Na osnovu člana 95 tačka 3 Ustava Crne Gore donosim
Ukaz o proglašenju Zakona o mladima
Proglašavam Zakon o mladima, koji je donijela Skupština Crne Gore 26. saziva, na Četvrtoj sjednici Prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja u 2019. godini, dana 4. aprila 2019. godine.
Broj: 01-631/2
Podgorica, 10. aprila 2019. godine
Predsjednik Crne Gore,
Milo Đukanović, s.r.
Na osnovu člana 82 tačka 2 i člana 91 stav 1 Ustava Crne Gore, Skupština Crne Gore 26. saziva, na Četvrtoj sjednici Prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja u 2019. godini, dana 4. aprila 2019. godine, donijela je
Zakon o mladima
Zakon je objavljen u "Službenom listu CG", br. 25/2019 od 30.4.2019. godine, a stupio je na snagu 8.5.2019 i 27/2019 - ispravka.
I. OSNOVNE ODREDBE
Predmet
Član 1
Ovim zakonom uređuju se način utvrđivanja i sprovođenja omladinske politike, kao i mjere i aktivnosti koje se preduzimaju u cilju unapređivanja društvenog položaja mladih i stvaranja uslova za ostvarivanje potreba mladih u svim oblastima od interesa za mlade.
Mladi
Član 2
Mladi, u smislu ovog zakona, su lica od navršenih 15 do navršenih 30 godina života.
Omladinska politika
Član 3
Omladinska politika je skup mjera i aktivnosti koje državni organi, organi državne uprave, organi lokalne samouprave, nevladine organizacije, studentski i učenički parlamenti i druga pravna lica preduzimaju za poboljšanje položaja mladih, njihovog ličnog i društvenog razvoja i uključivanja u društvene tokove.
Omladinski rad
Član 4
Omladinski rad predstavlja aktivnosti koje se realizuju u saradnji sa mladima i za mlade sa ciljem njihovog osamostaljivanja i prelaska u odraslo doba, učenja, ličnog i društvenog razvoja, u skladu sa njihovim potrebama i mogućnostima, a zasnivaju se na metodama neformalnog obrazovanja.
Javni interes
Član 5
Javni interes u oblasti omladinske politike predstavlja:
1) kreiranje i unapređenje omladinske politike;
2) uspostavljanje institucionalnog okvira za sprovođenje omladinske politike;
3) stvaranje i unapređenje uslova za rad omladinskih servisa;
4) podsticanje proaktivnog učešća mladih u kreiranju i sprovođenju omladinske politike na državnom i lokalnom nivou;
5) edukaciju mladih o mehanizmima njihovog uključivanja u aktivne mjere zapošljavanja;
6) podsticanje uključivanja mladih u kreiranje kulturnih sadržaja;
7) podsticanje mobilnosti mladih;
8) podsticanje uključivanja mladih u neformalno obrazovanje;
9) promocija zdravih stilova života i volonterizma kod mladih;
10) podsticanje drugih oblasti od značaja za razvoj mladih.
Javni interes u oblasti omladinske politike sprovode Vlada Crne Gore (u daljem tekstu: Vlada); organ državne uprave nadležan za omladinsku politiku (u daljem tekstu: Ministarstvo); organi državne uprave i drugi organi uprave nadležni za pojedine oblasti od značaja za mlade; opština, Glavni grad, Prijestonica i opština u okviru Glavnog grada (u daljem tekstu: opština) i druga pravna lica, u skladu sa ovim zakonom.
Radi saradnje nadležnih organa opštine sa ostalim subjektima iz stava 2 ovog člana, opština u okviru svojih organa ili službi, određuje sprovođenje javnog interesa u oblasti omladinske politike.
Upotreba rodno osjetljivog jezika
Član 6
Izrazi koji se u ovom zakonu koriste za fizička lica u muškom rodu podrazumijevaju iste izraze u ženskom rodu.
