Zakon o putevima
Zakon je objavljen u "Službenom listu RCG", br. 42/2004 i "Službenom listu CG", br. 21/2009 - drugi zakon, 54/2009, 40/2010 - drugi zakon, 36/2011 (čl. 19. nije u prečišćenom tekstu) i 40/2011 - drugi zakon i 92/2017.
I OPŠTE ODREDBE
Član 1
Ovim zakonom uređuje se pravni položaj, razvoj, održavanje, zaštita, upravljanje i finansiranje javnih puteva.
Građenje i rekonstrukcija javnih puteva vrši se u skladu sa zakonom.
Član 2
Pod putem, u smislu ovog zakona, podrazumijeva se svaka površina na kojoj se trajno odvija saobraćaj.
Mrežu puteva čine javni i nekategorisani putevi.
Član 3
Javni putevi su saobraćajne površine od opšteg interesa za javni putni saobraćaj (u daljem tekstu: saobraćaj), koji se mogu koristiti na način i pod uslovima određenim propisima o javnim putevima i bezbjednosti saobraćaja.
Na javnim putevima se ne može sticati pravo svojine, niti druga stvarna prava po bilo kom osnovu, osim službenosti od opšteg interesa, kao što su mogućnosti postavljanja vodovoda, kanalizacije, električnih i telefonskih kablova i sličnih objekata i uređaja od opšteg interesa, pod uslovom da korišćenje tog prava ne ugrožava stabilnost puta, bezbjednost i režim saobraćaja na javnim putevima.
Na putnim površinama, van saobraćajnih traka javnog puta koje su namijenjene za pružanje usluga učesnicima u saobraćaju, može se ostvariti pravo korišćenja pod posebnim uslovima.
Član 4
Pojedini izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu imaju sljedeće značenje:
1) državni put je javni put, namijenjen saobraćajnom povezivanju regija i značajnih naselja u državi kao i van nje (sa putevima susjednih država). Državni putevi su: autoputevi, brze saobraćajnice, magistralni i regionalni putevi;
2) međunarodni put je javni put koji je međunarodnim ugovorom svrstan u mrežu međunarodnih puteva;
3) autoput je državni put koji je namijenjen isključivo za saobraćaj motornih vozila, sastavni je dio putnog povezivanja sa susjednim zemljama i utvrđen je prostornim planovima. Autoput je u saobraćajno tehničkom smislu javni put posebno izgrađen i namijenjen isključivo za saobraćaj motornih vozila, koji je kao takav označen propisanim saobraćajnim znakom, koji ima dvije kolovozne trake za saobraćaj iz suprotnih smjerova fizički odvojene (zelenim pojasom, zaštitnom ogradom i sl.) bez ukrštanja sa poprečnim putevima i željezničkim ili tramvajskim prugama u istom nivou i na koji se može uključiti, odnosno isključiti samo određenim i posebno izgrađenim javnim putevima na odgovarajuću kolovoznu traku autoputa;
3a) brza saobraćajnica je javni put za saobraćaj motornih vozila sa dvije fizički odvojene kolovozne trake za saobraćaj iz suprotnih smjerova sa raskrsnicama u dva ili više nivoa sa poprečnim putevima, drugim saobraćajnicama i željezničkim prugama, koja po pravilu nema zaustavnih traka;
4) magistralni put je državni put koji povezuje gradove ili važnija privredna područja Crne Gore. Sastavni djelovi magistralnog puta su i izgrađeni priključci izvedeni u širini putnog pojasa;
5) regionalni put je državni put namijenjen saobraćajnoj vezi između značajnih centara lokalnih zajednica i povezivanju saobraćaja sa drugim javnim putevima jednake ili više kategorije ili na putni sistem susjednih država. Regionalni putevi obezbjeđuju funkcionalnost i racionalnost mreže javnih puteva u Crnoj Gori i od posebnog su značaja za Crnu Goru. Sastavni djelovi regionalnog puta su i priključci izvedeni u širini putnog pojasa;
6) opštinski put je javni put namijenjen povezivanju naselja u lokalnoj zajednici ili povezivanju sa naseljima u susjednim lokalnim zajednicama ili povezivanju djelova naselja, prirodnih i kulturnih znamenitosti, pojedinih objekata i slično na nivou lokalne zajednice. Opštinski putevi su: lokalni putevi, kao i ulice u naseljima.
7) lokalni put je javni put koji povezuje sela i naselja na teritoriji lokalne zajednice ili koji se nadovezuje na odgovarajuće puteve susjedne lokalne zajednice, a od značaja je za lokalni saobraćaj na teritoriji te lokalne zajednice. Lokalni putevi su i pristupni putevi koji povezuju željezničke stanice, pomorske luke, vazdušna pristaništa, turistička mjesta, kulturne i istorijske spomenike i slične objekte sa drugim javnim putevima;
8) gradska ulica je dionica puta u gradu ili naselju koji je izgrađen sa pješačkim stazama ili sa pješačkim i biciklističkim stazama;
9) nekategorisani put je površina koja se koristi za saobraćaj po bilo kom osnovu i koja je dostupna većem broju korisnika (seoski, poljski i šumski putevi, putevi na nasipima za odbranu od poplava, parkirališta i sl.);
10) obilaznica je dio puta koja zamjenjuje put kroz naselje;
11) put za mješoviti saobraćaj je javni put koji mogu upotrebljavati svi učesnici u saobraćaju;
12) put rezervisan za motorni saobraćaj je javni put koji mogu upotrebljavati samo motorna vozila koja, u skladu sa propisima o bezbjednosti putnog saobraćaja, mogu da razviju određenu brzinu, a put je označen sa propisanom saobraćajnom signalizacijom;
13) biciklistička staza je izgrađena saobraćajna površina namijenjena za saobraćaj bicikla i bicikla sa motorom, koja se proteže duž kolovoza puta i od njega je odvojena i obilježena propisanim saobraćajnim znakom za obilježavanje biciklističke staze;
14) trasa puta je utvrđena osa puta ucrtana u projektu ili obilježena na terenu koja služi kao polazna tačka za izgradnju puta;
15) trup puta je dio puta kojeg čine donji i gornji stroj puta, uključujući i zemljište na kojem je sagrađen;
16) putni objekti su mostovi, viadukti, podvožnjaci, nadvožnjaci, propusti, tuneli, galerije, potporni i obložni zidovi, kao i objekti za pješački saobraćaj ispod i iznad puta;
17) putni prostor je prostor koji se nalazi iznad trupa puta, a obuhvata slobodan prostor u visini od najmanje 7 m od najviše tačke puta, odnosno putnog objekta;
18) kolovoz je dio površine puta kojeg sačinjavaju jedna ili više saobraćajnih traka ili posebne saobraćajne trake, a namijenjen je prvenstveno za saobraćaj vozila;
19) kosina je prirodna ili vještačka kosa površina zemljišta uz put;
20) sistem za odvodnjavanje javnog puta su uređaji za sakupljanje, odvajanje ili preusmjeravanje površinskih ili podzemnih voda (jarkovi, rigole, plitke ili duboke drenaže, revizioni ili prihvatni šahtovi, propusti, kanalizacija, bunari i sl.);
21) polje preglednosti predstavlja zemljište uz kolovoz koje je određeno sa preglednim trouglom i preglednom bermom, a na kojima je upotreba ograničena;
22) pregledna berma je prošireni dio putnog tijela na unutrašnjoj strani krivine, kako bi se omogućila propisana preglednost;
23) ukrštanje je mjesto gdje se, u istom ili različitim nivoima, ukršta put sa drugim putem ili drugim infrastrukturnim objektom, kao npr. željeznica, vodotok, žičara i slično;
24) raskrsnica je saobraćajna površina na kojoj se ukrštaju ili spajaju dva ili više puta, kao i šira saobraćajna površina (trgovi i sl.) koja nastaje ukrštanjem, odnosno spajanjem puteva;
25) priključak je dio javnog puta sa kojim se javni put, iste ili niže kategorije, nekategorizovan put ili pristup do objekta ili zemljišta povezuje na javni put;
26) pješačka staza je javni put koji je propisanom saobraćajnom signalizacijom obilježen i namijenjen isključivo za kretanje pješaka;
27) putna baza je lokacija pored puta na kojoj postoje određeni sadržaji neophodni za održavanje puteva;
28) autobusko stajalište je posebno izgrađen prostor pored puta ili dio površine puta namijenjen zaustavljanju autobusa radi ulaska i izlaska putnika, koji je obilježen saobraćajnim znakom;
29) prostori za provjeru mase vozila i kontrolu saobraćaja su objekti i uređaji postavljeni na graničnim prelazima ili uz javne puteve, koji su namijenjeni kontroli vanrednih prevoza i osiguravanju bezbjednosti saobraćaja (provjera mase vozila, osovinskog pritiska i drugo);
30) saobraćajnu signalizaciju predstavljaju znaci, odnosno uređaji sa kojima se obezbjeđuje sprovođenje saobraćajno-bezbjedonosnih pravila, a sastavljena je od saobraćajnih znakova i drugih obavještajnih znakova, horizontalne signalizacije, kao i drugih sredstava i uređaja za usmjeravanje i osiguranje saobraćaja na putevima;
31) saobraćajnu opremu predstavljaju uređaji za obilježavanje ivice kolovoza i za usmjeravanje saobraćaja (smjerokazi, sniježne motke, ogledala, rampe, markeri, zaštitne i bezbjednosne ograde i slično);
32) putne uređaje i postrojenja čine telekomunikacijski i elektro uređaji koji su ugrađeni u trup puta, a koji su namijenjeni saobraćaju: stacionarni uređaji za kontrolu i uređivanje saobraćaja; uređaji za kontrolu stanja kolovoza; uređaji za daljinsko obavještavanje i upozoravanje; uređaji i objekti za naplatu putarine; ventilacioni i sigurnosni uređaji u tunelima, katadiopteri i markeri; uređaji i objekti za zaštitu od sniježnih nanosa, osulina, buke, uticaja na zasljepljivanje vozača i drugih štetnih uticaja na saobraćaj na javnim putevima;
33) nivo redovnog održavanja su propisane jedinične mjere za pojedine radove redovnog održavanja javnih puteva i objekata na njima;
34) zaštitu javnih puteva predstavljaju postupci koji su neophodni radi zaštite puta i bezbjednosti učesnika u saobraćaju, kao i zbog ograničavanja dozvoljenih zahvata na putu i u njegovom zaštitnom pojasu;
35) susjed je vlasnik ili korisnik zemljišta ili objekata ili uređaja na njemu duž javnog puta;
36) naselje je prostor na kome se redovi ili grupe zgrada nalaze s jedne ili s obje strane puta, dajući mu izgled ulice i čije su granice označene saobraćajnim znakovima za obilježavanje naseljenih mjesta;
37) putni pojas je pojas zemljišta sa obje strane puta koji pripada tom putu, a čija širina van naselja iznosi za autoputeve, magistralne i regionalne puteve najmanje 2 metra, a za lokalne puteve 1 metar, računajući od linije koju čine krajnje tačke poprečnih profila puta (od spoljne ivice usjeka i nožice nasipa, ako ne postoji jarak);
38) zaštitni pojas je pojas zemljišta uz javni put u kome je korišćenje prostora ograničeno zbog izbjegavanja štetnih uticaja okoline na put i saobraćaja na njemu i obrnuto.
Član 5
Prema značaju za saobraćaj i funkciji povezivanja u prostoru javni putevi su kategorisani u:
- državne puteve (autoputevi, brze saobraćajnice, magistralni i regionalni putevi) i
- opštinske (lokalni putevi, kao i ulice u naseljima).
Poslove razvoja, izgradnje, rekonstrukcije, održavanja, zaštite, korišćenja i upravljanja državnim putevima vrši organ uprave nadležan za državne puteve.
Poslove razvoja, izgradnje, rekonstrukcije, održavanja, zaštite, korišćenja i upravljanja opštinskim putevima obavljaju nadležni organi jedinice lokalne samouprave.
Poslove razvoja, izgradnje, rekonstrukcije, održavanja, zaštite, korišćenja i upravljanja opštinskim putevima u zahvatu područja posebne namjene (nacionalni parkovi, morsko dobro i dr.) obavljaju nadležni organi jedinice lokalne samouprave, uz prethodnu saglasnost nadležnog organa državne uprave iz stava 2 ovog člana.
Mjerila za kategorizaciju, način obilježavanja državnih puteva utvrđuje Vlada Crne Gore (u daljem tekstu: Vlada), a za opštinske puteve utvrđuju nadležni organi lokalne samouprave.
Kategorija planiranog javnog puta, na osnovu mjerila za kategorizaciju državnih puteva iz stava 5 ovog člana i propisa o uređenju prostora, određuje se prostornim planom Crne Gore.
Kategorija novih opštinskih puteva na osnovu mjerila iz stava 5 ovog člana određuje se prostornim planom jedinice lokalne samouprave.
Sadržaj i način vođenja evidencije o javnim putevima i objektima na njima propisuje ministarstvo nadležno za poslove saobraćaja (u daljem tekstu: Ministarstvo).
Član 6
Akt o kategorizaciji državnih puteva donosi Vlada Crne Gore.
