnik je lice koje prvi put zasniva radni odnos u organu lokalne uprave, stručnoj službi, odnosno posebnoj službi, u određenom nivou kvalifikacije obrazovanja, radi osposobljavanja za samostalno vršenje poslova.

Pripravnik zasniva radni odnos na osnovu javnog oglasa, koji objavljuje i sprovodi jedinica za upravljanje ljudskim resursima, u skladu sa ovim zakonom, ako posebnim zakonom nije drukčije propisano.

Na osnovu potpune i uredne dokumentacije koja je blagovremeno dostavljena, jedinica za upravljanje ljudskim resursima sačinjava listu kandidata koji ispunjavaju uslove oglasa i u roku od tri dana dostavlja je rukovodiocu organa lokalne uprave, stručne službe, odnosno posebne službe koja donosi odluku o izboru kandidata.

Na pitanja trajanja pripravničkog staža i programa osposobljavanja pripravnika, shodno se primjenjuju propisi o državnim službenicima i namještenicima.

Član 133

Opština može organizovati praktičnu nastavu za studente, u skladu sa zakonom kojim se uređuje visoko obrazovanje.

9. Disciplinska odgovornost lokalnog službenika, odnosno namještenika

Član 134

Lokalni službenik, odnosno namještenik disciplinski je odgovoran za lakše i teže povrede službene dužnosti utvrđene propisom o državnim službenicima i namještenicima.

Odgovornost za krivično djelo ili prekršaj ne isključuje disciplinsku odgovornost.

Član 135

Disciplinski postupak pokreće lice koje rukovodi organom​​ lokalne uprave, stručnom službom, odnosno posebnom službom, glavni administrator, glavni gradski arhitekta i sekretar skupštine, na sopstvenu inicijativu ili na predlog neposrednog rukovodioca.

Disciplinski postupak pokreće se odlukom.

Neposredni rukovodilac obavezan je da podnese predlog iz stava 1 ovog člana ako postoje činjenice i okolnosti koje ukazuju na povredu službene dužnosti.

Odluka o pokretanju disciplinskog postupka za lakšu povredu službene dužnosti dostavlja se ovlašćenom licu za vođenje disciplinskog postupka iz člana 136 ovog zakona i lokalnom službeniku, odnosno namješteniku čija se disciplinska odgovornost utvrđuje.

Odluka o pokretanju disciplinskog postupka za težu povredu službene dužnosti dostavlja se disciplinskoj komisiji obrazovanoj u​​ skladu sa propisima o državnim službenicima i namještenicima (u daljem tekstu: Disciplinska komisija) i lokalnom službeniku, odnosno namješteniku čija se disciplinska odgovornost utvrđuje.

Protiv odluke iz st. 4 i 5 ovog člana nije dozvoljena žalba.

Član​​ 136

Disciplinski postupak za lakšu povredu službene dužnosti protiv lokalnog službenika, odnosno namještenika vodi lokalni službenik u organu lokalne uprave, stručne službe, odnosno posebne službe koga ovlasti starješina organa, odnosno službe ili lice koje​​ starješina organa, odnosno službe odredi sa liste lica za vođenje disciplinskog postupka za lakše povrede službene dužnosti, koju utvrđuje Uprava za kadrove, u skladu sa propisima o državnim službenicima i namještenicima (u daljem tekstu: ovlašćeno lice​​ za vođenje disciplinskog postupka).

Ovlašćeno lice za vođenje disciplinskog postupka dužno je da lokalnom službeniku, odnosno namješteniku protiv koga se vodi disciplinski postupak za lakšu povredu službene dužnosti, omogući da učestvuje u postupku i da se​​ izjasni o povredi koja mu je stavljena na teret.

Ako je lokalni službenik, odnosno namještenik protiv koga se vodi disciplinski postupak, uredno pozvan, a pozivu se nije odazvao, niti je opravdao izostanak, a ovlašćeno lice za vođenje disciplinskog postupka procijeni da se na osnovu sprovedenih dokaza može utvrditi odgovornost službenika, odnosno namještenika, sprovešće postupak bez učešća tog lokalnog službenika, odnosno namještenika.

Na osnovu sprovedenog postupka iz st. 2 i 3 ovog člana, ovlašćeno lice​​ za vođenje disciplinskog postupka utvrđuje predlog odluke i dostavlja ga licu iz člana 135 stav 1 ovog zakona.

U postupku odlučivanja o disciplinskoj odgovornosti ovlašćeno lice za vođenje disciplinskog postupka primjenjuje zakon kojim se uređuje upravni postupak, ako ovim ili drugim zakonom nije drukčije uređeno.

Disciplinsku mjeru za lakšu povredu službene dužnosti protiv lokalnog službenika, odnosno namještenika, na predlog ovlašćenog lica za vođenje disciplinskog postupka, izriče rješenjem lice iz člana​​ 135 stav 1 ovog zakona, u roku od deset dana od dana dostavljanja predloga odluke starješini. Protiv rješenja iz stava 6 ovog člana lokalni službenik, odnosno namještenik ima pravo na žalbu.

Član 137

Disciplinski postupak za težu povredu službene dužnosti​​ protiv lokalnog službenika, odnosno namještenika vodi i disciplinske mjere izriče Disciplinska komisija.

Disciplinski postupak zbog povrede službene dužnosti protiv glavnog administratora, odnosno lica koje vrše poslove visokog rukovodnog kadra pokreće predsjednik opštine, a protiv sekretara skupštine predsjednik skupštine.

Disciplinski postupak protiv lica iz stava 2 ovog člana vodi i disciplinske mjere izriče Disciplinska komisija.

Protiv odluke Disciplinske komisije iz st. 1 i 3 ovog člana može se pokrenuti upravni spor.

Na pitanja vođenja disciplinskog postupka iz st. 1 i 3 ovog člana primjenjuju se propisi o državnim službenicima i namještenicima.