II. NAČELA OMLADINSKE POLITIKE
Načela
Član 7
Omladinska politika zasniva se na načelima jednakosti, volonterizma, solidarnosti aktivnog učešća i informisanosti mladih.
Jednakost
Član 8
Svi mladi su jednaki u ostvarivanju prava, bez obzira na: uzrast, fizičku sposobnost, fizički izgled, zdravstveno stanje, invaliditet, nacionalnu, rasnu, etničku ili vjersku pripadnost, pol, jezik, političko opredjeljenje, društveno porijeklo i imovinsko stanje, seksualnu orijentaciju, rodni identitet i drugo lično svojstvo.
Volonterizam mladih
Član 9
Mladi doprinose izgradnji i njegovanju društvenih vrijednosti i razvoju društva putem različitih oblika volonterskih aktivnosti.
Solidarnost mladih
Član 10
Mladi izražavaju međugeneracijsku solidarnost i rade na stvaranju uslova za jednako učešće u svim aspektima društvenog života mladih.
Aktivno učešće mladih
Član 11
Mladi aktivno učestvuju u procesu kreiranja i sprovođenja omladinske politike kroz koordinaciju i razvijanje međusektorskih partnerstava, saradnju sa mladima i subjektima koji planiraju i sprovode omladinsku politiku.
Informisanost mladih
Član 12
Subjekti koji u skladu sa ovim zakonom sprovode omladinsku politiku, obezbjeđuju mladima potpune, tačne, pravovremene, pristupačne i upotrebljive informacije o planiranju i sprovođenju omladinske politike iz svoje nadležnosti i objavljuju ih na svojim internet stranicama.
III. UTVRĐIVANjE I SPROVOĐENjE OMLADINSKE POLITIKE
Strategija za mlade
Član 13
Pravci razvoja i unapređenja omladinske politike utvrđuju se Strategijom za mlade (u daljem tekstu: Strategija).
Strategiju donosi Vlada, na predlog Ministarstva, za period od najmanje četiri godine.
Za sprovođenje Strategije, Ministarstvo donosi akcioni plan za period od najviše dvije godine.
Ministarstvo izrađuje godišnji izvještaj o sprovođenju akcionog plana u prvom kvartalu tekuće za prethodnu godinu, koji dostavlja Vladi.
Izvještaj o sprovođenju Strategije Ministarstvo podnosi Vladi u roku od tri mjeseca od dana isteka perioda za koji je Strategija donijeta.
Lokalni akcioni plan za mlade
Član 14
Opština je dužna da donese lokalni akcioni plan za mlade za period važenja akcionog plana iz člana 13 stav 3 ovog zakona, najkasnije do 31. decembra tekuće godine.
Lokalni akcioni plan za mlade sadrži mjere i aktivnosti omladinske politike na lokalnom nivou, radi ostvarivanja interesa i potreba mladih.
Opština je dužna da nacrt lokalnog akcionog plana za mlade dostavi Ministarstvu, radi davanja mišljenja o njegovoj usaglašenosti sa Strategijom, najkasnije do 31. oktobra tekuće godine.
Opština je dužna da godišnji izvještaj o realizaciji lokalnog akcionog plana za mlade dostavi Ministarstvu, najkasnije do 15. februara tekuće godine za prethodnu kalendarsku godinu.
Program ostvarivanja javnog interesa u oblasti omladinske politike
Član 15
Vlada, na predlog Ministarstva, donosi Program ostvarivanja javnog interesa u oblasti omladinske politike (u daljem tekstu: Program) najmanje jednom u dvije godine.
U cilju definisanja prioritetnih oblasti od javnog interesa za izradu Programa, Ministarstvo izrađuje Analizu potreba mladih.
Predlog Programa dostavlja se Vladi najkasnije do kraja drugog kvartala tekuće za narednu godinu.
Program koji utvrdi Vlada sprovodi Ministarstvo.
Savjet za mlade
Član 16
Radi podsticanja razvoja omladinske politike Ministarstvo obrazuje Savjet za mlade, kao stručno i savjetodavno tijelo.