Novoizgrađeni ili rekonstruisani djelovi državnog puta, sa kojim se zamjenjuje dio puta, mora biti iste kategorije kao postojeći državni put.
Vlada može državni put koji se stavi van upotrebe prekategorisati u opštinski ili nekategorisani put.
Promjene kategorizacije državnih puteva i prekategorizaciju državnih puteva u opštinske i opštinskih u državne puteve mogu predložiti Ministarstvo ili nadležni organ lokalne uprave.
Član 7
Državni put ili njegov dio može se staviti van upotrebe, ako se izgradi novi put ili dio puta koji zamjenjuje postojeći put ili dio tog puta.
Napušteni državni put ili njegov dio može se osposobiti za parkirališta, odmarališta ili za druge potrebe učesnika u saobraćaju ili se može promijeniti u agrarne ili druge površine.
Član 8
Javni putevi moraju biti projektovani i izgrađeni tako da ih, uz primjenu saobraćajnih propisa, mogu upotrebljavati svi učesnici u saobraćaju za koje su namijenjeni.
Ako zbog prostornih uslova, zaštite okoline, tehničkih ili ekonomskih razloga javni put ili njegov dio nije moguće izgraditi sa propisanim elementima, mogu se upotrijebiti nepovoljniji elementi, koji ne smiju biti manji od minimalno dopuštenih.
Javni put ili njegov dio, izgrađen u smislu stava 2 ovog člana, mora biti opremljen saobraćajnom signalizacijom, koja učesnike u saobraćaju pravovremeno upozorava na promjenu uslova za bezbjedno odvijanje saobraćaja.
Član 9
Tehnički, tehnološki, planski i drugi uslovi (standardi) koji se primjenjuju pri planiranju, projektovanju, građenju, rekonstrukciji, održavanju i zaštiti javnih puteva bliže se utvrđuju aktom Ministarstva.
Član 10
Sredstva za razvoj, gradnju, rekonstrukciju, održavanje i zaštitu državnih puteva obezbjeđuju se iz budžeta Crne Gore.
Član 11
Pravo privrednog korišćenja i održavanja javnog puta, odnosno upravljanja javnim putem, putnim i pratećim objektima, pravna i fizička lica mogu steći koncesijom.
Pravo gradnje, privrednog korišćenja javnog puta, odnosno upravljanja javnim putem, putnim i pratećim objektima, pravna i fizička lica mogu steći BOT-aranžmanom.
Koncesija i BOT-aranžman se stiču na način propisan zakonom kojim je regulisano učešće privatnog sektora u vršenju javnih usluga.
Član 12
Javni put, u smislu ovog zakona, obuhvata:
1) trup puta koji čine donji i gornji stroj:
- donji stroj puta (nasipi, usjeci, zasjeci, objekti, postrojenja i uređaji za odvodnjavanje puta i zaštitu puta od površinskih i podzemnih voda i sl.);
- gornji stroj puta (kolovozna konstrukcija, ivične trake odnosno ivičnjaci, rigole, bankine, berme, razdjelne trake i sl.);
2) putne građevinske objekte (mostovi, vijadukti, nadvožnjaci, podvožnjaci, propusti, tuneli, galerije, potporni i obložni zidovi i sl.);
3) pješačke i biciklističke staze koje prate kolovoz puta;
4) putni pojas sa obje strane usjeka i nasipa širine najmanje 2 metra mjereno od linija koje čine krajnje tačke poprečnog profila puta van naselja;
5) vazdušni prostor iznad kolovoza najmanje u visini 7 metara;
6) objekte za potrebe puta i korisnika puta (putne baze, kontrolne i naplatne stanice, autobuska stajališta na putu, parkirališta, odmorišta, zelene površine i sl.);
7) priključke na javni put izgrađene na putnom zemljištu;
8) saobraćajnu signalizaciju (horizontalna i vertikalna signalizacija, svjetlosna signalizacija, telekomunikacioni stabilni uređaji i sl.);
9) opremu puta (sve vrste zaštitnih i sigurnosnih ograda, smjerokazi, kilometarski stubići, instalacije rasvjete i rasvjeta za potrebe saobraćaja, uređaji za evidenciju saobraćaja i sl.);
10) objekte i opremu za zaštitu puta, saobraćaja i okoline (snjegobrani, vjetrobrani, separatori-taložnici zagađenih voda, zaštita od osulina i nanosa, zaštita od buke i drugih štetnih uticaja na okolinu i sl.).
Sastavni djelovi javnog puta su zemljište, objekti i uređaji koje je investitor stekao ili izgradio za obavljanje redovnog održavanja puteva ili za obavljanje pratećih djelatnosti uz puteve.
Javni put mora biti upisan u katastar nepokretnosti kao dobro u opštoj upotrebi u državnoj svojini.
Član 13
U skladu sa kategorijom, javni putevi mogu biti namijenjeni svim učesnicima u saobraćaju ili samo pojedinim učesnicima (namijenjeni mogu biti isključivo pojedinoj kategoriji: samo motornim vozilima, pješacima, biciklistima i sl.).
Saobraćajne površine koje nijesu kategorizovane kao javni putevi u smislu ovog zakona (nekategorisani putevi) su u opštoj upotrebi, osim puteva koji su osnovno sredstvo privrednog društva ili drugog pravnog lica i puteva izgrađenih sredstvima građana na zemljištu u svojini građana.
Jedinica lokalne samouprave određuje nekategorisane puteve i uređuje način njihovog finansiranja, održavanja, izgradnje, rekonstrukcije i korišćenja.
II UPRAVLjANjE DRŽAVNIM PUTEVIMA
Član 14
Poslove upravljanja, razvoja, gradnje, rekonstrukcije, održavanja i zaštite državnih puteva vrši organ uprave nadležan za državne puteve (u daljem tekstu: organ uprave).
Član 15
Organ uprave vrši poslove:
- planiranja i analize (izrada strategije održavanja i razvoja puteva, izrada srednjoročnog programa i izrada godišnjih planova održavanja i razvoja državnih puteva);
- pripreme poziva na nadmetanje i zaključivanje ugovora za izradu tehničke dokumentacije;
- pripreme poziva na nadmetanje i zaključivanje ugovora za izvođenje radova na izgradnji i rekonstrukciji;
- kontrole nad izvođenjem radova;
- planiranja redovnog održavanja državnih puteva;
- stručne kontrole nad redovnim održavanjem državnih puteva;
- pripremanje poziva na nadmetanje i zaključivanje ugovora za redovno i investiciono održavanje;
- vođenja baze putnih podataka;
- arhiviranja tehničke dokumentacije za državne puteve;
- praćenja utroška finansijskih sredstava;
- pripreme finansijske dokumentacije za kreditna ili donatorska sredstva;
- pokretanja postupka za rješavanje imovinsko pravnih poslova potrebnih za izgradnju i rekonstrukciju puteva;
- vođenja evidencije o nepokretnostima koje pripadaju državnim putevima;
- pripreme poziva na nadmetanje i zaključivanje ugovora za poslove pružanja tehničke pomoći motorizovanim učesnicima u saobraćaju na javnim putevima, davanja obavještenja o stanju prohodnosti javnih puteva i vršenja drugih poslova od značaja za nesmetano odvijanje saobraćaja na javnim putevima.
Organ uprave vrši i druge poslove u skladu sa zakonom i propisima koji se donose za izvršavanje zakona.
Sadržinu i način vođenja evidencije iz stava 1 alineja 13 ovog člana propisuje Ministarstvo.
Član 16
Organ uprave je nadležan za izdavanje:
- saglasnosti za priključak prilaznog puta na državni put;
- saglasnosti za priključak odnosno ukrštanje lokalnih puteva, ulica u naseljima i nekategorisanih puteva na državni put, odnosno sa tim putem;
- saglasnosti za postavljanje cjevovoda, vodovoda, kanalizacije, električnih, telefonskih i telegrafskih vodova i slično na državnom putu;
- saglasnosti za postavljanje telegrafskih i telefonskih, vazdušnih i kablovskih linija i vodova niskog napona za osvjetljavanje, mjesta ukrštanja državnog puta sa željezničkom prugom i drugih sličnih objekata i postrojenja u zaštitnom pojasu državnog puta;
- saglasnosti za održavanje sportskih i drugih manifestacija na državnom putu;
- dozvole za obavljanje vanrednog prevoza na državnom putu;
- dozvole za prekope, podkopavanja ili druge radove na državnom putu;
- odobrenja za postavljanje komercijalno-tržišnih, komercijalno-individualnih i komercijalno informativnih natpisa i reklama na državnom putu, odnosno pored tih puteva;
- odobrenja za izgradnju parking prostora pored državnih puteva;
- dozvole za postavljanje zaštitnih ograda pored državnih puteva;
- saobraćajno tehničke uslove za projektovanje priključaka na državni put i saglasnost na izrađenu tehničku dokumentaciju;
- uslova za utvrđivanje lokacije, kao i uslove za projektovanje i uređenje autobuskih stajališta na državnim putevima;
- dozvole za izgradnju autobuskih stajališta na državnim putevima;
- saglasnosti za izgradnju komercijalnih objekata kojima je omogućen prilaz sa državnog puta;
- saglasnosti za zakup zemljišta državnih puteva.
Akti iz stava 1 ovog člana moraju da sadrže saobraćajno-tehničke uslove koje utvrđuje organ uprave.
Član 17
Naučna istraživanja za javne puteve može obavljati organ uprave ili na njegov zahtjev naučno istraživačke organizacije i druga pravna i fizička lica, koja ispunjavaju propisane uslove za istraživačku djelatnost.
Istražni i razvojni zadaci za državne puteve obuhvataju razvoj i primjenu tehnike i tehnologije koja će obezbijediti upodobljenost puteva sa okolinom i zaštitom okoline kod gradnje i održavanja puteva, racionalizaciju građenja i održavanja puteva i poboljšanja bezbjednosti saobraćaja na putevima.
Član 18
Ciljevi i osnovni zadaci razvoja i održavanja državnih puteva, njihova dinamika i obim realizacije, okvir potrebnih finansijskih sredstva i izvori finansiranja planiraju se strategijom razvoja, koja se donosi za period od 10 godina.
Strategija mora opredijeliti obim radova na izgradnji i održavanju državnih puteva koji moraju odgovarati zahtjevima saobraćaja kao jednog od bitnih razvojnih elemenata Crne Gore.
Strategija iz stava 1 ovog člana izrađuje se u skladu sa prostornim planom Crne Gore.
Strategiju iz stava 1 ovog člana utvrđuje Vlada.
Član 19
Cilj i zadaci strategije razvoja i održavanja državnih puteva realizuju se srednjoročnim programom razvoja i održavanja državnih puteva koji se izrađuje za period od četiri godine.
Srednjoročnim programom definiše se prioritet zadataka na razvoju i održavanju državnih puteva, izvori finansijskih sredstava za njihovu realizaciju u skladu sa članom 10 ovog zakona, dinamika i obim realizacije pojedinačnih razvojnih zadataka u planskom razdoblju. Definisanje prioritetnih zadataka mora se zasnivati na objektivnim saobraćajnim, tehničkim, ekonomskim i ekološkim kriterijumima.
Srednjoročni program razvoja i održavanja državnih puteva utvrđuje Vlada.
Član 20
Na osnovu srednjoročnog programa iz člana 19 ovog zakona Vlada utvrđuje godišnji plan razvoja i održavanja državnih puteva za tekuću kalendarsku godinu.
III FINANSIRANjE JAVNIH PUTEVA
Član 21
Finansiranje izgradnje i rekonstrukcije, održavanja i zaštite državnih puteva obezbjeđuje se iz budžeta Crne Gore.
Sredstva koja se u budžetu Crne Gore obezbjeđuju i opredjeljuju za razvoj, izgradnju i rekonstrukciju, održavanje i zaštitu državnih puteva su sljedeća:
1) sredstva od naknada iz maloprodajne cijene tečnih goriva i akciza na tečna goriva;
2) sredstva ostvarena iz naknada za korišćenje puteva;
3) zajmova i kredita;
4) donacije;
5) ulaganja domaćih i stranih lica;
6) drugi izvori u skladu sa zakonom.
Član 22
Za korišćenje javnih puteva plaćaju se naknade, i to:
1) godišnja naknada pri registraciji drumskih motornih vozila, traktora, priključnih vozila i drugih drumskih vozila na motorni pogon;
2) posebna godišnja naknada za drumska motorna vozila i njihova priključna vozila u svrhu obezbjeđenja nesmetanog odvijanja saobraćaja i pružanja informativnih usluga korisnicima puta;
3) naknada za vanredni prevoz;
4) naknada za postavljanje komercijalno-tržišnih, komercijalno-individualnih i komercijalno-informativnih natpisa na putu i pored puta;
5) naknada za upotrebu pojedinih puteva i objekata (korisnička naknada i putarina);
6) godišnja naknada za zakup putnog zemljišta;
7) godišnja naknada za zakup drugog zemljišta koje pripada upravljaču puta;
8) naknada za priključenje prilaznog puta na javni put;
9) naknada za postavljanje cjevovoda, vodovoda, kanalizacije, električnih, telefonskih i telegrafskih vodova na javnom putu i infrastrukture drugih sličnih djelatnosti;
10) godišnja naknada za cjevovode, vodovode, kanalizaciju, električne, telefonske i telegrafske vodove i infrastrukture drugih sličnih djelatnosti ugrađene na javnom putu;
11) naknada za izgradnju komercijalnih objekata kojima je omogućen pristup sa puta;
12) godišnja naknada za korišćenje komercijalnih objekata kojima je omogućen pristup sa puta;
13) naknada za inostrana drumska vozila.