Član 138

Na pitanja zastarjelosti pokretanja i vođenja disciplinskog postupka, odnosno izvršenja disciplinskih mjera, upis i brisanje disciplinskih mjera iz kadrovske evidencije, osnov privremenog ograničenja vršenja dužnosti, odlučivanje o privremenom ograničenju vršenja dužnosti i prava u slučaju privremenog ograničenja vršenja dužnosti lokalnog službenika i​​ namještenika, primjenjuju se propisi o državnim službenicima i namještenicima.

10. Materijalna odgovornost lokalnog službenika i namještenika i opštine

Član 139

Lokalni službenik, odnosno namještenik materijalno je odgovoran za štetu koju je na radu ili u​​ vezi sa radom protivpravno, namjerno ili iz krajnje nepažnje prouzrokovao organu i službi.

Opština odgovara za štetu koju lokalni službenik, odnosno namještenik na radu ili u vezi sa radom prouzrokuje trećem licu. Treće lice može tražiti naknadu štete i od lokalnog službenika, odnosno namještenika koji je prouzrokovao štetu, ako je šteta učinjena namjerno.

Na pitanja materijalne odgovornosti lokalnog službenika, odnosno namještenika postupka utvrđivanja odgovornosti, naknade štete kod suda, pisanog sporazuma i paušalne naknade štete, oslobađanja od naknade štete, štete pričinjene trećem licu, odgovornosti opštine, shodno se primjenjuju propisi o državnim službenicima i namještenicima.

11. Prestanak radnog odnosa lokalnog službenika, odnosno namještenika

Član 140

U pogledu osnova prestanka radnog odnosa i pitanja koja se odnose na: prestanak radnog odnosa po sili zakona, prestanak radnog odnosa zbog izostanka sa posla, prestanak radnog odnosa otkazom koji daje lokalni službenik, odnosno namještenik, sporazumni prestanak radnog odnosa, prestanak radnog odnosa istekom vremena na koje je lokalni službenik, odnosno namještenik zasnovao radni odnos, kao i na donošenje rješenja o prestanku radnog odnosa shodno se primjenjuju propisi o državnim službenicima i namještenicima.

12. Ukidanje organa lokalne uprave, stručne službe, odnosno posebne službe ili dijela poslova koji preuzima drugi organ ili služba

Član 141

Na prava i obaveze lokalnih službenika i namještenika u slučaju ukidanja organa lokalne uprave, stručne službe, odnosno posebne službe ili dijela poslova koje preuzima drugi organ, odnosno služba, ukidanja organa lokalne uprave, stručne službe, odnosno posebne službe ili dijela poslova koje ne preuzima drugi organ, odnosno služba, izmjene unutrašnje organizacije organa lokalne uprave, stručne službe, odnosno posebne službe, zaštite lokalnog službenika, odnosno namještenika koji je na raspolaganju, raspoređivanje lokalnog službenika, odnosno namještenika koji je na raspolaganju, prestanak radnog odnosa lokalnog službenika, odnosno namještenika koji je na raspolaganju i prava na otpremninu, kao i na prestanak mandata lica koje vrše poslove visokog rukovodnog kadra, u slučaju ukidanja organa lokalne uprave, stručne službe, odnosno posebne službe ili ukidanja dijela poslova koji ne prelaze u djelokrug drugog organa ili službe ili ako njegovo radno mjesto bude ukinuto donošenjem novog ili izmjenom postojećeg akta​​ o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji shodno se primjenjuju propisi o državnim službenicima i namještenicima.

13. Zaštita prava lokalnih službenika, odnosno namještenika

Član 142

Lice koje rukovodi organom lokalne uprave, stručnom službom, odnosno posebnom službom, odlučuje o pravima i obavezama lokalnog službenika, odnosno namještenika, zaposlenih u tim organima i službama.

Protiv rješenja kojim je odlučeno o pravima i obavezama lokalnog službenika, odnosno namještenika i odluke o izboru lokalnog službenika i namještenika može se podnijeti žalba, u roku od osam dana od dana prijema rješenja, odnosno odluke.

O žalbi na rješenje kojim je odlučeno o pravima i obavezama lokalnog službenika, odnosno namještenika i o žalbi na odluku o izboru kandidata po raspisanom oglasu, odnosno konkursu, odlučuje Komisija za žalbe obrazovana u skladu sa propisima o državnim službenicima i namještenicima (u daljem tekstu: Komisija za žalbe).

Ukoliko Komisija za žalbe poništi prvostepeno rješenje i predmet vrati na ponovni​​ postupak lice koje rukovodi organom lokalne uprave, stručne službe, odnosno posebne službe, dužno je da postupi po rješenju Komisije za žalbe i da, bez odlaganja, a najkasnije u roku od 20 dana od dana prijema rješenja Komisije za žalbe, donese novo rješenje.

Član 143 ​​ 

Lokalni službenik, odnosno namještenik koji smatra da mu je prouzrokovana šteta povodom prava iz rada i po osnovu rada, prije pokretanja spora pred nadležnim sudom, dužan je da podnese predlog za mirno rješavanje radnog spora.

U slučaju iz​​ stava 1 ovog člana organ lokalne uprave, stručna služba, odnosno posebna služba je dužna da prihvati postupak mirnog rješavanja radnog spora.

Ukoliko se radni spor ne riješi na način iz stava 1 ovog člana, lokalni službenik, odnosno namještenik, može tužbom pokrenuti spor pred nadležnim sudom.

Na postupak mirnog rješavanje radnih sporova primjenjuje se zakon kojim se uređuje mirno rješavanje radnih sporova.

VIII. UPRAVLjANjE LjUDSKIM RESURSIMA

Član 144

U cilju upravljanja ljudskim resursima u opštini donosi se kadrovski plan kojim se planiraju broj zaposlenih, promjene u kadrovskoj strukturi i druga pitanja upravljanja kadrovima u skladu sa budžetskim i strateškim planiranjem rada opštine.

Član 145

Kadrovski plan za organe lokalne uprave, stručne službe, odnosno posebne službe donosi predsjednik opštine i odgovoran je za njegovo sprovođenje.