Savjet za mlade ima predsjednika i osam članova.
Predsjednika i tri člana predlaže Ministarstvo, po jednog člana predlažu organi državne uprave nadležni za poslove rada i prosvjete i biraju se na period od četiri godine.
Jedan član Savjeta za mlade je predstavnik pravnih lica koja upravljaju omladinskim servisima, i bira se na period od jedne godine, putem javnog poziva koji objavljuje Ministarstvo.
Reprezentativni savez nevladinih organizacija koje sprovode omladinsku politiku predlaže dva člana Savjeta za mlade, od kojih je najmanje jedan iz reda mladih, i biraju se na period od jedne godine.
Ako reprezentativni savez nevladinih organizacija koje sprovode omladinsku politiku nije obrazovan, dva člana Savjeta za mlade, od kojih je najmanje jedan iz reda mladih, predlažu nevladine organizacije koje sprovode omladinsku politiku, na period od jedne godine.
U slučaju iz stava 6 ovog člana, članovi Savjeta za mlade koje predlažu nevladine organizacije koje sprovode omladinsku politiku su lica koja imaju podršku najvećeg broja tih nevladinih organizacija i biraju se putem javnog poziva koji objavljuje Ministarstvo.
Bliži uslovi, način i postupak izbora članova Savjeta za mlade koje predlaže reprezentativni Savez nevladinih organizacija koje sprovode omladinsku politiku, odnosno nevladine organizacije koje sprovode omladinsku politiku i člana Savjeta koji je predstavnik pravnih lica koja upravljaju omladinskim servisima, propisuje Ministarstvo.
Nadležnost Savjeta za mlade
Član 17
Savjet za mlade:
1) daje predloge za unapređenje omladinske politike;
2) daje sugestije u postupku pripreme Strategije;
3) delegira svog člana za učešće u postupku pripreme zakona iz oblasti kojima se uređuju pitanja od značaja za mlade;
4) prati položaj mladih i predlaže mjere za njihovo unapređenje;
5) na zahtjev Ministarstva daje mišljenje o drugim pitanjima od značaja za mlade.
Administrativno tehničke poslove za rad Savjeta za mlade obavlja Ministarstvo.
Aktom o obrazovanju Savjeta za mlade uređuje se način rada i druga pitanja od značaja za rad Savjeta.
Lokalni savjet za mlade
Član 18
Radi podsticanja i unapređenja razvoja omladinske politike, jačanja saradnje i unapređenja položaja mladih na lokalnom nivou, u opštini se može obrazovati lokalni savjet za mlade, kao stručno- savjetodavno tijelo.
Lokalni savjet za mlade čine predstavnici organa opštine nadležnog za omladinsku politiku i nevladinih organizacija koje sprovode omladinsku politiku.
Najmanje jedan član savjeta iz stava 1 ovog člana je predstavnik nevladinih organizacija koje sprovode omladinsku politiku.
Predstavnik nevladinih organizacija koje sprovode omladinsku politiku je lice koje ima podršku najvećeg broja tih nevladinih organizacija i bira se putem javnog poziva.
Aktom o obrazovanju lokalnog savjeta za mlade, uređuje se broj, sastav, način izbora i rada savjeta i druga pitanja od značaja za njegov rad.
Ostvarivanje omladinske politike od strane nevladinih organizacija
Član 19
Nevladina organizacija može sprovoditi omladinsku politiku u skladu sa ovim zakonom, odnosno u skladu sa Strategijom i akcionim planovima iz čl. 13 i 14 ovog zakona, ako u svom statutu ima propisano bavljenje omladinskom politikom kao jedan od ciljeva, odnosno oblasti djelovanja.
Savez nevladinih organizacija odnosno udruženja koje sprovode omladinsku politiku
Član 20
Nevladine organizacije koje sprovode omladinsku politiku mogu osnovati savez tih nevladinih organizacija, u skladu sa zakonom kojim se uređuje osnivanje nevladinih organizacija.