Visinu naknada i bliže uslove plaćanja naknada za javne puteve iz stava 1 tač. 1, 2, 5 i 13 ovog člana utvrđuje Vlada.
Visinu, uslove i način plaćanja naknada za državne puteve iz stava 1 tač. 3 i 4 i tač. 6 do 12 ovog člana utvrđuje Vlada.
Sredstva od naknada iz stava 3 ovog člana koriste se za održavanje i zaštitu državnih puteva.
Visinu naknada za opštinske puteve iz stava 1 tač. 3 i 4 i tač. 6 do 12 ovog člana utvrđuje nadležni organ jedinice lokalne samouprave, uz prethodnu saglasnost Vlade.
Sredstva od naknade iz stava 1 tačka 1 ovog člana prihod su jedinice lokalne samouprave.
Finansiranje izgradnje i rekonstrukcije, održavanja i zaštite opštinskih puteva vrši se iz budžeta jedinice lokalne samouprave.
Lica sa 80% ili više procenata tjelesnog oštećenja, odnosno lica kod kojih je utvrđeno tjelesno oštećenje koje ima za posljedicu nesposobnost donjih ekstremiteta 60% ili više procenata, ne plaćaju godišnju naknadu iz stava 1 tač. 1 i 2 ovog člana za jedno putničko vozilo koje imaju u svom vlasništvu, odnosno koje koriste na osnovu ugovora o lizingu.
IV IZGRADNjA JAVNIH PUTEVA
Član 23
Pod izgradnjom javnih puteva podrazumijeva se izgradnja puteva po novoj trasi.
Pod rekonstrukcijom javnog puta podrazumijevaju se radovi na postojećem putu, u zoni zaštitnog pojasa u smislu čl. 4 i 70 ovog zakona, kojima se može mijenjati osovina i niveleta puta, konstruktivni elementi, širina i nosivost kolovozne konstrukcije, povećati stabilnost putnih objekata, gradnja galerija, zaštita nestabilnih kosina, izgradnja nove zaustavne trake, dogradnja sistema za odvodnju i zaštitu voda i izgradnja objekata za zaštitu od buke.
Pod rekonstrukcijom se podrazumijeva i presvlačenje tucaničkih kolovoza asfaltom, zamjena provizornih i dotrajalih mostova i izvođenje radova na ukrštanju postojećih puteva van nivoa.
Član 24
Izgradnja javnih puteva je u opštem interesu.
Član 25
Organ uprave propisuje uslove i daje saglasnosti za priključenje lokacija na kojima se grade objekti ili postavljaju uređaji pored državnih puteva: stanica za snabdijevanje motornih vozila gorivom (pumpne stanice), auto-servisa, objekata za privremeni smještaj onesposobljenih vozila, putnih baza, autobaza za pružanje pomoći i informacija učesnicima u saobraćaju, ugostiteljskih objekata, turističkih objekata, trgovinskih objekata, sportsko-rekreativnih objekata i drugih komercijalnih objekata.
Bliže tehničke elemente za projektovanje javnih puteva propisuje Ministarstvo.
Član 26
Izvođač radova na rekonstrukciji puta, njegovog dijela ili objekta, gdje se radovi izvode pod saobraćajem, dužan je da za vrijeme izvođenja ovih radova vrši i poslove redovnog održavanja na tom putu ili dijelu puta.
Član 27
Kada se državni put gradi kroz naselje jedinice lokalne samouprave finansiraju sljedeće:
- objekte i naprave na, uz ili nad kolovozom državnih puteva, koje su namijenjene uređenju saobraćaja, odnosno sigurnosnom odvijanju saobraćaja kroz naselje;
- komunalnu infrastrukturu u trupu puta;
- zaustavne trake, parkirališta i slične saobraćajne površine namijenjene odvijanju saobraćaja;
- prolaze iznad i ispod puta za pješake ili bicikliste;
- javnu rasvjetu, semafore i drugu saobraćajnu signalizaciju koja je namijenjena bezbjednosti saobraćaja;
- pješačke i biciklističke staze.
Jedinice lokalne samouprave snose i srazmjerni dio troškova za izgradnju puteva kroz naselja, ako je zbog potreba odvijanja saobraćaja u naselju taj put izgrađen u širem profilu nego izvan naselja.
Prolazom državnog puta iz stava 1 ovog člana, dijela puta ili putnog objekta kroz naselje ne smije se narušiti kontinuitet trase puta i saobraćaja na njemu.
Član 28
Ako se u sklopu građenja javnog puta predviđa i građenje komunalnih, vodoprivrednih ili drugih objekata unutar putnog zemljišta, tehnička dokumentacija mora obuhvatiti ove objekte i radove koji će se izvesti na površini, odnosno ispod ili iznad površine puta.
Troškove izrade tehničke dokumentacije i građenja objekata iz stava 1 ovoga člana snosi investitor komunalnih, vodoprivrednih ili drugih objekata.
Prava i obaveze investitora komunalnih, vodoprivrednih ili drugih objekata utvrđuju se ugovorom između organa uprave i investitora, odnosno nadležnih organa lokalne samouprave.
Ako građenje državnog puta narušava komunalne, vodoprivredne ili druge objekte, troškove izrade tehničke dokumentacije, građenja ili rekonstrukcije tih objekata snosi investitor državnog puta.
Član 29
Sredstva za finansiranje obilaznice, koja je dio državnog puta, obezbjeđuju Crna Gora i jedinica lokalne samouprave na čijoj teritoriji se obilaznica gradi. Sufinansiranje se uređuje posebnim ugovorom, koji zaključuju Ministarstvo i nadležni organ jedinice lokalne samouprave.
Član 30
Autobuska stajališta na autoputu nijesu dozvoljena.
Autobuska stajališta na magistralnim i regionalnim putevima moraju biti izgrađena izvan kolovoza.
Izgradnja autobuskih stajališta van kolovoza, koja nijesu u programu razvoja državnih puteva, vrši se uz saglasnost organa uprave. Ovakvo stajalište posle izgradnje postaje dio javnog puta.
Saobraćajno tehniče uslove za utvrđivanje lokacije i uslove za projektovanje i uređenje autobuskih stajališta iz stava 2 ovog člana propisuje Ministarstvo.
Član 31
Ako postojeći državni put, odnosno njegov dio treba izmjestiti zbog građenja drugog objekta (željeznička infrastruktura, rudnik, kamenolom, akumulaciono jezero, aerodrom i sl.) državni put, odnosno njegov dio koji se izmješta mora biti izgrađen sa elementima koji odgovaraju kategoriji tog puta.
Troškove izmještanja državnog puta, odnosno njegovog dijela iz stava 1 ovog člana snosi investitor objekta koji prouzrokuje izmještanje državnog puta, odnosno njegovog dijela, ako nije drukčije sporazumom predviđeno.
Član 32
U slučaju ukrštanja puta sa željezničkom prugom, troškove izgradnje nadvožnjaka, podvožnjaka ili mjesta ukrštanja u nivou sa uređajima i napravama za osiguranje bezbjednosti saobraćaja na mjestu ukrštanja snosi investitor izgradnje puta.
Uređaje i naprave iz stava 1 ovog člana održava upravljač željezničke infrastrukture.
Ako izgradnjom željezničke pruge dolazi do ukrštanja sa postojećim putem, onda sve troškove ukrštanja snosi investitor željeznice.
Član 33
Troškove izgradnje ili rekonstrukcije objekata i opreme, koji prelaze preko vodotoka, a nužni su zbog izgradnje puta, kada put prelazi vodotok ili ide uz njega, finansira investitor puta.
Održavanje neposrednog obezbjeđenja obložnog zida i objekta preko ili uz vodotok sastavni je dio održavanja puta.
Održavanje objekata i opreme preko ili uz vodotok su sastavni dio održavanja vodotoka.
Član 34
Investitor izgradnje ili rekonstrukcije puta dužan je da, najmanje 10 dana prije početka radova na izgradnji, odnosno rekonstrukciji puta ili putnog objekta o tome obavijesti javnost putem medija.
Član 35
Preduzeća i druga pravna i fizička lica, koja su vlasnici instalacija ili objekata ugrađenih u trup javnog puta i u putnom pojasu, a koja su dužna da se brinu o njima (kanalizacija, vodovod, električni, telefonski, telegrafski kablovi i sl.), kao i oni koji namjeravaju da takve objekte izgrade, moraju uskladiti radove na tim objektima sa radovima na rekonstrukciji, odnosno izgradnji javnog puta.
Investitor izgradnje ili rekonstrukcije puta dužan je da, najmanje 60 dana prije početka radova na izgradnji, odnosno rekonstrukciji puta ili putnog objekta, pisano obavijesti preduzeća i druga pravna i fizička lica iz stava 1 ovog člana o početku radova.
Vlasnici objekata iz stava 1 ovog člana dužni su da kod rekonstrukcije ili izvođenja drugih radova na javnom putu o svom trošku izmjeste ove objekte ili ih prilagode nastalim promjenama.
Radove iz stava 3 ovog člana izvodi vlasnik instalacija ili objekata ugrađenih u trup javnog puta ili putni pojas, odnosno izvođač koga angažuje vlasnik, u skladu sa uslovima koje propiše organ uprave.
Kod izgradnje javnog puta troškovi izmještanja objekata iz stava 1 ovog člana snosi investitor izgradnje.
U slučaju da vlasnici instalacija ili objekata iz stava 1 ovog člana ne izmjeste, odnosno ne prilagode ih do početka izvođenja radova na izgradnji, odnosno rekonstrukciji puta odgovaraju za štetu koja nastane zbog neblagovremenog početka izmještanja.
V ODRŽAVANjE JAVNIH PUTEVA
Član 36
Održavanjem javnih puteva čuva se upotrebna vrijednost puta.
Javni putevi se moraju održavati u takvom stanju da se na njima može vršiti nesmetan i bezbjedan saobraćaj za koji su namijenjeni, a na način i pod uslovima koji su određeni ovim zakonom i drugim propisima o javnim putevima i propisima o bezbjednosti saobraćaja na javnom putu.
Održavanje javnih puteva obuhvata i odlučivanje o korišćenju putnog zemljišta i obavljanju pratećih djelatnosti na javnim putevima.
Član 37
Održavanje državnih puteva obuhvata redovno i investiciono održavanje.
Na osnovu srednjoročnog programa održavanja i razvoja državnih puteva u skladu sa članom 19 ovog zakona organ uprave, na osnovu poziva za nadmetanje u skladu sa zakonom, zaključuje ugovore sa odabranim izvođačima za poslove redovnog i investicionog održavanja.
Organ uprave, u skladu sa stavom 2 ovog člana, zaključuje višegodišnji ugovor po segmentima na period od četiri godine sa odabranim izvođačem (u daljem tekstu: izvođač) za poslove održavanja i zaštite državnih puteva.
Na osnovu godišnjih planova održavanja i zaštite državnih puteva, u skladu sa članom 20 ovog zakona, organ uprave i izvođač iz stava 3 ovog člana zaključuju godišnje ugovore za redovno održavanje i zaštitu državnih puteva.
Godišnji ugovor mora se zaključiti najkasnije do isteka tekuće godine za narednu godinu, a ukoliko u tom roku ne dođe do zaključivanja ugovora, organ uprave mora obezbijediti privremeno finansiranje radova na održavanju i zaštiti državnih puteva, najmanje u visini utrošenih sredstava u posljednjem kvartalu prethodne godine, do zaključenja ugovora za tekuću godinu.
Član 38
Radovi na redovnom održavanju državnih puteva obuhvataju:
1) pregled, utvrđivanje i ocjenu stanja javnih puteva i objekta;
2) mjestimično popravljanje kolovozne konstrukcije, potpornih i obložnih zidova, obloga i ostalih elemenata trupa puta;
3) čišćenje kolovoza i ostalih elemenata puta u granicama putnog pojasa;
4) uređivanje bankina;
5) uređivanje i očuvanje kosina, nasipa, usjeka i zasjeka;
6) čišćenje i uređenje jarkova, rigola, propusta i drugih djelova sistema za odvodnjavanje puta;
7) popravku putnih objekata;
8) postavljanje, popravku i zamjenu nedostajućih i uništenih, odnosno oštećenih saobraćajnih znakova;
9) obnavljanje i čišćenje saobraćajne signalizacije (horizontalne i vertikalne signalizacije);
10) postavljanje, zamjenu i popravku nedostajuće i uništene, odnosno oštećene opreme puta i objekata i opreme za zaštitu puta, saobraćaja i okoline;
11) čišćenje opreme puta i objekata, opreme za zaštitu puta, saobraćaja i okoline;
12) košenje trave i uređivanje zelenih površina na putu i putnom pojasu;
13) čišćenje snijega i leda sa kolovoza javnog puta i kolovoza autobuskih stajališta, bankina i rigola, posipanje kolovoza u krivinama i većim nagibima puta, kao i na mostovima u slučaju poledice;
14) održavanje i sanaciju elektrotehničkih i mašinskih instalacija u tunelima;
15) uklanjanje oštećenih i napuštenih vozila i drugih stvari sa javnog puta;
16) organizovanje brojanja saobraćaja;
17) drugi slični radovi na održavanju u ispravnom stanju puta i objekata na njima;
18) obavještavanje javnosti o stanju prohodnosti javnih puteva, vanrednim događajima na njima i o meteorološkim uslovima značajnim za sigurno odvijanje saobraćaja i sl.