Kadrovski plan donosi se za kalendarsku godinu, u roku od 30 dana od dana donošenja budžeta opštine, a sadrži projekcije za naredne dvije godine.

Na pitanja sadržaja, postupka i načina pripreme i izmjene kadrovskog plana shodno se primjenjuju propisi o državnim službenicima i namještenicima.

Član 146

Jedinica za upravljanje ljudskim resursima vrši poslove koji se odnose na:

- sprovođenje oglasa za potrebe organa lokalne​​ uprave, stručne službe, odnosno posebne službe i obavještavanje nadležnog inspekcijskog organa o eventualnim nezakonitostima i nepravilnostima;

- predlaganje kadrovskog plana za organe lokalne uprave, stručne službe, odnosno posebne službe;

- vođenje kadrovske evidencije lokalnih službenika i namještenika i evidencije internog tržišta rada;

- ispitivanje mogućnosti raspoređivanja lokalnih službenika, odnosno namještenika na raspolaganju na slobodna radna mjesta u organu lokalne uprave, stručnoj službi, odnosno posebnoj službi;

- praćenje sprovođenja mjera u cilju postizanja srazmjerne zastupljenosti manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica u organima i službama, rodno balansirane zastupljenosti i zapošljavanja lica sa invaliditetom;

- druge poslove iz oblasti razvoja i upravljanja ljudskim resursima.

Jedinica za upravljanje ljudskim resursima jednom godišnje podnosi predsjedniku opštine izvještaj o radu.

Član 147

Kadrovska evidencija obuhvata podatke o: organu i službi, aktu o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji organa i službi, lokalnim službenicima i namještenicima, nepopunjenim radnim mjestima, pripravnicima, lokalnih službenika i namještenika kao i podatke na osnovu kojih će se vršiti obračun zarada zaposlenih i druge podatke od značaja za upravljanje kadrovima.

Evidencija internog tržišta rada obuhvata podatke o: lokalnim službenicima, odnosno namještenicima koji su na raspolaganju, kao i druge potrebne podatke.

Jedinica za ljudske resurse dužna je da izvrši unos podataka u​​ roku od 15 dana nastanka ili promjene okolnosti o kojima se vodi evidencija.

Podaci iz kadrovske evidencija i evidencije internog tržišta rada mogu biti dostupni trećem licu samo uz saglasnost lokalnog službenika, odnosno namještenika na koga se podaci odnose.

U pogledu sadržaja i načina vođenja kadrovske evidencije, evidencije internog tržišta rada, unosa i upotrebe podataka, shodno se primjenjuju propisi o državnim službenicima i namještenicima.

Član 148

Podaci iz kadrovske evidencije, po službenoj dužnosti, dostavljaju se Upravi za kadrove koja vodi Centralnu kadrovsku evidenciju.

Član 149

Prikupljanje, čuvanje i obrada podataka o lokalnim službenicima i namještenicima vrši se u skladu sa zakonom kojim se uređuju zaštita podataka o ličnosti.

IX. FINANSIRANjE OPŠTINA

Član 150

Opština obezbjeđuje prihode za finansiranje sopstvenih poslova iz sljedećih izvora:

1) sopstvenih prihoda;

2) zakonom ustupljenih prihoda;

3) Egalizacionog fonda;

4) budžeta Crne Gore;

5) drugih izvora, u skladu sa zakonom.

Član 151

Opštini se obezbjeđuju sredstva za obavljanje prenesenih i povjerenih poslova iz budžeta Crne Gore, u skladu sa propisom o prenošenju, odnosno povjeravanju poslova.

Član 152

Opština ima svoj budžet.

Budžetom opštine iskazuju se sva primanja koja pripadaju opštini i svi izdaci iz njene nadležnosti.

X. MJESNA SAMOUPRAVA

Član 153

Građani osnivaju mjesnu zajednicu, u skladu sa odlukom skupštine.

Odlukom iz stava 1 ovog člana uređuju se uslovi osnivanja, poslovi, organi, organizacija i rad organa, način odlučivanja, finansiranja i druga pitanja od značaja za rad mjesne zajednice.

Izuzetno od stava 1 ovog člana, skupština može, kad je to​​ neophodno radi ostvarivanja prava i dužnosti građana, privremeno do osnivanja mjesne zajednice u skladu sa stavom 1 ovog člana obrazovati mjesne zajednice.

Član 154

U mjesnoj zajednici građani odlučuju i učestvuju u odlučivanju o ostvarivanju lokalnih potreba i interesa u oblastima: uređivanja naselja, stanovanja, zaštite potrošača, kulture, fizičke kulture, zaštite i unaprjeđivanja životne sredine, kao i drugim oblastima života i rada, u skladu sa statutom.

Član 155

Sredstva za zadovoljavanje potreba lokalnog stanovništva u mjesnoj zajednici obezbjeđuju se iz:

1) prihoda opštine koji se mogu ustupiti mjesnoj zajednici;

2) sopstvenih sredstava lokalnog stanovništva koja se udružuju neposredno, putem samodoprinosa ili na drugi način;

3) donacija pravnih i fizičkih lica;

4) naknada za usluge koje svojim aktivnostima, ostvaruje mjesna zajednica, u skladu sa odlukom skupštine opštine;

5) poklona i drugih sredstava.

Član 156

Registar mjesnih zajednica vodi nadležni organ lokalne uprave.

Upisom u registar mjesna zajednica stiče svojstvo pravnog lica.

Sadržaj i način vođenja registra mjesnih zajednica utvrđuje Ministarstvo.

XI. UČEŠĆE GRAĐANA U OSTVARIVANjU LOKALNE SAMOUPRAVE

Član 157

Opština stvara uslove, podstiče i pomaže učešće lokalnog stanovništva u ostvarivanju lokalne samouprave, putem različitih oblika učešća stanovništva u izjašnjavanju i odlučivanju o poslovima od zajedničkog interesa.