Reprezentativni savez, u smislu ovog zakona, je savez koji u svom sastavu ima više nevladinih organizacija koje sprovode omladinsku politiku, a najmanje 30, iz najmanje šest opština, od kojih su po dvije iz primorskog, središnjeg i sjevernog regiona, određeni u skladu sa zakonom kojim se uređuje regionalni razvoj.
Reprezentativnost saveza nevladinih organizacija Ministarstvo utvrđuje na period od godinu dana izdavanjem potvrde o reprezentativnosti.
IV. OMLADINSKI SERVISI
Omladinski servisi
Član 21
Za sprovođenje omladinskih aktivnosti i omladinskog rada obrazuju se omladinski servisi.
Omladinski servisi su omladinski klub i omladinski centar.
Omladinski klub
Član 22
Omladinski klub je prostor prilagođen za potrebe mladih u cilju sprovođenja omladinskih aktivnosti (kancelarija, itd.).
Omladinski centar
Član 23
Omladinski centar je opremljen, multifunkcionalni prostor za potrebe mladih, koji se koristi za sprovođenje omladinskih aktivnosti i omladinskog rada.
Obrazovanje omladinskih servisa
Član 24
Ministarstvo, odnosno opština, u okviru svojih nadležnosti i mogućnosti, obezbjeđuju uslove za rad omladinskih servisa.
Prostor za omladinski servis obezbjeđuje organ uprave nadležan za poslove imovine ili opština, na zahtjev Ministarstva.
Izuzetno, prostor za omladinski servis može obezbijediti i Ministarstvo putem javnog poziva.
Kriterijume i uslove za izbor prostora za omladinski servis, kada se prostor obezbjeđuje u skladu sa stavom 3 ovog člana, propisuje Ministarstvo.
Prijave na javni poziv mogu se podnositi u roku propisanom javnim pozivom, koji ne može biti kraći od osam ni duži od 20 dana od dana raspisivanja javnog poziva.
Ministarstvo odlučuje o javnom pozivu u roku koji ne može biti kraći od osam ni duži od 20 dana od dana isteka roka iz stava 5 ovog člana.
Omladinske servise mogu obrazovati i drugi subjekti koji sprovode omladinsku politiku.
U slučaju iz stava 7 ovog člana, prostor, kao i sredstva za opremanje i rad omladinskih servisa, obezbjeđuju subjekti koji su obrazovali omladinski servis.
Finansiranje izgradnje, rekonstrukcije, adaptacije i opremanja omladinskih servisa
Član 25
Ministarstvo može finansirati odnosno sufinansirati izgradnju, rekonstrukciju, adaptaciju ili opremanje omladinskog servisa u vrijednosti do 30.000 eura.
Ministarstvo može, uz prethodnu saglasnost Vlade, finansirati odnosno sufinansirati izgradnju, rekonstrukciju, adaptaciju ili opremanje omladinskog servisa u vrijednosti preko 30.000 eura.
Funkcionisanje omladinskih servisa
Član 26
Obavljanje administrativno-tehničkih poslova potrebnih za redovno funkcionisanje omladinskih servisa, kao i ustupanje servisa na korišćenje drugim subjektima vrši Ministarstvo, odnosno opština.
Ministarstvo, odnosno opština, mogu subjektima iz člana 3 ovog zakona povjeriti obavljanje administrativno-tehničkih poslova potrebnih za redovno funkcionisanje omladinskih servisa, putem javnog poziva.
Način funkcionisanja omladinskih servisa, uslovi i postupak ustupanja omladinskih servisa, uslovi i postupak sprovođenja javnog poziva za povjeravanje administrativno-tehničkih poslova, kao i bliži kriterijumi za subjekte iz člana 3 ovog zakona koji sprovode omladinsku politiku, propisuje Ministarstvo, odnosno opština.