Bliže radove na redovnom održavanju puteva, u smislu stava 1 ovog člana, propisuje Ministarstvo.
Član 39
Radovi na investicionom održavanju državnih puteva su građevinski radovi koji se vrše u okviru postojećeg putnog profila i obuhvataju:
1) obnavljanje i zamjenu dotrajalog donjeg stroja trupa puta;
2) poboljšanje konstruktivnih elemenata puta, ublažavanje uzdužnih nagiba, promjenu poprečnog nagiba kolovoza, ispravku elemenata horizontalnih i vertikalnih krivina, proširenje i zamjena kolovozne konstrukcije, bankina, ostalih elemenata trupa puta, poboljšanje elemenata raskrsnica u nivou i sl.;
3) izradu, obnavljanje i zamjenu dotrajalih propusta i drenažnih sistema, potpornih i obložnih zidova, složenih dilatacionih naprava i sl.;
4) opravku mostova, nadvožnjaka, podvožnjaka i vijadukata i antikorozivnu zaštita čeličnih elemenata;
5) zamjenu provizornih i dotrajalih mostova, nadvožnjaka, podvožnjaka i vijadukata do 15 metara dužine;
6) opravku tunela (zamjena drenažnih sistema, hidroizolacija, konstruktivna sanacija ili zamjena tunelske obloge, izrada rasvjete i ventilacije u tunelima);
7) sanaciju klizišta i odrona;
8) postavljanje zaštitne opreme, zaštitnih objekata i uređaja za zaštitu puta i okoline;
9) druge slične radove kojima se čuva put, odnosno dovodi u projektovano stanje.
Radovi investicionog održavanja državnih puteva moraju se izvoditi na osnovu tehničke dokumentacije.
Član 40
Radovi na održavanju javnog puta moraju se izvoditi tako da se zbog njih, po pravilu, ne smije obustaviti saobraćaj. Ako bi zbog radova na održavanju javnog puta moglo doći do smetnji u normalnom odvijanju saobraćaja, izvođač radova mora, prije početka radova, obezbijediti mjesto u kome se radovi izvode i za vrijeme trajanja radova organizovati bezbjedan saobraćaj u uslovima gradnje na mjestu izvođenja radova.
Mjesta na kojima se izvode radovi moraju se označiti propisnom saobraćajnom signalizacijom.
Član 41
U slučaju štrajka zaposlenih kod izvođača, izvođač je dužan da za vrijeme njegovog trajanja obezbijedi najmanje:
- zahvate za postizanje bezbjednosti na putu koji bi, ako se ne izvedu, mogli prouzrokovati oštećenja puta i ugroziti bezbjednost saobraćaja na putu;
- otklanjanje posledica prirodnih i drugih nepogoda na javnim putevima;
- prohodnost puteva u zimskom periodu najmanje u obimu koji omogućava odvijanje saobraćaja uz upotrebu zimske opreme;
- obavještavanje javnosti o stanju i prohodnosti na putevima.
Član 42
Na dijelu državnog puta koji prolazi kroz naselja, jedinice lokalne samouprave održavaju sljedeće:
- objekte i naprave na, uz ili nad kolovozom državnih puteva koje su namijenjene uređenju saobraćaja, odnosno sigurnosnom odvijanju saobraćaja kroz naselje;
- zaustavne trake, parkirališta i slične saobraćajne površine namijenjene odvijanju saobraćaja;
- prolaze iznad i ispod puta za pješake ili bicikliste;
- javnu rasvjetu, semafore i drugu saobraćajnu signalizaciju koja je namijenjena bezbjednosti saobraćaja;
- pješačke i biciklističke staze.
Jedinice lokalne samouprave snose i srazmjerni dio troškova za održavanje puteva kroz naselja, ako je zbog potreba odvijanja saobraćaja u naselju taj put izgrađen u širem profilu nego izvan naselja.
Jedinice lokalne samouprave snose i troškove održavanja komunalnih objekata koji se nalaze na putu iz stava 1 ovog člana.
Jedinice lokalne samouprave i organ uprave mogu zaključiti poseban ugovor kojim će definisati međusobne obaveze iz stava 1 ovog člana.
Član 43
Saobraćajna signalizacija državnog puta koji prolazi kroz naselje mora biti upodobljena sa kategorijom tog puta.
Član 44
Održavanje ukrštanja državnih i opštinskih puteva u putnom pojasu državnog puta u nadležnosti je organa uprave.
Za održavanje ukrštanja državnih puteva sa željezničkom prugom važe opšti propisi o bezbjednosti saobraćaja.
Član 45
Održavanje objekata kojim državni put premošćava drugu komunikaciju (željeznicu, lokalni put) u nadležnosti je organa uprave.
Član 46
Državni put u oblasti graničnog prelaza održava se u istom obimu i na jednakom nivou kao ispred graničnog prelaza. Održavanje ostalih saobraćajnih površina na graničnom prelazu obezbjeđuju imaoci dodatnih površina.
Član 47
Organ uprave može, zbog zatvaranja državnog puta, privremeno preusmjeriti saobraćaj na opštinski put.
Ako je potrebno, zbog preusmjeravanja sa državnog na opštinski put, povećati obim održavanja na opštinskom putu ili ga osposobiti za povećan saobraćaj, jedinica lokalne samouprave ima pravo za nadoknadu troškova.
Član 48
Održavanje zajedničkih konstrukcija, uređaja, elemenata ili drugih vodova, instalacija i naprava u putnom pojasu državnog puta vrši se na osnovu ugovora zaključenog između organa uprave i vlasnika.
Član 49
Ako na državnom putu dođe do prekida saobraćaja zbog elementarnih nepogoda (sniježnih lavina, odronjavanje terena u većem obimu, zemljotresa), a izvođač nije u stanju da svojim sredstvima otkloni nastale smetnje ili uspostavi saobraćaj, organ uprave postupa na osnovu plana za otklanjanje elementarnih nepogoda koji se donosi po hitnom postupku.
Član 50
Izvođač je dužan da održava puteve tako da se na njima može vršiti bezbjedan saobraćaj za koji su namijenjeni.
Izvođač odgovara za štetu koja nastane korisnicima puta zbog propuštanja blagovremenog izvršenja potrebnih radova i preduzimanja odgovarajućih mjera na održavanju javnih puteva.
Va BEZBJEDNOST JAVNIH PUTEVA
Član 50a
Državni putevi moraju biti planirani, projektovani, rekonstruisani, izgrađeni i održavani na način da se saobraćaj na njima odvija nesmetano i bezbjedno i moraju ispunjavati propisane uslove.
Bezbjednost državnih puteva u odnosu na bezbjednost saobraćaja ostvaruje se sprovođenjem postupaka koji se odnose na:
- ocjenu uticaja državnih puteva na bezbjednost saobraćaja;
- reviziju bezbjednosti državnih puteva;
- rangiranje i upravljanje državnim putevima u odnosu na bezbjednost saobraćaja;
- provjeru bezbjednosti državnih puteva.
Postupci iz stava 2 ovog člana primjenjuju se u fazi planiranja, projektovanja, izgradnje i eksploatacije državnih puteva.
(Napomena redakcije: član se primenjuje od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji).
Član 50b
Ocjena uticaja državnih puteva na bezbjednost saobraćaja, u smislu ovog zakona, vrši se strateškom uporednom analizom uticaja novog puta ili rekonstrukcije postojećeg puta na bezbjednost saobraćaja.
Ocjenu uticaja državnih puteva na bezbjednost saobraćaja iz stava 1 ovog člana vrši Ministarstvo.
(Napomena redakcije: član se primenjuje od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji).
Član 50c
Revizija bezbjednosti državnih puteva vrši se sistematskim i nezavisnim ocjenjivanjem parametara u odnosu na bezbjednost puteva, koji se odnose na karakteristike projekata za putnu infrastrukturu u svim fazama projektovanja, od planiranja do početka eksploatacije puta za novi put, odnosno za rekonstrukciju i investiciono održavanje državne putne infrastrukture.
Poslove revizije bezbjednosti državnih puteva vrši nezavisni revizor ili tim nezavisnih revizora koji imaju sertifikat za vršenje tih poslova.
Organ uprave, odnosno investitor, prilikom izrade tehničke dokumentacije i izgradnje državnog puta, dužni su da angažuju revizora iz stava 2 ovog člana.
Sertifikat iz stava 2 ovog člana izdaje Ministarstvo.
Revizor za bezbjednost puteva dužan je da u fazi planiranja, projektovanja i izgradnje državnog puta sačini izvještaj o bezbjednosnim elementima, koji dostavlja licima iz stava 3 ovog člana.
Lica iz stava 3 ovog člana dužna su da postupe u skladu sa izvještajem revizora za bezbjednost puteva, a ukoliko nijesu u mogućnosti da postupe po izvještaju, dužni su da o tome Ministarstvu i revizoru za bezbjednost puteva dostave detaljno pisano obrazloženje.
U slučaju iz stava 6 ovog člana, Ministarstvo će u odnosu na izvještaj revizora odlučiti o preduzimanju određenih odgovarajućih mjera.
Uslove koje mora da ispunjava revizor za bezbjednost puteva, način osposobljavanja i provjere osposobljenosti, vođenje evidencije revizora za bezbjednost puteva i način i uslove obavljanja poslova revizora propisuje Ministarstvo.
(Napomena redakcije: član se primenjuje od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji).
Član 50d
Rangiranje i upravljanje putevima u odnosu na bezbjednost saobraćaja, u smislu ovog zakona, je postupak u kojem se vrši definisanje, analiza i rangiranje dionica putne mreže koja je u eksploataciji više od tri godine i na kojima se dogodio veliki broj saobraćajnih nezgoda sa tragičnim posljedicama u odnosu na intenzitet saobraćaja.
Postupak rangiranja i upravljanja putevima iz stava 1 ovog člana sprovodi organ uprave preko pravnog lica izabranog u postupku javnog nadmetanja u skladu sa zakonom.
Pravno lice iz stava 2 ovog člana mora da ima licencu za vršenje poslova rangiranja i upravljanja putevima u odnosu na bezbjednost saobraćaja izdatu od nadležnog tijela Evropske komisije (European Road Assessment Programme-Euro Rap).
Rangiranje i upravljanje putevima u odnosu na bezbjednost saobraćaja vrši se na osnovu:
1) broja saobraćajnih nezgoda koje se dogode na dionici puta i
2) tehničkih elemenata dionice puta, snimljenih za tu namjenu.
(Napomena redakcije: član se primenjuje od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji).
Član 50e
Bliže elemente strateške uporedne analize uticaja novog puta ili rekonstrukcije postojećeg puta na bezbjednost saobraćaja, revizije bezbjednosti saobraćaja, provjere bezbjednosti puta, praćenja stanja bezbjednosti saobraćaja, rangiranja i upravljanja putevima, analize doprinosa puta saobraćajnoj nezgodi sa poginulim licima, obavještavanja, snimanja saobraćaja i drugih veličina saobraćajnog toka i uslova koje u odnosu na bezbjednost saobraćaja moraju da ispunjavaju državni putevi propisuje Ministarstvo.
(Napomena redakcije: član se primenjuje od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji).
Član 50f
Tuneli duži od 500 m na državnim putevima moraju da ispunjavaju minimalno-bezbjednosne uslove, kojima se obezbjeđuje sprečavanje kritičnih događaja koji mogu imati za posljedicu ugrožavanje ljudskih života, životne sredine, tunelskih instalacija i pružanja zaštite u slučaju nezgode.
Uslove iz stava 1 ovog člana tuneli moraju da ispunjavaju u fazi planiranja, projektovanja, građenja i eksploatacije tunela, a naročito u pogledu tehničkih elemenata tunela, rasvjete, signalizacije, označavanja tunela i zaštitne i bezbjednosne opreme u tunelima.
Bliže minimalno-bezbjednosne uslove iz stava 2 ovoga člana propisuje Ministarstvo, uz saglasnost organa državne uprave nadležnog za unutrašnje poslove i organa državne uprave nadležnog za poslove uređenja prostora i zaštitu životne sredine.
(Napomena redakcije: član se primenjuje od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji).
Član 50g
Za upravljanje tunelima u odnosu na bezbjednost saobraćaja na državnom putu, kao i za preduzimanje neophodnih mjera radi ispunjavanja minimalno-bezbjednosnih uslova za tunele odgovoran je organ uprave, odnosno pravno lice ovlašćeno za upravljanje tunelom ili koncesionar (u daljem tekstu: upravljač tunela).