U cilju zadovoljavanja kulturnih, sportskih, obrazovnih, zdravstvenih, informativnih i drugih potreba, lokalno stanovništvo​​ učestvuje u organima upravljanja javnih službi i drugim pravnim licima koja vrše javna ovlašćenja i pružaju usluge građanima, na način propisan posebnim zakonima i drugim propisima.

Član 158

Oblici neposrednog učešća građana u izjašnjavanju i odlučivanju​​ su: inicijativa, građanska inicijativa, zbor građana, referendum (mjesni i opštinski) i drugi oblici izjašnjavanja i odlučivanja utvrđeni statutom.

Način i postupak učešća lokalnog stanovništva u izjašnjavanju i odlučivanju o poslovima od zajedničkog interesa bliže se uređuje statutom, u skladu sa zakonom.

Član 159

Građani imaju pravo da podnesu inicijativu nadležnim organima opštine radi razmatranja i odlučivanja o određenim pitanjima od interesa za lokalno stanovništvo.

O podnijetoj inicijativi nadležni organ lokalne uprave dužan je da zauzme stav i u roku od 30 dana o tome obavijesti podnosioca inicijative.

Ako organ ne postupi po inicijativi iz stava 1 ovog člana, podnosilac inicijative može da se obrati predsjedniku opštine ili skupštini.

Član 160

Građani imaju pravo na građansku inicijativu.

Građanskom inicijativom predlaže se donošenje ili promjena akta kojim se uređuju značajna pitanja iz nadležnosti lokalne samouprave.

Statutom se utvrđuju pitanja o kojima se može pokrenuti građanska inicijativa, potreban broj potpisa građana za pokretanje inicijative, postupak po inicijativi i druga pitanja od značaja za građansku inicijativu.

Ako nadležni organ ne prihvati građansku inicijativu, o​​ pitanju o kojem se pokrenula građanska inicijativa može se raspisati referendum koji će se održati u roku od 90 dana od dana donošenja odluke.

Član 161

Zbor građana, većinom glasova prisutnih građana, usvaja zahtjeve i predloge i upućuje ih nadležnom organu.

Organi opštine dužni su da, u roku od 60 dana od dana održavanja zbora građana, razmotre zahtjeve i predloge i o njima obavijeste građane.

Način sazivanja zbora građana, način rada i odlučivanja uređuje se statutom ili posebnim aktom opštine.

Član 162

Na mjesnom referendumu građani sa dijela teritorije opštine izjašnjavaju se o pitanjima iz nadležnosti lokalne samouprave.

Uslovi i način sprovođenja i pitanja o kojima će se građani izjašnjavati mjesnim referendumom utvrđuju se statutom.

Član 163

Opštinski​​ referendum se može raspisati radi prethodnog izjašnjavanja građana na teritoriji opštine o pojedinim pitanjima iz nadležnosti lokalne samouprave u slučajevima, na način i po postupku utvrđenim statutom opštine, u skladu sa zakonom.

Član 164

Pored oblika neposrednog odlučivanja i izjašnjavanja, građani mogu učestvovati u ostvarivanju lokalne samouprave i putem peticija, predloga i žalbi, u skladu sa statutom opštine.

Član 165

Svako ima pravo da podnese građansku žalbu ili uputi peticiju organima lokalne samouprave, kao i da od organa traži obavještenja iz njihovog djelokruga rada.

Žalba, odnosno peticija iz stava 1 ovog člana, može se podnijeti elektronskim putem, u skladu sa zakonom.

Organi kojima su upućeni zahtjevi iz stava 1 ovog člana, dužni su da donesu odluku, odnosno daju obavještenje u roku od 30 dana od dana prijema zahtjeva.

Postupak podnošenja i postupanja organa po građanskoj žalbi i peticiji, bliže se uređuje statutom opštine.

Član 166

U cilju učešća lokalnog stanovništva u donošenju odluka od neposrednog i zajedničkog interesa, skupština posebnom odlukom uređuje način i postupak učešća stanovnika u vršenju javnih poslova.

Odlukom iz stava 1 ovog člana uređuju se: oblici (anketiranje, medija planovi, table za obavještavanje, kutije primjedbi, predloga i sugestija, web sajtovi, dežurni telefoni, organizovanje radionica u mjesnim zajednicama, gostovanja predavača, stručni skupovi i okrugli stolovi i sl.), subjekti, postupci, rokovi i načini učešća lokalnog stanovništva u vršenju javnih poslova, izvještaj o uspješnosti postupka i druga pitanja od značaja za aktivnosti lokalnog stanovništva u donošenju odluka.

Član 167

Prije donošenja planova i programa za pojedine oblasti u opštini, urbanističkih projekata, budžeta i opštih akata kojima se utvrđuju prava i obaveze građana, opština će obezbijediti učešće zainteresovane javnosti u donošenju odluka sprovođenjem postupka javne rasprave.

Opština će utvrditi program javne rasprave i odrediti organ koji će sprovesti javnu raspravu.

Javna rasprava se može sprovoditi i povodom drugih akata kojima se odlučuje o pitanjima od značaja za lokalno stanovništvo, u skladu sa statutom i odlukom opštine.

Javna rasprava ne može trajati kraće od 15 dana.