V. SUFINANSIRANjE OMLADINSKE POLITIKE
Sredstva iz budžeta
Član 27
Iz Budžeta Crne Gore obezbjeđuju se sredstva za sprovođenje Programa iz člana 15 ovog zakona; za izgradnju, rekonstrukciju, adaptaciju i opremanje omladinskih servisa koje realizuje Ministarstvo u skladu sa članom 25 ovog zakona; za funkcionisanje omladinskih servisa koje je obrazovalo Ministarstvo, kao i sredstva za aktivnosti koje Ministarstvo sprovodi u skladu sa Strategijom i akcionim planom iz člana 13 stav 3 ovog zakona.
Iz Budžeta Crne Gore obezbjeđuju se i sredstva za aktivnosti koje u skladu sa Strategijom i akcionim planom iz člana 13 stav 3 ovog zakona sprovode nevladine organizacije koje sprovode omladinsku politiku, u skladu sa ovim zakonom.
Iz budžeta opštine obezbjeđuju se sredstva za otvaranje i funkcionisanje omladinskih servisa koje je obrazovala opština.
Iz budžeta opštine obezbjeđuju se i sredstva za aktivnosti koje u skladu sa lokalnim akcionim planom za mlade sprovode nevladine organizacije, u skladu sa ovim zakonom.
Uslovi, način, postupak i kriterijumi za dodjelu sredstava iz stava 4 ovog člana, kao i za kontrolu utroška sredstava dodijeljenih nevladinim organizacijama koje sprovode omladinsku politiku, bliže se utvrđuju propisom opštine.
VI. NADZOR
Vršenje nadzora
Član 28
Nadzor nad sprovođenjem ovog zakona i drugih propisa donesenih na osnovu ovog zakona vrši Ministarstvo.
Inspekcijski nadzor vrši nadležni inspektor.
VII. KAZNENE ODREDBE
Novčane kazne za prekršaje
Član 29
Novčanom kaznom u iznosu od 500 eura do 2.000 eura kazniće se za prekršaj odgovorno lice u organu opštine, ako:
1) opština ne donese lokalni akcioni plan za mlade za period važenja akcionog plana iz člana 13 stav 3 ovog zakona, najkasnije do 31. decembra tekuće godine (član 14 stav 1);
2) opština, nacrt lokalnog akcionog plana za mlade ne dostavi Ministarstvu, radi davanja mišljenja o njegovoj usaglašenosti sa Strategijom, najkasnije do 31. oktobra tekuće godine (član 14 stav 3);
3) godišnji izvještaj o realizaciji lokalnog akcionog plana za mlade opština ne dostavi Ministarstvu, najkasnije do 15. februara tekuće godine za prethodnu kalendarsku godinu (član 14 stav 4).
VIII. PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Rok za donošenje propisa
Član 30
Podzakonski akti za sprovođenje ovog zakona donijeće se u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Do donošenja propisa iz stava 1 ovog člana primjenjivaće se podzakonski akti donešeni na osnovu Zakona o mladima ("Službeni list CG", br. 42/16, 13/18 i 55/18), ako nijesu u suprotnosti sa ovim zakonom.
Rok za usklađivanje Strategije za mlade
Član 31
Strategija za mlade za period 2017-2021 i Plan realizacije Strategije za mlade uskladiće se sa odredbama ovog zakona u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Obrazovanje Savjeta za mlade
Član 32
Savjet za mlade u skladu sa ovim zakonom obrazovaće se u roku od devet mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Započeti postupci
Član 33
Postupci započeti do dana stupanja na snagu ovog zakona okončaće se u skladu sa zakonom po kom su započeti.
Prestanak važenja
Član 34
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o mladima ("Službeni list CG", br. 42/16, 13/18 i 55/18).
Stupanje na snagu
Član 35
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Crne Gore".
Broj: 26-1/19-1/9
EPA 630 XXVI
Podgorica, 4. april 2019. godine
Skupština Crne Gore 26. saziva
Predsjednik,
Ivan Brajović, s.r.