Za jedan tunel na teritoriji Crne Gore određuje se jedan upravljač tunela.
Za tunel koji se nalazi na teritoriji Crne Gore i države članice Evropske Unije može se odrediti zajednički upravljač tunela.
Ako su u slučaju iz stava 3 ovog člana određena dva upravljača tunela, odluka o bezbjednosti saobraćaja u tunelu, koju donosi upravljač tunela, donosi se uz prethodnu saglasnost drugog upravljača tunela.
(Napomena redakcije: član se primenjuje od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji).
Član 50h
Upravljač tunela dužan je da zabrani ili ograniči saobraćaj, kao i da zatvori tunel, ukoliko tunel ne ispunjava minimalno-bezbjednosne uslove propisane za tunele i istovremeno utvrdi uslove pod kojima se saobraćaj može ponovo uspostaviti ili tunel otvoriti.
Upravljač tunela dužan je da:
1) obezbijedi ispunjavanje propisanih bezbjednosnih uslova;
2) utvrdi organizacione i operativne planove sa šematskim prikazom, kao i planove za slučaj opasnosti za obuku i opremanje hitnih službi;
3) utvrdi postupak za hitno zatvaranje tunela u slučaju opasnosti;
4) sprovodi neophodne mjere za smanjenje rizika;
5) ima sačinjenu analizu rizika koji utiču na bezbjednost, karakteristike i vrstu saobraćaja, dužinu i geometriju tunela i prognozirani broj prolazaka teretnih vozila dnevno;
6) dostavi Ministarstvu i organu uprave dokumentaciju o bezbjednosti, čiji je sastavni dio analiza rizika iz tačke 5 ovog stava.
Izradu analize iz stava 2 tačka 5 ovog člana može da vrši samo pravno lice koje ima licencu izdatu od nadležnog tijela Evropske komisije (European Tunnel Assessment Programme-Euro TAP) i koje je funkcionalno nezavisno od upravljača tunela.
(Napomena redakcije: član se primenjuje od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji).
Član 50i
Upravljač tunela dužan je da za svaki vanredni događaj ili nezgodu koja nastane u tunelu sačini izvještaj i proslijedi ga licu odgovornom za bezbjednost u tunelu iz člana 50j ovog zakona, nadležnim inspekcijskim organima i hitnim službama,najkasnije u roku od 30 dana od dana nastanka događaja koji je predmet izvještaja.
Hitnim službama iz stava 1 ovog člana smatraju se policija, vatrogasne službe, spasilačke službe, službe upravljača tunela, kao i druge službe koje intervenišu u slučaju nezgode.
Ukoliko je upravljač tunela, na osnovu saradnje sa organima nadležnim za sprovođenje istrage, dobio podatke koji sadrže analizu okolnosti vanrednog događaja ili nezgode u tunelu, dužan je da te podatke proslijedi licu odgovornom za bezbjednost u tunelu i hitnim službama, najkasnije u roku od 30 dana od dana prijema podataka.
Upravljač tunela dužan je da izvještaj iz stava 1 ovog člana dostavi Ministarstvu, u roku od 30 dana od dana nastupanja vanrednog događaja, odnosno nastanka nezgode, kao i podatke iz stava 3 ovog člana, u roku od 30 dana od dana prijema tih podataka.
Ministarstvo je dužno da izvještaj sa podacima iz stava 4 ovog člana dostavi Vladi, a Vlada Evropskoj komisiji, najkasnije u roku od 30 dana od dana dobijanja izvještaja, odnosno podataka.
(Napomena redakcije: član se primenjuje od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji).
Član 50j
Upravljač tunela dužan je da, uz saglasnost Ministarstva, za tunel kojim upravlja odredi lice odgovorno za bezbjednost u tunelu za vršenje poslova koordinacije preventivnih i zaštitnih mjera radi bezbjednosti učesnika u saobraćaju i zaposlenih u tunelu.
Lice odgovorno za bezbjednost u tunelu mora biti nezavisno od upravljača tunela i ne smije primati, niti tražiti naloge od upravljača tunela u vezi sa poslovima koje vrši i može biti zaposleno u tunelu ili hitnim službama tunela.
Lice iz stava 2 ovog člana može obavljati poslove iz djelokruga svoje nadležnosti za više tunela na jednom području.
Lice iz stava 2 ovog člana dužno je da:
1) obezbijedi koordinaciju sa hitnim službama i učestvuje u pripremi operativnih planova sa šematskim prikazima;
2) učestvuje u planiranju, procjeni i sprovođenju aktivnosti u slučajevima opasnosti;
3) učestvuje u utvrđivanju bezbjednosnih šema i specifikacije objekata, opreme i aktivnosti u funkciji tunela, za nove tunele, kao i za tunele koji se rekonstruišu;
4) provjerava obučenost zaposlenih u tunelima i hitnim službama i učestvuje u organizovanju vježbi koje se održavaju u redovnim vremenskim periodima;
5) provjerava da li se tunelska konstrukcija i oprema redovno održava i popravlja;
6) učestvuje u procjeni svakog vanrednog događaja i nezgode.
(Napomena redakcije: član se primenjuje od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji).
VI ZAŠTITA JAVNIH PUTEVA
Član 51
Ako se javni put nalazi u takvom stanju da se na njemu ne može vršiti saobraćaj uopšte ili samo za pojedine vrste vozila ili ako bi saobraćaj pojedine vrste vozila nanosio štetu javnom putu i objektima na putu ili ako se radovi na rekonstrukciji i održavanju javnog puta ne mogu izvesti bez obustavljanja saobraćaja ili ako drugi razlozi bezbjednosti saobraćaja na putu to zahtijevaju, za državne puteve Ministarstvo, odnosno nadležni organ lokalne samouprave za opštinske puteve, može zabraniti saobraćaj na tom putu uopšte ili za pojedine vrste vozila na cijelom putu ili na pojedinim njegovim djelovima.
Izuzetno, u slučaju elementarnih nepogoda koje mogu izazvati prekid saobraćaja, organ uprave nadležan za policijske poslove ili inspektori za javne puteve mogu privremeno obustaviti saobraćaj.
Opšta zabrana saobraćaja na putu može biti samo privremena, a zabrana saobraćaja za pojedine vrste vozila može biti privremena i stalna.
Zabrana saobraćaja mora se blagovremeno objaviti u medijima i na drugi uobičajeni način prema mjesnim prilikama i označiti odgovarajućim saobraćajnim znacima na javnom putu, a mogu se preduzeti i druge mjere obezbjeđenja.
Član 52
Radovi na državnom putu ili uz njega, koji utiču na saobraćaj, odnosno zbog kojih je potrebno djelimično ili potpuno zatvaranje puta za saobraćaj, mogu se obavljati samo na osnovu dozvole koju izdaje organ uprave.
Izuzetno od odredbe stava 1 ovog člana, dozvoljeno je privremeno djelimično ili potpuno zatvaranje puta zbog redovnog održavanja.
U slučaju rekonstrukcije puta, zahtjev za zatvaranje državnog puta ili njegovog dijela mora obuhvatiti podatke: o lokaciji, vrsti i obimu radova zbog kojih se predlaže zatvaranje puta, način i vrijeme trajanja njihovog izvođenja. Ministarstvo može da promijeni vrijeme i trajanje zatvaranja puta posebno ako se predlog odnosi na nepovoljno vrijeme zatvaranja (turistička sezona, priredbe, praznici i slično).
Dozvolu za privremeno zatvaranje magistralnog ili regionalnog puta potrebno je dobiti i za sportske i druge priredbe koje se odvijaju na putu.
Sportske i druge priredbe na autoputevima nijesu dozvoljene.
Troškove zatvaranja puta i preusmjeravanje saobraćaja zbog zatvaranja puta snosi podnosilac zahtjeva. Podnosilac zahtjeva za potpuno zatvaranje puta ili njegovog dijela mora o zatvaranju puta i preusmjeravanju saobraćaja obavijestiti organ uprave nadležan za policijske poslove, javnost preko medija i to najmanje tri dana prije zatvaranja puta.
Član 53
O stanju i prohodnosti državnih puteva i o prekidu saobraćaja i vanrednim događajima na tim putevima izvođač je dužan da svakodnevno podnosi izvještaj organu uprave, inspektoru za državne puteve, pravnom licu ili subjektu koje se bavi poslovima pružanje tehničke pomoći na putu, radi pravovremene informisanosti svih učesnika u saobraćaju i informisanja o stanju prohodnosti puteva, kao i da na pogodan način obavještava javnost.
Član 54
Motorna vozila koja saobraćaju na javnim putevima i priključna vozila moraju imati točkove sa pumpanim gumama.
Vozila na motorni pogon sa gusjenicama mogu saobraćati javnim putevima sa savremenim kolovoznim zastorom samo ako su gusjenice snabdjevene odgovarajućim oblogama.
Izuzetno od odredbe stava 2 ovog člana, u vanrednim okolnostima vozila na motorni pogon sa gusjenicama mogu saobraćati na javnim putevima sa savremenim kolovoznim zastorom i ako gusjenice nijesu snabdjevene odgovarajućim oblogama uz obavezu nadoknade štete koja je time prouzrokovana.
Član 55
Prevoz vozilima čija ukupna masa, osovinski pritisak i dimenzije ne odgovaraju propisima, odnosno tehničkom stanju puta smatra se vanrednim prevozom.
Vanredni prevoz vrši se na osnovu dozvole za vanredni prevoz na državnom putu, koju izdaje organ uprave za svaki pojedinačni prevoz.
Izuzetno od stava 2 ovog člana, može se izdati mjesečna dozvola za vanredni prevoz i za vozilo ili skup vozila koji zbog svojih karakteristika ima obilježja vanrednog prevoza.
O izdatim dozvolama iz st. 2 i 3 ovog člana i vremenu za koje su izdate organ uprave, u pisanoj formi, obavještava organ uprave nadležan za policijske poslove, Ministarstvo i izvođača, a druge učesnike u saobraćaju putem medija.
Dozvola za vanredni prevoz na javnom putu nije potrebna za vanredni prevoz koji se mora obaviti bez odlaganja, zbog prirodnih i drugih nepogoda.
Dozvola za vanredni prevoz nije potrebna za prevoz iz stava 1 ovog člana kod kojeg propisane vrijednosti mogu biti prekoračene najviše do 3%, ukoliko zbog karakteristika tereta na mjestu utovara nije bilo moguće utvrditi tačnu težinu tereta ili je tokom transporta došlo do promjene težine tereta, usljed hidroskopnosti materijala koji se prevozi .
Organ uprave dužan je da za izdavanje dozvole iz st. 2 i 3 ovog člana zatraži prethodnu saglasnost organa uprave nadležnog za policijske poslove, u slučajevima prekoračenja propisanih vrijednosti preko 20% za ukupnu masu, dužinu i širinu vozila ili skupa vozila, kao i zbog prekoračenja propisanih vrijednosti preko 10% za visinu vozila.
Organ uprave i organ uprave nadležan za policijske poslove u zavisnosti od karakteristika vanrednog prevoza, utvrđenog prevoznog puta i stepena prekoračenja propisanih vrijednosti odrediće pratnju za vanredni prevoz.
Način i postupak izdavanja dozvole za vanredni prevoz, prekoračenje ukupne mase vozila, osovinskog opterećenja ili dimenzija vozila (širina, visina i dužina) ili skupa vozila za koje je obavezno pribavljanje dozvole za vanredni prevoz, uslove za određivanje pratnje i opremu lica iz pratnje, kao i obilježavanje vozila kojima se obavlja vanredni prevoz propisuje Ministarstvo.
Član 56
Ako je za vanredni prevoz potrebno preduzeti posebne mjere obezbjeđenja (osiguranje mostova, podupiranje mostova, pojačanje putnog pojasa, objekata, pratnja i sl.), troškove u vezi sa preduzetim mjerama snosi podnosilac zahtjeva. Prevoznik je dužan da obavlja vanredni prevoz u skladu sa izdatom dozvolom.
Prevoznik je dužan nadoknaditi štetu koja nastane vanrednim prevozom na javnom putu ili objektu na putu.
Član 57
Kontrola osovinskog opterećenja, ukupne dozvoljene mase i dimenzija vozila na državnim putevima sastavni je dio redovnog održavanja i vrši je organ uprave preko izvođača uz prisustvo policije odnosno organ uprave nadležan za policijske poslove samostalno.
Kontrola iz stava 1 ovog člana vrši se i prilikom ulaska u Crnu Goru na graničnim prelazima.
Član 58
Vozila koja prevoze opasne materije na javnim putevima moraju postupati u skladu sa propisima kojima se reguliše takav prevoz.
Član 59
Za postavljanje, skidanje i dopunjavanje saobraćajne signalizacije, koji označavaju saobraćajno uređenje državnog puta u naselju, nadležni opštinski organ mora prethodno pribaviti saglasnost organa uprave.
Pored javnog puta mogu se postavljati table i natpisi, koji upozoravaju na kulturni ili istorijski spomenik, prirodnu znamenitost ili turističko važno područje ili naselje i slično (turistička ili druga obavještajna signalizacija). O predlogu zainteresovanog pravnog ili fizičkog lica za postavljanje turističke ili druge obavještajne signalizacije pored državnog puta odlučuje organ uprave.