Član 168

Učešće lokalnog stanovništva u odlučivanju u poslovima iz člana 166 ovog zakona obezbjeđuju se, naročito:

1) pristupom informacijama o aktivnostima koje se planiraju i koje će se sprovoditi u toku godine na nivou opštine (utvrđivanje nacrta planova i programa za pojedine oblasti u opštini, urbanističkih projekata, budžeta i opštih akata, kojima se utvrđuju prava i obaveze građana) građanima, pravnim i fizičkim licima, nevladinim organizacijama i drugim zainteresovanim subjektima;

2) javnim objavljivanjem programa javne rasprave ili drugih oblika učešća građana u donošenju odluka nacrta plana i programa, urbanističkih projekata, budžeta i opštih akata, kojima se utvrđuju prava i obaveze građana, na način koji će biti dostupan svim učesnicima javne rasprave; programa javnih rasprava po pojedinim mjesnim zajednicama o potrebama lokalnog stanovništva, a posebno u stambenoj, komunalnoj, urbanističkoj i ekološkoj oblasti, obrazovnoj, zdravstvenoj i socijalnoj djelatnosti i dr.;

3) obavještavanjem o načinu, rokovima, mjestu i vremenu održavanja javne rasprave sa potrebnim informacijama o predmetu javne rasprave;

4) obavezivanjem organa lokalne samouprave da razmotre sve prispjele komentare, predloge ili sugestije učesnika javne rasprave, sačine rezime komentara i stavova o prihvatanju, odnosno razlozima neprihvatanja, sačine izvještaj o rezultatima javne rasprave i uz nacrt plana i programa razvoja opštine, budžeta i opštih akata, kojima se utvrđuju prava i obaveze građana dostave​​ predlagaču;

5) pristupom javnosti dokumenata, a naročito dostupnost tih dokumenata u pristupačnom formatu licima sa invaliditetom koja za to iskažu interes.

Program javne rasprave u opštinama gdje većinu ili značajan dio stanovništva čine pripadnici manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica sadrži i način obezbjeđivanja učešća manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica na njihovom jeziku.

XII. SARADNjA LOKALNE SAMOUPRAVE I GRAĐANA

Član 169

Organi lokalne samouprave obavezni su da obezbijede ostvarivanje prava i dužnosti lokalnog stanovništva na zakonit i efikasan način, uz poštovanje ličnosti i dostojanstva građanina.

Odbornici i lokalni funkcioneri obavezni su da se pridržavaju etičkog kodeksa.

Član 170

Organi lokalne samouprave obavezni su da građanima u ostvarivanju njihovih prava i interesa daju potrebne podatke, objašnjenja i obavještenja.

Davanje obavještenja ostvaruje se i putem tehničkih sredstava, brošura i medija.

Za postupanje u upravnim stvarima organi lokalne uprave su obavezni da javno istaknu standarde postupanja.

Član 171

Lokalni funkcioneri i starješine organa lokalne uprave obavezni su da odrede vrijeme prijema građana.

Na objektima gdje su smješteni organi lokalne samouprave, organi lokalne uprave, stručne​​ službe, posebne i javne službe mora biti istaknut naziv organa, odnosno službe.

Na vidnom mjestu u organu, odnosno službi iz stava 2 ovog člana mora biti istaknut raspored službenih prostorija.

Na ulazu službenih prostorija mora biti istaknuto lično ime i​​ zvanje, odnosno zanimanje lokalnog službenika i namještenika, odnosno drugog zaposlenog.

Član 172

Organi lokalne uprave i posebne službe dužni su da obezbijede knjigu utisaka i sanduče za primjedbe, predloge i pritužbe i prijem kod lica koje rukovode tim organima i službama, radi saopštavanja primjedbi ili prigovora na rad organa, odnosno službi ili na nepravilan odnos službenika.

Na podnijete primjedbe organi, odnosno službe iz stava 1 ovog člana dužni su da pisano odgovore, u roku od 15 dana od dana prijema primjedbi ili prigovora, ukoliko to građanin zahtijeva.

Organi i službe iz stava 1 ovog člana obavezno jednom mjesečno analiziraju primjedbe, predloge i pritužbe građana i preduzimaju mjere za rješavanje problema zbog kojih se građani obraćaju.

Član 173

Za obavljanje određenih poslova iz nadležnosti organa lokalne uprave, posebno u odnosu na ostvarivanje prava građana, organi lokalne uprave mogu organizovati rad u mjesnim zajednicama.

Poslove iz stava 1 ovog člana, način i mjesto njihovog vršenja određuje glavni administrator. O načinu vršenja poslova iz stava 2 ovog člana, građani moraju biti javno obaviješteni.

XIII. ODNOSI ORGANA LOKALNE SAMOUPRAVE I NEVLADINIH ORGANIZACIJA

Član 174

U cilju afirmisanja otvorenog i demokratskog društva, organi lokalne samouprave, organi i službe iz člana 69 ovog zakona i javne službe, sarađuju sa nevladinim organizacijama.

Saradnja iz stava 1 ovog člana ostvaruje se:

1) informisanjem o svim pitanjima značajnim za nevladine organizacije;

2) konsultovanjem nevladinih organizacija o programima razvoja lokalne samouprave i nacrtima opštih akata koje donosi skupština;

3) omogućavanjem učešća u radu radnih grupa za pripremu normativnih akata ili izradu projekata i programa;

4) organizovanjem zajedničkih javnih rasprava, okruglih stolova, seminara i sl.;

5) finansiranjem projekata nevladinih organizacija od interesa za lokalno stanovništvo, pod uslovima i po postupku propisanim opštim aktom opštine;

6) obezbjeđivanjem uslova za rad nevladinih organizacija, u skladu sa mogućnostima lokalne samouprave;

7) institutom "slobodne stolice" i

8) na drugi način propisan statutom opštine.

XIV. ODNOSI ORGANA LOKALNE SAMOUPRAVE I JAVNIH SLUŽBI ČIJI JE OSNIVAČ DRŽAVA

Član 175

Organi lokalne samouprave ostvaruju saradnju sa javnim službama i drugim pravnim licima čiji je osnivač država, učestvuju u postupku utvrđivanja i sprovođenja planova i programa razvoja i daju predloge, sugestije i mišljenja u pogledu vršenja djelatnosti na teritoriji opštine.

Javne službe​​ i druga pravna lica iz stava 1 ovog člana dužni su da u postupku pripreme planova i programa razvoja iz svoje djelatnosti, na teritoriji opštine, kao i izvještaje o njihovom ostvarivanju dostave organima lokalne samouprave.

Član 176

U slučaju neostvarivanja saradnje na način propisan ovim zakonom, nadležni organi lokalne samouprave mogu obavijestiti Vladu i zahtijevati preduzimanje odgovarajućih mjera.

O preduzetim mjerama Vlada će obavijestiti nadležni organ lokalne samouprave u roku od 30 dana od dana prijema obavještenja.

XV. ODNOSI ORGANA LOKALNE SAMOUPRAVE I DRŽAVNIH ORGANA I ORGANA DRŽAVNE UPRAVE

Član 177

Odnosi između organa lokalne samouprave i državnih organa i organa državne uprave zasnivaju se na međusobnoj saradnji i nadzoru državnih organa nad​​ zakonitošću rada organa lokalne samouprave.

Član 178

U vršenju poslova i zadataka lokalne samouprave koji se odnose na utvrđivanje i ostvarivanje sloboda, prava i dužnosti građana, nadležni državni organi, odnosno organi državne uprave vrše nadzor nad zakonitošću rada organa lokalne samouprave i imaju prava i dužnosti utvrđene zakonom.

Član 179

Organi lokalne samouprave u vršenju poslova iz svog djelokruga:

1) učestvuju u pripremi zakona i drugih akata čija je sadržina od interesa za ostvarivanje i razvoj lokalne samouprave;

2) daju predloge za preduzimanje aktivnosti državnih organa, odnosno organa državne uprave na razvijanju lokalne samouprave;

3) traže mišljenje od nadležnih državnih organa, odnosno organa državne uprave u vezi sa primjenom zakona koji su od neposrednog uticaja na razvoj i ostvarivanje lokalne samouprave i rad organa lokalne samouprave;

4) daju državnim organima, odnosno organima državne uprave inicijative za uređenje odnosa od značaja za lokalnu samoupravu i preduzimanje mjera od značaja​​ za rješavanje pitanja u okviru prava i dužnosti lokalne samouprave.

U slučaju iz stava 1 tač. 3 i 4 ovog člana, nadležni državni organ, odnosno organ državne uprave dužan je da, u roku od 30 dana od dana dostavljanja mišljenja odnosno inicijative, dostavi​​ odgovor organima lokalne samouprave.

Član 180

U ostvarivanju saradnje sa organima lokalne samouprave državni organi, odnosno organi državne uprave:

1) obavještavaju organe lokalne samouprave, po sopstvenoj inicijativi ili na njihov zahtjev, o mjerama koje​​ preduzimaju ili namjeravaju da preduzmu u izvršavanju zakona i drugih propisa o zaštiti zakonitosti, pojavama koje ih narušavaju i mjerama za otklanjanje nepravilnosti, o ostvarivanju prava građana na lokalnu samoupravu, kao i drugim pitanjima od neposrednog interesa za ostvarivanje lokalne samouprave i rad tih organa;

2) pružaju stručnu pomoć organima lokalne samouprave u vezi sa obavljanjem njihovih poslova;

3) traže izvještaje, podatke i obavještenja o obavljanju poslova u okviru prava i dužnosti lokalne samouprave, kao i drugim pitanjima koja su od interesa za ostvarivanje funkcije državnih organa, odnosno organa državne uprave;

4) vrše druge poslove, u skladu sa zakonom.

Član 181

Organi državne uprave dužni su da u postupku pripreme zakona i drugih propisa i opštih akata kojima se uređuju položaj, prava i obaveze lokalne samouprave, nacrte, odnosno predloge zakona i drugih akata dostave opštini na izjašnjenje, odnosno asocijaciji opština.

Rok za izjašnjenje ne može biti kraći od 15 dana od dana dostavljanja akta iz stava 1 ovog člana.

Član 182

Organi lokalne samouprave, na zahtjev državnih organa, odnosno organa državne uprave dužni su da dostavljaju podatke​​ i obavještenja od značaja za ostvarivanje funkcija tih organa.

Državni organi, odnosno organi državne uprave i organi lokalne samouprave ne mogu utvrđivati naknade za međusobno pružene usluge i razmjenu službenih podataka potrebnih za ostvarivanje njihovih​​ funkcija.

XVI. ODNOSI ORGANA LOKALNE SAMOUPRAVE I VLADE

Član 183

Kad organ državne uprave nadležan za određenu upravnu oblast smatra da opšti akt skupštine ili predsjednika opštine nije u saglasnosti sa zakonom ili Ustavom, upozoriće skupštinu ili predsjednika opštine da u određenom roku preduzme odgovarajuće mjere radi usaglašavanja tog akta.

Kad skupština, odnosno predsjednik opštine ne postupi po upozorenju u ostavljenom roku, organ državne uprave nadležan za određenu upravnu oblast o tome obavještava Ministarstvo, koje je dužno da Vladi predloži preduzimanje mjera iz člana 184 ovog zakona.

Član 184

Kad Vlada smatra da se opštim aktom skupštine ili predsjednika opštine narušavaju ili ograničavaju Ustavom ili zakonom utvrđene slobode i prava građana, na predlog Ministarstva, obustaviće od izvršenja taj akt i pokrenuti postupak za ocjenu ustavnosti i zakonitosti pred Ustavnim sudom Crne Gore, najkasnije u roku od 30 dana od dana donošenja odluke o obustavi.

Ukoliko Vlada, u roku iz stava 1 ovog člana, ne pokrene postupak za ocjenu ustavnosti i zakonitosti pred Ustavnim sudom Crne Gore, opšti akt se primjenjuje.

Član 185

Kad skupština opštine duže od šest mjeseci ne održava sjednice, ne izvršava odluke nadležnih sudova ili ne izvršava zakonom utvrđene obaveze​​ čime se onemogućava ostvarivanje prava građana ili nanosi znatna materijalna šteta, Vlada će upozoriti skupštinu, da u određenom roku, obezbijedi ostvarivanje svojih funkcija, odnosno izvrši zakonom utvrđene obaveze.

Ako skupština, u roku iz stava 1 ovog​​ člana, ne uspostavi obavljanje svojih funkcija, odnosno ne izvrši zakonom utvrđene obaveze, Vlada će, na predlog Ministarstva, raspustiti skupštinu.