Bliže uslove o postavljanju tabli i natpisa iz stava 2 ovog člana propisuje Ministarstvo.
Član 60
Zemljani putevi koji se priključuju na javne puteve sa savremenim kolovoznim zastorom moraju se izgraditi sa tvrdom podlogom ili sa istim kolovoznim zastorom kao i javni put na koji se priključuju u dužini od najmanje 50 metara računajući od ivice kolovoza javnog puta.
Troškove izgradnje iz stava 1 ovog člana snosi investitor, ako se gradi novi javni put.
Troškove izgradnje iz stava 1 ovog člana snose korisnici tih puteva, ako se priključuju na postojeći javni put.
Član 61
Vlasnici, odnosno korisnici zemljišta, odnosno objekata koji se nalaze u blizini javnog puta mogu imati prilazni put na javni put, ako za to dobiju odobrenje.
Priključivanje prilaznih puteva na javni put vrši se prvenstveno povezivanjem sa drugim prilaznim ili nekategorisanim putem koji je već priključen na javni put, a ako to nije moguće priključivanje prilaznog puta neposredno se vrši na javni put, ukoliko za to postoje saobraćajno tehnički uslovi.
Odobrenje iz stava 1 ovog člana za državne puteve izdaje organ uprave. Odobrenjem se određuju način, tehnički uslovi i naknada iz člana 22 ovog zakona pod kojima je moguće izvesti priključivanje prilaznog puta na državni put.
Troškove preuređenja priključka u slučaju iz stava 3 ovog člana snosi vlasnik, odnosno korisnik objekta.
Za svaku građevinsku promjenu objekta i uređaja za obavljanje pratećih poslova ili promjenu djelatnosti, za objekte uz državni put, potrebno je odobrenje organa uprave.
Odobrenje iz stava 1 ovog člana potrebno je i u slučaju kada se na postojećem prilaznom putu poveća saobraćaj ili su izmijenjeni uslovi saobraćaja.
Član 62
Mjesta međusobnog priključenja i ukrštanja magistralnih, regionalnih i lokalnih puteva van naselja, kao i ukrštanja tih puteva sa željezničkom infrastrukturom van naselja obezbjeđuju se trouglovima preglednosti.
U trouglovima preglednosti ne smiju se saditi sadnice, ostavljati i postavljati predmeti, postrojenja, uređaji, materijali, graditi bilo kakvi objekti ili vršiti druge radnje koje ometaju preglednost javnog puta ili željezničke infrastrukture.
Član 63
Radi zaštite državnog puta i putnih objekata, kao i radi bezbjednosti saobraćaja, Ministarstvo, na predlog organa uprave nadležnog za policijske poslove ili organa uprave, može zabraniti korišćenje postojećih priključaka i prilaznih puteva, ako postoji mogućnost korišćenja nekog drugog prilaznog puta ili mogu odrediti da se više priključaka i prilaznih puteva priključe na jednom mjestu.
Član 64
Radi zaštite javnih puteva zabranjeno je privremeno ili stalno zauzimanje javnog puta ili njegovog dijela ili izvođenje bilo kakvih radova na putu koji nijesu u vezi sa održavanjem ili rekonstrukcijom puta, i to:
1) vući po putu: grede, balvane, plugove, drljače, saonice, kamene blokove i druge slične predmete;
2) spuštati na put niz strane usjeka, zasjeka ili sa puta niz strane nasipa: građu, drvo za ogrijev, kamenje i drugi materijal;
3) puštati stoku na put, kosine nasipa i usjeka, kao i graditi pojila za stoku u putnom i zaštitnom pojasu;
4) držati đubrište i gnojne jame u putnom i zaštitnom pojasu;
5) deponovati zemlju, otpadni, građevinski i drugi materijal u putnom i zaštitnom pojasu;
6) ispuštati vode, otpadne vode i druge nečistoće na put i putno zemljište ili sprječavati oticanje vode sa puta ili putnog jarka, putnog propusta i daljeg usmjeravanja voda ka njihovim recipijentima;
7) nanositi blato sa prilaznog puta na javni put;
8) vaditi kamen, pijesak i šljunak u putnom pojasu;
9) koristiti putni jarak za navodnjavanje okolnog zemljišta;
10) zamazivati ili prljati kolovoz puta mazutom, naftom, motornim uljem i drugim masnim materijama;
11) koristiti za pristup na put mjesto gdje nema dozvoljenog priključka;
12) okretati traktore, plugove i druga poljoprivredna oruđa na javnom putu;
13) postavljati i koristiti svjetiljke ili druge svijetleće naprave na putu ili pored puta koje bi mogle ometati ili ugrožavati saobraćaj;
14) namjerno uz put paliti travu i druge otpadne materije;
15) voziti ili parkirati na bankinama, površinama namijenjenim biciklistima i pješacima ili na drugim djelovima puta koji nijesu predviđeni za vožnju vozila, osim u slučajevima ako je parkiranje ili zaustavljanje na njima izričito dozvoljeno;
16) ostavljati na putevima ili bacati bilo kakve predmete, građevinski i drugi materijal;
17) ukloniti, premjestiti, zakloniti, oštetiti ili uništiti saobraćajni znak;
18) vršiti i druge slične radnje kojima bi se mogao oštetiti javni put ili putni objekat, ometati ili ugrožavati saobraćaj na javnom putu.
Izuzetno od stava 1 ovog člana na javnom putu ili njegovom dijelu mogu se postaviti kontrolno-naplatne rampe i punktovi, koji prolaze kroz prostor zaštićenog prirodnog dobra uz saglasnost nadležnog organa za upravljanje putevima.
Član 65
Vlasnik ili korisnik zemljišta uz državni put mora dopustiti slobodan otok vode sa puta i odlaganje snijega na njegovom zemljištu, ako se time ne pravi šteta.
Vlasnici ili korisnici zemljišta uz državni put moraju, u skladu sa zakonom i uz nadoknadu, dopustiti pristup do putnih objekata zbog njihovog održavanja, gradnje odvodnih jarkova, upojnih bunara i drugih objekata za odvod vode sa puta, gradnju privremenih ili stalnih objekata za zaštitu puta i saobraćaja na njemu u slučaju sniježnih nanosa, smetova, buke, zasljepljivanja i ostalih štetnih uticaja, koje nije moguće postaviti na putnom zemljištu.
Član 66
Zabranjeno je građevinski i drugi materijal koji ne služi za potrebe održavanja javnog puta držati pored javnog puta na manjem rastojanju od 5 metara računajući od spoljne ivice putnog pojasa.
Član 67
Na javnom putu i putnom objektu i u blizini javnog puta i putnog objekta ne smiju se izvoditi radovi kojima bi se mogli oštetiti ili ugroziti javni put ili putni objekat, povećavati troškovi održavanja javnog puta i putnog objekta ili ometati, odnosno ugrožavati saobraćaj na javnom putu.
Član 68
Lice koje nanosi masnoće, blato, posipa, deponuje ili baca materijal ili druge predmete na javni put, dužno je da ih ukloni.
Vlasnici, odnosno korisnici komercijalnih objekata pored javnih puteva dužni su odmah očistiti dio javnog puta ispred svojih objekata koji zaprljaju posjetioci tih objekata.
Ako lice koje nanosi blato, prljavštinu, materijale i predmete na javni put, odnosno ako vlasnik ili korisnik objekta pored javnog puta ne postupi u skladu sa st. 1 i 2 ovog člana, put će očistiti izvođač o trošku tog lica.
U slučaju prosipanja opasnih i otrovnih materija na državni put organ uprave će organizovati njegovo čišćenje o trošku lica koje je izvršilo prosipanje.
Član 69
Vozilo koje se onesposobi za dalju vožnju, kao i teret koji je pao sa vozila imalac vozila, odnosno tereta dužan je da odmah ukloni sa kolovoza javnog puta.
Ako se uklanjanje ne izvrši na način i u roku iz stava 1 ovog člana, uklanjanje će izvršiti izvođač o trošku vlasnika vozila, odnosno tereta.
Vozilo koje se onesposobi za dalju vožnju, kao i teret koji je pao sa vozila, vlasnik vozila, odnosno tereta dužan je da ukloni sa putnog pojasa javnog puta odmah, a najkasnije u roku od 12 sati.
Ako se uklanjanje ne izvrši na način i u roku iz stava 3 ovog člana, uklanjanje će izvršiti izvođač o trošku vlasnika vozila, odnosno tereta.
Uklanjanje vozila, odnosno tereta sa kolovoza, odnosno putnog pojasa javnog puta iz st. 1 do 4 ovog člana mora se izvršiti tako da se ne nanese šteta javnom putu.
Član 70
Pored javnih puteva ne mogu se graditi stambene i druge zgrade, podizati postrojenja i uređaji i graditi drugi objekti na određenoj udaljenosti od tih puteva (zaštitni pojas).
Širina zaštitnog pojasa u kome se ne mogu otvarati rudnici i kamenolomi, graditi krečane i ciglane, vaditi šljunak i pijesak, graditi šljunkare ili glinokopi, podizati industrijske zgrade i postrojenja, kao i slični objekti iznosi pored autoputeva i magistralnih puteva 60 metara, pored regionalnih puteva 40 metara, a pored lokalnih puteva 20 metara, računajući od spoljne ivice putnog pojasa.
Širina zaštitnog pojasa u kome se ne mogu graditi stambene, poslovne, pomoćne i slične zgrade, kopati rezervoari, septičke jame i sl., niti podizati električni dalekovodi iznosi: pored autoputeva 40 metara, pored magistralnih puteva 25 metara, pored regionalnih puteva 15 metara, a pored lokalnih puteva 10 metara, računajući od spoljne ivice putnog pojasa.
Izuzetno od stava 3 ovog člana u brdsko planinskim predjelima sa nepovoljnom topografijom mogu se graditi stambene, poslovne, pomoćne i slične zgrade i u zaštitnom pojasu, ali ne bliže od 15 metara pored magistralnih puteva, 10 metara pored regionalnih puteva i 5 metara pored lokalnih puteva, računajući od spoljne ivice putnog pojasa.
U zaštitnom pojasu iz stava 3 ovog člana dozvoljeno je graditi stanicu za snabdijevanje motornih vozila gorivom, autoservis, objekat za privremeni smještaj onesposobljenih vozila, putnu bazu, autobazu za pružanje pomoći i informacija učesnicima u saobraćaju, kao i saobraćajnu površinu komercijalnog objekta pored autoputa, magistralnog puta, regionalnog puta i lokalnog puta, kojem je omogućen prilaz na te puteve i koji je u funkciji tih puteva i saobraćaja (ugostiteljski, turistički, trgovinski, sportsko-rekreacioni i sl. objekti), na osnovu građevinske i upotrebne dozvole nadležnog organa.
Predlagač zahvata u zaštitnom pojasu državnog puta nema pravo da traži zaštitu od štetnih uticaja puta na njegove objekte ili uređaje.
Telegrafske i telefonske vazdušne kablovske linije i vodovi, dalekovodi, električni vodovi niskog napona za osvjetljavanje, cjevovodi, kanalizacija, vodovod i slični objekti i mjesta ukrštanja javnog puta sa željezničkom infrastrukturom i industrijskim kolosjekom mogu se postavljati u putnom i zaštitnom pojasu puta samo po odobrenju organa uprave.
Odredbe st. 1 do 7 ovog člana ne odnose se na dio javnog puta koji prolazi kroz naseljeno mjesto, ako je izgrađen kao gradska ulica ili za koji je detaljnim urbanističkim planom predviđeno da će se izgraditi kao gradska ulica.
Djelove javnog puta iz stava 8 ovog člana uređuju jedinice lokalne samouprave u skladu sa svojim propisima.
Član 71
Na mjestima na kojima se sakupljaju građani u velikom broju (sportski stadioni, sajmišta, škole, dječija igrališta, vjerski objekti i sl.) ili se koriste za držanje stoke u većem broju (pašnjaci, ergele i dr.), a nalaze se pored javnih puteva sa gustim motornim saobraćajem moraju se postaviti zaštitne ograde na način kako to zahtijeva bezbjednost saobraćaja ili zaštita puta i putnih objekata od oštećenja.
Zaštitnu ogradu iz stava 1 ovog člana postavlja i održava vlasnik, odnosno korisnik zemljišta ili objekta, odnosno investitor puta, zavisno od toga ko je izazvao potrebu za postavljanje zaštitne ograde.
Podizanjem ograde iz st. 1 ovog člana ne smije se umanjiti preglednost na javnom putu.
Organ uprave utvrđuje potrebu podizanja ograde iz st. 1 ovog člana za državne puteve i određuje uslove i način njenog podizanja.
Ako vlasnik zemljišta ili objekta pored državnog puta ne podigne ili ne održava zaštitnu ogradu, podizanje, odnosno održavanje izvršiće organ uprave o njihovom trošku.
Član 72
Ograde i drveće pored javnih puteva mogu se podizati u zaštitnom pojasu tako da ne sprečavaju preglednost javnog puta i ne ugrožavaju bezbjednost saobraćaja.
Član 73
Pored javnih puteva na udaljenosti do 10 metara, računajući od spoljne ivice putnog pojasa nije dozvoljeno podizati spomenike i postavljati spomen natpise, krajputaše i druge spomen znakove.