U slučaju raspuštanja skupštine, funkciju skupštine do konstituisanja nove skupštine vrši odbor povjerenika, koji imenuje Vlada.

XVII. SARADNjA I UDRUŽIVANjE LOKALNE SAMOUPRAVE

Član 186

U vršenju poslova iz sopstvene nadležnosti, opštine mogu, na principima dobrovoljnosti i solidarnosti, slobodno sarađivati i udruživati sredstva za vršenje poslova od zajedničkog interesa, u cilju zadovoljavanja potreba lokalnog stanovništva.

Član 187

Opštine mogu osnovati svoju asocijaciju opština za teritoriju Crne Gore.

Asocijacijom, u smislu stava 1 ovog člana, smatra se asocijacija koju je osnovalo više od polovine opština.

Član 188

Upisom u evidenciju asocijacija opština stiče svojstvo pravnog lica.

Organizacija, način rada i finansiranje asocijacije iz stava 1 ovog člana uređuje se statutom asocijacije.

Sadržaj i način vođenja evidencije asocijacije opština propisuje Ministarstvo.

Član 189

Opštine i asocijacija iz člana 187 ovog zakona, u okviru svojih nadležnosti, mogu slobodno sarađivati sa lokalnim zajednicama i asocijacijama drugih zemalja, radi ostvarivanja zajedničkih interesa i udruživati se u regionalne i međunarodne organizacije lokalnih vlasti.

Član 190

Dvije ili više opština mogu, radi zajedničkog, ekonomičnijeg i racionalnijeg vršenja određenih poslova iz sopstvene nadležnosti, osnovati privredno društvo ili javnu ustanovu, u skladu sa zakonom.

Član 191

Radi zajedničkog vršenja određenih poslova iz sopstvene nadležnosti, opština može zaključiti poseban ugovor sa drugom opštinom, ako je to u njihovom zajedničkom interesu.

Ugovorom iz stava 1 ovog​​ člana uređuje se naziv i sjedište zajedničkog organa, privrednog društva, ustanove ili druge organizacije, stvarna i mjesna nadležnost, vrsta, obim i način obavljanja zajedničkih poslova, način rada, odlučivanja i finansiranja, i nadzor nad radom, posebna​​ prava i obaveze zaposlenih kao i druga pitanja od značaja za osnivanje, rad i prestanak rada.

Nadležni organ lokalne uprave, odnosno posebne službe, koji na osnovu ugovora vrši poslove iz stava 1 ovog člana, dužan je da podnese godišnji izvještaj o radu,​​ izvještaj o finansijskom poslovanju i godišnji program rada opštinama koje su zaključile ugovor radi zajedničkog vršenja određenih poslova.

XVIII. JAVNOST I TRANSPARENTNOST RADA

Član 192

Javnost i transparentnost rada organa lokalne samouprave, organa lokalne uprave, posebnih, stručnih službi i javnih službi, obezbjeđuje se u skladu sa zakonom.

Način ostvarivanja prava i obaveza iz stava 1 ovog člana, bliže se uređuje statutom, odlukom i poslovnikom skupštine.

Član 193

Organi lokalne uprave, stručne službe,​​ odnosno posebne službe obavezne su da upoznaju javnost o vršenju poslova iz svog djelokruga i izvještavaju je o svom radu putem medija ili na drugi pogodan način.

Davanje određenih podataka vrši se u skladu sa posebnim zakonom.

Član 194

Izvještaje, informacije i podatke o vršenju poslova organa lokalne uprave, odnosno posebne službe daje lice koje rukovodi tim organom, odnosno službom ili lice koje on ovlasti i lično su odgovorni za njihovu tačnost i blagovremenost.

Član 195

Organi lokalne uprave obavezni​​ su da upoznaju javnost o procjeni analize uticaja odluka i drugih propisa (RIA) koje donosi skupština i predsjednik opštine, na način i po postupku utvrđenim statutom.

Organi lokalne uprave obavezni su da javno objave održavanje savjetovanja ili drugih oblika stručne obrade i rasprave o pitanjima iz svog djelokruga, omoguće učešće građana i praćenje rada od strane medija.

XIX. ZAŠTITA LOKALNE SAMOUPRAVE

Član 196

Kad se pojedinačnim aktima ili radnjama državnih organa, organa državne uprave ili pravnih lica​​ koja vrše javna ovlašćenja narušava pravo građana na lokalnu samoupravu, organi opštine mogu podnijeti ustavnu žalbu Ustavnom sudu Crne Gore.

Član 197

Kad se zakonom koji je usvojila Skupština Crne Gore narušava pravo građana na lokalnu samoupravu, asocijacija iz člana 187 ovog zakona može podnijeti inicijativu Predsjedniku Crne Gore da takav zakon ne proglasi.

Član 198

Radi unapređenja rada lokalne samouprave u opštini se može osnovati Savjet za razvoj i zaštitu lokalne samouprave (u daljem tekstu: Savjet).

Članove Savjeta bira skupština opštine iz reda istaknutih i uglednih građana opštine i stručnjaka iz oblasti od značaja za lokalnu samoupravu.

Savjet ima pravo da državnim organima, organima lokalne​​ samouprave i javnim službama podnosi predloge za unapređenje i razvoj lokalne samouprave, podizanje nivoa kvaliteta javnih usluga, zaštitu Ustavom i zakonom utvrđenih prava i dužnosti opštine i zaštitu sloboda i prava lokalnog stanovništva.

Organi i službe​​ iz stava 3 ovog člana dužni su da se izjasne o predlozima Savjeta u primjerenom roku, a najduže u roku od 60 dana od dana podnošenja predloga.

Statutom opštine i aktom o osnivanju Savjeta bliže se utvrđuju prava i dužnosti, sastav i način izbora i rada Savjeta i druga pitanja od značaja za njegovo funkcionisanje.

XX. NADZOR

Član 199

Nadzor nad sprovođenjem ovog zakona vrši Ministarstvo.

Inspekcijski nadzor nad sprovođenjem odredbi ovog zakona koje se odnose na zasnivanje radnog odnosa, odnosno popunu radnih mjesta u organima lokalne uprave, stručnim službama i posebnim službama, kao i na prava, dužnosti i odgovornosti lokalnih službenika i namještenika vrši Ministarstvo, preko upravne inspekcije.

U pogledu ovlašćenja upravnog inspektora i mjera koje preduzima u vršenju inspekcijskog nadzora primjenjuju se propisi o državnim službenicima i namještenicima.

XXI. KAZNENE ODREDBE

Član 200

Novčanom kaznom u iznosu od 30 eura do 2.000 eura kazniće se za prekršaj odgovorno lice u opštini ako:

1) ne donese odluku o izboru kandidata i ne dostavi je jedinici za ljudske resurse u roku od deset dana od dana prijema liste za izbor (116 stav 2);

2) donese odluku o zasnivanju radnog odnosa na određeno vrijeme suprotno članu 118 st. 2, 3 i 4 ovog zakona;

3) rasporedi lokalnog​​ službenika, odnosno namještenika suprotno članu 125 st. 1 do 6;

4) ako ne donese rješenje o ocjeni rada službenika, odnosno namještenika, do 31. januara tekuće za prethodnu godinu (član 127 stav 3)

5) ne donose novo rješenje u roku od 20 dana od dana prijema rješenja Komisije za žalbe (142 stav 4);

6) omogući trećem licu dostupnost podataka iz kadrovske evidencije suprotno članu 147 stav 4.

XXII. PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Član 201

Opštine su dužne da statute i druge opšte akte usklade sa ovim zakonom, u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Član 202

Akt o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji organa lokalne uprave, stručne službe, odnosno posebne službe uskladiće se sa ovim zakonom do 1. septembra 2018. godine.

Član 203

Lokalni službenici koji se na dan stupanja na snagu ovog zakona zateknu na radu u organu lokalne uprave, stručnoj službi, odnosno posebnoj službi nastavljaju sa radom u zvanjima koja su stekli po dosadašnjim propisima, do donošenja rješenja o raspoređivanju u skladu sa aktom iz člana 202 ovog zakona.

Član 204

Potpredsjednici opštine, sekretari skupština i glavni administrator imenovani u skladu sa Zakonom o lokalnoj samoupravi ("Službeni list RCG", br. 42/03, 28/04, 75/05 i 13/06 i Službeni list CG", br. 88/09, 38/12, 10/14 i 3/16) nastavljaju sa radom do isteka mandata na koji su imenovani.

Član 205

Lica koja vrše poslove visokog rukovodnog kadra, koja su imenovana, odnosno postavljena do dana stupanja na snagu ovog zakona, nastavljaju sa radom do isteka vremena na​​ koje su imenovani ili postavljeni.

Član 206

Inspektori, odnosno ovlašćena lica koji su postavljeni do​​ dana stupanja na snagu ovog zakona, nastavljaju sa radom do isteka vremena na koje su postavljeni.

Član 207

Postupak odlučivanja o pravima, obavezama i odgovornostima lokalnih službenika, odnosno namještenika, kao i postupak izbora po oglasu, koji nije pravosnažno okončan do dana stupanja na snagu ovog zakona, okončaće se u skladu sa Zakonom o državnim službenicima i namještenicima ("Službeni list CG", br. 39/11, 66/12 i 34/14).

Član 208

Disciplinski postupak protiv lokalnog službenika i namještenika koji nije pravosnažno okončan do dana stupanja na snagu ovog zakona vodi i disciplinsku mjeru izriče disciplinska komisija obrazovana u skladu sa Zakonom o državnim službenicima i namještenicima ("Službeni list CG", br. 39/11, 66/12 i 34/14).

Do imenovanja predsjednika i članova Disciplinske komisije u skladu sa zakonom kojim se uređuju prava, obaveze i odgovornosti državnih službenika i namještenika, disciplinski postupak za teže povrede službenih dužnosti lokalnih službenika i namještenika i disciplinski postupak protiv lica koja vrše poslove visokog rukovodnog kadra vodi se i disciplinske mjere izriču se u skladu sa Zakonom o državnim službenicima i namještenicima ("Službeni list CG", br. 39/11, 66/12 i 34/14).

Član 209

Do imenovanja predsjednika i članova Komisije za žalbe u skladu sa zakonom kojim se uređuju prava, obaveze i odgovornosti državnih službenika i namještenika, o žalbi na rješenja kojima je odlučeno o pravima i obavezama lokalnih službenika, odnosno namještenika i odluku o izboru lokalnog službenika, odnosno namještenika, žalba se podnosi komisijama za žalbe opština obrazovanim po dosadašnjim propisima.

Član 209a

Izuzetno od odredbe člana 37 stav 1 ovog zakona prvi naredni izbori za odbornike u skupštinama opština: Pljevlja, Rožaje, Plav, Tivat, Budva, Plužine, Žabljak, Bijelo Polje, Šavnik, Bar, Danilovgrad, Kolašin, Glavni grad Podgorica i u Skupštini opštine Golubovci opštine u okviru Glavnog grada, u skladu sa ovim zakonom, održaće se u istom danu, a najkasnije do 30. oktobra 2022. godine.

Član​​ 210 ​​ 

- brisan -

Član 211

Odredbe člana 51, člana 71 stav 1 tačka 2, čl. 78, 84, 85 i čl. 89 do 150 ovog zakona, primjenjivaće se od 1. jula 2018. godine.

Član 212

Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o lokalnoj samoupravi ("Službeni​​ list RCG", br. 42/03, 28/04, 75/05 i 13/06 i "Službeni list CG", br. 88/09, 38/12, 10/14 i 3/16) i Zakon o mjesnim zajednicama ("Službeni list SRCG", br. 8/82 i 12/82).

Uredba o službenim zvanjima lokalnih službenika i namještenika i uslovima za njihovo vršenje u organima lokalne uprave ("Službeni list CG", broj 15/13) prestaje da važi 1. jula 2018. godine.

Član 213

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Crne Gore".