Član 74
Zabranjeno je bez saglasnosti organa uprave obavljati radove van zaštitnog pojasa državnog puta, koji bi mogli prouzrokovati promjenu vodotoka, vodostaja ili visinu podzemne vode ili na drugi način uticati na put, sigurnost saobraćaja na njemu ili radove izvoditi u suprotnosti sa uslovima izdate saglasnosti organa uprave.
Član 75
Pravna i fizička lica koja uz državni put vrše pošumljavanje, uređenje korita rijeka, uređenje bujica moraju dobiti saglasnost organa uprave i prilagoditi vrstu i obim radova tako da se put ne ugrožava.
Član 76
Radi zaštite postojećih državnih puteva od spiranja i odronjavanja organ uprave je dužan da zemljane kosine usjeka, zasjeka i nasipa, kao i putni pojas ozeleni travom i drugim rastinjem, na način koji ne ometa preglednost na javnom putu.
Član 77
Reklamne table i reklamni panoi, oznake i natpisi kojima se obilježavaju komercijalni objekti (u daljem tekstu: natpisi) mogu se postavljati na javnim putevima, odnosno pored tih puteva. Zabranjeno je postavljanje reklamnih tabli i reklamnih panoa pored autoputeva.
Postavljanje natpisa iz stava 1 ovog člana vrši se isključivo na osnovu odobrenja koje za državne puteve van granica detaljnog urbanističkog plana izdaje organ uprave, odnosno nadležni organ jedinice lokalne samouprave za opštinske puteve.
Natpise iz stava 1 ovog člana dužno je da održava lice koje je zahtijevalo njihovo postavljanje.
Odobrenjem za postavljanje natpisa utvrđuju se uslovi za njihovo postavljanje, održavanje i uklanjanje.
Bliže uslove o postavljanju natpisa iz stava 1 ovog člana na državnim putevima propisuje Ministarstvo.
Član 78
Za građenje žičara iznad državnih puteva ili uz njih investitor mora pribaviti saglasnost organa uprave.
Državni put, kojeg ukršta žičara, mora biti osiguran sa odgovarajućom sigurnosnom spravom. Troškove ovog uređaja i održavanja snosi investitor, odnosno upravljač žičare.
Član 79
Prostori za parkiranje vozila (parking prostori) pored ugostiteljskih objekata na državnim putevima moraju biti izgrađeni u skladu sa članom 25 ovog zakona.
Vlasnici, odnosno korisnici parking prostora iz stava 1 ovog člana dužni su da putni pojas uz parking prostor ozelene travom ili ukrasnim šibljem, odnosno drugim rastinjem koje ne ometa preglednost puta.
Parking prostori se moraju održavati po propisima o putevima.
Član 80
Na saobraćajni znak ili stub na koji je znak postavljen zabranjeno je stavljati sve što nije u vezi sa značenjem samog saobraćajnog znaka.
Zabranjeno je neovlašćeno uklanjanje ili oštećenje saobraćajnih znakova i opreme puta ili izmjena značenja saobraćajnih znakova.
Član 81
Ako se u blizini javnog puta ili objekta na putu vrši miniranje (kamenolom i dr.) izvođač radova, odnosno drugi subjekat koji eksploatiše objekat dužan je da pored saobraćajnih znakova obezbijedi na udaljenosti od najmanje 200 metara od mjesta na kojem se vrši miniranje i prisustvo lica koje će propisanim znakovima regulisati saobraćaj.
Član 82
Izvođač, kada u izvođenju radova nađe da su učinjene povrede ovog zakona, dužan je bez odlaganja da pokrene inicijativu za pokretanje prekršajnog postupka i o tome pisano obavijesti inspektora za puteve.
VII NADZOR
Član 83
Nadzor nad sprovođenjem ovog zakona i propisa donijetih na osnovu ovog zakona vrši Ministarstvo.
Poslove inspekcijskog nadzora iz stava 1 ovog člana za državne puteve vrši inspektor za državne puteve u skladu sa ovim zakonom i Zakonom o inspekcijskom nadzoru.
Poslove inspekcijskog nadzora iz stava 1 ovog člana za opštinske puteve, kao i djelove javnog puta iz člana 70 stav 8 ovog zakona vrši inspekcijski organ lokalne uprave nadležan za poslove saobraćaja.
Inspekcijski nadzor nad ispunjavanjem minimalno-bezbjednosnih uslova za tunele, pored inspektora za državne puteve, vrše i drugi inspekcijski organi u okviru svojih nadležnosti.
(Napomena redakcije: odredba stava 4. ovog člana se primenjuje od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji).
Član 84
Pored ovlašćenja utvrđenim Zakonom o inspekcijskom nadzoru, inspektor za puteve iz člana 83 ovog zakona ima i ovlašćenje da:
1) pregleda radove na rekonstrukciji i održavanju javnog puta, njegovog dijela i putnog objekta;
2) pregleda tehničku i drugu dokumentaciju za rekonstrukciju i održavanje javnog puta, njegovog dijela i putnog objekta;
3) kontroliše izvođenje radova redovnog održavanja puteva, koji su predmet ugovora o održavanju javnih puteva;
4) kontroliše stanje javnog puta, njegovog dijela i putnog objekta;
5) prati pravilno održavanje javnog puta, njegovog dijela i putnog objekta u skladu sa tehničkim i drugim propisima i uslovima kojima se osigurava sposobnost javnog puta, njegovog dijela i putnog objekta za nesmetano i bezbjedno odvijanje saobraćaja;
6) kontroliše uslove odvijanja saobraćaja na javnom putu;
7) kontroliše pravilno i redovno sprovođenje propisanih mjera zaštite javnog puta;
8) prati primjenu tehničkih propisa, tehničkih normativa i standarda i normi kvaliteta prilikom izvođenja radova i upotrebe materijala kod rekonstrukcije i održavanja javnog puta;
9) kontroliše da li izvođač radova na rekonstrukciji javnog puta, njegovog dijela i putnog objekta vodi knjigu inspekcije i građevinski dnevnik na propisan način;
10) provjerava da li se javni put, njegov dio i putni objekat koristi na osnovu izdate upotrebne dozvole, da li je izdata na propisan način;
11) vrši provjeru bezbjednosti državnih puteva u eksploataciji;
12) vrši provjeru ispunjavanja minimalno- bezbjednosnih uslova tunela.
(Napomena redakcije: odredbe tač. 11) i 12) ovog člana se primenjuju od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji).
Član 85
Radi otklanjanja utvrđenih nepravilnosti inspektor za puteve iz člana 83 ovog zakona je, pored ovlašćenja utvrđenih Zakonom o inspekcijskom nadzoru, ovlašćen i obavezan da subjektu nadzora:
1) naredi zabranu saobraćaja ili saobraćaja određene vrste vozila na javnom putu, njegovom dijelu i putnom objektu kojima se ugrožava ili može biti ugrožena bezbjednost saobraćaja ili kojima se nanosi šteta javnom putu;
2) naredi otklanjanje nedostataka na javnom putu, njegovom dijelu i putnom objektu kojima se ugrožava ili može biti ugrožena bezbjednost saobraćaja;
3) naredi investitoru pribavljanje upotrebne dozvole, u roku koji ne može biti kraći od 30 dana, ako utvrdi da se javni put, njegov dio ili putni objekat, za koji je izdata građevinska dozvola, koristi bez upotrebne dozvole, a ako investitor ne pribavi upotrebnu dozvolu u utvrđenom roku, privremeno zabrani saobraćaj na javnom putu, njegovom dijelu ili putnom objektu;
4) naredi otklanjanje nedostataka u utvrđenom roku, ako utvrdi da se prilikom izvođenja radova i upotrebe materijala pri rekonstrukciji i održavanju javnog puta, njegovog dijela i putnog objekta, ne primjenjuju tehnički propisi, tehnički normativi i standardi i norme kvaliteta, kao i propisani uslovi za bezbjednost saobraćaja, a ako se u utvrđenom roku nedostaci ne otklone, zabrani, odnosno obustavi dalje izvođenje radova i naredi rušenje i uklanjanje izgrađenih, rekonstruisanih i održavanih djelova javnog puta ili putnog objekta na kojima nijesu otklonjeni naređeni nedostaci;
5) naredi izradu analize rizika iz člana 50h ovog zakona, odnosno primjenu mjera za smanjenje rizika,u slučaju kada za tunele koji su u eksploataciji nije moguće primijeniti propisane minimalno-bezbjednosne uslove.
(Napomena redakcije: odredba tač. 5) ovog člana se primenjuje od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji).
Član 86
Pored upravnih mjera i radnji propisanih Zakonom o inspekcijskom nadzoru, inspektor za puteve iz člana 83 ovog zakona preduzima i sljedeće upravne mjere i radnje:
1) zabrani, odnosno obustavi izvršenje radova koji se izvode protivno zakonu i drugim propisima, tehničkim normativima i tehničkim standardima i normama kvaliteta prilikom izvođenja radova i upotrebe materijala pri rekonstrukciji i održavanju javnog puta, njegovog dijela i putnog objekta suprotno uslovima odvijanja saobraćaja na javnom putu, njegovom dijelu i putnom objektu ili suprotno propisanim mjerama zaštite javnog puta, njegovog dijela i putnog objekta;
2) naredi rušenje i uklanjanje objekata izgrađenih, odnosno postavljenih u zaštitnom pojasu javnog puta i uklanjanje deponija i smeća, izgrađenih, postavljenih ili ostavljenih suprotno odredbama ovog zakona;
3) naredi rušenje i uklanjanje ograda, drveća, zasada, građevinskog i drugog materijala i natpisa podignutih, ostavljenih ili postavljenih suprotno odredbama ovog zakona;
4) naredi rušenje i uklanjanje objekata, cjevovoda, vodova, instalacija sa javnog puta, njegovog dijela, putnog objekta i putnog pojasa, osim objekata cjevovoda, vodova i instalacija za koje je ustanovljeno pravo službenosti, pravo korišćenja ili drugo pravo određeno zakonom;
5) zabrani radove koji se izvode u neposrednoj blizini javnog puta, njegovog dijela i putnog objekta, a koji mogu ugroziti njihovu stabilnost i bezbjednost saobraćaja;
6) zabrani saobraćaj na javnom putu vozilu kojim se obavlja vanredan prevoz bez posebne dozvole;
7) naredi postavljanje fizičkih prepreka kojima se onemogućava priključenje na javni put bez prethodno pribavljene saglasnosti organa uprave, odnosno građevinske dozvole.
VIII KAZNENE ODREDBE
Član 87
Novčanom kaznom od 150 eura do 1.000 eura kazniće se za prekršaj odgovorno lice u pravnom licu, ako:
1) se javni putevi ne održavaju na način i pod uslovima da se na njima može vršiti nesmetan i bezbjedan saobraćaj za koji su namijenjeni (član 36);
2) sa izvođačem radova na održavanju i zaštiti puteva ne zaključi ugovor (član 37);
3) ne postavi ili ne održava saobraćajne znakove na javnim putevima (član 38 tač. 8 i 9);
4) ne postupi po izvještaju revizora za bezbjednost puteva o bezbjednosnim elementima i mjerama ili ne preduzme potrebne mjere koje naloži Ministarstvo (član 50c st. 6 i 7);
5) ne izvršava dužnosti i ne sprovodi mjere neophodne za ispunjavanje mininalno-bezbjednosnih uslova za tunele ( član 50h st. 1 i 2, član 50i st. 1, 3 i 4 i član 50j stav 1);
6) zemljane kosine usjeka, zasjeka i nasipa, kao i putni pojas ne ozeleni travom i drugim rastinjem (član 76).
(Napomena redakcije: odredbe tač. 4) i 5) ovog člana se primenjuju od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji).
Član 88
Novčanom kaznom od 1.000 eura do 10.000 eura kazniće se za prekršaj pravno lice - izvođač radova na održavanju i zaštiti puteva, ako:
1) ne održava javne puteve u skladu sa članom 38 ovog zakona;
2) ne obezbijedi mjesta na kojima se izvode radovi i ne postavi propisnu saobraćajnu signalizaciju (član 40);
3) ne obezbijedi minimum održavanja državnih puteva u vrijeme štrajka (član 41);
4) ne vrši kontrolu osovinskog pritiska, ukupne dozvoljene težine i dimenzija vozila na javnim putevima (čl. 55, 56 i 57);
5) ne ukloni masnoću, ulje, blato, prljavštinu sa javnog puta (član 68 stav 3);
6) blagovremeno sa javnog puta ne ukloni vozilo onesposobljeno za dalju vožnju ili tovar koji je pao sa vozila ili to čini na način kojim se nanosi šteta na javnom putu i putnim objektima, kao i ne ukloni vozilo, odnosno tovar iz putnog pojasa (član 69);
7) blagovremeno ne obavijesti nadležnog inspektora za učinjene povrede ovog zakona (član 82).
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se i odgovorno lice izvođača radova na održavanju i zaštiti puteva novčanom kaznom od 150 eura do 1.000 eura.
Član 89
Novčanom kaznom od 1.500 eura do 15.000 eura kazniće se za prekršaj pravo lice, ako:
1) u vremenu rekonstrukcije puta ne izvodi radove redovnog održavanja i time ugrožava bezbjednost saobraćaja (član 26);
2) ne postupi po izvještaju revizora za bezbjednost puteva o bezbjednosnim elementima i mjerama ili ne preduzme potrebne mjere koje naloži Ministarstvo (član 50c st. 6 i 7);
3) ne izvršava dužnosti i ne sprovodi mjere neophodne za ispunjavanje mininalno-bezbjednosnih zahtjeva za tunele ( član 50h st. 1 i 2 i član 50j stav1);
4) vrši saobraćaj na javnom putu ili dijelu javnog puta na kome je nadležni organ zabranio saobraćaj ili vrši saobraćaj na određenoj dionoci vozilom kojem je nadležni organ zabranio vršenje saobraćaja (član 51);
5) vozi motorno vozilo sa gusjenicama koje nijesu obložene sa odgovarajućim oblogama, a koje oštećuju kolovoz (član 54);
6) bez posebne dozvole vrši vanredni prevoz ili vanredni prevoz ne vrši na način i pod uslovima utvrđenim u dozvoli za vanredni prevoz (član 56 stav 1);
7) postupi suprotno zabranama iz člana 64 ovog zakona;
8) izvodi radove na javnom putu i putnom objektu i u blizini javnog puta i putnog objekta kojima bi se mogli oštetiti ili ugroziti javni put ili putni objekat, povećati troškovi održavanja javnog puta i putnog objekta ili ometati, odnosno ugrožavati saobraćaj na javnom putu (član 67);
9) nanosi masnoću, ulje, blato, posipa, deponuje ili baca materijale, predmete i smeće na javni put (član 68 stav 1); 10) bez dozvole u zaštitnom pojasu javnog puta gradi ili rekonstruiše građevinske objekte ili u njemu postavlja druge objekte i uređaje (član 70) ;
11) bez saglasnosti obavlja radove van zaštitnog pojasa državnog puta, koji bi mogli prouzrokovati promjenu vodostaja ili visinu podzemne vode ili na drugi način uticati na put, sigurnost saobraćaja na njemu ili ih izvodi u suprotnosti sa uslovima izdate saglasnosti (član 74);
12) bez saglasnosti gradi žičare iznad državnog puta ili ne zaštiti žičare sa odgovarajućom spravom za hvatanje padajućih predmeta (član 78);
13) neovlašćeno ukloni ili ošteti saobraćajni znak i putnu opremu ili izmijeni značenje saobraćajnog znaka (član 80 stav 2).
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom od 150 eura do 1.000 eura.
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se i preduzetnik novčanom kaznom od 150 eura do 500 eura.
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se i fizičko lice novčanom kaznom od 50 eura do 1. 500 eura. (Napomena redakcije: odredbe stava 1. tač. 2) i 3) ovog člana se primenjuju od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji).
Član 90
Novčanom kaznom od 1.000 eura do 10.000 eura kazniće se za prekršaj pravno lice, ako:
1) ne izvršava dužnosti i ne sprovodi mjere neophodne za ispunjavanje minimalno-bezbjednosnih uslova za tunele (član 50i st. 1, 3 i 4);
2) bez odobrenja gradi ili rekonstruiše priključak na javni put ili gradi i rekonstruiše u suprotnosti sa tehničkim ili drugim uslovima datim u odobrenju (član 61);
3) u trouglovima preglednosti sadi sadnice, ostavlja i postavlja predmete, postrojenja, uređaje, materijale, gradi bilo kakav objekat ili vrši druge radnje koje ometaju preglednost javnog puta ili željezničke infrastrukture (član 62);
4) onemogućava oticanje vode ili odlaganje snijega (član 65);
5) građevinski i drugi materijal (kamen, šljunak, opeka, crijep, građa, ogrijevno drvo i sl.) koji ne služi za potrebe održavanja javnog puta drži pored javnog puta na manjem rastojanju od 5 metara, računajući od spoljne ivice putnog pojasa (član 66);
6) ne očisti dio javnog puta ispred svojih objekata (član 68 stav 2);
7) ne ukloni vozilo koje je onesposobljeno za dalju vožnju, kao i teret koji je pao sa vozila (član 69);
8) blagovremeno sa javnog puta ne ukloni vozilo onesposobljeno za dalju vožnju ili tovar koji je pao sa vozila ili to čini na način kojim se nanosi šteta na javnom putu i putnim objektima, kao i ne ukloni vozilo, odnosno tovar iz putnog pojasa (član 69 st. 1 i 3);
9) ne podigne i ne održava zaštitnu ogradu (član 71);
10) ograde i drveće pored javnih puteva podiže u zaštitnom pojasu tako da sprečavaju preglednost javnog puta i ugrožavaju bezbjednost saobraćaja (član 72);
11) pored javnih puteva na udaljenosti od 10 metara, računajući od spoljne ivice putnog pojasa, podigne spomenike, spomen natpise, krajputaše i druge spomen znakove (član 73);
12) bez odobrenja postavlja reklamne table, reklamne panoe i natpise ili ih uredno ne održava (član 77);
13) ne izgradi i ne uredi parking prostore u skladu sa članom 79 ovog zakona;
14) na saobraćajni znak ili stub na kojem se znak nalazi postavi sve što nije u vezi sa značenjem samog saobraćajnog znaka (član 80 stav 1).
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom od 150 eura do 1.000 eura.
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se i preduzetnik novčanom kaznom od 150 eura do 500 eura.
(Napomena redakcije: odredba stava 1. tač. 1) ovog člana se primenjuje od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji).
Član 91
Novčanom kaznom od 750 eura do 5.000 eura kazniće se za prekršaj pravno lice, ako ne postupi po naređenju inspektora za puteve izdatog na osnovu člana 85 ovog zakona.
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom od 150 eura do 1.000 eura.
Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se i fizičko lice novčanom kaznom od od 150 eura do 500 eura.
Član 91a
Novčanom kaznom na licu mjesta kazniće se za prekršaj pravno lice u iznosu do 2.000 eura, preduzetnik u iznosu do 400 eura, fizičko i odgovorno lice u iznosu do 200 eura, ako:
1) ne obezbijedi mjesta na kojima se izvode radovi i ne postavi propisnu saobraćajnu signalizaciju (član 40);
2) vrši saobraćaj na javnom putu ili dijelu javnog puta na kome je nadležni organ zabranio saobraćaj ili vrši saobraćaj na određenoj dionici vozilom kojem je nadležni organ zabranio vršenje saobraćaja (član 51);
3) vozi motorno vozilo sa gusjenicama koje nijesu obložene sa odgovarajućim oblogama, a koje oštećuju kolovoz (član 54);
4) bez posebne dozvole vrši vanredni prevoz ili vanredni prevoz ne vrši na način i prema uslovima određenim u dozvoli za vanredni prevoz (član 55);
5) bez odobrenja gradi ili rekonstruiše priključak na javni put ili gradi i rekonstruiše u suprotnosti sa tehničkim ili drugim uslovima datim u odobrenju (član 61);
6) u trouglovima preglednosti sadi sadnice, ostavlja i postavlja predmete, postrojenja, uređaje, materijale, gradi bilo kakav objekat ili vrši druge radnje koje ometaju preglednost javnog puta ili željezničke infrastrukture (član 62);
7) postupi suprotno zabranama iz člana 64 ovog zakona;
8) onemogućava oticanje vode ili odlaganje snijega (član 65);
9) građevinski i drugi materijal (kamen, šljunak, opeka, crijep, građa, ogrijevno drvo i sl.) koji ne služi za potrebe održavanja javnog puta drži pored javnog puta na manjem rastojanju od 5 metara, računajući od spoljne ivice putnog pojasa (član 66);
10) ne očisti dio javnog puta ispred svojih objekata (član 68 stav 2);
11) ne ukloni masnoću, ulje, blato, prljavštinu sa javnog puta (član 68 stav 3);
12) blagovremeno sa javnog puta ne ukloni vozilo onesposobljeno za dalju vožnju ili tovar koji je pao sa vozila ili to čini na način kojim se nanosi šteta na javnom putu i putnim objektima, kao i ne ukloni vozilo, odnosno tovar iz putnog pojasa (član 69);
13) ne podigne i ne održava zaštitnu ogradu (član 71);
14) ograde i drveće pored javnih puteva podiže u zaštitnom pojasu tako da sprječavaju preglednost javnog puta i ugrožavaju bezbjednost saobraćaja (član 72);
15) pored javnih puteva na udaljenosti od 10 metara, računajući od spoljne ivice putnog pojasa, podigne spomenike, spomen natpise, krajputaše i druge spomen znakove (član 73);
16) bez dozvole postavlja reklamne table, reklamne panoe i natpise ili ih uredno ne održava (član 77);
17) ne izgradi i ne uredi parking prostore (član 79);
18) na saobraćajni znak ili stub na kojem se znak nalazi postavi sve što nije u vezi sa značenjem samog saobraćajnog znaka (član 80 stav 1);
19) neovlašćeno ukloni ili ošteti saobraćajni znak i putnu opremu ili izmijeni značenje saobraćajnog znaka (član 80 stav 2).
IX PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Član 92
Vlada će osnovati organ uprave iz člana 14 ovog zakona u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Član 93
Podzakonski propisi i opšti akti na osnovu ovlašćenja iz ovog zakona donijeće se u roku od jedne godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Do donošenja propisa iz stava 1 ovog člana primjenjivaće se propisi doneseni na osnovu Zakona o putevima ("Službeni list SRCG", br. 38/89, 37/90, 13/91 i "Službeni list RCG", br. 56/92 i 48/99).
Član 93a
Nadležni organi jedinica lokalne samouprave dužni su da donesu odluke o visini naknada u skladu sa članom 22 stav 5 ovog zakona u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Član 96b
Odredbe čl. 50a do 50j, člana 83 stav 4, člana 84 tač. 11 i 12, člana 85 tačka 5, člana 87 tač. 4 i 5, člana 89 stav 1 tač. 2 i 3 i člana 90 stav 1 tačka 1 ovog zakona primjenjivaće se od dana pristupanja Crne Gore Evropskoj Uniji.
Član 96c
Primjena člana 87, člana 88 st. 1 i 2, čl. 89, 90, 91 i 91a ovog zakona odlaže se do dana početka primjene Zakona o prekršajima ("Službeni list Crne Gore", broj 1/11).
Član 94
Direkcija za izgradnju autoputeva u Crnoj Gori prestaje sa radom najkasnije do 31. decembra 2005. godine, a njena prava i obaveze preuzima organ uprave iz člana 92 ovog zakona.
Direkcija za izgradnju autoputeva u Crnoj Gori, do datuma preuzimanja od organa uprave iz člana 92 ovog zakona, zadržava organizacioni status i sistem finansiranja projekata iz svoje nadležnosti i odgovornosti.
Danom preuzimanja prava i obaveza iz stava 1 ovog člana organ uprave će preuzeti stručne poslove, službenike, službenu dokumentaciju, opremu i sredstva rada Direkcije za izgradnju auto-puteva u Crnoj Gori.
Poslovi planiranja, izgradnje, rekonstrukcije državnih puteva, prava i obaveze iz ovih poslova, prenijeće se sa Direkcije javnih radova Republike Crne Gore na organ uprave iz člana 92 ovog zakona donošenjem srednjoročnog programa iz člana 19 ovog zakona, a najkasnije do 31. decembra 2005. godine.
Danom preuzimanja poslova iz stava 4 ovog člana organ uprave će preuzeti stručne poslove, poslovni prostor, službenike koji su radili na tim poslovima, službenu dokumentaciju, opremu i sredstva rada Direkcije javnih radova Republike Crne Gore u dijelu koji se odnosi na poslove planiranja, izgradnje i rekonstrukcije državnih puteva.
Danom osnivanja organa uprave iz člana 92 ovog zakona, organ uprave će preuzeti stručne poslove, službenike, službenu dokumentaciju, poslovni prostor, opremu i sredstva rada Ministarstva koja se odnose na razvoj, projektovanje, rekonstrukciju, održavanje i zaštitu magistralnih i regionalnih puteva.
Preuzimanje stručnih poslova, službenika, službene dokumentacije, poslovnog prostora, opreme i sredstva rada iz st. 3, 5 i 6 ovog člana ostvaruje se u skladu sa zakonom.
Član 95
Danom osnivanja organa uprave, Preduzeće za puteve "Crnagoraput" AD Podgorica dužno je da dostavi organu uprave cjelokupnu tehničku, finansijsku i pravnu dokumentaciju o državnim putevima i objektima na njima.
Član 96
Organ uprave će u roku od tri godine od dana osnivanja ustanoviti evidenciju iz člana 15 stav 1 alineja 13 ovog zakona.
Član 96a
Jedinice lokalne samouprave dužne su da akta donesena na osnovu člana 22 stav 4 Zakona o putevima ("Službeni list RCG", broj 42/04) usklade sa ovim zakonom u roku od 45 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Član 97
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o putevima ("Službeni list SRCG" br. 38/89, 37/90, 13/91 i "Službeni list RCG" br. 56/92 i 48/99).
Član 98
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Republike Crne Gore".